Barrick ve Mount’un 1991 yılında, işgörenlerin performans düzeyleri ve beş faktör kişilik özellikleri arasındaki ilişkileri tespit etmek için yapmış oldukları meta-analiz çalışmasında, işgörenlerin uyumluluk ve dışadönüklük kişilik özellikleri ile sergilemiş oldukları performans arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğunu tespit etmişlerdir (Barrick ve Mount, 1991, s.17-23).
Stewart, 1993 yılında hazırlamış olduğu doktora tezi çalışmasında, işgörenlerin özdenetim güçleri, beş faktör kişilik özellikleri ve personel güçlendirme uygulamasına yönelik uygunlukları arasındaki ilişkileri incelemeye çalışmıştır. Stewart çalışmasını ABD’nin güneyinde bulunan bir otel işletmesinin 184 işgöreni üzerinde gerçekleştirmiştir.
Çalışmada yapılan analizlerin sonucunda, işgörenlerin özdenetim güçleri ile personel güçlendirme uygulamasına yönelik uygunlukları arasında yeterli güçte bir ilişki gözlemlenmediği tespit edilmiştir. Bununla birlikte, çalışmaya dâhil edilen işgörenlerin beş faktör kişilik özelliklerinin çoğunluğu ile personel güçlendirme uygulamasına yönelik uygunlukları arasında anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Çalışmada, işgörenlerin sorumluluk kişilik özelliği ile personel güçlendirme kavramının sorumluluk alabilme boyutu arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki, işgörenlerin dışa dönüklük kişilik özellikleri ile personel güçlendirme kavramının performansı yönlendirme boyutu arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki, işgörenlerin sorumluluk kişilik özelliği ve açıklık kişilik özelliği ile personel güçlendirme kavramının düzeltici eylem boyutu arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki ve son olarak işgörenlerin duygusal denge kişilik özelliği ile personel güçlendirme kavramının başkalarına yardımcı olma boyutu arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulgulanmıştır (Stewart, 1993, s.149-156).
Cutchin, 1998 yılında hazırlamış olduğu doktora tezi çalışmasında lise öğretmenlerinin beş faktör kişilik özellikleri ile mesleki performansları arasındaki ilişkileri incelemiştir. Çalışmada öğretmenlerin mesleki performanslarına ilişkin veriler, öğretmenlerin çalıştıkları liselerin müdürleri ve öğrencilerinden elde edilmiştir. Çalışmaya, 138 lise öğretmeni, 26 lise müdürü ve 1080 öğrenci dâhil edilmiştir. Çalışmada yapılan analizler sonucunda, lise öğretmenlerinin mesleki performanslarındaki olumlu tablo ile beş faktör kişilik özelliklerinden nevrotiklik kişilik özelliği ve uyumluluk kişilik özelliği arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki bulgulanmıştır. Bununla birlikte, lise öğretmenlerinin mesleki performanslarındaki olumlu tablo ile beş faktör kişilik özelliklerinden dışa dönüklük kişilik özelliği arasında ise pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir (Cutchin, 1998, s.95- 97).
Judge, Higgins, Thoresen ve Barrick 1999 yılında yapmış oldukları çalışmada, işgörenlerin genel zihinsel yetenekleri, kariyer başarıları ve beş faktör kişilik özellikleri ararsındaki ilişkileri incelemeye çalışmışlardır. Yapılan çalışmada uygulanan analizler sonucunda işgörenlerin sorumluluk kişilik özellikleri ile kariyerlerindeki başarıları arasında pozitif yönlü ve anlamlı ilişkiler olduğunu tespit etmişlerdir (Judge vd., 1999, s.634-648).
Salgado 2002 yılında yapmış olduğu çalışmada, işgörenlerin işyerinde sergilemiş oldukları zarar verici davranışlar ile beş faktör kişilik özellikleri arasındaki ilişkileri incelemiştir. Salgado, yapmış olduğu çalışma sonucunda gerçekleştirdiği analizler neticesinde, işgörenlerin işyerinde sergilemiş oldukları zarar verici davranışlar ve işgörenlerin işten ayrılma oranı ile işgörenlerin sorumluluk kişilik özellikleri arasında negatif yönlü anlamlı ilişkiler tespit etmiştir (Salgado, 2002, s.121-123).
