tefahhus olunup zimmetinde zuhûr eden hakkı alıverilmek içün yazılmışdır.
Evâil-i C. sene [1]100.
237
(…) ve (… ) ve (… ) kādîlarına hüküm ki,
Ebubekir arzuhâl edip taht-ı kazâlarınızda vâkiʻ havâss-ı hümâyûnumdan bin doksan beş ve doksan (… ) senelerinde Harikgan? ve Gabrava hâslarının zâbiti Mustafa nâm kimesne bundan derʻuhde ve sene tamâmına değin zabt ve hâsıl olan mahsûlât ve rüsûmâtın ahz u kabz edip iltizâmından zimmetinde (… ) guruş bakāyâsı kalmağla şerʻle taleb eyledikde zarar etdim deyü taʻallül etmekle mahsûlâtı yerli yerinde teftîş ve tefahhus olunup zimmetinde zuhûr eden hakkı tarafından vekîl nasb eylediği (… ) nâm kimesneye alıverilmek içün yazılmışdır.
Evâil-i C. sene [1]100.
238
Edirne'den Kerkük kalʻasına varınca yol üzerinde kādîlara ve yeniçeri serdârlarına hüküm ki,
Muhâfaza-i mezbûr tevâbiʻinde kırk beş bölükde Ali nâm yeniçeri meʼmûr olduğu Kerkük kalʻasın muhâfazasına revâne olmağın mezbûr muhâfaza-i merkūma varınca mürûr eylediği mahallerde ve iskelelerde hilâf-ı şer„-i şerîf kimesne rencîde etdirilmemek bâbında yeniçeri ağası Mahmud Ağa tarafından mühürlü mektûb verilmekle mûcebince amel olunmak içün yazılmışdır.
Evâil-i C. sene [1]100.
239
Iskırapar kādîsına hüküm ki,
Premedi kazâsına tâbiʻ Gerkova nâm karye bilâ-iktizâ mutasarrıf olduğun Iskırapar kazâsına ilhâk olunup ahâlîsi beyninde icrâ-yı ahkâm-ı şer„iyye eylemek bâbında Rumeli kazaskeri Mehmed edâmallâhu teʻâlâ fezâilehû tarafından mühürlü mektûb verilmekle mûcebince amel olunmak içün yazılmışdır.
179 240
Sofya kādîsına ve Pazarcık nâibine hüküm ki,
Razlık kazâsı ahâlîsi arzuhâl edip bin doksan (…) senesinde Pazarcık kazâsı sâkinlerinden Mehmed nâm kimesne Yeğen Paşa tarafından gelip bunların hilâf-ı şer„-i şerîf ve bi-gayrı hakkın cebren dört yüz yetmiş guruşların almağla bundan akdem Mehmed ile mürâfaʻa olduklarında tahsîl olunmak içün habs olunmuş iken meblâğ-ı mezbûru almadan fevt olup Pazarcık kazâsında sâkin muhallefâtın kabz eden vârislerinden şerʻle taleb eyledikde vermekde taʻallül eylediğin bildirip mahallinde şerʻle görülmek içün yazılmışdır.
Evâil-i C. sene [1]100.
241
Edirne bostancıbaşısına, Hatunili ve Kırkkilise kādîlarına hüküm ki,
Karalu nâm zımmî arzuhâl edip Kırkkilise kazâsına tâbiʻ Kiryak mahallesi nâm karyede sâkin Kiryak ve kız karındaşı Ostogva nâm sagīre ile ammîleri ve kıbel-i şer„den mansûb vasiyy-i muhtârları olup bin doksan (…) senesinde karye-i mezbûrda sâkin Boğazlı Manol nâm zımmî babaları olan Kiryak nâm zımmîyi hilâf-ı şer„-i şerîf katl edip ziyâde zulm ve taʻaddî ve fesâd eylediklerin bildirip vesâyeti hasebiyle şerʻle görülüp icrâ-yı hakk olunmak bâbında emr-i şerîfim recâ etmeğin sen ki Hutunili kādîsı husûs-ı mezbûra müvellâ taʻyîn olunmuşsundur ihkāk-ı hak olunmak içün yazılmışdır.
Evâil-i C. sene [1]100.
242
Özi vâlisi olup Vidin muhâfazasında olan Vezîr Hüseyin paşaya, (…) kādîsına hüküm ki,
Prevadi ahâlîsi arzuhâl edip bin yüz senesinde kazâları sâbıkan Alaşehir sancakbeyi el-Hâc Mustafa dâme izzuhûya kışla fermân olunmağla kazâ-i mezbûr ahâlîsi cümle zâd u zahîrelerin verdiklerinden sonra mezbûr kanâʻat etmeyip zahîre bekçiliği bahânesiyle sene-i mezbûre karakolcu akçesi nâmıyla dahi üç kîse akçelerin alıp ve dükkânların kapadıp bunun emsâli zulm ve taʻaddîsinin nihâyeti ol[ma]dığın bildirip hilâf-ı şer„-i şerîf aldığı ol mikdâr akçe verdikleri zahîrenin bahâsı şerʻle alıverilip sen ki vezîr-i müşârun-ileyhsin merkūmun kazâ-i mezbûr fukarâsından bî-vech-i şerʻî aldığı zahîre bahâları her ne ise mübâşir maʻrifetiyle şerʻle alıverilmek içün yazılmışdır.
