ABD

Başlangıçta, piyasanın serbestleştirilmesinden önce, PJM, NYSO ve ISO-NE, her sistemin yeterliliğini sağlamak için Yük Dağıtım Şirketlerinin (YDŞ'ler) belirli bir rezerv marjına kadar kapasite sözleşmeleri sunmasının zorunlu tutulduğu bir kapasite piyasaları sistemi kurmuştur. Her YDŞ'nin toplam puant yüke katkısı, toplam gereksinimlerini belirlemek için kullanılmıştır.

Sistem, her bir kurulu kapasite birimi (ICAP) için kapasite biletlerine dayanıyordu. Kapasite sahipleri, tüm kurulu kapasitesini iki taraflı olarak veya ISO tarafından düzenlenen ihalelerle satabilirken, her YDŞ, öngörülen talebi ile birlikte sabit bir rezerv marjını karşılamak zorundaydı. Bir YDŞ, gerekliliklerini yerine getirmediğinde ceza ile karşı karşıya kalırdı.

Ancak, ödemeler başlangıçta fiili enerji teslimatıyla ilgili değildi. Bu nedenle, bu ICAP pazarları, bir kapasite sahibini fiili olarak enerji üretmeye zorlamıyordu (spot piyasadan bağımsızlardı) ve üretici için güvenli bir gelir akışı sağlanıyordu. Bu sistem, tüm kapasite düzenlemeye tabi elektrik şirketlerine aitken faaldi. İki ana kusur tespit edilmiştir: Güç piyasasının kullanımı ve fiili emre amadelik için teşviklerin olmaması.

Ayrıca, bu pazarlar kısa vadeli (ay öncesi) olarak faaliyet gösteriyordu ve neredeyse hiç esnek olmayan arz eğrileri görülüyordu (pazarın zaman ufkunda pazara yeni kapasite giremiyordu).

Bu nedenle yalnızca marjinal kapasite artışları uygulanabilirdi (pazara girebileceklerin aksine, halihazırda mevcut birimlerden yedek kapasite). Gerçek TTK olanaklarının yokluğunda talep de sabitti.

Böyle bir tasarım, kapasite fiyatlarının sonsuz veya sıfır olduğu, çift kutuplu fiyatlandırmaya¹³ yol açıyordu. Kapasite fazlası varsa, ICAP fiyatları sıfıra düşerken, kapasite açığı olduğunda, ICAP fiyatları tavan fiyat düzeyine yükseliyordu.

Kapasite ödemelerinin fiili performansla ilgili olmaması hususu ilk olarak, her tesis için geçmiş verilere göre Talep Altında Etkili Zorunlu Kesinti Oranı (EFORD) adlı yeni bir ölçüyü uygulamaya koyan PJM tarafından ele alınmıştır. Bu temsili değer, sistemin sıkıntılı dönemlerinde zorunlu kesinti halinde (devre dışı) olma olasılığını tahmin etmek için kullanılmıştır. Bu Zorunlu Olmayan Kapasite (UCAP), kurulu kapasite (ICAP) ile bu tarihsel zorunlu kesinti faktörünün (1-EFORD) çarpılmasıyla hesaplanıyordu. Bu değişikliğin bir sonucu olarak, zorunlu kesinti oranları azalmış ve sistemin güvenilirliği artmıştır, ancak üretim varlıklarının uzun vadeli yeterliliği tam olarak garanti altına alınamamıştır.

Talebe biraz esneklik kazandırma yaklaşımı, Değişken Kaynak Gereksinimi yaklaşımını uygulamaya koymaktı. Pazara yeni giren bir şirket, Yeni Giriş Maliyetini (CONE) alırken, daha sonra giriş yapanlar, sıfır çizgisine ulaşılana kadar giderek daha düşük ödemeler alıyordu.

Sonuç olarak, kapasite gereksinimleri uygun şekilde tasarlanırsa kapasite fiyatlarının sıfır ile tavan fiyat arasında değişeceği varsayılarak, tavan fiyat ile sıfır çizgisi arasında doğrusal bir düşüş tanımlanmıştır.

