II. BÖLÜM
4.4. Medya ve Polis
Adli olaylar medyanın her zaman ilgi duyduğu alanlardır. Dolayısıyla polis medyanın vazgeçilmez malzemesidir. Araştırma sonuçları da bu olguyu doğrulamaktadır.
Buna göre polis örgütü hakkında sahip olunan görüşün nasıl oluştuğuyla ilgili soruda medya seçeneği %30,6’lık bir oranla diğer seçeneklerin önünde yer almıştır. Ancak reyting kaygısı önde geldiği için halk üzerindeki bu etkinin sağlıklı bir polis imajı üretmesi beklenemez. Özellikle gazetelerde polisin ve polislerin görevlerine ilişkin haberler esas alınarak yapılan incelemelerde bu haberlerin cinayet hırsızlık ve intihar gibi konularla
polis kapkaççı ve mafya ilişkilerine ayrıldığı görülmektedir. Polisin eğitimi ve çağa uygun gelişme çabaları ise çok az yer tutmaktadır. Buna bağlı olarak medya polislik mesleğini gizemli, kavga dolu, heyecan verici bir dedektif rolü gibi anlatırlar (Mutlu, 1996: 133).
Medyanın takdiminden ortaya çıkan polis imajı ise aydınlık güven verici bir profil yerine romanların diliyle, güçlüden yana, korkulan, kavgacı bir polis imajıdır. Bu bağlamda medyanın Türk polisine bakışında homojen bir tanım ve yaklaşım ortaya çıkmaktadır. Bazı gazeteler arasında yaptığı bir araştırma sonucunu değerlendiren bir gazete patronu belki biraz da mensup olduğu mesleki kategori adına özeleştiri olarak nitelenebilecek ama oldukça keskin bir değerlendirme medyanın polis imajını şu şekilde betimlemektedir: Polisin kim olduğu konusunda medyada bir görüş birliği mevcut değildir. Kimi gazetelere göre düzenin savunucusu faşistler kimilerine göre ise silahlı memurlar kimilerine göre emniyet hizmeti sunan güvenlik görevlileridir. Dolayısıyla her basın kuruluşu kendi bakış açısına göre polisi ve polisliği değerlendirmekte ve gazete sütunlarına ve televizyon ekranlarına çıkmaktadır. Bunun sonucu olarak da toplum tam olarak kavram karmaşasından kurtulamamaktadır (Kaya, 1996: 64).
Polisler arasında yapılan araştırmada da medyanın polis imajını olumlu yada olumsuz olarak oluşturmada son derece etkili bir güç olduğu görüşü yaygın olarak kabul görmektedir. Buna göre araştırmaya konu olan emniyet örgütü personeli medyanın halkın gözünde polis imajının oluşturulmasında etkili olduğu, haber yaparken reyting kaygısı taşıdığı, haber ve görüntüleriyle insan haklarını ihlal edebildiği ve polisle ilgili haberlerde objektif olmadığı görüşlerine tamamıyla katılmaktadırlar. Aynı araştırma ayrıca yanlış haberlerin polisin yetkilerinin bilinmemesinden kaynaklandığı, medyanın zaman zaman taraf tuttuğu, medya çalışanlarının düşünce yapısının haberlerin objektifliğini etkilediği düşüncesinin polisler tarafından önemle dile getirildiğini göstermektedir. Öyle anlaşılıyor ki medya ile polisin birbirlerine bakışında her zaman gözden geçirdikleri bir takım ön yargılar bulunmaktadır.
SONUÇ
İnsan, yeryüzünde varolduğu günden itibaren, hayatını sürdürebilmesi için sürekli bir hareket halinde olmuş ve bir iş, bir uğraş içerisinde bulunmuştur. Kaldı ki, doğadaki bütün varlıklar, kendilerine özgü eylem, hareket içerisindedirler. Sosyal yaşamın doğal bir sonucu olarak, insanların sahip olduğu meslekler ortaya çıkmıştır. Meslekler aynı zamanda insanların, bilgi, beceri, tutum ve alışkanlıklarını ortaya koydukları alanlar olarak da değerlendirilmektedir.