180 243
Canik sancağında vâkı„ olan kādîlara hüküm ki,
Mahmud arzuhâl edip livâ-i mezbûr ber-vech-i arpalık emîrü'l-ümerâi'l-kirâm İbrahim dâme ikbâluhûya tevcîh olunmağla livâ-i mezbûr işbu bin yüz senesine mahsûb olmak üzere mütesellimliği mûmâ-ileyh tarafından memhûr temessük ile buna derʻuhde olunmağla livâ-i mezbûrun hâsları mahsûlü ve mütesellimliği yedinde olan memhûr temessüğü mûcebince zabt etdirilmek içün yazılmışdır.
Fî evâili C. sene [1]100.
244
Keşan ve Cisr-i Ergene kazâlarında nâibü'ş-şer„ olana hüküm ki,
Merhûm Sultân Murad Hân Evkāfı karyelerinden Cisr-i Ergene kazâsında vâkı„ vakıf kurâlar ahâlîleri Keşan sâkinlerinden mu„âmeleci tâifesinden Hasan nâm kimesneden evkāf-ı mezbûr karyesi ahâlîsi ber-vech-i karz yüz bir buçuk kîle buğday alıp hâlâ vermeğe râzılar iken merkūm Hasan beher kîlesine ikişer yüz ellişer akçe isterim deyü vakf-ı şerîf re„âyâların rencîde ve remîdeden hâlî olmamağla bir kaç def„a mürâfa„a-i şer„-i şerîf olmak içün daʻvet-i şer„-i şerîf eylediklerinde merkūm Hasan ihtifâ etmekle kat„-ı nizâ„ olmayıp re„âyâsı vakfı ta„cîzden hâlî olmamağla Dergâh-ı mu„allâm kapucularından Ali ma„rifetiyle Dîvân-ı Edirne'ye ihzâr olunup icrâ-yı hakk olunmak üzere bi‟l-fi„l Dârü's-sa„âdetim Ağası olan Mustafa Ağa tarafından mühürlü mektûb verilmekle mûcebince amel olunmak üzere yazılmışdır.
Evâil-i C. sene 1100.
245
Gelibolu muhâfazasına meʼmûr olan Ali Paşa'ya hüküm ki,
Şehirköyü kazâsına tâbi„ Devre ve Fatoz? nâm karyeler ahâlîsi gelip sen ki vezîr-i müşârunileysin bundan akdem tarafından âdemler gelip karyelerinden Gelibolu muhâfazası içün yetmiş ve seksen âdem gönderip ve iskelelerinde olan kayıkların adalara gönderip karyelerine emr-i şerîfimle tekâlîf vâkı„ oldukda karyelerinde âdem bulunmayıp cem„ ve tahsîlin ibtâline bâ„is oldukların bildirip zâbitleri ma„rifetiyle âdemleri ıtlâk ve kayıkları teslîm olunmak bâbında hükm-i hümâyûnum recâ etmeğin kayıkları teslîm ve âdemleri salıverilmek emrim olmuştur deyü yazılmışdır.
181 246
Gelibolu muhâfazasına meʼmûr olan Ali Paşa'ya, (… ) kādîsına ve Gelibolu nâibine hüküm ki,
Tüccâr tâifesinden Düğenci? nâm zımmî arzuhâl edip hâlâ Biga sancağında tekâlîf tahsîlinde olan Telhîsî-i sâbık İsmâʻîl Ağa dimekle ma„rûf kimesne zimmetinde bin doksan (...) senesinde cihet-i şer„den on beş kîse akçe hakkı olup taleb eyledikde edâsında ta„allül ve inâd üzere olduğun bildirip ol bâbda hükm-i hümâyûnum recâ etmeğin sen ki vezîr-i müşârun-ileyhsin mahallinde şer„le görülüp sübût bulan hakkı alıverile deyü yazılmışdır.
Evâil-i C. sene [1]100.
