Metinde /o/ ve /ö/ sesleri de birbirinden kesin ol arak ayırt edilemez Bu sesler metinde tek bir karakterle gösterildiği gibi birden fazla karakterin

birleşmesiyle de gösterilmektedir. Bu iki ses metinde o, ὀ, ό, ὸ, ὄ, ὅ, ιο, ιὀ, ιȯ, ω, ώ, Ὅ, Ὀ, Ὄ, Ω gibi karakterlerle gösterilmektedir:

2.2.1.2.4.1. o: Genel olarak iç seste kullanılan karakterdir. Ἀνατολὴ Anatolı “Anadolu” (126: 266, 267) <Y Anatol~Anatolia.

26 2.2.1.2.4.2. ὀ: Genel olarak ön seste kullanılan karakterdir. Ὀρθοδοξ Orthodoks “Ortodoksluk mezhebinden olan (kimse)” (111:13,14) <Y Ortodoks.

2.2.1.2.4.3. ό: Genel olarak iç seste kullanılan karakterdir. xοινότης koinotis “topluluk, toplum” (116: 96) <Y koinotis.

2.2.1.2.4.4. ὸ: Genel olarak iç seste kullanılan karakterdir. Προxὸπ Prokob “ilerleme *Ürgüp14_{” (111: 7,} 8), τζὸx çok “çok (az karşıtı)” (119: 159) <ET çok/ çoh (KBS).

2.2.1.2.4.5. ὄ: Genel olarak ön seste kullanılan karakterdir. ὄ (βαxητλὰρ) o (vaḳıtlar) “o” (112:38) ~ ὄλ (βαxητλὰρ) ol (vaḳıtlar) (125: 252) <ET *ol, o’nun eski ve asıl şekli olan sıfat ve 3. teklik kişi zamiridir. Metinde her iki kullanımda mevcuttur.

2.2.1.2.4.6. ὅ: Genel olarak ön seste kullanılan karakterdir. Ὅσιοσ Osios “Osios (özel ad)” (116: 98).

2.2.1.2.4.7. ιο: Genel olarak iç seste kullanılan karakterdir. γιοxαρὴ yoḳarı15 “yukarı” (111: 17) <ET yokaru ~ OT yokar, yokaru, yukaru ~ yokarı< yok *‘yokuş, yukarı, yükseklik, yükselmiş, yükselen’+ ġaru ‘eski yön eki’ yokaru> yukaru> yukarı An.ağl. yukari, yokari (KBS). Bu karakter metinde ötümlü ön damak /y/ ünsüzünden sonra ιο karakteriyle kullanıldığı belirlenmiştir. γιονδζὰ yonca “hayvanlara yem olarak yetiştirilen çayır bitkilerinin genel adı” (118: 145) <ET yorunçka, yornçka ~ OT yorınça, yorunçġa, γιολ yol “karada, havada, suda bir yerden bir yere gitmek için aşılan uzaklık” (125: 242) <ET, OT yol.

2.2.1.2.4.8. ιὀ: Genel olarak ön seste kullanılan karakterdir. ιὀνȯυνδὲ önünde “önünde” (116: 103) <ET, OT, Osm. T. öŋ (EDPT).

14 _{Prof. Dr. Bekir Kütükoğlu ‘Ürgüp’ adının aslı “PROKOPIOS” olduğunu söyleyerek, tıpkı Türkçede}

eklerin eklenmesiyle kelimeler türetildiği gibi Yunancada da eklerin eklenmesiyle sözcüklerin türetildiğini bu türetme eki olan ‘ios’ ekinin kalkması sonucunda sözcüğün aslının PROKOP olduğunu söylemektedir. Bu konuda ayrıntılı bilgi için bk. (http://nevsehirprovince.blogspot. com.tr/p/urgup.html, 2014)

27 2.2.1.2.4.9. ιȯ: Genel olarak iç seste kullanılan karakterdir. ẋιȯρȯυνȯύρ görünür “görmek” (111: 8; 114: 68) <ET, OT kör- (KBS).