13 “Comparing Capacity Market and Payment Designs for Ensuring Supply Adequacy”. Stoddard, Robert ve Adamson, Seabron.

Bu yaklaşım, talebe bir miktar esneklik sağlar, ancak hesaplamaya dahil edilen tüm unsurlar (tavan fiyat, CONE ve sıfır geçiş noktası) idari olarak belirlenir ve sonuç olarak hatalara meyillidir ve siyasi baskıya tabidir.

• Tavan fiyatlar, CONE'den daha yüksek olmalıdır, aksi takdirde pazara yeni girmek isteyenler etkin bir şekilde caydırılır.

• Tavan fiyat ile sıfır geçiş noktası arasındaki eğim, açıkça ekonomik ilkelerle ilişkili değildir ve olası fiyat artışlarını önlemek için çizgilerin mümkün olduğunca dik çekilmesi yönünde önemli bir baskı vardı.

• CONE, ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti tahmini ve gelecekteki akış tahminleriyle birlikte sermaye giderleri ve işletme giderlerinin öngörülmesini gerektiren, yeni giriş yapan bir oyuncunun tahmini maliyetidir. Bu hesaplamada birçok belirsizlik söz konusudur ve piyasalar bunlara farklı yaklaşımlar sergilemiştir.

Pazar gücüyle ilgili endişe, kapasite sağlayıcılarının kapasiteyi kısma ve fiyatları yapay olarak yüksek tutma becerisine işaret eder. Eğri ne kadar dikse (ne kadar esnek değilse) faydaları artırmak için kapasiteyi kısmak o kadar kolaydır. Minimum teklif şartları dahil edilerek üstesinden gelinebilir, ancak bu sorunu çözmek zordur.

Kapasite arz esnekliğinin olmaması, piyasanın kısa vadeli olgunluğundan kaynaklanıyordu. Bir yıldan kısa (genellikle bir ay) teslimat zamanları ile yatırımcılar piyasanın dışında kalırken, yalnızca mevcut üreticiler katılım sağlayabiliyordu. Zaman ufkunu artırarak (bir KÇGT'nin geliştirilmesi için gereken teslim süresi olan üç yıla kadar), arz eğrisi esnek (dikey değil) hale gelir. Artık yatırımcılar, kapasite ödemesini gelecekteki ödemeler için bir sigorta olarak kullanarak santral inşa edip etmeme konusunda karar verebilir ve bunun için teklifte bulunabilirler. Daha uzun zaman dilimleri kullanılarak, mevcut ve potansiyel üreticiler arasındaki rekabet sonunda sağlanır.

2003 yılında, üç kuzeydoğu pazarı (PJM, ISO-New England ve NYISO) için çok yıllık bir vadeli kapasite taahhüdü sunmak için bir Merkezi Kaynak Yeterlilik Piyasasının geliştirilmesine yönelik çalışmalara başlandı. Plandan daha sonra vazgeçildi ve her pazar kendi özel tasarımını korudu. PJM ve ISO-NE özellikle iyi sonuçlara ulaştı.

(1) PJM

PJM, tesislerin fiili emre amadeliğiyle bağlantılı kapasite için düğüm fiyatlandırması ile birlikte çok yıllık bir program içeren ilk ABD kapasite piyasası oldu. Bu kapasite piyasası Güvenilirlik Fiyatlandırma Modeli (RPM) olarak adlandırılır ve ana özellikleri aşağıda özetlenmiştir:

• Çok yıllık programlar, arz esnekliğine olanak tanır ve mevcut üretim ile potansiyel yatırımcılar arasında rekabeti sağlar.

• Düğüm fiyatlandırması, iletim sıkışıklığının olduğu şebeke alanlarını¹⁴ doğru şekilde işaret eder ve yatırımcılara yeni santrallerin konumu konusunda doğru teşvikler

14 Şu anda şebeke 15 alana ayrılmıştır.

sağlar. Tüm sistem için kısıtsız bir fiyat bulunur ve daha sonra her alana yerel fiyat ekleyicileri uygulanır.

