İSTANBUL ULUSLARARASI FİNANS MERKEZİ

İstanbul Uluslararası Finans Merkezi (İFM) Stratejisi ve Eylem Planı’nda İstan-bul için “öncelikle bölgesel, nihâî olarak da küresel finans merkezi olma” vizyonu çizilmiştir. İstanbul’un uluslararası bir finans merkezi olması için; uluslararası standartlarda işleyen bir hukuk altyapısının oluşturulmasına, finansal ürün ve hizmet çeşitliliğinin artırılmasına, vergi sisteminin basitleştirilerek etkinleştirilme-sine, düzenleyici ve denetleyici çerçevenin geliştirilmeetkinleştirilme-sine, fiziksel ve teknolojik altyapının güçlendirilmesine, nitelikli insan kaynağı ihtiyacını karşılayacak bir eğitim altyapısının sağlanmasına ve dünya ölçeğinde tanıtım ve izleme yapacak bir organizasyon yapısının oluşturulmasına yönelik 23 adet öncelik ve 71 adet eylem belirlenmiştir. İFM Stratejisi ve Eylem Planı’nda tanımlanan 10 adet temel belirleyici ve bunlara bağlı 23 adet öncelik şunlardır:³¹

1. Hukuk Altyapısının Güçlendirilmesi

a. İstanbul’un uluslararası finans merkezi olması yolunda, uyuşmazlıkların süratli ve etkin bir şekilde çözümüne yönelik olarak yargı sisteminde iyileştirmeler sağlanacaktır.

b. İstanbul’da bağımsız ve özerk yapıya sahip uluslararası alanda rekabet edebilecek düzeyde kurumsal bir tahkim merkezinin oluşturulması ve arabuluculuk sisteminin etkin bir şekilde kullanılması sağlanacaktır.

31 ‘‘İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Stratejisi ve Eylem Planı’’, Yüksek Planlama Kurulu Ka-rar No: 2009/31, Tarih: 29.09.2009, Resmi Gazete, Sayı: 27364, Tarih: 02.10.2009.

c. İstanbul Uluslararası Finans Merkezi (İFM) projesine katkısı bulunacağı öngörülen tasarıların kanunlaşma süreçlerinin hızlandırılması yönünde çalışmalar yapılacaktır.

2. Finansal Ürün ve Hizmet Çeşitliliğinin Artırılması

a. Finansal sektör düzenlemelerinde prensip bazlı anlayış benimsenerek, yasal altyapının başta AB müktesebatı olmak üzere uluslararası düzen-lemelere ve uygulamalara uyumu sağlanacaktır.

b. Finansal piyasalarda şeffaflık artırılacak ve yatırımcıları bilgilendirme mekanizmaları geliştirilecektir.

c. Türkiye’de mevcut olduğu hâlde, çeşitli nedenlerle rekabet üstünlüğü yurt dışı piyasalara kaymış olan finansal ürün ve hizmetler belirlenerek, bu durumun düzeltilmesine yönelik tedbirler alınacaktır.

d. Türkiye piyasalarında henüz sunulmayan veya yeterli işlem hacmine ulaşmamış, İstanbul’u câzip bir finans merkezi hâline getirebilecek, ge-lişme potansiyeli yüksek finansal ürün ve hizmetler için gerekli altyapı oluşturulacaktır.

3. Basit ve Etkin Bir Vergilendirme Sisteminin Oluşturulması

a. Vergi kanunları ve ikincil mevzûat basit, anlaşılır, öngörülebilir ve sür-dürülebilir hâle getirilecektir.

b. Vergilendirme alanında yapılacak düzenlemelerle, ülkemizin rekabet gücü artırılarak finansal işlemlerin Türkiye’de yapılması sağlanacaktır.

c. Finansal kurum ve yatırımcılar için belirsizliği giderici ve uygulamada uzmanlaşmayı sağlayıcı tedbirler alınacaktır.

d. Halka açık olmayan şirketlerin sermaye piyasasına açılması ve sermayenin tabana yayılması teşvik edilecektir.

