Ali nâm kimesne gelip bu evinde yoğiken Uzuncaabad-ı Hasköy kazâsına tâbi„ Korucu nâm karye sâkinlerinden Ali nâm kimesne bin doksan dokuz senesinde bunun evin basıp evin içinde olan emvâl ü erzâkını yağma vü gāret edip hâliyâ Çirmen paşasının yanında olmağla icrâ-yı hakk olunmak mümkin olmadığın bildirip hüccet-i şer„iyyesi mûcebince şer„le görülüp icrâ-yı hakk olunmak bâbında hükm-i hümâyûnum recâ etmeğin yedinde olan hüccet-i şer„hüccet-iyyeshüccet-i mûcebhüccet-ince hüccet-icrâ-yı hakk olunmak üzere yazılmışdır.
Evâil-i C. sene 1100.
258
Akçakızanlık kādîsına hüküm ki,
Mehmed arzuhâl edip zu„amâdan Hasan Paşazâde Mustafa berât-ı şerîfimle mutasarrıf olduğu ze„âmet-i karyelerinden kazâ-i mezbûra tâbi„ Balıklı ve Bazlı ve Kışla ve Kızanlık ve Çanakçı nâm karyeler ile ovabaşında? olan bin akçe hissesinin bin yüz senesi Martı ibtidâsından bir sene tamâmına değin zabtın beş yüz elli guruşa buna der„uhde ve iltizâm ve meblâğ-ı merkūmu bi't-tamâm ahz u kabz eyleyip izdiyâd ...? mukaddem ve mu‟ahhar târîhiyle verilen temessükâta amel olunmayıp mutlakan mûmâ-ileyh Mehmed'in temessüğü ile amel olunmak üzere yedine memhûr temessük verilmekle temessüğü mûcebince zabt etdirilip temessük-i diğer ile âhara verir ise istimâ„ olunmamak üzere yazılmışdır.
Evâil-i C. sene [1]100.
259
Filibe monlâsına hüküm ki,
(… ) zîde kadruhû gelip İstanbul'da Dikilitaş kurbunda vâkı„ mütevaffâ Ali Paşa-yı Atîk Câmiʻ-i şerîf ve Medresesi ve İmâreti Evkāfı'ndan Filibe kazâsında İnhisâr ve Rûmiyân ve tevâbi„ii Mukāta„ası karyelerinin bin yüz senesi Cemâziyelevvel'inin yirmi birinci gününde vâkı„ Martı ibtidâsından Şubatı gāyetine varınca zabtı bundan akdem vakf-ı merkūm mütevellîsi Hacı Murtaza tarafından Filibe sâkinlerinden Dilaver nâm kimesneye der„uhde olunup lâkin mütevellî-i sâbık Murtaza'nın muhâsebesi görüldükde mukātaʻa-i merkūm içün ahz eylediği akçe vakfa îrâd ve masârıf olunmayıp mütevellî-i sâbıkın zimmetinde kaldığından mâ„adâ mezbûr Murtaza Mart'dan yedi ay mukaddem maʻzûl olup mukāta„a-i merkūmenin âhara tefvîzi vakfa enfa„ olmağla sene-i merkūmenin zabtı altmış bin akçeye buna derʻuhde ve meblâğ-ı merkūm masârıf-ı vakf içün ahz olunup yedine memhûr temessük verilmeğin mûcebince amel o[lunmak] içün yazılmışdır.
186 260
(… ) ve (… ) kādîlarına hüküm ki,
Musa ve Bekir gelip Çardak kurbunda Tuzla kazâsında bir kimesnede bir mikdâr hakları olup ba„zıları içün emr-i şerîf verilmekle on beş yirmi güne dek varıp gelince mürûrlarına kimesne mâni„ olmamak bâbında emr recâ etmeğin yalnız iki nefer âdemin mesâlihi itmâmı içün varıp gelince yollarda ve iskelelerde kimesne mâni„ olmamak içün yazılmışdır.
Evâil-i C. sene 1100.
261
( ... ) kādîsına ve Kuşadası hâssı voyvodasına hüküm ki,
Kuşadası ahâlîsi Dergâh-ı mu„allâma âdem ve arzuhâl gönderip hâlâ kādîları olan (...) nâm kādî bin doksan dokuz ve bin yüz senelerinde emr-i şerîfimle üzerlerine edâsı lâzım gelen tekâlîflerin verip kusûrları yoğiken hilâf-ı şer„ u kānûn beher teklîfden kendüsü içün yüz guruşların alıp ziyâde gadr ve ta„addî eylediklerin bildirip yedlerinde olan fetvâ-yı şerîfeleri mûcebince amel olunup hilâf-ı şer„ u kānûn ziyâde aldığı akçeleri gerü alıverilip icrâ-yı hakk olunmak bâbında emr-i şerîfim recâ eyledikleri eclden fetvâ-yı şerîfeleri mûcebince amel olunup hilâf-ı şer„ u kānûn ziyâde aldığı akçeleri var ise gerü alıverilmek emrim olmuştur deyü yazılmışdır.