• Fiili emre amadeliğe ilişkin cezalar, sistemin toplam maliyetlerini azaltırken sistem güvenilirliğini sağlar. Bunun için, kapasite ödemeleri, en yüksek kapasite gereksinimlerinin olduğu 500 saat boyunca her birimin fiili emre amadeliği ile bağlantılı hale getirilir.

• Pazar Gücü azaltma önlemleri: Yerleşik şirketler yalnızca gösterebildikleri ileriye dönük maliyetlerine göre teklif verebilirken, yeni kaynaklar, yük dağıtım şirketleriyle yapılacak uzun vadeli sözleşmelerle desteklendiğinde, takas fiyatını belirleme konusunda sınırlı bir imkana sahip olur.

RPM, bir dizi ileriye dönük ihaleye ve BRA’ya dahil her bir teslimat yılı için en az üç Artışlı İhaleyle (IA) sonradan düzeltilen üç yıl önceden yapılan bir ihaleye (Baz Artık İhale (BRA) olarak adlandırılır) dayanmaktadır. İhalelerin piyasa takas mekanizması hala değişken kaynak gereksinimi (DKG) eğrisinin uygulanmasına dayanmaktadır. DKG için tahminlerin, 3 yıllık dönemin hem başında hem de sonunda yapılması gerekir; bu da yöntemin verimliliği için bir dezavantaj teşkil eder.

Bu merkezi olarak düzenlenen ihaleler dizisi, oyuncuların olası kapasite eksikliklerini karşılayabildiği veya fazlalık kapasitelerinden ekstra gelir elde edebildiği ikili bir pazarla tamamlanmaktadır. Piyasaya katılan YDŞ'ler, RPM ihalelerinden kaynaklanan ve tüm YDŞ'lere uygulanan Yerel Güvenilirlik Ücretlerine (LRC) karşı koruma olarak bu ikili piyasayı kullanabilir.

Bu LRC, RPM mekanizması aracılığıyla satın alınan kaynaklarla ilgili tüm maliyetleri kapsar ve tüm YDŞ'lere orantılı olarak tahsis edilir. Bir YDŞ için nihai LRC maliyetleri, o yıl için artışlı ihale düzenlenene kadar bilinmez.

Katılımcıların çoğu üretici olmasına rağmen, PJM'de önemli bir oranda TTK oyuncusu vardır.

Enerji verimliliği sağlayıcıları katılım için uygundur. Yapılan son ihalenin (2020/2021) sonuçları Ek'te bulunabilir.

(2) ISO-NE

ISO-New England Kapasite piyasası, bir Vadeli Kapasite Piyasasıdır (VKP). Teslimattan üç yıl önce (Kapasite Taahhüt Dönemi) düzenlenen yıllık Vadeli Kapasite İhalelerine (Şubat ayında düzenlenir) dayanmaktadır. Ayrıca yıllık yeniden yapılandırma ihaleleri de vardır ve oyuncular kapasite tedarik yükümlülüklerinin alım satımını kolaylaştırmak için ikili bir takas piyasasına başvurabilir.

PJM'nin aksine FCM, ihale sonuçlarını belirlemek için bir DKG eğrisine dayalı olarak faaliyet göstermez, bunun yerine potansiyel yatırımcılar ve mevcut kapasite sahipleri arasındaki rekabetçi davranışa dayanır. Bu özellik, idari olarak belirlenen fiyatlardan kaynaklanan olası hataları büyük ölçüde basitleştirir (ilgili hesaplamaların karmaşıklığı göz önüne alındığında gerçek CONE, tahmin edilenlerden önemli ölçüde farklı olabilir).