2.2.1.2.4.10. ω: Genel olarak iç seste kullanılan karakterdir. Κωδωνοστάσιον Kodonostasion <Y kodonostasion “çan kulesi”(115:93).

2.2.1.2.4.11. ώ: Genel olarak iç seste kullanılan karakterdir. Γεώργιος Yeorgios “Yeorgios (özel ad)” (117: 122; 126: 265).

2.2.1.2.4.12. Ω: Genel olarak iç seste büyük harflerin yazımında kullanılan karakterdir. AODD ΑΩΔΔ ‘harf karşılığı1844’ (115:89). Böylelikle metinde /o/ ve /ö/ sesini veren 12 karakterin olduğu belirlenmektedir.

2.2.1.2.5. Metinde /u/ ve /ü/ sesleri de kesin olarak ayırt edilemez. Bu seslerde metinde /a/, /e/, /ı-i/, /o-ö/ sesleri gibi tek bir karakterle gösterildiği gibi birden fazla karakterin birleşmesiyle de gösterilmektedir. Fakat /u/ ve /ü/ sesleri genellikle birden fazla karakterle gösterilmektedir. Bu iki ses metinde ου, ού, οὺ, οὐ, ȯυ, ȯὐ, ȯὺ, ȯύ, οὔ, οῦ, ιου, ιου, ιοὺ, ιού, ιȯὺ, ίου, ΙΟΥ, ΟΥ gibi karakterlerle gösterilmektedir:

2.2.1.2.5.1. ου: Genel olarak iç seste kullanılan karakterdir. μουχὰτ muhat <Ar. muhāt “etrafı çevrilmiş, kuşatılmış” (111:3).

2.2.1.2.5.2. ού: Genel olarak iç seste kullanılan karakterdir. ὀλμούςδιρ olmuşdır “varlık kazanmak, meydana gelmek” (111: 15; 113: 57) <ET, OT bol- (KBS); Osm. T. ol- (EDPT).

2.2.1.2.5.3. οὺ: Genel olarak son seste kullanılan karakterdir. δολοὺ dolu “dolu, boş olmayan” (119: 156) <ET tolı, OT tolu (KBS); Osm. T. dolu (EDPT).

2.2.1.2.5.4. οὐ: Genel olarak ön seste kullanılan karakterdir. οὐμοὺμ umum <Ar. ̒umūm “genel olma, hep, bütün” (113:64).

28 2.2.1.2.5.5. ȯυ: Genel olarak iç seste kullanılan karakterdir. Νȯυφȯὺς nüfus <Ar. nüfūs “Belirli bir bölgede, belirli bir anda, bir ülkede yaşayanların oluşturduğu toplam sayı” (111: 15).

2.2.1.2.5.6. ȯὐ: Genel olarak ön seste kullanılan karakterdir. ȯὐζρε üzre “koşul anlatmak, gibi” (112: 39; 113: 44). {üzere1< üz+rA (üzre, asra, öngre, kirse, taşra, içre gibi zarflarda bulunan +rA ekidir). Üzere2 <ET öze ‘üst’ ve –re ‘yön’ ekinin birleşmesinden doğmuş özere kelimesinden gelir üzre kısalmış şeklidir.}

2.2.1.2.5.7. ȯὺ: Genel olarak son seste kullanılan karakterdir. Καραȯζȯὺ Karaözü “Karaözü (yer adı)” (111: 3).

2.2.1.2.5.8. ȯύ: Genel olarak iç seste kullanılan karakterdir. ẋιορȯύνδζε görünce “görünce, gördüğü zaman” (121: 181) <ET, OT kör- ayrıca kür ve köḍ- gözlemek, görmek (KBS).

2.2.1.2.5.9. οὔ: Genel olarak ön seste kullanılan karakterdir. οὔν un “öğütülerek toz durumuna getirilmiş tahıl” (113: 54).

2.2.1.2.5.10. οῦ: Genel olarak iç ses ve son seste kullanılan karakterdir. Ἰνσοῦς İnsüs “İnsüs (özel ad)” (114: 77), ἀρζοῦ arzu <Far. ārzū “istek, heves” (138: 516).