247
Razlık kādîsına hüküm ki,
Kazâ-i mezbûr ahâlîsi âdem ve arzuhâl gönderip bunlar bin yüz senesinde fermân olunan dört bin beş yüz keyl şa„îr ve dokuz bin ve kıyye vakıyye dakīk ve dört yüz elli keyl pirinç ve mübâşiriyyelerin verip zimmetlerinde bâkī nesne kalmış değil iken hâlâ zehâir-i merkūmeden ve mübâşiriyyeden bâkī kalmışdır deyü hilâf-ı şer„-i şerîf ve kānûn ve bilâ-emr-i hümâyûn dahl ve rencîde olundukların bildirip bilâ-emr-i defter bir akçe ve bir habbe vermeyip cebren taleb edenler men„ ve def„ olunmak içün yazılmışdır.
Evâil-i C. sene [1]100.
248
İstanbul kāimmakāmına ve İstanbul kādîsına hüküm ki,
Fransız tercümânı olan Yanaki veled-i Anton nâm zimmî arzuhâl edip bin doksan (...) senesinde mahrûsa-i mezbûr sâkinlerinden olup Laristanlı Nâtır Merzahi nâm kimesneye yedi yüz elli guruş deyni mukābelesinde bin altı yüz guruş kıymetli inci askısıyla ve bir çift zümrüd küpe rehin vaz„ edip almadan mezbûr Merzahi fevt olmağla vârisleri olana deyni olan meblâğ-ı mezbûru verip rehin koduğu eşyâyı şer„le taleb eyledikde mücerred ta„cîz içün inkâr ve vermekde ta„allül ve inâd eyledikleri verese nakl-i şer„iyyesi? olduğun bildirip şer„le görülmek içün yazılmışdır.
182 249
Kāimmakām paşaya ve Galata monlâsına hüküm ki,
Edirne mahallâtından Kasımpaşa mahallesi ahâlîsi gelip mahalle-i mezbûrda mülk menzile mutasarrıf olan Kîsedâr Mustafa nâm kimesnenin menzili bir hâneye tahammülü olmağla sefer-i imdâdiyesi içün elli guruş sâlyâne olunmağla İstanbul'da Beşiktaş'da sâkin olurum deyü vermekde ta„allül üzere olduğun Edirne kādîsı Mehmed zîdet fazluhû i„lâm etmeğin i„lâmı mûcebince amel olunmak bâbında emr-i şerîf recâ etmeğin vech-i meşrûh üzere amel olunmak içün yazılmışdır.
Evâil-i C. sene 1100.
250
Alakilise kādîsına hüküm ki,
Kazâ-i mezbûra tâbi„ Kazganpınarı nâm derbend karye ahâlîsi mahzar gönderip bunlar kadîmden derbendçi olduklarından gayrı karye-i mezbûre Dergâh-ı mu„allâm çavuşlarından Abdulbaki Çavuş'un berât-ı şerîfimle mutasarrıf olduğu karyesi olup ve karye-i mezbûre defterde mukayyed derbend ve mahûf olmağla za„îmleri tarafından on altı seneden berü subaşıları olan hâssa bostancılardan Sefer yarar ve derbendi hıfz ve haydûd eşkiyânın hakkından gelmeğe kādir ve kendinin cemî„-i ahvâlinden ahâlî-i karye râzı ve şükrân üzere olmalarıyla işbu bin yüz senesine mahsûb olmak üzere za„îm-i mezbûr Abdülbaki Çavuş'dan karye-i mezbûre zabtın bin guruşa der„uhde eden Hâssa Yoğurtçubaşı Mehmed'den mezkûr Sefer sene-i mezbûrenin zabtın der„uhde ve yedine memhûr temessük verilmekle zabtı içün emir verilip karye-i mezbûru zabt eylemek istedikde kazâ-i mezbûr sâkinlerinden olup şirret ile ma„rûf ve el umûruna karışmamak üzere üç dört kıt„a emr-i şerîf vârid olan Seyyid Şaban Abdi nâm kimesne ile sene-i mezbûrenin zabtın sene-i mezbûrdan muʼahhar târîhiyle bir dahi temessük almışlardır ve zabtına yedimizde emrimiz vardır, karye-i mezbûru biz zabt ederiz deyü nizâ„ eylediklerin bildirip karye-i mezbûre subaşısı ve zâbit olurlar ise karye-i mezbûre hizmetini görmeğe ve âyende ve revendeye ...? ve derbend-i mezbûrun hıfzına kādir olmayıp re„âyâ fukarâsının perîşân olmalarıysa mukarrer olmağla karye-i mezbûr merkūm Yoğurtcubaşı Mehmed'den der„uhde eden merkūm Sefer'e temessüğü mûcebince zabt etdirilip muʼahhar târîhiyle za„îm-i mezbûrdan aldık deyü dahl eden mezbûrân Seyyid Şaban ve şerîki Abdi müdâhale etdirilmemek bâbında emr recâ etmeğin mu‟ahhar târîhiyle temessük ibrâz edeni min-ba„d müdâhale etdirilmemek içün yazılmışdır.
Evâil-i C. sene 1100.
251
183