Satılan kapasite ürünü opsiyona benzerdir. Fiziksel ve finansal bir taahhüt içerir. FCM kapsamında takas edilen kapasite ürünleri, satıcıyı, müsait olduğu sürece gün öncesi piyasasında bu kapasiteyi sağlamaya zorlar. Bu yükümlülük diğer taraflara satılabilir, ancak yalnızca bu üretimi teslim etmek için fiziksel kapasiteye sahip olanlara satış yapılabilir (bu nedenle Sİ için fiziksel taahhüt gerektirir). Diğer yandan, ürün finansal bir satın alma opsiyonu olarak işlev görmektedir: Marjinal bir kaynağın sevk maliyetine eşit bir kullanım fiyatına sahiptir¹⁵ ve fiyatı gerçek zamanlı fiyatlara göre belirlenir. Kapasite yükümlülüğü sahipleri, kaynaklarının sevk için gerçekten uygun olup olmadığına bakılmaksızın, bu opsiyon kapsamında kullanım fiyatı ile spot fiyatlar arasındaki farka eşit ödemelere tabi olacaktır.

FCM, baz ürün olarak UCAP yerine ICAP kullanır. Normal sistem işlemleri sırasında birim kesintileri için ceza uygulanmaz, ancak sistem için sıkıntılı koşullar altında, fiili kapasiteyi sağlayamayan üreticilere ağır cezalar uygulanır (günde yıllık kapasitenin yüzde 10'una kadar ve ayda yıllık kapasitenin yüzde 21’ine kadar). Cezanın yanı sıra, üreticinin satın alma opsiyonundan kaynaklanan ödemeleri de sağlaması gerekmektedir (çünkü fiyatlar bu dönemlerde kullanım fiyatından daha yüksek olacaktır).

İthal ürünler ve TTK sisteme dahil edilmiştir ve piyasanın önemli yüzdelerini temsil etmektedir. Enerji verimliliği sağlayıcıları katılım için uygundur.

Tablo 5 -ISO-NE İhale Sonuçları

İhale Edinilen Toplam

15 22.000 Btu/kWh’lik bir ısı oranına sahip olduğu kabul edilmektedir.

İhale Edinilen Toplam

New York ISO kurulu kapasite piyasası da merkezi ihalelere dayanmaktadır, ancak ihaleler daha kısa bir zaman dilimiyle düzenlenir. İhaleler üç farklı ihaleden oluşur:

• Bir Yeterlilik Dönemi İhalesi (6 ay vadeli),

• Aylık İhaleler,

• ve Spot İhaleler (ayın başlangıcından 2-4 gün önce)

YDŞ'lerin kendi kendine tedarik veya uzun vadeli ikili sözleşmeler kapsamında yer almayan kapasite yükümlülüklerini yerine getirmek için bu kapasite piyasasını kullanması gerekir.

TTK’nin de katılımına olanak tanınmaktadır.

İletim şebekenin bir bölümünde (nüfus dağılımının neden olduğu) akut tıkanıklık olduğundan, NYISO tarafından oluşturulan ve YDŞ'leri bu kısıtlı alanlarda bulunan kaynaklardan yükümlülüklerinin asgari oranlarını tedarik etmek zorunda bırakan yerel şartlar vardır (New York City ve Long Island bölgeleri). Bu sınırlar, belirli bir alanda uygulanabilecek ithalat ve ihracat miktarları için de geçerlidir.

İhaleler, tüm komplikasyonları ile birlikte DKG kullanımına dayalıdır ve uzun vadeli ürünleri içermez; bu da mevcut üretim ile potansiyel yatırımcılar arasında daha düşük seviyede bir

16 https://www.iso-ne.com/about/key-stats/markets#fcaresults

rekabet olmasına neden olur. Şebekesinde bulunan yerel özellikler göz önüne alındığında, talep eğrileri her alan için ayrı ayrı tahmin edilir (4 alan vardır).¹⁷

İhalelerin sonuçları bu belgenin Ekinde bulunabilir.

4.4.2 BİRLEŞİK KRALLIK

Birleşik Krallık'ta, Büyük Britanya'daki¹⁸ diğer iki ana piyasanın (toptan enerji piyasası ve National Grid’in (İSİ) yönettiği yan hizmetler ve dengeleme piyasaları) yanında faaliyet gösteren bir Kapasite Piyasası (KP) vardır.

