Kurumsal Kaynak Planlamasının Geleceği

Kurumsal Kaynak Planlama (KKP) sistemleri sektörü hızla büyümektedir. Bu büyümenin aynı şekilde önümüzdeki yıllarda da devam edeceği öngörülmektedir (Adam & O’Doherty, 2000; Yen, Chou, & Chang, 2002). Bu sürekli büyümenin devam etmesinin başlıca sebepleri olarak şunlar sıralanmaktadır (Stensrud, 2001:414);

 KKP satıcıları, sürekli olarak yazılım paketlerinin yeteneklerini, satış gücü otomasyonu, tedarik zinciri, sipariş yönetimi, veri tabanları ve bakım gibi yeni fonksiyonlar ekleyerek genişletmekte ve geliştirmektedirler.

 KKP satıcıları, internet teknolojisinin yayılması ile birlikte uygulamalarını web tabanına taşımaktadırlar. Böylelikle bu geçiş tedarik zincirinde daha hızlı bir bilgi akışına imkân sağlamaktadır.

 E- ticaretin yayılması web tabanlı KKP sistemlerine olan talebi artırmaktadır. Bütün bu gelişmelerin yanı sıra 2000’ li yıllarda internet teknolojisi üzerine kurgulanmış bulut teknolojisi veya bulut ortamı adı verilen yeni bir teknoloji ortaya çıktı. Bu tarihten itibaren veri tabanları ve Kurumsal Kaynak Planlama sistemlerinin bulut ortamına taşındığı görülmektedir (Bjelland & Haddara, 2018:1).

Bugün gelinen aşamada, işletmelere web ortamında web hizmet sağlayıcıları tarafından sunulan bir hizmet olan “bulut ortamı Kurumsal Kaynak Planlama sistemleri” veya yazılım hizmet sağlayıcılarının sunmuş olduğu “Kurumsal Kaynak Planlama sistemleri” paket uygulamalarından birini tercih edebileceği gibi her iki sistemin entegrasyonu ile oluşturulmuş “hibrit Kurumsal Kaynak Planlama sistemi” uygulamasını da kullanabilmektedir. Şekil 2.7’de Genişletilmiş Kurumsal Kaynak Planlama (GKKP) Sistem Konsepti gösterilmektedir.

34 Kaynak: Özoğul, 2008:72.

Şekil 2.7’de görüşeceği üzere Kurumsal Kaynak Planlama (KKP) sistemine Müşteri İlişkileri Yönetimi (MİY) ve Tedarik Zinciri Yönetimi (TZY) fonksiyonları eklenerek Genişletilmiş Kurumsal Kaynak Planlama (GKKP) sistemleri kavramının kullanımına geçilmiştir. Bu kavramlar şu şekilde açıklanmaktadır;

 Müşteri İlişkileri Yönetimi (MİY): MİY müşteriyi tanıyarak ihtiyaçlarını tespit edip müşteriye özel hizmet ve mallar sunma çabası geliştirmek, bu çaba ve bilgi birikiminin işletme içerisinde ulaşılır olmasıdır (Canpolat, 2014:38). Müşteriyi tasarım aşamasına kadar getiren ve odak noktası olarak müşteriyi gören bir yaklaşım ile müşteriyi daha iyi anlama ve algılama ve müşterilerin talepleri doğrultusunda işletmenin pozisyon belirlemesi ve kendini yönetmesi olarak ta

KKP 1990

Müşteriler Şirket Tedarikçiler

MİY 2000 Satış Gücü Otomasyonu Kontrat Yönetimi Müşteri Hizmetleri Pazarlama Otomasyonu Doküman Yönetimi ÜKP 1980 Satış İşlemleri Planlaması Simülasyon ve Tahmin MİP 1970 Üretim Zaman Planlaması Malzeme İhtiyaç Planlaması Kapasite İhtiyaç Planlaması Kapasite ve Malzeme Planlarının İşletilmesi TZY 2000 Lojistik Elektronik Faturalama Elektronik Pazaryeri Kontrat Yönetimi Malzeme Yönetimi Satış ve Dağıtım Bakım Onarım Finans Yönetimi Maliyet Muhasebesi Yatırım Yönetimi Kalite Yönetimi Personel Yönetimi İnsan Kaynakları G e n i ş l e t i l m i ş K K P

35

tanımlanabilir (Odabaşı, 2013:8). Şekil 2.8’de bir işletmenin MİY strateji haritası gösterilmektedir.

