1. b Yanıtınız yanlış ise “Lojistik Maliyet Kavramı ve Önemi” başlıklı konuyu yeniden gözden geçiriniz.
2. d Yanıtınız yanlış ise “Lojistik Maliyet Kavramı ve Önemi” başlıklı konuyu yeniden gözden geçiriniz.
3. e Yanıtınız yanlış ise “Lojistik Maliyet Kavramı ve Önemi” başlıklı konuyu yeniden gözden geçiriniz.
4. a Yanıtınız yanlış ise “Taşıma Maliyetleri”
başlıklı konuyu yeniden gözden geçiriniz.
5. a Yanıtınız yanlış ise “Taşıma Maliyetleri”
başlıklı konuyu yeniden gözden geçiriniz.
6. e Yanıtınız yanlış ise “Sipariş Süreci ve Bilgi Sistemi Maliyetleri” başlıklı konuyu yeniden gözden geçiriniz.
7. c Yanıtınız yanlış ise “Lojistik Maliyet Kavramı ve Önemi” başlıklı konuyu yeniden gözden geçiriniz
8. b Yanıtınız yanlış ise “Lojistik Maliyet Kavramı ve Önemi” başlıklı konuyu yeniden gözden geçiriniz.
9. d Yanıtınız yanlış ise “Lojistik Maliyet Kavramı ve Önemi” başlıklı konuyu yeniden gözden geçiriniz.
10. e Yanıtınız yanlış ise “Müşteri Hizmet Düzeyi ve Lojistik Maliyet İlişkisi” başlıklı konuyu yeniden gözden geçiriniz.
Sıra Sizde Yanıt Anahtarı Sıra Sizde 1
Lojistik; müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere ürünlerin üretildiği noktadan, son kullanım veya tüketim noktasına kadar olan tedarik zinciri içindeki malzemelerin, hizmetlerin ve bilgi akışının etkin ve verimli bir şekilde ileriye ve geriye doğru olmak üzere hareketi ve depolanması, planlanması, uygulanması ve kontrol edilmesi sırasında ortaya çıkan faaliyetler bütünüdür.
Sıra Sizde 2
Lojistik faaliyetleri gerçekleştirmek için
Sıra Sizde 3
Temel lojistik maliyet unsurları; taşıma, depolama, elleçleme, sipariş işleme ve bilgi yönetimi, stok yönetimi ile diğer lojistik maliyetlerdir.
Sıra Sizde 4
Belirgin lojistik maliyetler tedarik, taşıma, dağıtım, depolama, sipariş, iletişim, ambalaj ve paketleme maliyetleridir. Belirgin olmayan lojistik maliyetler ise stok bulundurma, faiz (vade farkı), fırsat ve hasar gören eşyaların maliyeti ile yetersiz lojistik hizmetlerden kaynaklanan ekstra lojistik hizmetlerin maliyetleridir.
Sıra Sizde 5
Satışların yüzdesi yöntemi, geleneksel maliyet hesaplama yöntemleri, misyon maliyetleme veya faaliyete dayalı maliyetleme yöntemleri.
Sıra Sizde 6
Taşıma maliyetleri.
Sıra Sizde 7
Sipariş verme ve sipariş işleme sürecinin uzun sürmesi depolama maliyetlerinin artmasına yol açar.
Sıra Sizde 8
Yetersiz stok bulundurmanın yok satmak ya da müşteriyi kaçırmak gibi, işletmelere telafisi çok zor olan maliyetleri olabilir.
Sıra Sizde 9
Taşıma maliyetlerini taşınan ürünün ağırlığı, hacmi, tehlikeli madde olup olmaması, taşıma mesafesi gibi değişkenler belirlemektedir.
İşletmenin rekabet avantajı sağlamak için elinde bulundurması gereken en uygun (optimal) stok miktarının belirlenmesi amacı ile çok sayıda yöntem geliştirilmiştir.
Sıra Sizde 10
Gereğinden uzun bir süre elde tutulan stokların görülen ve görülmeyen bir takım maliyetleri vardır. İşletmeler bu maliyetleri göz önünde bulundurarak kendilerine en uygun olan stok miktarını ve stok tutma süresini belirlemelidir.
100
Yararlanılan Kaynaklar
Barutçu, S. (2007), “İnternet Tabanlı Tedarik Zinciri Yönetimi (Denizli Tekstil İşletmelerinin İnternet Tabanlı Tedarik Zinciri Yönetiminden Yararlanma Durumuna Yönelik Bir Araştırma)”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 18.
Bingül, G. (2007), www.turk-ie.org/cms/index, 15.11.2007.
Bowersox, D. J. ve Closs, D.J. (1996), Logistical Management, The McGraw-Hill Companies, Inc.
Brewer, A.M., Button, K.J. ve Hensher, D.A.
(2001), Handbook of Logistics and Supply Chain Management, UK: Elsevier Science Ltd.
Ceran Y. ve Alagöz, A. (2007), “Lojistik Maliyet Yönetimi: Lojistik Maliyetler ve Lojistik Maliyet Muhasebesi” Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Biga İ.İ.B.F. Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 2.