KP mekanizması, uzun vadede güvenilir bir elektrik sistemi sağlamanın bir yolu olarak uygulamaya konmuştur. Orta ve uzun vadede sisteme arz güvenliğini sağlayacak yeterli teknik kabiliyete sahip tüm bu tesisler, sisteme bağlanmak ve sisteme sıkıntılı durumlarda enerji sağlamak için teşvikler almaktadır.

İngiliz KP, üreticilerin teslimattan 1 ila 4 yıl önce farklı ürünler için teklif verdiği bir dizi rekabetçi ihale etrafında yapılandırılmıştır. İhalede kapasite kazananlar, talebi karşılamak için yeterli güvenilir kapasitenin bulunmasını sağlamak amacıyla düzenli bir ödeme alırlar.

Kapasite sağlayıcıları, gerektiğinde enerji sağlamazlarsa bir ceza planına tabi olurlar.

T-1 ihaleleri, T-4 ihalelerinden bu yana meydana gelen olası değişiklikleri dengelemek için kullanılır. Bu yüzden T-1 kapasite hacimleri nispeten düşüktür. 2019 yazında, 2020'de teslimat için T-1'de verilen kapasite fiyatları yalnızca 0,77 kW/yıl idi.¹⁹

İhale National Grid tarafından düzenlenirken, maliyetler tüm tüketiciler tarafından karşılanmaktadır (tedarikçilerin son kullanıcı fiyatlarına yansıttıkları kapasite ödemelerini yerine getirmeleri gerekmektedir). Sağlayıcılar, enerji piyasası yoluyla geri kazanılamayan yatırım maliyetlerinin bir kısmını karşılamak için sabit bir gelire güvenebilirler.

KP’de teknoloji tarafsızlığı vardır: Halihazırda bir tür devlet desteği alan tesisler hariç olmak üzere her tür kapasite katılabilir, ancak adayların arz güvenliğine katkıda bulunmak için yeterli teknik performansa sahip olduklarını kanıtlaması gerekir.

Potansiyel Kapasite Piyasası katılımcıları, teslim tarihinden dört yıl önce düzenlenen ihalelerde sözleşmeler için teklif verebilir. Talep tarafı katılımcılarının kapasitesini ele geçirmek ve ilk turda teminat altına alınan kapasite yükümlülüklerinin ikincil ticaretine olanak tanımak amacıyla, teslimattan bir yıl önce tamamlayıcı ihaleler düzenlenir.

İhalelerde, Ofgem tarafından belirlenen tavan fiyattan (75 £/kW) başlayan ve teklif sahiplerinin sunduğu kapasite arzının gereken miktara eşit olduğu minimum fiyata ulaşılana kadar kademeli olarak azalan bir geri sayım formatı uygulanır.

Başarılı bir şekilde teklif veren Kapasite Sağlayıcıları ile bir yıllık Kapasite Anlaşması yapılır. Bu anlaşmalarda, yükümlülükleri (teslim edilmesi gereken kapasite seviyesi) ve alacakları Kapasite Ödemelerinin seviyesi (takas fiyatına göre) teyit edilir. Yeni üretim varlıklarına

17 New York Kontrol Alanı, G-J Bölgesi, New York City ve Long-Island.

18 Kuzey İrlanda dahil değildir.

19 https://www.emrdeliverybody.com/CM/Auction-Results-1.aspx

yatırımı teşvik etmek için yeni santrallere yönelik daha uzun vadeli sözleşmeler (15 yıl) ve yenilenen santraller için üç yıllık anlaşmalar mevcuttur.

Kapasite sahipleri, KP ödemelerini EMR Settlement Limited yönetimi altında aylık taksitler halinde alırlar.²⁰ Tüm tedarikçiler, talebe öngörülen katkılarına (tahmini paylar) göre bu aylık ödemelere katkıda bulunur. Daha sonra, gerçek veriler mevcut olduğunda değerler uzlaştırılır.

