Viyana kısa zamanda dünyanın en yoğun kongre şehri hâline gelmiş, aynı zamanda dünyanın en önemli fuar şehirlerinden birine dönüşmüştür. Şehirdeki nüfus artışının yanı sıra ülkenin hızlı ekonomik gelişimine cevap verebilmek için
71 Vienna Online, Donauinsel, https://www.vienna.at/donauinsel-hundebesitzer-und-wildgril-ler-vom-inselservice-bisher-am-oeftesten-geruegt/3674033, erişim tarihi: 22.08.2020.
72 Archaeology in Conflict, https://www.archaeologyinconflict.org/venue.html, erişim tarihi:
22.08.2020.
Viyana Havalimanı ve garı genişletilmiş, yeni otoyol bağlantıları yapılmıştır. Bu projelerin hayata geçirilmesiyle birlikte, tarihî olarak Tuna’nın batısında gelişen Viyana, nehrin doğusuna sıçrayarak tıpkı Londra, Paris ve İstanbul gibi iki yakalı bir şehir hâline gelmiştir. Bu durumda şehrin her iki yakası arasındaki ulaşım ihtiyacının karşılanması amacıyla Tuna üzerine yeni köprüler yapılmış, metro ve tramvay hatları inşâ edilmiştir.
Şekil 2: Tuna’nın Doğu Yakasında İnşâ Edilen Metro ve Tramvay Hatları (Pembe Renkli Elips İçindeki Hatlar)73
Viyana’nın bir “fırsatlar ve zenginlikler şehri”ne dönüştürülmesi bir diğer ön-celik olarak belirlenmiştir. Bu amaçla AR-GE ve inovasyonun teşvik edilmesine, startupların ve girişimciliğin desteklenmesine, şehrin karakterine uygun sana-yilerin geliştirilmesi için uygun ortamların oluşturulmasına, ticâret ve hizmetler sektörünün desteklenmesine odaklanılmıştır. Ayrıca, şehrin ekonomisinin güçlü tutulması için yerel ve bölgesel iş birlikleri güçlendirilmekte ve geniş uluslararası ağlar kurulmaya çalışılmaktadır.
AR-GE ve yüksek teknolojili üretim, çok yönlü ve gelişmiş ağlarla birbirine bağlanmış şebeke türü yapılar içinde gelişerek yoğunlaşır. Böylesi bir ortamın oluş-turulması, inovasyon ağlarının kurulmasını da kolaylaştırır. İnovasyon ağlarının
73 Vienna Map 360°, Vienna Metro/U Bahn Map, https://viennamap360.com/vienna-met-ro-map, erişim tarihi: 22.08.2020.
geliştirilmesi için endüstriyel üretimin desteklenmesi gerekir. Bunun için üretici firmalar, kamu kesimi, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları, üniversiteler ve gerektiğinde uluslararası kuruluşlar yakın iş birliği içinde çalışmalıdır. Viyana Bü-yükşehir Belediyesi, şehrin AR-GE, inovasyon ve kreatif endüstriler üssü vasfının güçlendirilerek devam ettirilmesi için planlama, yer tahsisi, ruhsatlandırma ve iş birliği konularında gerekli destekleri sunmakta ve bu durum Viyana için temel öncelikler arasında görülmektedir. Viyana’nın AR-GE ve inovasyon kapasitesini geliştirmek amacıyla “Innovate4Vienna 2021” strateji belgesi hazırlanmıştır.
Belgede üç temel inovasyon alanı belirlenmiştir:74
1. Artistik ve Kültürel İnovasyonlar: Viyana’nın bilgi ve kültür-sanat üssü olma niteliğinin güçlendirilerek devam ettirilmesine yönelik inovasyonların yapılması.