Bir meslekte yeterli olmak için bilgili ve becerikli olmak yeterli değildir. Aynı zamanda o meslekle ilgili doğru tutum ve alışkanlıkların kazanılmış olması da gerekir. İşte meslek etiği; mesleki değer, ilke kurallardan oluşan ve meslekle ilgili doğru alışkanlıkların kazanılmasını içeren kavramdır (Aydın, 2000: 3).
Türk polis teşkilatında meslek etiği ile ilgili olarak kabul edilen bir çok temel ilke bulunmaktadır. Mesleki sorumluluk, mesleki profesyonellik, örnek kişi olmak, insan ilişkileri ve eleştirilere açık olmak, eşitlik ve adalet, dürüstlük ve doğruluk ilkeleri bunlardan bazılarıdır (Bal ve Yılmaz, 2002: 26).
Etik; insanların kurduğu bireysel ve toplumsal ilişkilerin temelini oluşturan değerleri, normları, kuralları, doğru-yanlış ya da iyi –kötü gibi ahlaksal açıdan araştıran bir felsefe disiplinidir. Ahlakla etik arasında genişlik- darlık, kuram ve uygulama açılarından bir farklılık vardır. Ahlak, bir disiplin olarak etiğin günlük yaşam pratiğine yansıyan kurallar demetidir. Ahlak, toplumda var olan davranış, tutum ve inançları yönlendiren bir değerler sistemidir. Ahlak günlük yaşam içinde bireylerin nasıl yaşamaları gerektiğini ince ayrıntılar içinde pratik açıdan düşünürken, etik daha soyut ve kuramsal bir bakış açısını gerektirir (İnal, 1996: 43).
Bir örgütün çalışanları, görevlerini yerine getirirken verdikleri kararlarında, uygulamalarında, eylem ve işlemleri ile insanlarla ilişkilerinde kaçınması gereken ayrımcılık, kayırma, rüşvet, yıldırma-kışkırtma, ihmal, sömürü, bencillik, yolsuzluk, işkence, yaranma-dalkavukluk, şiddet, baskı,
saldırganlık, ilişkilerine politika karıştırma, hakaret ve küfür, bedensel ve cinsel taciz, kötü alışkanlıklar, görev ve yetkinin kötüye kullanımı, dedikodu, zimmet, dogmatik davranış, yobazlık-bağnazlık gibi kurallar etik dışı davranışlar olarak görülmektedir (Aydın, 2001: 60-69).
Türk Polis Teşkilatının, gerçekten çok zor koşullar altında görev yaptığı, işlevini sürdürmeye çalıştığı bilinmektedir. Ancak bu zor koşullar, gerek yöneticilerin gerekse görevi yerine getiren memurların etik dışı davranmalarının haklı gösterilmesinin mazereti olamayacağını söylemek mümkündür.
Kişilerin etik olarak doğru davranış sergileyip sergilemediği değerlendirilmesi yapılırken, her ne kadar şartlar etik dışı davranmayı haklı kılmasa da, kişilerin içlerinde bulunduğu çalışma şartlarını da birlikte değerlendirmek gerekir. Bu şartların iyileştirilmesi o meslek mensuplarının etik değerlere bağlı kalmasını kolaylaştıracaktır (Bal ve Eryılmaz, 2002: 20).
Kanunlarla kendisine verilen görevleri çok zor ve ağır çalışma şartları altında yerine getiren polisin, çalışma koşulları çağdaş olarak incelenmeli, çıkan veriler ışığında çalışma şartları yeniden düzenlenmelidir. Polislerin çalışma saatleri, ailesine ve kendi istirahatına zaman ayırabilecek, sosyal yaşama aktif olarak katılabilecek şekilde düzenlenmelidir.
Günümüzde, büyük eleştiri alan geleneksel polislik anlayışı yerini, problemlere önlemsel yaklaşımla uzanan, hizmetin müşterisi olan vatandaşı memnun etmeyi amaçlayan ve suçla mücadelede vatandaşı da polisin yanına alan ‘Toplum Destekli Polislik Anlayışına’ bırakmalıdır.