Kapasite sağlayıcıları bir teşvik/ceza planına tabidir:

• Sıkıntılı dönemlerde yükümlülüklerini yerine getirmezlerse, Kapasite Piyasasında kazandıkları yıllık gelirlerinin 1/24'ü oranında (£/MWh) ceza uygulanır. Bu, sıkıntılı zamanlarda bütün bir gün için kapasite sağlamamanın net ödemeleri sıfıra indireceği anlamına gelir.

• Kapasite sağlayıcıları fazla kapasite sağlarsa, başka bir kapasite sağlayıcısının ceza olarak ödediği tutarı ödeme olarak alacaklardır.

Mekanizmadaki kilit oyuncuların her birinin rolleri şunlardır:

• Hükümet, genel gözetimden, ihale parametrelerinin belirlenmesinden ve mekanizmanın kendisinin periyodik olarak gözden geçirilmesinden sorumludur.

• Sistem İşletmecisi, önceki çalışmalara dayanarak, ihaleye çıkarılacak miktarı tavsiye eder; aynı zamanda ön yeterlilik sürecini yürütür ve kazananı ile kapasite anlaşması yapılan ihaleleri fiilen düzenler. Ex-post, yükümlülüklerini yerine getirmeyen kapasite sağlayıcılarına KP uyarıları verir.

• Düzenleyici kurum (Ofgem) KP kurallarını korur, yıllık incelemeler yapar, anlaşmazlıkların çözümünü denetler ve rekabeti sağlar.

• Elexon, kapasite piyasası sağlayıcıları ve tedarikçiler arasındaki ödemeleri yönetir.

• Electricity Settlements Company, KP hesaplaşma sürecinin genel sorumluluğunu elinde bulundurur.

Mekanizma 2014 yılında uygulamaya konmuştur, ancak Avrupa Komisyonu tarafından yayımlanan Devlet Yardımları Kılavuz İlkeleri sonrasında mekanizma, sistemin ortak elektrik piyasasıyla uyumlu olup olmadığını belirlemek için bir değerlendirmeye tabi tutulmuştur.

İnceleme sırasında, KP sistemi, Avrupa Komisyonu tarafından yeni bir karar verilene kadar KP'nin kapasite sahiplerine ödeme yapamadığı on bir aylık bir süre boyunca askıya alınmıştır (Kasım 2018'de uygulamaya kondu).

Son olarak, 24 Ekim 2019’da Avrupa Komisyonu, Büyük Britanya KP programına ilişkin derinlemesine incelemesini tamamlamış ve program için devlet yardımı hakkındaki nihai kararını onaylayarak yayımlamıştır.

20 https://www.emrsettlement.co.uk/about-emr/

Olumlu yanıta rağmen, Birleşik Krallık Hükümeti KP'nin tasarımında bir dizi iyileştirme yapmayı taahhüt etmiştir. Bu taahhütlerin uygulanması, BK'nin gelecekte devlet yardımı kuralları ile sürekli uyumluluğunu sağlamaya yöneliktir ve aşağıdakilerle ilgilidir:

• İlgili sermaye harcamasını karşıladıklarını gösterebilen tüm kapasite türlerinin (enterkonnektörler hariç), KP'de mevcut olan tüm anlaşma süreleri için (on beş yıla kadar) teklif vermek üzere ön yeterlilik için başvurmasına olanak tanınması: Şu anda, İSİ, talep tarafı katılımının (TTK) birimlerinin bir üreticininkinden farklı özelliklere sahip olduğunu düşündüğü için TTK’nin yalnızca 1 yıllık sözleşmeleri seçmesine izin verilir.

• KP'ye katılmak için minimum kapasite eşiğinin 2MW'den 1MW'ye düşürülmesi:

KP'nin Büyük Britanya’da bulunan diğer pazarlarla uyumunu sağlamak için (1 MW olağan eşiktir). Bu önlem, üreticilerin KP'den ve diğer pazarlardan gelen gelirleri istiflemesine olanak tanır.