Kaynak: Canpolat, 2014:40.

Türkiye Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD) 2018 yılı Türkiye’nin Dijital Dönüşüm raporuna göre bulut teknoloji üzerinden CRM uygulamalarının kullanımı işletmelerde hızla artmaktadır. TÜBİSAD (2018:54)’ın raporuna göre 2015 senesinde AB ülkelerinde bulut ortamı üzerinden CRM kullanan işletmelerin ortalaması %30’dan fazladır. Bu ülkeler arasında, bulut ortamı üzerinden CRM kullanan işletme oranı %47 ile en yüksek seviyede olan ülke Hollanda, %9 ile en düşük seviyedeki ülke Türkiyedir. Bu değer, Türkiye’deki işletme büyüklüğüne göre

Segment En değerli

müşteri Önerisi Değer

Hedef Müşteri Segmentleri ve Değerleri PERSPEKTİF STRATEJİK BAĞLANTILAR STRATEJİK KONULAR

Cüzdan Payını Max. Yapma

Müşteri Karlılığını Max. Yapma

LTV Max.

Yapma Müşteri Karlılığını Max. Yapma Finans Müşteri Faaliyet Korumayı Artırma İşlemleri Artırma Geri Kazanımları Artırma Yeni İşleri Artırma

Tatmin ve Sadakati Artırma Stratejik Çıktılar Müşteri Deneyim ve Davranışlarını Max. Yapma Stratejik Girdiler TEMAS KANALLARI Satış Verimliliğini Max. Yapma Pazarlama Etkinliğini Max. Yapma Servis Kalitesini Max. Yapma CRM Amaçları CRM Amaçları CRM Amaçları Faaliyetlerin Etkinliğini ve Verimliliğini Max. Yapma İnsan/ IT TEMAS KANALLARI Sorumluluk ve Tatmini Artırma Stratejik Yetkileri Artırma Stratejik Bilgiyi Artırma CRM Amaçları Amaçları CRM CRM Amaçları Çalışanların Deneyim ve Yeteneklerini Max. Yapma

36

incelendiğinde; bulut tabanlı CRM kullanan işletme oranının büyük ölçekli işletmelerde %26 seviyesine çıktığı fakat orta ölçekli işletmelerde %14’e, mikro ölçekli işletmelerde ise %7’ye düştüğü görülmektedir

 Tedarik Zinciri Yönetimi (TZY): Tedarik Zinciri Yönetimi, bir organizasyonun hammadde tedarikinden başlayıp, hammaddelerin üretim sürecine dâhil edilmesi ve üretilen nihai ürünün müşteriye sunumuna kadar geçen sürecin ve gerçekleştirilen değerin ifadesidir yani bir mal ya da hizmetin meydana getirilmesi için harcanan çabaların tümüdür (Canpolat, 2014:41). Su ve Yang’a (2010:81) göre rekabetin globalleşmesi işletmelerin hayatta kalabilmesini zorlaştırmıştır. Artık işletmelerin başarılı işlemler yapıyor olmasının yanı sıra paydaşları ile sorumlu tedarik anlayışı geliştirebilmesi de bu şartlardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durum işletmeler açısından işbirliği yönetimini kaçınılmaz hale getirmektedir. Şekil 2.9’da TZY yapısı gösterilmektedir.

Kaynak: Eymen, 2007:8.