2. Sistemik İnovasyonlar: Çevrenin korunmasına ve geliştirilmesine yönelik inovasyonların yapılması.
3. Sosyal İnovasyonlar: Toplumsal gelişimin desteklenmesine yönelik inovas-yonların yapılması.
Innovate4Vienna 2021’e göre şehrin 2050 yılında Avrupa’nın en büyük beş inovasyon merkezinden biri hâline getirilmesi hedeflenmektedir. Bu hedefe yönelik olarak dünyanın önde gelen AR-GE kuruluşlarının Viyana’da araştırma merkezi veya laboratuvarı, küresel düzeyde itibar sahibi bilim insanlarının şehre yerleşmesi ve şehirdeki üniversitelerde gelecek vaad eden üstün zekâlı genç araş-tırmacıların istihdam edilmesinin teşvik edilmesi ve bütün bunlar için Büyükşehir Belediyesi’nin kaynaklarının bir bölümünün seferber edilmesi planlanmıştır.75
İnovatif Viyana 2020 kapsamında şehirde bir teknoloji kampüsü kurulmaktadır.
Viyana’nın “AR-GE ve İnovasyon Şehri” özelliğinin genişletilerek derinleştirilmesi şehrin geleceğe taşınmasına büyük katkı sağlayacaktır. Bu nedenle hem mevcut sanayi bölgelerinin rehabilite edilmesi hem de yeni sanayi bölgelerinin oluştu-rulması konusunda önemli çalışmalar yürütülmektedir. Oysa mevcut sanayi bölgelerinin tasfiye edilerek konut, ticâret ve turizm odaklı değerlendirilmesine yönelik ciddî talep ve baskılar bulunmaktadır. Viyana Büyükşehir Belediyesi, şehrin merkezî yerlerinde kalarak ciddî sorunlara neden olanlar hâricinde, bu tür baskılara kararlılıkla direnmektedir. Çünkü Avusturya’yı güçlü sanayisi ayakta tutmaktadır ve sanayinin kalbi Viyana’da atmaktadır. Turizm gibi endüstriler çok önemli olmasına rağmen birçok olumsuz faktöre karşı çok duyarlı ve dış talebe çok bağımlı oldukları da bir gerçektir. Dolayısıyla, başta sanayi ve
AR-74 Innovate4Vienna2021, Innovate4Vienna 2021, https://innovate4vienna.at/, erişim:
04.05.2021.
73 Innovate4Vienna2021, Innovate4Vienna 2021, https://innovate4vienna.at/, erişim:
04.05.2021.
GE olmak üzere tüm ekonomik sektörler için uygun koşulların oluşturulması, ülkenin geleceği açısından kritik önem taşıyan endüstrilerin teşvik edilmesi, sinerji potansiyellerinden yararlanılması için sanayi bölgelerine ve sitelerine yeterli arazilerin tahsis edilmesi politikasına devam edilmektedir. Ayrıca, tahsis edilen arazilerin amacının dışında kullanılması kararlılıkla engellenmektedir.
Bu bağlamda bir endüstriyel üretim merkezi olarak sanayi kuruluşları için arazi rezervlerinin korunması ve vasıflarının değiştirilmemesi temel önceliklerden biri olarak kabul edilmiştir.
Avusturyalı firmaların yanı sıra Viyana’yı tercih eden uluslararası firmaların da ihtiyaçlarının karşılanması için modern teknolojik donanımlara sahip akıllı ofis bloklarının ve plazaların inşâsı âcil bir ihtiyaç olarak görülmektedir. Bu tür binaların uygun yerlerde inşâ edilmesi sadece ekonomik gelişime katkı sağla-mamakta, fakat aynı zamanda kentsel kaynaklar açısından da önemli tasarruflar sağlamaktadır. Bu nedenle, yeni ve büyük ölçekli ofis projeleri toplu taşıma ile ulaşılabilen ve şehrin kilit gelişme bölgeleri olan yerlerde ruhsatlandırılmaktadır.
Ayrıca, yeni geliştirilen ofis bölgelerinin diğer ofis bölgeleri ile bağlantılarının (ulaşım, iletişim, bilişim, entegrasyon vb.) güçlü bir şekilde kurulmasına özen gösterilmektedir.