Mesleğin toplumdaki statüsünün yükseltilmesi için polisin eğitimine önem verilmeli, polis; iyi bir şekilde yetiştirilerek toplum içerisinde itibarlı bir duruma getirilmelidir. Ayrıca saygınlığının arttırılması için polis, topluma örnek olacak model davranışlar sergilemelidir.
Etik dışı davranışların önüne geçilebilmesi için, polis yetiştiren eğitim- öğretim kurumlarında etik değerlere bağlılık gösterebilecek adayların mesleğe
alınması ve alındıktan sonra da hizmet içinde etik eğitimine tabi tutulmalıdır. Polis bilimsel çalışmaları takip ederek kendini yetiştirmeli ve geliştirmelidir. Sabırlı, özenli ve çalışkan olarak halkla bütünleşmeli tutumlu olmalı, takım çalışması yapmalı, geçimli ve uyumlu olmalı, kötü alışkanlıklardan uzak durmalı, eleştirilere açık olmalı, insana değer vermesi ve sevmesi, hukukun üstünlüğüne uygun hareket ederek, adaletli ve eşitlik ilkesine içten inanarak uygun davranmalıdır. Tüm bunlar meslek etiği ilkelerinin standartlara ulaşmasını sağlayacak ve etik dışı davranışları önleyecektir.
Polis memurlarının meslek etiği ilkelerine ilişkin çok ciddi sorunlar yumağı ile karşılaşmadığı görülebilirken, gerek ‘kol kırılır, yen içinde kalır’ atasözünde ve gerekse uluslararası polis literatüründe ‘mavi sessizlik duvarı’ olarak geçen, polisin kapalı kutu olması mevcut olumsuzlukların çok net bir biçimde görülmesine/görünmesine bir engel teşkil edebileceği de göz önünde bulundurulmalıdır. Meslek etiği ilkelerine uymak ahlaki bir değer taşımaktadır. Kurumlarda/işletmelerde çalışanların faaliyetleri sosyal sorumluluk ve profesyonellik anlayışına ve etik değerlere uygun olarak gerçekleştirmeleri gerekmektedir. Polis, meslek etiği ilkelerine bağlı kaldığı müddetçe, mesleğini sevecek, iş doyumu artacak, toplumdan kabul, sevgi ve saygı görebilecektir. Aksi takdirde toplum tarafından dışlanması yanında, cezai yaptırımlarla da karşı karşıya kalacaktır.
Kurumlarda etiğe dayalı bir kültürün oluşturulması ve çalışan bütün personelin kendi meslek etiğine ait ilkelere “tamamen” katılmalarının sağlanması için etik eğitimi verilmelidir. Etik ilkelere uygun hizmet anlayışı ile görev yapan polis, bu duyarlılık sonucunda, etik değerleri içselleştirmeli, karşılaştığı problemleri kolayca çözmeli ve mükemmele ulaşma adına her olumsuz tutum ve davranışı etik çerçevede sorgulamalıdır.
Gümrük Birliğine giren ve Avrupa Birliğine girme sürecinde olan Türkiye’de, başta polis teşkilatı olmak üzere bütün kurumlar, bu konuda kendilerine düşen rolleri saptamalı, bu alandaki eksiklikleri ortaya çıkarmalı ve bunlara ilişkin çözüm önerileri geliştirmelidir.
Ülkemizdeki saydamlığın arttırılması ve özelikle kamu kurum ve kuruluşlarda etkin yönetimin geliştirilmesine katkı sağlamak için, etik davranış ilkelerini belirleyen “Etik Yasası” kurularak bir an önce hayata geçirilmesi gerekmektedir. Polisin var olan temel sorunlarını; çalışma süresi, ekonomik sıkıntılar, teknolojik yetersizlikler, asli görevleri dışında görevlendirmeler, siyaset, medya baskısı, sendikal örgütlenme vb. çözmeden etik kuralları içerisinde profesyonel olarak hareket etmesini beklemenin pek fazla mümkün görülmediği söylenebilir.