Satıcı Alıcı

Ortaklık

Tedarikçi Merkez İşletme Müşteri

Temel Tedarik Zinciri

Tedarikçinin

Tedarikçisi Tedarikçi Merkez İşletme Müşteri

Müşterinin Müşterisi

Genişletilmiş Tedarik Zinciri

Tedarikçinin

Tedarikçisi Tedarikçi Merkez İşletme Müşteri

Müşterinin Müşterisi

Üst Seviye Tedarik Zinciri

Üçüncü Parti Lojistik Sağlayıcı

Finans Sağlayıcısı Pazar Araştırması Firması

37

Bu zorlukların üstesinden gelebilmek ve yetkin bir tedarik zinciri yönetimi ihtiyacını karşılayabilmek için dünya üzerindeki işletmeler yoğun bir şekilde bilgi teknolojilerine yatım yapmaktadırlar. Böylelikle, gerek ulusal pazarda gerekse uluslararası pazarda yaşanan hızlı ve köklü değişikliklere bilgi teknolojilerinden istifade ederek çok daha çabuk uyum gösterebilme avantajı elde etmektedirler (Su & Yang, 2010:81). Özellikle birçok işletme, bu sebeplerle güçlü bir Tedarik Zinciri Yönetimi (TZY) için (şekil 2.9) Kurumsal Kaynak Planlaması (KKP) sistemleri olarak adlandırılan bilgi sistemlerine yatırım yapmaktadır (Mabert, Soni, & Venkataramanan, 2001).

İnternet teknolojisinin hızla yayılması, KKP sistemini de içinde barındıran bilgi teknolojilerinin her alanında çok büyük etki yapmıştır (Lawton, 2000). İstenen zaman ve yerde kaynaklara erişim imkanı sunan bu ortam sayesinde KKP hizmet sağlayıcıları, sistemlerini Tedarik Zinciri Yönetimi (TZY), Müşteri İlişkileri Yönetimi (MİY), Satış Gücü Otomasyonu (SGO), İleri Planlama ve Programlama (İPP), İş Zekası (İZ) ve E-ticaret gibi yeni harici iş modülleri ile entegre etme imkanı bulmuşlardır.

KKP sistemleri daha önceleri paket uygulama yazılımları olarak yazılım hizmet sağlayıcılar ve danışmanlar ile BT departmanının da yer aldığı proje takımı ile paket yazılımlar şeklinde uygulanmaktaydı. İnternet teknolojisi sayesinde KKP sistemleri yazılımsal olarak bulut ortamı adı verilen sistemler üzerinden sağlanabilir duruma gelmiştir (Bjelland ve Haddara, 2018:2).

İnternet teknolojisinin yaygınlaşması ile birlikte müşteri memnuniyetinin yanı sıra pazar ve satış fırsatları artarken, dağıtım kanalları genişlemiş, faturalama ve ödemelerde ise ciddi maliyet tasarrufları sağlanmıştır. Tüm bunların yanı sıra KKP sistemlerinin Tedarik Zinciri Yönetimi (TZY) ve Müşteri İlişkileri Yönetimi (MİY) yeteneklerinin genişletilmesi ile işletmenin üç önemli unsuru olan; müşteriler, örgüt ve tedarikçiler arasındaki iş ilişkileri daha etkin hale gelmiştir (Rashid ve diğ., 2002:12).

Türkiye Bilişim Sanayicileri Derneği‘nin (TÜBİSAD) hazırlamış olduğu 2018 yılı Türkiye’nin Dijital Ekonomiye Dönüşümü Raporu’na göre; 28 Avrupa Birliği ülkesinde bulut bilişim kullanan işletme oranı %40’dan fazladır. Bu ülkeler arasında en fazla bulut ortamı kullanan işletmenin %57 ile Finlandiya’da, en düşük ise %7 ile Romanya’da olduğu belirtilmektedir. Türkiye %10 oranı ile kıyaslama yapılan diğer 28 ülke içinde, bulut teknolojisi kullanan işletmelerin oranı değerlemesinde sondan

38

altıncı sırada yer almaktadır. Şekil 2.10’da yer alan grafikte bu durum görülmektedir.

Şekil 2.10: AB Ülkelerinde bulut teknolojisi kullanan işletmeler (2016) Kaynak: TÜBİSAD Türkiye Dijital Dönüşüm Raporu, 2018:52; EUROSTAT 2017.

AB ülkeleri içinde bulut tabanlı KKP kullanım oranları incelendiğinde, 2015 senesinde Türkiye’de işletmelerin %20’sinin bulut tabanlı KKP kullandığı görülmektedir. Bu oranın; büyük ölçekli işletmelerde %60’a (AB ortalaması %80) çıktığı, fakat orta ölçekli işletmelerde %33’e, mikro ölçekli işletmelerde ise %16’ya düştüğü görülmektedir (TÜBİSAD, 2018:57).