Çancı, M. ve Erdal, M. (2003), Lojistik Yönetimi, İstanbul: UTİKAD.
Çelik, G. (2009), “Lojistiğin Aritmetiği”, http://www.danismend.com/, 25.01.2009.
Demir, V. (2003), Lojistik Yönetim Sisteminde Fiziksel Tedarik ve Dağıtım Alt Sistem Maliyetlerinin Hesaplanması ve Bir Öneri, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi.
Ersoy, M. Ş. (2006), “Lojistik ve Türkiye’nin Konumu”, Durum Dergisi, Ocak Sayısı.
Frazelle, E. (2002), Supply Chain Strategy, The McGraw Hill Companies.
Fröderberg, A. (2006), Cutting Logistic Cost With a Centralized Distribution Model for ABB Distribution of LV Products in Asia Pacific, Master’s Thesis, Lela University of Tchnology.
Gümüş, Y. (2008), “Lojistik Maliyetlerinin Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yöntemine Göre Hesaplanması ve Bir Üretim İşletmesi Uygulaması”, İZSMMMO Dayanışma Dergisi.
Hacırüstemoğlu, R. ve Şakrak, M. (2002), Maliyet Muhasebesinde Güncel Yaklaşımlar, İstanbul: Türkmen Kitabevi.
Gunasekaran, A. Ppatel, C. ve Tırtıroğlu, E.
“Performance Measure and Metric in a Supply Chain Environment”, International Journal of Operation & Production Management, Vol 21, pp.71-87.
http://cscmp.org/digital/glossary/glossary.asp., 20.10.2011
http://www.mku.edu.tr/userfiles/lojistik_I_S(1).p pt#257,1, Lojistik Bilgi Sistemleri, (Erişim Tarihi, 19.03.2009).
İGEME: (2004), İhracatta Pratik Bilgiler -Lojistik.
Kayabaşı, A. (2007), İşletmelerin Rekabet Gücünün Geliştirilmesinde Lojistik Faaliyetlerin Performansının Artırılması: Üretim İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi.
Kaynak, M. (2005), Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Bağlamında Avrasya Ulaştırma Koridorlarında Bölgesel Rekabet ve Türkiye, Gazi Üniversitesi Ekonomik Yaklaşım Dergisi, Cilt15.
Lu, H. ve Su, Y. (2002), An Approach Towards Overall Supply Chain Efficiency - A Future Oriented Solution and Analysis in Inbound Process, Göteborg University School of Economics and Commercial Law Master Thesis.
Lumsden, K.R. (1998), Fundamental of Logistics, Sweden.
Önüt, S. ve Tuzkaya, U.R. (2009), Endüstriyel
Lojistik Yönetimi, http://www.yildiz.edu.tr/~tuzkaya/End_loj_Bolu
m1.pdf, 07.01.2009.
Özcan, S. (2008), “Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerde Lojistik Yönetiminin Önemi”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 5, Sayı 10.
Stock, J.R. ve Lambert, D.M. (2001), Strategic Logistics Management, (McGraw-Hill), s.193.
Supply Chain Digest Logistics Cost Survey–
http://www.scdigest.com/assets/reps/SCDigest_L ogistics_Cost_Survey_2006.pdf.
Şen, E. (2006), “Kobilerin Uluslararası Rekabet Güçlerini artırmada Tedarik Zinciri Yönetiminin Önemi”, T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi.
Şenyiğit, E. ve Yıldırım, F. (2008), “Sipariş Büyüklüğü Belirleme Yöntemleri İle Yeni Bir Sezgisel Algoritmanın Karşılaştırılması”, Ç.Ü.
MMF - Endüstri Mühendisliği Bölümü, http://www.mmo.org.tr/resimler/ekler/b04a686b0 ad13dc_ek.pdf?dergi=114, 2310.2008.
Tanyaş, M. Lojistik Süreçler ve Yönetimi, http://www.isl.itu.edu.tr/sem/Lojistik/LojistikYon etimi.pdf, 24.03.2009.
Tanyaş, M. (2009), Lojistik Süreçler ve Yönetimi, İstanbul.
Tanyaş, M. (2003), Lojistik ve Tedarik Zinciri Yönetimi, Otomasyon Dergisi, Sayı: 136 http://www.bilesim.com.tr, 12.02.2006.
The GMA 2006 Logistics Survey, “Supply Chain Performance in Food, Grocery And
Consumer Products”, http://www- 1.ibm.com/services/us/imc/pdf/g510-4025-gma-2005-logistics-survey.pdf, 18.03.2006.
Tokay, S.H., Deran, A. ve Arslan, S. (2011),
“Lojistik Maliyet Yönetiminde İzlenebilecek Stratejiler ve Muhasebe Eğitiminden Beklentiler”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 29, Nisan
Weiyi F. ve Luming, Y. (2009), “The Discussion of Target Cost Method in Logistics Cost Management”, 2009 ISECS International Colloquium on Computing, Communication, Control, and Management, s.538.
http://ieeexplore.ieee.org/stamp/stamp.jsp?arnum ber=05267517, Erişim tarihi 02.01.2010.