Son olarak, Öğretmen Emniyet Müdürü İbrahim Feridun Bey’in (1910), ‘her zaman ahlaki erdemlerle ve mesleki üstünlüklerle donanmış bulunmaya mecbur olan zabıta memurlarıyız’ anlatımı içerisinde, polis kişisel hak ve özgürlüklerin kısıtlayıcısı değil, bilakis savunucusu olarak, vatandaşa güven ve huzur temin etme adına çalışan güvenlik hizmetlerinin, gelişme ve iyileşmesi adına bir umut ışığı olarak görülmektedir.
Emniyet teşkilatına personel yetiştiren eğitim-öğretim kurumlarında verilmekte olan meslek etiği eğitiminin hangi düzeyde olduğu, daha etkin verilebilmesi için neler yapılması gerektiği konusunda çalışmalar yapılabilir. Polis meslek yüksek okullarında öğrenim görmekte olan polis adayları ile meslekte fiili olarak görev yapan polis memurlarının etik duyarlığını ortaya çıkarmak amacıyla araştırmalar yapılabilir.
Etik ilke ve duyarlılık konusunda emniyet teşkilatında yönetici durumunda personelin, ne düşündüğünü ortaya çıkarmak amacıyla araştırmalar yapılabilir. Meslek etiği ile ilgili araştırmaların/bilimsel çalışmaların, Emniyet Genel Müdürlüğü koordinesinde Türkiye’deki tüm illeri kapsayacak şekilde yapılması, polisin meslek etiği ilkelerine göre hareket etme durumunu ülke genelinde ortaya çıkarabilecek ve çözüm için öneriler getirilmesi sağlanacaktır.
YARARLANILAN KAYNAKLAR
Acar, A.G. (2000), Etik Değerlerin Kurumsallaştırılması Üzerine Bir Araştırma, İstanbul: İ.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi
Akdemir, A. (2001), Yönetici Engeli, Kocaeli: KOÜ Yayınları
Aktan, C. C. (1999), Ahlaki Yeniden Yapılanma ve Toplam Ahlaka Doğru: 2.Meslek Ahlakı ve Sosyal Sorumluluk, İstanbul: Arı Düşünce ve Toplumsal Gelişim Derneği Yayını
Akarsu, B. (26/07/1997), “Töre, Ahlak, Etik”, Cumhuriyet Gazetesi
Akdeniz, M. (2002), “Avrupa Birliği Adaylık Sürecinde Türk Polisinin Ücret Durumu”, Ankara: Polis Dergisi, Sayı 31
Akaya, A. (2003), “Adalet Bakanlığına Bağlı Adli Polis Teşkilatının Kurulabilme Olasılığı Üzerine İç Güvenlikte Bir Fransız Deneyimi Adli Polis Merkez Müdürlüğü Örneği”, Ankara: Polis Dergisi, Sayı 36
Alada, A. B. (1993), Yerel Yönetim ve Ahlak, Ankara: Toplu Konut İdaresi Yayınları
Aklan, T. (1993), Siyasal Ahlak ve Siyasal Ahlaksızlık, İstanbul: Bilgi Yayınevi
Arat, N. (1987), Etik ve Estetik Değerler, İstanbul: Say Yayınları
Arda, B. ve Pelin, S.Ş. (1992), “Tıbbi Etik”, Ankara: A.Ü.T.F. mecmuası, s.s.15-19
Arslan, M. (2004), İş ve Meslek Ahlakı, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Arslan, F. (2002), “Türk Emniyet Örgütünde Sürekli Eğitim”, Ankara: Polis Dergisi, Sayı 32
Ashworth A. (2000), “The Criminal Process: an evaluative study”, New York: Cleradon Pres
Atabek, E. (1999), Hayatımız ve Değerlerimiz, , İstanbul: Cumhuriyet Kitapları Çağ ve Pazarlama A.Ş.