Lounsbury ve arkadaşları, 2003 yılında işgörenlerin kariyer tatmini ile beş faktör kişilik özellikleri arasındaki ilişkileri inceleyen bir çalışma yapmışlardır. Lounsbury ve arkadaşları, çalışmalarını ön dört farklı iş kolundan toplam 6,000 işgören üzerinde gerçekleştirmişlerdir. Çalışmanın sonuçlarında, işgörenlerin kariyerlerinden memnuniyetleri ile beş faktör kişilik özelliklerinden sorumluluk ve duygusal denge arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur (Lounsbury vd., 2003, s.300-307).
Turner, 2003 yılında hazırlamış olduğu doktora tezi çalışmasında, işgörenlerin öğrenme motivasyonları ile proaktif kişilik özellikleri be beş faktör kişilik özellikleri arasında bir ilişki olup olmadığını tespit etmeye çalışmıştır. Turner, bu çalışmayı finansal işlemler alanında hizmet veren bir firmanın 183 işgöreni üzerinde gerçekleştirmiştir. Turner, yapmış olduğu çalışmanın sonuçlarında, proaktif kişilik özellikleri ile işgörenlerin öğrenme motivasyonları arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki tespit etmiştir. Bununla birlikte çalışmanın beş faktör kişilik özellikleri ile ilgili analizlerinin yapıldığı kısmında da, beş faktör kişilik özelliklerinden dışa dönüklük, açıklık ve sorumluluk kişilik özellikleri ile işgörenlerin öğrenme motivasyonları arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki bulgulanırken, nevrotizm ve uyumluluk ile işgörenlerin öğrenme motivasyonları arasında anlamlı bir ilişki bulgulanamamıştır (Turner, 2003, s.33-39).
Barthelemy 2005 yılında yapmış olduğu doktora tezi çalışmasında, ortaokul seviyesinde öğrenim görmekte olan öğrencilerin okul başarıları ile beş faktör kişilik özellikleri ve öfke seviyeleri arasında bir ilişkinin olup olmadığını araştırmıştır. Çalışmada öncelikle, öğrencilerin öfke seviyeleri ve beş faktör kişilik özellikleri arasındaki ilişkiler analiz edilmiş, yapılan analizin sonucunda, bireylerin öfke düzeyleri ile uyumluluk, sorumluluk ve dışa dönüklük özellikleri ile öfke seviyeleri arasında anlamı ve pozitif yönlü bir ilişki bulgulanmıştır. Bir başka hipotezde öğrencilerin öfke seviyeleri ve okul başarıları arasındaki ilişki analiz edilmiş, yapılan analizin sonucunda öğrencilerin öfke seviyelerin ile okul başarıları arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki bulgulanmıştır. Diğer bir hipotezde ise öğrencilerin beş faktör kişilik özellikleri ile okul başarıları arasındaki ilişkiler analiz edilmiştir. Yapılan analizin sonucunda öğrencilerin okul başarıları ile uyumluluk ve açıklık kişilik özellikleri arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki bulunurken diğer kişilik özellikleri ile okul başarıları arasında anlamlı bir ilişki bulgulanamamıştır (Barthelemy, 2005, s.32-38).
Rogers 2005 yılında yapmış olduğu doktora tezi çalışmasında üniversite öğrencilerinin akademik performansı ile beş faktör kişilik özellikleri arasındaki ilişkiyi incelemiştir. Rogers’ın yapmış olduğu çalışmada elde edilen bazı bulgular şu şekildedir. Rogers öğrencilerin not ortalaması ile beş faktör kişilik özellikleri arasında bir ilişki olup olmadığını analiz etmiştir. Yaptığı analizin sonuçlarında, açıklık, sorumluluk, uyumluluk ve duygusal
denge ile öğrencilerin not ortalaması arasında anlamlı pozitif yönlü ilişkiler tespit edilirken dışa dönüklük kişilik özelliği ile başarı ortalaması arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır (Rogers, 2005, s.38).