2.2.1.2.5.11. ιου: Genel olarak iç seste kullanılan karakterdir. Γιουνὰx yunaḳ “çamaşır yıkanan yer, çamaşırlık”(111: 17) <ET yunġuluġ ‘yıkanma’; yunġuk ‘hamam’<ET, OT yu-n- (~ çu-n- ‘yıkanmak’+(a)k) An.agl. yunah, yunak, yünek, yuvnak, yuyak şekilleri de mevcuttur (KBS).

2.2.1.2.5.12. ιου: Genel olarak iç seste kullanılan karakterdir. γιουζδὲ yüzde “yüze bölünen bir şeyin o kadarlık parçasını belirtir” (113: 62; 132: 391).

29 2.2.1.2.5.13. ιοὺ: Genel olarak iç seste kullanılan karakterdir. ẋιοὺν gün “gün” (118: 131, 133) ayrıca gün sözcüğü metinde ẋιȯῦν gün16 (146:702,703), ẋιον gon (113: 50) gibi şekilleri de mevcuttur. <ET, OT kün; Küün <* kǖn ‘gün, güneş’ (KBS).

2.2.1.2.5.14. ιού: Genel olarak iç seste kullanılan karakterdir. μεζxιούρ mezkur <Ar. mezkūr “adı geçmiş, anılmış” (112: 32) ~ mezgur (114: 68) şeklide mevcuttur.

2.2.1.2.5.15. ιȯὺ: Οὐρẋιȯὺπ Ürgüb “Ürgüp (yer adı)” (112: 34) yine bu sözcüğün imlâdan dolayı Οὐρẋιούπ Ürgüb (112: 36) ~ Οὐρẋιοὺπ Ürgüp (111: 4) ~ Οὐρxιοὺπ Ürküp (111: 5) gibi gerek karakter gerekse de vurgu amacıyla yapılan işaretlerin yönlerinde farklılıkların olduğu tespit edilmektedir.

2.2.1.2.5.16. ίου: Genel olarak son seste; ek başlangıcı olarak kullanılan karakterdir. Ἰxονίου İkonu <Y+ T. ikon+u “Yunanların dinsel resmi” (118: 128).

2.2.1.2.5.17. ΙΟΥ: Genel olarak iç seste ve büyük harflerin yazımında kullanılan karakterdir. ΟΥΡΚΙΟΥΠ ÜRGÜP “Ürgüp (yer adı)” (111: 1).

2.2.1.2.5.18. ΟΥ: Genel olarak ön, iç ve son seste ve büyük harflerin yazımında kullanılan karakterdir. Ön seste ΟΥ: ΟΥΡΚΙΟΥΠ ÜRGÜP (111: 1), iç seste ΣΟΥΛΤΑΝ SULTAN <Ar. sulṭān “padişah, hükümdar” (115:83), son seste ΟΥ: ΠΟΥ BU (AZİZ) “bu (işaret sıfatı)” (115: 83). <ET bu, OT bunı (KBS). Metinde uzun /u/ ve /ü/ seslerini de belirten karakter yoktur. Böylelikle metinde /u/ ve /ü/ sesini veren 18 karakterin olduğu belirlenmektedir.

Metinde incelen ünlü sesler içerinde /a/ ve /e/ seslerini ayırt etmenin daha kolay olduğunu diğer ünlü seslerin ise ayırt etmenin zor olduğunu ve bazı ünsüzlerle kullanıldıklarında Arap alfabesinde mevcut olan seslerin yazımını birbirinden ayırt etmek amacıyla noktalama işaretlerinin değiştiği belirlenmektedir.

30 2.2.2. Ünsüzler

Ciğerlerden gelen havanın dudak, dil, diş, çene, damak ve diğer ses organlarında daralma, büzülme, kapanma, gerilme gibi durumları sonucunda oluşan seslere ünsüzler denir. Bütün dillerde ünsüzlerin sayısı ünlülerin sayısından fazladır ve ünlülere nazaran ünsüzlerin sınıflandırılması daha geniştir (Aksan, 2003: 32).

2.2.2.1. Karamanlı Türkçesindeki Ünsüzlerin Genel Özellikleri