Atay, E. (2003), “İnsan Haklarının Gerçekleştirilme Şartı olarak Hukuk Devleti’’, Ankara: Polis Dergisi, Sayı 36
Ateş, H. (2004), “Modernlik ve Postmodernlik Arasında Kamu Yönetimi”, Modernlik ve Modernleşme Sürecinde Türkiye, Güngör Erdumlu (Ed), Ankara: Babil Yayıncılık
Aydın, A. H. (2002), “Meşruiyet ve Polis”, Çevik H. Ve Göksu T. (Ed), Türkiye’de Devlet, Toplum ve Polis, Ankara: Seçkin Kitabevi
Aydın, A. H. (1996), Polis Meslek Hukuku, Ankara:
Aydın, İ. P. (1998), Yönetsel Mesleki ve Örgütsel Etik, Ankara: Pegem Yayınları
Aydın, İ. P. (2002), “Polis Meslek Etiği İlkeleri”, Ankara: Uluslararası Polis Etiği Sempozyum Notları,
Aydın, K. (2003), Uluslararası Ve Küresel Pazarlamada Kültürel Etkinlikler, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
Aydın, A.H. (2002), “Post Modern Toplumda Polisin İşlevi”, Ankara: Cerrah, İ. ve Semiz, E. (çev) Türkiye’de Suç ve Polislik
Aydın, E. (2000), “Polis Mesleği ve Etik”, Halkla ilişkiler Yönetimi Geliştirme ve Oryantasyon Eğitimi Bölgesel Semineri, Ankara: EGM Eğitim Daire Başkanlığı Yayınları, Eğitim Serisi 2
Aydın, E. (2002), “Polis Meslek Etiği Duyarlılığın Oluşturulması”, Bal İ. Ve Eryılmaz M. (Ed), Polis Meslek Etiği, Ankara: Polis Akademisi Başkanlığı Yayınları
Aydın, E. (2000), “Polislik Mesleği ve Etiği”, Halkla İlişkiler Yönetimi Geliştirme ve Oryantasyon Eğitimi Bölgesel Seminer Notları, Ankara: Eğitim Daire Başkanlığı Yayınları
Badıoğlu, A. (1998), Etik: Kötülük Kavrayışı Üzerine Bir Deneme, İstanbul: Çeviren Tuncay Birkan, Metis Yayınları
Bağce, H. E. (2004), “Modernliğin Temelleri ve İkircikli Serüveni”, Ankara: Modernlik ve Modernleşme Sürecinde Türkiye, Güngör Erdumlu (Ed), Babil Yayıncılık
Bahar, H. İ. (2002), “Toplum Destekli Polislik ve Türkiye’ye Uygulanabilirliği”, Çevik H. Ve Göksu T. (Ed), Türkiye’de Devlet, Toplum ve Polis, İstanbul: Seçkin Kitabevi
Bahar, H. İ. (1997), “Demokratik Polislik”, Ankara: Demokrasi Vakfı Yayınları
Bakırezer, G. (2004), “Türk Modernleşmesinde İktisadi Yapının Dönüşümü, Refah ve Sosyal Demokrasi”, Modernlik ve Modernleşme Sürecinde Türkiye, Güngör Erdumlu (Ed), Ankara: Babil Yayıncılık
Bal, İ. ve Eryılmaz, (2002), M.B., Polis Meslek Etiği, Ankara: Polis Akademisi Başkanlığı Yayınları
Bal İ. ve Beren, F. (2003), Polis Etiği, Ankara: Siyasal Kitapevi
Bauman, Z. (1998), Postmodern Etik, Çeviren Alev Türker, İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Bayrak, S. (2001), İş Ahlakı Ve Sosyal Sorumluluk. İstanbul: Beta Basım Veyayım Dağıtım A.Ş.