Trouba’nın 2007 yılında yapmış olduğu doktora tezi çalışmasında, işgörenlerin beş faktör kişilik özellikleri ile mesleklere karşı duymuş oldukları ilgi arasında bir ilişkinin olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırmada ortaya konulan bazı hipotezler ve elde edilen sonuçlar şu şekildedir. İşgörenlere aylık ücretlerinin sabit veya performansa dayalı olmasına yönelik bir soru sorulmuş ve burada nevrotik işgörenlerin diğer işgörenlere göre risk algısının daha yüksek olduğu için, nevrotik bireylerin performansa dayalı ücret sistemine karşı diğer işgörenlere nazaran daha mesafeli olacakları hipotezi önerilmiştir. Ancak yapılan analizler sonucunda, nevrotik işgörenlerin ücret konusundaki tutumlarının anlamlı ölçüde farklılaşmadığı sonucu elde edilmiştir. Aynı hipotez diğer beş faktör kişilik özellikleri için de test edilmiştir. Elde edilen bulgular şu şekildedir, açıklık kişilik özelliğine sahip olan işgörenlerin risk algısı yüksektir, bundan dolayı performansa dayalı ücrete karşı olumsuz, sabit ücrete karşı olumlu tutum içerisindedirler. Dışa dönüklük kişilik özelliğine sahip olan işgörenlerin ücret konusundaki tutumları da açıklık kişilik özelliğine sahip olan bireylerinki gibi çıkmıştır. Uyumluluk kişilik özelliklerine sahip olan bireylerin ücrete yönelik tutumları ise performansa dayalı ücrete daha ılımı şekildedir (Trouba, 2007, s.114-127).
Clark, 2007 yılında hazırlamış olduğu doktora tezi çalışmasında, bireylerin iş görmede telekomünikasyon sistemlerine karşı tutumları ve beş faktör kişilik özellikleri arasındaki ilişkileri incelemiştir. Clark, çalışmasını 379 üniversite öğrencisi üzerinde gerçekleştirmiş ve öğrencilere iş hayatlarında geleneksel yöntemler (sabit bir ofis ortamında çalışma) yerine telekomünikasyon sistemlerinden faydalanarak uzaktan çalışmanın nasıl olacağını sormaya çalışmıştır. Yapmış olduğu çalışmanın sonunda, bireylerin telekomünikasyon yöntemlerinden faydalanarak çalışmaya yönelik olumlu tutumları ile nevrotiklik kişilik özelliği arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra, bireylerin telekomünikasyon yöntemlerinden faydalanarak çalışmaya yönelik olumlu tutumları ile uyumluluk ve sorumluluk kişilik özellikleri arasında ise pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulgulanmıştır (Clark, 2007, s.157-166).
Moody 2007 yılında yapmış olduğu doktora tezi çalışmasında, bireylerin çok kültürlü ortamlara adaptasyonları ile beş faktör kişilik özellikleri arasındaki ilişkileri incelemiştir. Moody, çalışmasında kültürel zekâ CQ (Cultural Quotient) kavramına değinmiş ve bu kavramı beş faktör kişilik özellikleri ile karşı karşıya getirmiştir. Moody, bu çalışmayı George Washington üniversitesindeki 116 öğrenci üzerinde gerçekleştirmiştir. Çalışmanın sonuçlarında, araştırmaya katılan bireylerden, sorumluluk kişilik özelliği ve açıklık kişilik
özelliği gösteren bireylerin çok kültürlü ortamlara diğer bireylere nazaran daha kolay adapte oldukları tespit edilmiştir (Moody, 2007, s.52-61).
Kim, Shin ve Umbreit, 2007 yılında yapmış oldukları çalışmada, otel işgörenlerinin tükenmişlik sendromu yaşamaları ile beş faktör kişilik özellikleri arasındaki ilişkiler incelenmeye çalışılmıştır. Çalışma, ABD’de faaliyette bulunan bir zincir otelin 8 ayrı şubesindeki işgörenler üzerinde gerçekleştirilmiştir. Yapılan çalışmada uygulanan analizler sonucunda, işgörenlerin dışadönüklük kişilik özellikleri ile tükenmişlik sendromu yaşama durumları arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu, nevrotiklik kişilik özellikleri ile tükenmişlik sendromu yaşama durumları arasında ise pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir (Kim, Shin ve Umbreit, 2007, s.429-430).