Yan, Y. ve Wang, X. (2005), Logistics Consequences of Manufacturing Outsourcing in China for Nordic Enterprises”, School of Business, Economics and Law, Göteborg University Logistics and Transport Management Master Thesis.
Yüksel, T. (2008), “Milk-Run”, http://www.turk-ie.org/index.php?option
=com_content&view=article&id=111:milk-run&catid=47:lojistik tedarikzinciri&Itemid=57, 20.01.2008.
Zhang, X. (2006), An Investigation on The Cost-Effectıveness of Thermally Controlled Reusable Containers Over Disposable Ones In The Context of The Clinical Trial Supply Chain, Cranfield University Cranfield School of Management Master Thesis.
102
Amaçlarımız
Bu üniteyi tamamladıktan sonra;
Bilgi, veri, sistem, bilgi sistemi kavramlarını tanımlayabilecek,
Yönetim bilgi sistemlerini ve muhasebe bilgi sistemini açıklayabilecek,
Maliyet bilgi sistemini, lojistik maliyet bilgi sistemini ve lojistik maliyet bilgi sisteminin kurulmasını açıklayabilecek
bilgi ve becerilere sahip olabilirsiniz.
Anahtar Kavramlar
Veri Bilgi Sistem Bilgi Sistemi
Yönetim Bilgi Sistemi Muhasebe Bilgi Sistemi Maliyet Bilgi Sistemi Lojistik Maliyet Bilgi Sistemi
İçindekiler
Giriş
Bilgi Sistemi Kavramları ve Yönetim Bilgi Sistemi
Maliyet Bilgi Sistemi
Lojistik Maliyet Bilgi Sistemine Duyulan Gereksinim
Lojistik Maliyet Bilgi Sistemi
Lojistik Maliyet Bilgi Sisteminin Veri Kaynakları
Lojistik Maliyet Bilgi Sisteminin Veri Tabanı
Lojistik Maliyet Bilgi Sisteminde Veri ve Bilgi Akışı
Lojistik Maliyet Bilgi Sisteminin Kurulması
5
GİRİŞ
Lojistik, geçmişte ikinci derecede önemli bir işletme fonksiyonu olarak görülürken, günümüzde artık işletmelerin temel fonksiyonlarından biri olarak kabul görmektedir. Lojistik fonksiyonu, hammadde ve ürünün fiziki akışını ve bunlarla ilgili bilgi akışını kapsar. Lojistik kararların alınmasında da maliyet bilgileri oldukça önemlidir. İşletmelerde lojistik maliyetlerin toplam maliyetler içindeki payının giderek artması, bu maliyetlerle ilgili bilgi gereksiniminin karşılanması ve bu bilgilerin bir sistem içinden sağlanması çabalarını artırmıştır. Lojistikle ilgili kararların maliyet bilgileri temeline dayalı olarak alınması nedeniyle gereksinim duyulan maliyet bilgilerinin ancak etkin bir maliyet bilgi sistemi tarafından karşılanması olanaklıdır.
İşletmelerde lojistikle ilgili kararların alınmasında maliyet bilgileri temel alındığına göre lojistik sistemlerin değerlendirilmesi ve işletme izlemlerinin (stratejilerinin) geliştirilmesi, sabit ve değişken maliyet bilgisini gerekli kılar. Hızla değişen ve gelişen dünyada işletmeler arasındaki rekabetin yerini ülkeler arası rekabete bırakması ve gittikçe şiddetlenen rekabet ortamında küreselleşme süreci ile teknoloji, iletişim ve ticaret alanında birbirine giderek yakınlaşan ekonomiler nedeniyle işletmeler, üretim ve pazarlama anlayışının da uluslararası hale gelmesi nedeniyle, şiddeti artan bir rekabet ortamında faaliyet sürdürmek durumunda kalmıştır. Ulusal ve uluslararası alanda faaliyet gösteren işletmelerin üretim ve dağıtımdaki başarımları (performansları) yanında, üretim ve dağıtımın en önemli arayüzü olan lojistik hizmetlerle daha fazla rekabet gücü sağlaması ve işletmelerin de dış kaynak kullanımında lojistik hizmetlere büyük önem vermesi nedeniyle, lojistik maliyetlere ilişkin olarak Maliyet Bilgi Sistemine dayalı lojistik yönetimi, üzerinde durulması gereken önemli konulardan biri haline gelmiştir.
Lojistik, işletmenin diğer fonksiyonları ile gerçekleştirdiği maliyet bilgileri temeline dayalı olarak karar alan, yani maliyetleri veri olarak işleyen bir alt sistemdir. Bu nedenle, istenildiği zaman maliyet bilgilerini verebilecek biçimde tasarlanmış olan muhasebe bilgi sistemi lojistik için yararlı bir kaynaktır.
Bu bölümde bir işletmenin muhasebe bilgi sistemi içerisinde yer alan ve bir alt sistemi olarak tanımlanan Maliyet Bilgi Sisteminin lojistik yöneticilerinin gereksinim duyduğu bilgileri karşılayacak şekilde kurulması üzerinde durulmuştur.