Beren, F. (2001), Çevik Kuvvet Yürüyüşüne Yönetsel Bağlamda Eleştirisel Bir Yaklaşım, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
Beren, F. (2001), “Polis Efendilere Mahsus Terbiye ve Malumat-ı Meslekiye” Ankara: Uluslararası Polis Meslek Etiği Sempozyum Notları, 28- 29 Kasım, Polis Akademisi Yayınları
Bergmans, D. (2002), “Çağdaş Polis Hizmetinin Temel Faktörü Olarak Toplum Destekli Polislik”, Bal İ. Ve Eryılmaz M. (Ed), Polis Meslek Etiği, Ankara: Polis Akademisi Başkanlığı Yayınları s. s. 195-220.
Bingöl, Y. (2004), “İmparatorluktan Modern Ulus Devlete: Türkiye’de Ulusal Bir Dilin Yaratılmasına Doğru”, Modernlik ve Modernleşme Sürecinde Türkiye, Ankara: Babil Yayıncılık
Buhr, M. (1998), Bilimsel Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları
Cerrah, İ. (2000), “Güvenlik Hizmetlerinde Profesyonellik ve Meslek Etiği”, Halkla İlişkiler Yönetimi ve Oryantasyon Eğitimi Bölgesel Semineri Notları” Ankara:
Cerrah, İ. ve Eryılmaz, M. B. (2001), Avrupa Polis Etik Yönetmeliği ve Açıklayıcı Notlar, Ankara: Polis Akademisi Başkanlığı Güvenlik Bilimleri Enstitüsü Yayınları No:1
Cerrah, İ. (2002), “Polis Etiği: Güvenlik Personelinde Görülen Sapma Davranışların Etik Açıdan Analizi”, Çevik H. Ve Göksu T. (Ed), Türkiye’de Devlet, Toplum ve Polis, Ankara: Seçkin Kitabevi
Cerrah, İ. (2002), “Türk Polisinde Etik Çalışmaların Tarihi Gelişimi ve Bugünkü Durumu”, Bal İ. Ve Eryılmaz M. (Ed), Polis Meslek Etiği, Ankara: Polis Akademisi Yayınları
Cerrah, İ. Semiz, E. (2000), “Mesleki Etiğin Polis Eğitimindeki Yeri ve Önemi”, 21.yy da Polisin Eğitimi Sempozyumu, Ankara:EGM Eğitim Daire Başkanlığı Yayınları
Ceylan, Y. (2002), Global Etik, Ankara:Doğu Batı Yayınları
Çevik, H. H. (2002), “Devlet ve Polis”, Çevik H. Ve Göksu T. (Ed), Türkiye’de Devlet, Toplum ve Polis, Ankara: Seçkin Kitapevi
Dedeoğlu, G. (2004), Etik Düşünce Ve Postmodernizm, İstanbul: Telos Yayınları
Derdiman, C. (1997) Polis Yönetimi Hukuku Görev ve Yetkileri, Tokat: Üniversite Basımevi
Dinçer, M. K. (2001), İş Yaşamında ve Özel Yaşamda Kişisel İmaj, İstanbul: Alfa Yayınları
Dönmezer, S. Yenisey, F. (1998), “Ceza Adalet Sisteminde Jandarma ve Polisin Rolü ve Etkinliği”, Polis Bilimleri Dergisi Sayı 1,.
Dönmezer, S. (2000), "Sempozyum Açış Bildirgesi, "21.Yüzyılda Polisin Eğitimi Sempozyumu Ankara: " Eğitim Daire Başkanlığı Yayınları, Emniyet Gn. Md. Matbaası Durkheım, E. (1994), Sosyolojik Metodun Kuralları, (Çev. Aytekin, E.) İstanbul: Sosyal Yayınları
Erdoğan, F. (2000), "Emniyet Örgütünde Özendirmeye İlişkin Bir Araştırma" 21.Yüzyılda Polisin Eğitimi Sempozyumu" Ankara: Eğitim Daire Başkanlığı Yayınları, Emniyet Gn. Md. Matbaası
Erdoğan, F. (2003), “Güvenlik Hizmetlerinde Etik Eğitimi ve Önemi”, Ankara: Polis Dergisi, Sayı 34
Eryılmaz, B. (2002), Kamu Yönetimi, İstanbul: Erkam Matbaası.