Pang, 2008 yılında yapmış olduğu doktora tezi çalışmasında, lise ve kolejlerde eğitim gören öğrencilerin okul başarısı ile beş faktör kişilik özellikleri ve ailelerine bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemiştir. Pang, yaptığı çalışma sonucunda, sorumluluk, uyumluluk ve açıklık kişilik özellikleri ile öğrencilerin başarı ortalaması arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki tespit etmiş, nevrotizm ile öğrencilerin başarı ortalaması arasında ise negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki tespit etmiştir. Aynı zamanda beş faktör kişilik özelliklerinden, sorumluluk boyutu ile aileye bağlılık arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulgulanmıştır (Pang, 2008, s.72-74).
Carpenter, 2008 yılında hazırlamış olduğu yüksek lisans tezinde, bireylerin proaktif kişilik özellikleri, beş faktör kişilik özellikleri ve örgütsel vatandaşlık davranışı durumları arasındaki ilişkileri incelemiştir. Carpenter, yapmış olduğu çalışmanın sonuçlarında, öncelikli olarak, işgörenlerin proaktif kişilik özellikleri ile beş faktör kişilik özelliklerinden dışa dönüklük boyutu ve sorumluluk boyutları arasında pozitif yönlü ve anlamlı ilişkiler tespit etmiştir. Çalışmada yapılan diğer analizlerde de proaktif kişilik özellikleri ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Yazar bu doğrultuda, beş faktör kişilik özelliklerinden dışa dönüklük ile sorumluluk boyutlarını ele alarak işgörenlerin örgütsel vatandaşlık davranışı gösterip göstermemeleri hakkında tahminde bulunulabileceğini ifade etmiştir (Carpenter, 2008, s.12-13).
Jia, 2008 yılında hazırlamış olduğu doktora tezi çalışmasında bilgisayar kullanarak çalışan işgörenlerin interneti mesai saatleri içerisinde iş amacı dışında kullanma davranışı (cyberloafing behavior) ile beş faktör kişilik özellikleri arasındaki ilişkileri incelemeye çalışmıştır. Jia, çalışmada yapmış olduğu analizlerin sonucunda, işgörenlerin interneti mesai saatleri içerisinde iş amacı dışında kullanma davranışı ile nevrotiklik kişilik özelliği arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki olduğunu tespit etmiştir. Bununla birlikte işgörenlerin bu
davranışları ile dışa dönüklük kişilik özelliği arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir (Jia, 2008, s.83-86).
Shaye, 2009 yılında yapmış olduğu doktora tezi çalışmasında, evlilik ilişkisinde bulunan bireylerin eşlerini aldatmasında cinsiyet ve beş faktör kişilik özellikleri arasında anlamlı ilişkiler olup olmadığını incelemiştir. Shaye, çalışmasını, ABD’de yaşayan, 18-30 yaşları aralığında, 160 katılımcı üzerinde gerçekleştirmiştir. Çalışmada yapılan analizlerin sonucunda, eşlerin birbirleri arasındaki ilişkilerinden memnuniyetleri ile duygusal ve fiziksel aldatma arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir, bununla birlikte, duygusal ve fiziksel aldatmada cinsiyetler açısından anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Çalışmada yapılan analizlerin beş faktör kişilik özellikleri ile ilgili kısmında elde edilen bulgular ise şu şekildedir. Bayanlar açısından incelendiğinde nevrotizm ile aldatma arasında anlamlı bir ilişki bulgulanmamıştır. Bunun dışında cinsiyetler açısından yapılan analizlerde anlamlı diğer sonuca göre, erkekler açısından incelendiğinde dışa dönüklük ile aldatma arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki bulgulanırken, sorumluluk kişilik özelliği ile aldatma arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir (Shaye, 2009, s.110-112).
Sizemore, 2009 yılında hazırlamış olduğu yüksek lisans tezi çalışmasında, yöneticilerin etkili liderlik davranışı sergileyebilme yetenekleri ile beş faktör kişilik özellikleri arasındaki ilişkileri incelemiştir. Sizemore, çalışmasını ABD’nin Illionis eyaletinde faaliyetini sürdürmekte olan, Midwestern kumarhaneler zincirinin 10 ayrı şubesindeki, eşit seviyelerde görev yapmakta olan yöneticileri üzerinde gerçekleştirmiştir. Araştırmada uygulanan analizler sonucunda, yöneticilerin etkili liderlik davranışları ile dışa dönüklük, uyumluluk ve sorumluluk kişilik özellikleri arasında pozitif yönlü ve anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir (Sizemore, 2009, s.62-70).