4. Düzenleyici ve Denetleyici Çerçevenin Geliştirilmesi

a. Sistemik riskin tespiti, önlenmesi ve finansal sektördeki düzenleyici ve denetleyici otoriteler arasındaki yatay koordinasyonun geliştirilme-si amacıyla mevcut Sistemik Risk Komitegeliştirilme-si’nin görev ve fonkgeliştirilme-siyonları güçlendirilecektir.

b. Başta AB müktesebatı olmak üzere diğer uluslararası gelişmeler de dikkate alınarak yapılacak değerlendirmeler neticesinde, orta ve uzun vadede, düzenleyici ve denetleyici otoritelerin kurumsal yapılanmasına ilişkin gerekli önlemler alınacaktır.

c. Uluslararası standartların oluşum süreci yakından takip edilerek, bu standartlara uyum düzeyi belirli aralıklarla gözden geçirilecektir.

d. Borsaların, faaliyetlerini piyasa dinamiklerine cevap verebilecek esneklikte gerçekleştirebilmelerini sağlayacak hukukî statüye kavuşturulmaları ve genel kamu idâresini ilgilendiren mevzûat kapsamı dışına çıkarılmaları sağlanacaktır.

5. Fiziksel Altyapının İyileştirilmesi: İstanbul’da yaşam kalitesi, güvenlik ve ulaşım imkânları artırılacak, finansal kuruluşların altyapı ihtiyaçlarını karşılayacak fiziksel koşullar sağlanacaktır.

6. Teknolojik Altyapının Güçlendirilmesi: Ülkemizin teknoloji ve iletişim alt-yapısı güçlendirilecek, elektronik haberleşmenin hızlı, güvenilir, kesintisiz ve düşük mâliyetli bir şekilde sunulması sağlanacaktır.

7. İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Organizasyon Yapısının Kurulması:

İstanbul Uluslararası Finans Merkezi (İFM) Stratejisi ve Eylem Planı’nda belirlenen amaç, hedef ve faaliyetlerin gerçekleştirilmesi, izlenmesi ve de-ğerlendirilmesi ile İFM projesinin sağlıklı bir şekilde hayata geçirilmesi temin edilecektir.

8. İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi

a. Finans alanında insan kaynakları ve eğitim politikaları belirlenecek ve gözden geçirilecektir.

b. Finans alanındaki insan kaynağının verimliliği ve meslekî donanımı artırılacaktır.

c. Nitelikli iş gücünün İstanbul’a çekilmesi sağlanacaktır.

9. İstanbul Uluslararası Finans Merkezinin (İFM) Tanıtımının Yapılması ve İmajının Oluşturulması: İFM projesinin tanıtım ve reklam stratejisi belirlenecek, yurt dışında ve yurt içinde bu projeye dâir kamuoyu algısı yönetilecektir.

10. Strateji ve Eylem Planı’nın Takip Edilmesi: İFM Koordinatörlüğü, ulusla-rarası finans merkezi olma yolunda katedilen gelişme konusunda değer-lendirmelerini kamuoyuyla paylaşacaktır.

İstanbul Uluslararası Finans Merkezi’nin (İFM) organizasyon yapısının oluş-turulması amacıyla, Başbakanlık tarafından iki genelge³² yayımlanmıştır. İstanbul Uluslararası Finans Merkezi (İFM) ile ilgili çalışmaları koordine etmek, destek-lemek ve yürütmek üzere; İFM Yüksek Konseyi, İFM Koordinasyon Kurulu, İFM Ulusal Danışma Kurulu, İFM Koordinatörlüğü, çalışma komiteleri ve İFM Yüksek Konseyi’ne tavsiyelerde bulunmak üzere İFM Uluslararası Danışma Konseyi

32 “İstanbul Uluslararası Finans Merkezi İdarî Yapılanması Hakkında Genelge”, Genelge No:

2010/11, Resmî Gazete, Sayı: 27.568, Tarih: 01.05.2010; “ İstanbul Uluslararası Finans Merke-zi”, Genelge No: 2016/24, Resmî Gazete, Sayı: 29885, Tarih: 11.11.2016.

kurulmuştur. Ancak, 1 No’lu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile İstanbul Finans Merkezi projesini yürütme misyonu Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi’ne verilmiştir.