• Mevcut bir uygulamayı resmileştirmek için bir yıl öncesinden (T-1) düzenlenen ihale için ayrılan kapasitenin en az %50'sinin tedarik edilmesi hedefinin dahil edilmesi (aslen 2014 Devlet Yardımı kararına dahil edilmiştir).

• Üretim yeterliliği sorununun ele alınmasına etkili bir şekilde katkıda bulunabilecek herhangi bir yeni kapasite türünün, bu kapasite üretim yeterliliği sorununun ele alınmasına katkıda bulunma potansiyeline sahip olur olmaz KP'ye dahil edilmesinin sağlanması. Bu önlem aynı zamanda ortaya çıkabilecek herhangi bir yeni teknoloji için de geçerlidir (böylece daha fazla düzenlemeye gerek kalmadan piyasaya kolayca dahil edilebilirler).

• Piyasa katılımcılarının taahhütlerine uymasını sağlamak için KP'ye uygulanacak karbon emisyon limitleri için bir raporlama ve doğrulama mekanizmasının oluşturulması.

Emisyon limitlerine ilişkin taahhütle ilgili olarak, Ofgem (düzenleyici kurum) yeni inşa kapasitesi ile ilgili olarak emisyon limitlerini uygulamak için KP Kurallarında değişiklikler yapmıştır.

Ülke ayrıca, uzun vadeli STOR (Kısa Vadeli İşletme Rezervi) sözleşmeleri olan kapasitenin gelecekteki kapasite ihalelerine katılmasına izin verilmesinin uygun olup olmadığını belirlemeye çalışmaktadır.

Sonuçlar

Nisan 2020 itibarıyla, Avrupa Komisyonunun uyguladığı moratoryum dönemi nedeniyle bu mekanizma kullanılarak yalnızca 4 tane T-4 ihalesi düzenlenmiş ve aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir. İlk T-4 ihaleleri kapsamında verilmiş olan kapasitenin uzlaştırılmasının bir yolu olarak arada birkaç tane T-1 ihalesi düzenlenmiştir.

Tablo 6 -BK Kapasite İhalelerinin Sonuçları

Teslim yılı 2018/2019 2019/2020 2020/2021 2021/2022 Hedefe ulaşılan

ihale turu

12 12 11 14

Kaynak: Nihai İhale Sonuçları 2014-2017, National Grid.

Katılımda artış eğilimi görülürken (2015'te minimum), fiyatlar son ihalede düşmüş ve son referans fiyat 8,40 £/kW/yıl (önceki değeri 22,5) olmuştur. Bu düşüş, bazı termik birimlerin (1,2GW Peterhead KÇGT) kullanımdan kaldırılmasındaki gecikmeyle birlikte, yeni ve öngörülen kapasitenin (önceki üç ihalede 7,9 GW yeni kapasiteye ödeme yapılmıştı) etkisini yansıtmaktadır.

Ayrıştırılmış rakamları ele alırsak, çoğu ödeme (2017 sonuçları) mevcut üretime tahsis edilirken, sonraki dört yıl içinde yaklaşık 3,5 GW yeni kapasitenin (%27) işletmeye alınması için ödeme yapılmıştır. Kanıtlanmış TTK küçük bir rol oynamıştır, ancak Kanıtlanmamış TTK, verilen kapasitenin %18'i kadardır.

Tablo 7- BK’de Teknolojiye göre Sonuçlar Kapasite Sağlayıcısı

Kanıtlanmamış TTK 1.160 2,30 101

Kaynak: 2021/2022 için T-4 Kapasite Piyasası İhalesi, Nihai İhale Sonuçları, National Grid.

Daha önce bahsedildiği gibi, mevcut kapasite ve TTK ile şu anda yalnızca bir yıllık sözleşmeler yapılırken, daha uzun vadeli sözleşmeler yeni kapasite (15 yıl) için ve üç yıllık sözleşmeler yenilenmiş birimler (mevcut kapasitenin yenilenmesi) için mevcuttur.