Katz, 2010 yılında hazırlamış olduğu yüksek lisans tezi çalışmasında, işgörenlerin beş faktör kişilik özellikleri ile iş tatmini seviyeleri arasındaki ilişkileri incelemiştir. Katz, yapmış olduğu çalışmanın sonuçlarında, bireylerin iş tatmini seviyeleri ile beş faktör kişilik özelliklerinden sorumluluk özellikleri arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki tespit ettiğini belirtmiştir. Bununla birlikte bireylerin işten ayrılma oranlarını gösteren işgören devir hızı oranları ile de açıklık ve dışa dönüklük kişilik özellikleri arasında anlamlı ve pozitif yönlü ilişkiler olduğu tespit edilmiştir (Katz, 2010, s.52-56).
O’Neill ve Xiao, 2010 yılında yapmış oldukları çalışmada, otel yöneticilerinin duygusal yorgunluklarına, örgütsel/mesleki faktörlerin ve yöneticilerin beş faktör kişilik özelliklerinin etkisini incelemeye çalışmışlardır. Bu çalışma, ABD’de faaliyet göstermekte olan 36 ayrı otel işletmesinden 544 otel yöneticisi yöneticisi üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada yapılan analizler sonucunda, otel işletmelerinde dışa dönüklük kişilik özelliği
olan işgörenlerin istihdam edilmesinin faydalı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte, yöneticilerde tespit edilen duygusal yorgunluğun sadece örgütsel faktörlerin bir neticesi olmadığı, bunun aynı zamanda yöneticilerin kişilik özellikleri ile ilgili bir netice olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Çalışmanın beş faktör kişilik özellikleri ile ilgili sonuçlarında ise dışa dönük bireylerin, duygusal yorgunluktan, nevrotik bireylere nazaran daha az etkilendiği, duygusal yorgunluk ile dışa dönüklük kişilik özelliği arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki, nevrotiklik arasında ise pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır (O’Neill ve Xiao, 2010, s.656-657).
Nelson, 2011 yılında yapmış olduğu doktora tezi çalışmasında, satış biriminde çalışan işgörenlerin satış performansı ile bu işgörenlerin beş faktör kişilik özellikleri arasında anlamlı ilişkiler olup olmadığını tespit etmeye çalışmıştır. Nelson, yapmış olduğu çalışmanın sonuçlarında, işgörenlerin satış performansı ile beş faktör kişilik özelliklerinin hiçbir boyutu arasında anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir (Nelson, 2011, 89-90).
Buck, 2011 yılında yapmış olduğu doktora tezi çalışmasında, bir örgütteki işgören ve şeflerin proaktif kişilik özellikleri ve beş faktör kişilik özellikleri ile örgütteki iş güvenliği anlayışı (iklimi) arasında bir ilişki olup olmadığını incelemiştir. Buck, bu doğrultuda 28 ayrı çalışma grubundan 146 işgören ve 28 şefin dâhil olduğu bir çalışma yürütmüştür. Buck’ın yapmış olduğu çalışmanın sonuçlarından elde edilen bazı bulgular şu şekildedir. Örgüt içerisinde bir güvenlik ikliminin oluşması ile şeflerin özgecilikleri, arkadaş canlısı olmaları ve neşeli kişiler olmaları arasında anlamı ve pozitif yönlü ilişkiler bulgulanmıştır. Bununla birlikte beş faktör kişilik özelliklerinden, işgörenlerin dışa dönüklük ve uyumluluk kişilik özellikleri ile iş güvenliği iklimi arasında anlamlı ve pozitif yönlü ilişkiler tespit edilmiştir (Buck, 2011, s.137-142).