Eryılmaz, M. B. (2002), “Suçun Araştırılmasının Amacı; Suçun Önlenmesi mi Kişi Hak ve Özgürlüklerinin Korunması mı”, Çevik H. Ve Göksu T. (Ed), Türkiye’de Devlet, Toplum ve Polis, Ankara: Seçkin Kitabevi
Eryılmaz, M. (2002), (Ed), Polis Meslek Etiği, Ankara: Polis Akademisi Başkanlığı Yayınları
Fendoğlu, H. T. (2003), Güvenlik Boyutu Bağlamında Avrupa Güvenlik İşbirliği Teşkilatı, Ankara: Polis Dergisi Sayı 36.
Feridun, İ. (1910), Polis Efendilere Mahsus Terbiye ve Malumat-ı Meslekiye, İstanbul: Matbaa-i Hayriye
Fındıklı, R. (2001), Mesleki Kimlik Olgusu ve Polislik Mesleğinin Özellikleri, Ankara: Fidan Yayınları
Fromm, E. (1994), Erdem ve Mutluluk (Ahlak Psikolojisi Üzerine Bir İnceleme), Çev. Ayda Yörükan, İstanbul: Türkiye İş bankası Kültür Yayınları, Genel Yayın No:325
Gökçegöz, F. (2002), Polis Meslek Etiği ve Bir Etik Eğitim Programı, Ankara: Yayınlanmamış Araştırma
Göksu, T. (2002), “Türkiye’de Devlet, Toplum ve Polis”, Ankara: Seçkin Kitapevi
Güloğlu, T. ve Erdoğan, R. (2003), “Türkiye Ve Almanya’da Polis Eğitimi”, Ankara: Polis Dergisi, Sayı 36
Gültekin, R. (2003), “Polis Meslek Etiği”, Ankara: Polis Dergisi, Sayı 36 Güney, S. (1998), Davranış Bilimleri ve Yönetim Psikolojisi Ankara:Terimler Sözlüğü,
Haynes, F. (2002), Eğitimde Etik, Çeviren Semra Kunt, İstanbul: Akbaş Yayınları
Hilton, M. Svartz, P.M. (1997), "Un Projet Relatif A L’ethique De La Police" L’ethique de La Police Dans Un Societe Democraticque. Edition Conceil de L’Europe, Strabourg
İçli, T. G. (1998), “Güç Kullanma Yetkisi ve Bunun Kullanımında Polisin Çelişkisi”, Ankara: Polis Bilimleri Dergisi Sayı 1,
İçli, T. G. (2002), “Polis ve Etik Kurallar Gereksinimi”, Bal İ. Ve Eryılmaz M. (Ed), Polis Meslek Etiği, Ankara : Polis Akademisi Başkanlığı Yayınları İçli, T. G. (2002), Polis ve Etik Kurallar Gereksinimi, Ankara: Polis Akademisi Başkanlığı Yayınları
Karababa, Y. ve Gökçegöz, F. (2002), “Polis Meslek Etiği ve Etik Eğitimine İlişkin Bir Program”, Bal İ. Ve Eryılmaz M. (Ed), Polis Meslek Etiği, Ankara: Polis Akademisi Başkanlığı Yayınları
Karaman, Ö. (2002), “Polis Eğitimi”, Çevik H. Ve Göksu T. (Ed), Türkiye’de Devlet, Toplum ve Polis, Seçkin Ankara: Kitapevi , ss. 343-363.
Karasu, K. (2001), Profesyonelleşme Olgulu ve Kamu Yönetimi, Ankara: Mülkiyeliler Birliği Yayınları
Kaya, A. (1999), Polis Medya İlişkileri, “Avrupa Birliği Sürecinde Türk Polisi”, Ankara: Uluslararası Sempozyum s.62-67.
