Katılımcılar

Delphi çalışmasının danışma kurulu; “bilgi yönetimi” alanında yazına akademik anlamda önemli katkılarda bulunmuş, yeterli sayıda makale ve bildirisi bulunan akademisyenlerden seçilmiştir. Diğer katılımcılar (panelistler)’in belirlenmesi için;

‐ Bilgi yönetimi alanında yayımlanan 10 yayın geçmiş sayıları da dahil olmak üzere incelenmiş, tüm yazarlara e-posta ile davet gönderilmiş,

‐ Katılınan akademik kongrelerde yayın yapan diğer akademisyenler bizzat davet edilmiş,

‐ Katılımcılar üzerinden diğer akademisyenlere davet mektubu ulaştırılmış,

‐ Yurtdışında bilgi yönetimi alanında kongre tertipleyen akademisyenlerle irtibat kurulan kişiler paylaşılmış,

‐ İnternet ortamında bilgi yönetimi alanında çalışan uygulamacılara, bilgi kulüplerine/gruplarına, bilgi yönetimi alanında eğitim alan fakülte mezunlarına ulaşılmış ve davet mektubu yollanmıştır.

Tablo 9: Danışma kurulu ve Katılımcılar

Adı Statü Kurum/ülke A/U  TZY KATILIM 

Akd Uyg  Pilot  T 1 T 2 Ömür Y.SAATÇIOGLU

(danışman)

Doç.Dr. Dokuz Eylül Üniv./TUR.

A    +  PA  ‐  ‐ 

Kemal ÖKTEM

(yöntem) Doç.Dr. Hacettepe Üniv./TUR A    ‐  PA  ‐  ‐ 

Mustafa KALKAN

(dilbilgisi)

Doç.Dr. Dokuz Eylül Üniv./TUR.

A    ‐  PA  ‐  ‐ 

Oğuzhan AKOVA

(yazın) Dr. Adayı Hacettepe Üniv./TUR Atateknokent/Erzurum A  U  ‐  PA  1 2 

Shaikhah ALAINATI

(yazın) Dr. Adayı Brunel Univ./Uxbridge/ İNGİLTERE A    +  PA  1 2 

Ashok RANCHHOD Prof.(Drctr)Mudra Inst.of Comm./HİNDİSTAN _{A    ‐  PG  ‐  ‐} 

Wafi Al-KARAGHOULI Dr. Brunel Univ./Uxbridge/ İNGİLTERE _{A    +  PG  1 ‐} 

Farhad DANESHGAR Okutman New South Wales/AVUSTURALYA A    +  ‐  1 2 

Maen AL-HAWARI Dr. Univ.of Ballarat/AVUSTURALYA A    ‐  ‐  1 2 

Anthony LAİ Dr. Capital Motors Inc/TAYVAN A    ‐  ‐  1 2 

Nesrin İNCE Dr. Merkez Bankası/Ankara A  U  ‐  ‐  1 2 

Dick STENMARK Doç.Dr. Gothenburg University/İSVEÇ A    ‐  ‐  1 2 

Kathryn CORMİCAN Dr. National Univ. / İRLANDA A    +  ‐  1 ‐ 

Meliha HANDZİC Prof. Int. Burch Univ./ BOSNA HERSEK A    ‐  ‐  1 2 

Güven GÜNVER - ITU / İstanbul ‐  U  ‐  ‐  1 2 

Mustafa SAĞSAN Dr. Başkent Univ./ Ankara A    +  ‐  1 2 

Francis D. TUGGLE Prof. Chapman Univ/ABD A    ‐  ‐  1 2 

Ercan OZTEMEL Prof Marmara Univ/Istanbul A    +  ‐  1 ‐ 

Hayrettin ÖZLER Yar.Doc.Dumlupınar Univ/Erzurum A    ‐  ‐  1 ‐ 

Atanas SEMERDZHİEV Dr. Sofia University / BULGARİSTAN A    ‐  ‐  1 2 

Andre SAİTO Dr. Fundacao Getulio Vargas/BREZİLYA A    ‐  ‐  1 ‐ 

Andrea STOCCHETTİ Doç.Dr. Ca’ Foscari University/İTALYA A  U  ‐  ‐  1 2 

Martin WARD Uzman Ricardo UK/ İNGİLTERE ‐  U  ‐  ‐  1 2 

Rosina WEBER Doç.Dr. Drexel University/ABD A    +  ‐  1 2 

Tunç MEDENİ Dr. Turksat, ODTU/Ankara A  U  ‐  ‐  1 2 

Gülce ALBAYRAK İntern Univ. Of B Columbia/KANADA A  U  ‐  ‐  1 2 

TOPLAM: 26 28 7 9 5+2 22 17

600 üzerinde yollanan davet mektubu neticesinde Tablo 9’da ayrıntılı bilgileri verilen 22 panelist belirlenmiştir. Değerlendirme Komitesinin 3 üyesi Pilot çalışmasından sonra gerçekleştirilen Anket turlarına katılmıştır. 12 farklı ülkeden belirlenen 22 katılımcının;