Kim, Shin ve Umbreit, 2007 yılında yapmış oldukları çalışmada, otel işgörenlerinin tükenmişlik sendromu yaşamaları ile beş faktör kişilik özellikleri arasındaki ilişkiler incelenmeye çalışılmıştır. Çalışma, ABD’de faaliyette bulunan bir zincir otelin 8 ayrı şubesindeki işgörenler üzerinde gerçekleştirilmiştir. Yapılan çalışmada uygulanan analizler sonucunda, işgörenlerin dışadönüklük kişilik özellikleri ile tükenmişlik sendromu yaşama durumları arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu, nevrotiklik kişilik özellikleri ile tükenmişlik sendromu yaşama durumları arasında ise pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir (Kim, Shin ve Umbreit, 2007, s.429-430).
2.4.2. Yurtiçinde Yapılmış Çalışmalar
Ordun, 2005 yılında yapmış olduğu çalışmada, satış temsilcilerinin beş faktör kişilik özellikleri ile performansları arasında anlamlı ilişkiler olup olmadığını incelemeye çalışmıştır. Ordun, çalışmadan elde ettiği veriler üzerinde gerçekleştirdiği analizler sonucunda, satış temsilcilerinin performansı ile dışa dönüklük kişilik özellikleri arasında destekleyici ilişki olduğunu belirtmiş, ayrıca sorumluluk kişilik özelliği ile uyumluluk kişilik özelliğinin satış temsilcilerinin performansı ile pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki içerisinde olduğunu tespit etmiştir. Ordun’un çalışmada ulaştığı bulgulardan bir diğeri ise duygusal denge ile satış temsilcilerinin performansı arasındaki negatif yönlü ve anlamlı ilişkidir (Ordun, 2005, s.67).
Mete, 2006 yılında yapmış olduğu yüksek lisans tezi çalışmasında, ilköğretim okullarında çalışan öğretmenlerin kişilik özellikleri ile iş tatminleri arasında anlamlı ilişkiler olup olmadığını incelemeye çalışmıştır. Çalışma Yalova ili merkez ilköğretim okullarında çalışan 300 sınıf ve branş öğretmeni üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışma neticesinde elde edilen veriler üzerinde yapılan analizler sonucunda, dışa dönük kişilik özelliği gösteren öğretmenler ile öz disiplin-sorumluluk boyutunda değerlendirilen öğretmenlerin çalıştıkları okulların imkânları bakımından değerlendirildiğinde, ileri düzey imkânı olan okullarda çalışan öğretmenlerin, ortanın altında imkânları olan okullarda çalışan öğretmenlere göre puanlarının daha yüksek olduğu belirlenmiş olup, çalışılan okulun belirtilen kişilik özelliklerinin sergilenmesinde etkili olduğu tespit edilmiştir. Son olarak, öğretmenlerin kişilik ölçeği ve iş tatmini ölçeği alt boyutları arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılan analizler sonucunda, dışa dönük olma ile iç tatmin arasında, dışa dönük olma ile genel tatmin arasında, öz disiplin/sorumluluk ile dış tatmin arasında olumlu bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Böylelikle yapılan çalışma neticesinde öğretmenlerin kişilik özelliklerin iş tatminleri ile ilişkili olduğu sonucu ortaya çıkmıştır (Mete, 2006, s.137-140).
Ergin, 2006 yılında hazırlamış olduğu yüksek lisans tezinde çalışmada beş faktör model kişilik özelliğinin (dışa dönüklük, uyumluluk, özdenetim, duygusal tutarsızlık, gelişime açıklık) disiplin üzerinde (özellikle disiplinsiz davranışlar üzerinde) anlamlı bir farklılaşma yaratıp yaratmadığı ve disiplindeki değişmelerin kişilik özellikleri ile açıklanıp açıklanamayacağını belirlenmeye çalışılmıştır. Yapılan analizler neticesinde kişilik faktörlerinden özdenetim faktörünün pozitif ve güçlü yönde disiplini etkilediği, dışa dönüklüğün ve duygusal tutarsızlığın ise negatif yönde disiplini etkilediği tespit edilmiştir. Uyumluluk ve gelişime açıklık faktörlerinin ise disiplini etkilemediği anlaşılmıştır. Kişilik özellikleri arasında yapılan çoklu korelâsyon analizinde ise dışa dönüklüğün; duygusal
tutarsızlığı etkilemediği, uyumluluk, özdenetim ve gelişime açıklık özelliklerini pozitif yönde etkilediği, uyumluluğun; duygusal tutarsızlık ile negatif, dışa dönüklük, özdenetim ve