Kaygısız, O. (2003), “Kuvvet Kullanımında Profesyonel Yaklaşım”, Ankara: Polis Dergisi Sayı 30,
Keleş, R. (1996), Çevre Sorunlarında Yöneticinin Sorumluluğu, Ankara: Bioetik Derneği Yayınları
Kleınıng, J. (2002), “Polis Eğitiminde profesyonel Etik”, Bal İ. Ve Eryılmaz M. (Ed), Polis Meslek Etiği, Ankara: Polis Akademisi Başkanlığı Yayınları Kolay, F. ( 2004 ), “Avrupa Birliği Uyum Sürecinde Türk Polis Meslek Etiği“, Kocaeli Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi
Köktaş, A. “Avrupa Birliğinde Polis ve Yargısal İşbirliği ve Türk Emniyet Teşkilatına Kurumsal Etkileri”, Çevik H. Ve Göksu T. (Ed), Türkiye’de Devlet, Toplum ve Polis, Ankara: Seçkin Kitabevi s. s. 251-270.
Kuçuradi, İ. (2002), “Etik Kavramı”, Bal İ. Ve Eryılmaz M. (Ed), Polis Meslek Etiği, Ankara: Polis Akademisi Başkanlığı Yayınları
Kleinig, J. (1996), The Ethics Of Policing, Cambridge: Cambridge Universty Press..
Guillen, L. F. (2002), “Etik: Profesyonelliğe Giden Yol”, Bal İ. Ve Eryılmaz M. (Ed), Polis Meslek Etiği, Ankara: Polis Akademisi Başkanlığı Yayınları Malcolm, K. S. (1988), "Implementing Community Policing", Perspectives on Policing, Washington: Departement of justice, National İnstitute of Justice. Markovıç, M. (1998), Hümanizm ve Ahlak Felsefesi, Çev.Ali Ünlü, Toplumsal Dönüşüm Yayınları
Mecham, Q. (2002), “Etik ve İç Güvenlik: Sivil Özgürlükler Hakkında Amerikan Tartışmalarından Karşılaştırmalı Ders”, Bal İ. Ve Eryılmaz M. (Ed), Polis Meslek Etiği, Ankara.Polis Akademisi Başkanlığı Yayınları
Miller, L. S. Hess, K. M. (1997), The Police in The Community, Strategie For The 21st Century, Minnesota: An-İnternational Thomson Publishing Company
Monet, J. P. (1993), Police Et Societes En Europe..La Docummentation Française, Paris.
Mutlu, K. (1996), Polisin İyi Polis Tanımı, Avrupa Birliği Sürecinde Türk Polisi, Ankara: Uluslararası Sempozyumu
Nohutçu, A. (2006), Kamu Yönetimi, Ankara: Savaş Yayınevi
Nohutçu, A. (2004), “Etik ve Kamu Yönetimi”, Çağdaş Kamu Yönetimi ll, Nobel Yayın Dağıtım s. 403
Noyan, A. - Ningur, B. E. (2002), “Bilimsel Etik”, Bal İ. Ve Eryılmaz M. (Ed), Polis Meslek Etiği, Ankara: Polis Akademisi Başkanlığı Yayınları.
Nuttall, J. (1997), Ahlak Üzerine Tartışmalar: Etiğe Giriş, İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Örs, Y. ve Büken, Ö. N. (1998), Tıbbi Etikte Sorun Kümeleri, Ankara: Biotek Derneği Yayınları
Tempo Dergisi, Polise Güvensizlik İlkokullara Kadar İndi, İki Ucu Coplu İmaj Araştırması, 2-8 Aralık 1999
Özçelik, O. (1998), “Eğitim Ve Geliştirme”, İnsan Kaynakları Yönetimi, İstanbul: İ.Ü. İşletme Fakültesi Yayın No: 276
Özdemir, E. (2002), “İdeal Polis Anlayışı”, Ankara: Polis Dergisi, Sayı 31 Özer, A. (2003), “Hukuk Devleti”, Ankara: Polis Dergisi, Sayı 36
Özkaya, E. (2003), “Temel Hak Ve Özgürlükler”, Ankara: Polis Dergisi, Sayı 36
Peltekoğlu, F. B. (2001), Halkla İlişkiler Nedir?, İstanbul: Beta Basım A.Ş.