‐ 5’i hem akademisyen hem uygulamacı, 2’si sadece uygulamacıdır. (Özgeçmişleri incelendiğinde, kendini akademisyen olarak tanımlayan katılımcıların da birçoğu sektörde de çalışmıştır.)

‐ 7’si Tedarik Zinciri Yönetimi alanında çalışmalarda bulunmuştur. ‐ Hepsi ilk tura, 17’si ikinci tura iştirak etmiştir.

Tez çalışmasının oldukça kapsamlı ve karmaşık bir özellik taşıyan bilgi yönetimi konusunu, yani oldukça farklı bilim dallarının çalışma alanıyla kesişen bir konuyu ele alması nedeniyle, uzman seçiminde gösterilecek hassasiyet daha da önemli olmaktadır. Panel üyeleri seçilirken, farklı bilim dallarını (ve aynı zamanda hem akademisyen hem pratisyen) yansıtacak bir bileşimin sağlanmasına dikkat edilmiştir.

Çalışmanın uluslararası ölçekte birçok farklı ülkeden katılımcıyla gerçekleştiriliyor olması nedeniyle; “uluslararası Delphi çalışması” başlığı tercih edilmiştir. Sosyal bilimlerde farklı alanlarda kullanılan bu yöntemi, bilgi yönetimi yazınında da Scholl vd. (2004), alanın geleceğine ilişkin uzman görüşlerini değerlendirmek amacıyla kullanmışlardır.

2.2.2.2.2. Sorular

Delphi çalışması öncesi “bilgi yönetimi alanında kutupsallaşan anlayışa” ilişkin belirlenen iki temel amaca Delphi turlarıyla ulaşılmaya çalışılmıştır. Bu kutupsallaşan anlayışın; “isimlendirilmesine” ve “ayrımın ölçütlerinin belirlenmesine” ilişkin, “Bilgi” ve “Yönetim” odaklı olmak üzere çalışmada ikişer adet soru sorulmuştur. Soru dağılımları Tablo 10’da verilmiştir.

Tablo 10: Soru Dağılımları

  SORU    PİLOT Çalışma    1.TUR**    2.TUR** 

Demografik Sorular 4 soru

(Ad, Kurum, Şehir, Ülke) 7 soru

(Pilot + TZY + Statü + e-posta)

1 soru (isim) İsimlendirme (Bilgi odaklı) 4+1 * 4+1 5+1 İsimlendirme (Yönetim odaklı) 12+1 12+1 15+1 Ölçütler (Bilgi odaklı) 8+1 9+1 8+1 Ölçütler (Yönetim odaklı) 48+1 48+1 12+1

* : +1 ifadesi; yorum kutusu içeren ek sorudur. Bu kutucuğa yazılan yorum ve teklifler bir sonraki turda değerlendirmeye alınmıştır.

İlerideki turlardaki sorulardaki önermelerin hepsi, bir önceki turda üzerinde uzlaşma sağlanamamış veya yeni eklenmiş önermelerdir. Katılımcılardan bu ankette yer alan, “kutupsallaşan bilgi yönetimi anlayışı” ile ilgili her önermeyi derecelendirmeleri beklenmiştir. Önermelerin derecelendirilmesinde, 5’li ölçek, önem derecesi için 10’lu ölçek kullanılmıştır.

Araştırmada kullanılan ölçek, başlangıç noktası belli ve ölçü birimi değişmez nitelikli olan bir “aralıklı (eşit aralıklı)” ölçektir. Bu tür ölçeklerde üç önemli özellik bulunmaktadır. Birincisi ayrı semboller, ayrı şeyleri gösterir (sınıflama); ikincisi, ölçülen şeyler belli bir ölçüte göre sıraya konulur (sıralama); üçüncüsü, ölçekteki aralıklar birbirine eşittir. Bu ölçek nesne, birey ve durumlar arasındaki farkın miktarını göstermeye yöneliktir. Ayrıca bu ölçekteki aralıklar arasındaki sayısal değer, ölçeğin her tarafında aynıdır (Güney, 2000: 317). Aralıklı ölçekte ölçülmüş verilerden aritmetik ortalama, standart sapma, yatıklık ve basıklık ölçüleri hesaplanabilir. Ayrıca korelasyon ve regresyon analizleri, t ve F testleri de bu tür verilere uygulanabilir (Kurtuluş, 1998: 342; Yavuz, 2007: 75)