Tablo 8 - Sözleşme Süresine göre Sonuçlar

Süre Kapasite (MW) % Birim Sayısı %

1 yıl 49.776,6 94,95 358 74,12

12 yıl 33,4 0,06 1 0,21

15 yıl 2.615,4 4,99 124 26,67

Kaynak: 2020/2021 için T-4 Kapasite Piyasası İhalesi, Nihai İhale Sonuçları, National Grid.

Her yıl verilen miktarlar, önceki yıllarda ödenen miktarlara eklenerek aşağıdaki toplam verilen kapasite ödeme planı oluşturulmuştur. Örnek olarak, 2020'deki toplam ödemeler, 2014, 2015 ve 2016'da 15 yıllık sözleşme yapılanlar ile birlikte 2018'den itibaren yapılan tüm bir yıllık sözleşmelerin toplamıdır.

Ayrıca, her bir ihaleden kaynaklanan ödemeler, ihale sonucu yapılan tüm sözleşmelerin toplamıdır (sürelerinden bağımsız olarak). Yani, 2020 için T4 2016'da verilen ödemeler, önceki tabloda yer alan üç rakamın toplamıdır. İlk yıldan sonra yalnızca 12 ve 15 yıllık sözleşmelerin toplamı dikkate alınırken, 12. yıldan sonra yalnızca 15 yıllık sözleşmeler dikkate alınmaktadır.

Tablo 9 - Teslim Tarihine göre Sonuçlar

Teslim Yılı T4 18/19 (MW)

T4 19/20 (MW)

T4 20/21 (MW)

T4 21/22 (MW)

Toplam

2018 49.258,9 49.258,9

2019 5.524,3 46.353,6 51.877,9

2020 5.524,3 982,5 52.425,3 58.932,1

2021 2.423,3 982,5 2.648,7 50.415,4 56.469,9 2022 2.423,3 982,5 2.648,7 657,9 6.712,5 2023 2.423,3 982,5 2.648,7 657,9 6.712,5 2024 2.423,3 982,5 2.648,7 650,4 6.704,9

Teslim Yılı T4 18/19 (MW)

T4 19/20 (MW)

T4 20/21 (MW)

T4 21/22 (MW)

Toplam

2025 2.423,3 982,5 2.648,7 649,6 6.704,2 2026 2.423,3 982,5 2.648,7 649,6 6.704,2 2027 2.423,3 982,5 2.648,7 649,6 6.704,2 2028 2.423,3 982,5 2.648,7 649,6 6.704,2 2029 2.423,3 982,5 2.648,7 649,6 6.704,2 2030 2.423,3 982,5 2.648,7 649,6 6.704,2 2031 2.423,3 982,5 2.648,7 649,6 6.704,2 2032 2.391,0 982,5 2.615,4 649,6 6.638,5

2033 969,6 2.615,4 648,0 4.233,0

2034 2.615,4 648,0 3.263,4

2035 639,6 639,6

Kaynak: 2020/2021 için T-4 Kapasite Piyasası İhalesi, Nihai İhale Sonuçları, National Grid.

4.4.3 ALMANYA

Almanya pazarı, spesifik bir şebeke konfigürasyonu (kuzeyde rüzgar üretimi, güneyde ana talep merkezleri, 4 farklı iletim ağı) ile birlikte çok yüksek derecede YEK-E penetrasyonu sergilemektedir ve bu şebeke darboğazı/kısıtlılığı sorunları yaratmaktadır.

Ayrıca, Almanya'nın nükleer santrallerini kapatma çalışmaları planlandığı gibi gitmektedir

Ayrıca, Almanya'nın nükleer santrallerini kapatma çalışmaları planlandığı gibi gitmektedir

Belgede AB IPA13/CS-02.a 2013 ENERJİ SEKTÖRÜ PROGRAMI FAZ 2 PROJESİ (sayfa 78-0)