Fî evâili C. sene 1100.
262
Kuşadası kādîsına hüküm ki,
Kazâ-i mezbûr ahâlîsi Dergâh-ı mu„allâma âdem ve arzuhâl gönderip bunlar emr-i şerîfimle üzerlerine edâsı lâzım gelen tekâlîflerin a„lâ ve evsat ve ednâ i„tibârıyla tahammüllerine göre edâ etmeğe râzılar iken kazâ-i mezbûr a„yânı olanlar kendi üzerlerine edâsı lâzım gelen tekâlîflerin dahi bunların üzerlerine sâlyâne eylediklerinden mâ„adâ kendüleri içün hilâf-ı şer„ u kānûn küllî akçelerin alıp ziyâde gadr ve ta„addî eylediklerin bildirip hilâf-ı şer„ u kānûn ol vechile ta„addî ve rencîde etdirilmeyip men„ ü def„ olunmak bâbında emr-i şerîfim recâ eyledikleri eclden tahammüllerinden ziyâde hilâf-ı şer„ u kānûn tekâlîf talebiyle rencîde olunmamak emrim olmuştur deyü hükm-i hümâyûnum yazılmışdır.
187 263
(… ) ve (…) ve (… ) ve (… ) kādîlarına hüküm ki,
Zu„amâdan Mehmed gelip Saruhan sancağında Ali nâm zaʻîmin subaşısı olup gitmek murâd etmekle yollarda ve iskelelerde kimesne mâni„ olunmamak bâbında hükm-i hümâyûnum recâ etmeğin mezbûr Mehmed ze„âmet-i mezbûrun subaşısı olup yedinde zabt temessüğü var ise yollarda mürûruna mâni„ olunmamak emrim olmuştur deyü hüküm yazılmışdır.
Evâil-i C. sene 1100.
264
Rusçuk kādîsına hüküm ki,
Mahrûsa-i Edirne'de vâkı„ Cafer Efendi ve ona tâbi„ Emîn Mehmed Efendi evkāflarının evlâdiyyet ve meşrûtiyyet üzere bi‟l-fi„l mütevellîsi olan el-Hâc Mehmed gelip evkāf-ı mezbûre karyelerinden Obrenik nâm karyenin bu sene-i mübârekede fermânım olduğu üzere vakf-ı mezbûr mürtezikalarının nısfiyet üzere ellişer aylık vazîfelerinin taraf-ı mîrîye edâ ve ellişer aylık vazîfelerin mürtezika-i mezbûrûna verip ve bu mâl-ı vakfı ahz u kabz eylemek içün tarafeynden câbîsi olan Abdülkādir nâm kimesneyi gönderip mezbûr dahi varıp mâl-ı vakfı tahsîl ve edâ-yı hizmet üzere iken sene-i merkūmede kazâ-i mezbûra nefîr-i âmm fermânım olmağla mezkûrun dirliğinde alâkası yoğiken asker sürmeğe meʼmûr olanlar sefer teklîfi [ile] rencîde etmeleriyle yalnız bir nefer vakf-ı mezbûr mütevellîsi sefer teklîfi ile rencîde olunmamak içün yazılmışdır.
Fî evâili C. sene 1100.
265
Çirmen nâibine hüküm ki,
Sen ki nâibsin mektûb gönderip kazâ-i mezbûra tâbi„ Grebeovir? nâm karyeden Oparko nâm zımmî meclis-i şer„-i şerîfe varıp bundan akdem karye-i mezbûr tahrîr olundukda on ...? ciyze hânesi tahrîr olunup her sene Defter-i hâkānî hazînesine? edâ ederlerken karye-i mezbûrdan birkaç neferi şeref-i İslâm ile müşerref ve baʻzıları dahi mürd olmağla ancak karye-i mezbûrede sâkin mezbûr Oparko zımmîden gayrı bir zimmî kalmadığı karye-i mezbûrun ehl-i İslâm ahâlîsinden suâl olundukda vech-i meşrûh üzere alâ-tarîki'ş-şehâde haber verdiklerin arz eylediğin eclden karye-i mezbûrun ...? on cizye hânesi olup hâlâ mahall-i mezbûrda bmahall-ir nefer zımmîden gayrı re„âyâ kalmadığı arz olunmağla mübâşmahall-ir ta„yîn olunan (...) ma„rifetiyle suâl olunup karye-i mezbûrda ancak bir nefer zimmî kaldığı vâkı„ ise hüccet ve arz olunup der-i devlet-medârıma arz ve irsâl olunmak emrim olunmuşdur deyü yazılmışdır.
188