Bu tür ölçeklerde nicelleştirme daha anlamlı bir düzeye gelmiştir. Aralıklı ölçeklerde bir baslangıç (sıfır) noktası vardır. Fakat bu “yokluk” anlamında olmayıp, sayısallaştırmayı kolaylaştıran “bağıl” bir başlangıç noktasıdır. Mutlak sıfır noktası ise yoktur (Güney, 2000: 317-318). Bu çalışmada kullanılan ölçekteki (önem derecesi) başlangıç noktası olan, “10” da yukarıdaki açıklamalara uygun şekilde, “mutlak olmayan-göreli” bir bağıl başlangıç noktasını temsil etmektedir (Yavuz, 2007: 76).

2.2.2.2.3. Uygulama (Pilot Çalışması ve Turlar)

Bireylerin grup içerisindeki etkililiğine dayanan grup iletişiminin yapılandırıldığı Delphi tekniği, üç aşamada gerçekleşmiştir. Birinci aşamada, tartışılan konunun yazında araştırılması, konuya ilişkin belirlenen “danışma komitesinin” pilot çalışması yoluyla görüşlerinin alınmasına ilişkin işlemler, ikinci aşamada uzlaşılamayan görüşlerin ayrıştırılması ve Delphi sürecinde panel üyelerince toplanan bilgilerin iki turda kontrol edilmesine ilişkin işlemler, üçüncü ve son aşmada ise sonuçların değerlendirilmesi ve dönüt elde edilmesi işlemleri yer almaktadır (Karacaoğlu, 2008: 57).

Delphi çalışması; bir pilot uygulaması ve iki tur anket olmak üzere, Ocak- Eylül 2010 döneminde üç aşamada gerçekleştirilmiştir. Önceki bölümlerde bahsedilen;

‐ Yazın taraması,

‐ Delphi tekniği gereklerinin araştırılması, ‐ Değerlendirme komitesinin belirlenmesi, ‐ Anket genel taslağının oluşturulması, ‐ Katılımcı aday listesinin oluşturulması,

‐ Anket uygulaması için internet ortamının belirlenmesi/tasarlanması, belirtilen tarihler öncesi tamamlanmıştır.

Delphi panelini oluşturan uzmanlarla iletişim kurulurken, grup iletişim tekniklerinden en yaygın olanı, kâğıt-kalem (yazılı) yöntemi olarak bilinen “geleneksel Delphi tekniği” yerine zamanı etkili kullanmayı sağlayan ve elektronik ortamda gerçekleştirilen “gerçek kazançlı Delphi tekniği” kullanılmıştır. Gerçek kazançlı Delphi tekniğinde veriler bir elektronik veri tabanı aracılığı ile toplandığı için zaman kaybı önlenir ve uzmanların birbirinden etkilenmeyeceği bir ortam oluşturulmasına katkıda bulunulur (Karacaoğlu, 2008: 56).

Delphi çalışmasının analiz imkânının ve katılımcıların erişim kolaylığının sağlanması amacıyla internet ortamında anket yapma imkânını sağlayan “Survey Monkey” uygulamasından kayıtlı müşteri olarak faydalanılmıştır (Şekil 14).

Uygulamanın temel süreçleri;

‐ Pilot çalışmasına katılacak olan değerlendirme komitesine çağrı mektubu yollanması,

‐ Delphi çalışmasına katılacak olan panelistlere çağrı mektubu yollanması (1.tur ve 2.tur) (EK-1),

‐ Değerlendirme heyetinin ve katılımcıların bilgi yönetimi yazını hakkında bilgilendirilmesi,

‐ Katılımcılara bir önceki turda yanıtlarını anımsatan yanıt formunun gönderilmesi (örnek EK-2),

‐ Katılımcılara bir önceki turda tüm grubun yanıtlarını gösteren istatistiki tablolardan oluşmuş “tur sonu sonuç raporlarının” gönderilmesi,

‐ Delphi turlarına zamanın da katılamayan katılımcılara hatırlatıcı e-postalar gönderilmesi,

‐ Delphi turlarını internet ortamında yanıtlayan katılımcılara “teşekkür” e- postalarının gönderilmesi,

‐ Ve diğer yazışmalar (soru-yanıt, özgeçmiş talebi, diğer internet portallarından yazışmalar) olarak özetlenebilir.

2.2.2.3. Değerlendirme