• Sonuç bulunamadı

Bu bölümde, Türkiye'de ve yurt dışında becerileri öğretiminde eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin etkililiğini inceleyen araştırmalara yer verilmiştir.

Türkiye’de özel eğitim alınyazını incelendiğinde yetişkin görme engellilerle yönelik ve görme engellilere günlük yaşam becerisi eşzamanlı ipucu işlem süreci ile öğretmeye yönelik çalışmalara rastlanmamıştır. Ancak görme engellilere günlük yaşam becerilerini aile eğitimi aracılığıyla kazandırmaya yönelik bir çalışmaya, görme+ zihin yetersizliği olan öğrencilere günlük yaşam becerilerini davranış öncesi ipucu ve sınama işlem süreciyle kazandırmaya yönelik bir çalışmaya ve görme engellilere bağımsız hareket ve otobüse binme becerilerini eş zamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan iki araştırmaya rastlanmıştır. Ayrıca bu çalışmalardan ilki Çakmak (2011a) çalışmasında, Video ile Model Olunarak Sunulan Aile Eğitiminin, araştırmaya katılan annelerin, öz bakım becerilerini öğretme basamaklarını uygulama düzeylerinde etkili olup olmadığı ve görme engelli çocukların, anneleri tarafından kendilerine öğretilen öz bakım becerilerini gerçekleştirme düzeyleri ve gerçekleştirdikleri becerileri sürdürme düzeylerinde ki etkililiğini incelemiştir. Araştırma,

2009-2010 yıllarında Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Özel Adnan Ağır Özel Eğitim Okuluna devam eden, görme engelli ve okul öncesi dönemde bulunan üç çocuk ve bu üç çocukların anneleri ile yürütülmüştür. Araştırmanın iki bağımlı değişkeni bulunmaktadır. Araştırmanın bağımsız değişkeni ise geliştirilen Video ile Model Olunarak Sunulan Aile Eğitim Programıdır. Bağımsız değişkenin, birinci bağımlı değişken üzerindeki etkililiği test edilirken “denekler arası çoklu yoklama deseni”; ikinci bağımlı değişken üzerindeki etkisi test edilirken de “beceriler arası çoklu yoklama deseni” kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda Video ile Model Olunarak Sunulan Aile Eğitiminin, araştırmaya katılan annelerin, öz bakım becerilerini öğretme basamaklarını uygulama düzeylerinde etkili olduğu ve görme engelli çocukların, anneleri tarafından kendilerine öğretilen öz bakım becerilerini gerçekleştirdikleri gözlenmiştir. Araştırma tamamlandıktan sonra beşer gün ara ile alınan süreklilik verilerinde çocukların kazandıkları öz bakım becerilerini sürdürdükleri görülmüştür.

Doğan (2013) çalışmasında, görme + zihinsel yetersizlikten etkilenmiş bir öğrenciye meyve sıkacağı kullanma, sandviç hazırlama ve ütü yapma becerilerinin kazandırılmasında davranış öncesi ipucu ve sınama işlem süreciyle yapılan öğretimin etkili olup olmadığını, öğrencinin kazandığı becerileri öğretimden sonra sürdürüp sürdüremediğini, farklı materyale genelleyip genelleyemediğini incelemiştir. Araştırma, 2012–2013 öğretim yılında Adnan Ağır Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Kursu’na devam eden ve görme + zihinsel yetersizlikten etkilenmiş bir öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada tek denekli deneysel desenlerden “beceriler arası çoklu yoklama modeli” kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, öğrencinin meyve sıkacağı kullanma, sandviç hazırlama ve ütü yapma becerilerini kazanmasında davranış öncesi ipucu ve sınama işlem sürecinin etkili olduğu gözlenmiştir. Öğrencinin, meyve sıkacağı kullanma, sandviç hazırlama ve ütü yapma becerisini farklı araç gereçlere genelleyebildiği görülmüştür. Ayrıca araştırma sona erdikten 1, 2 ve 3 hafta sonra da öğrencinin meyve sıkacağı kullanma, sandviç hazırlama ve ütü yapma becerisini devam ettirdiği izlenmiştir.

Çakmak (2011b) çalışmasında, total görme engelli öğrencilere otobüse binme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin etkililiğini incelemiştir. Araştırma 2007-2008 yılları arasında Ankara ili Mithat Enç Görme Engelliler İlköğretim Okulu'na devam eden üç öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden denekler arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda ise eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin görme

engelli bireylere otobüse binme becerisinin öğretiminde etkili olduğu ve tüm öğrencilerin otobüse binme becerisini kazandığı gözlenmiştir Ayrıca araştırma sona erdikten sonrada bireylerin beceriyi devam ettikleri gözlenmiştir.

Çotuk (2015) çalışmasında, normal gelişim gösteren çocukların görme yetersizliğinden etkilenmiş kardeşlerine bağımsız hareket becerilerinin öğretiminde eşzamanlı ipucu yönteminin etkililiği incelemiştir. Araştırma Ankara ilinde ikamet eden dört kardeş ile yürütülmüştür. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden denekler arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, bağımsız hareket becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla işlem süreci ile yapılan öğretimin etkili olduğu gözlenmiştir. Ayrıca araştırma sona erdikten 15,25 ve 35 gün sonra da öğrencilerin bağımsız hareket becerisini devam ettirdikleri izlenmiştir.

Türkiye’de özel eğitim alan yazını incelendiğinde engellilerle günlük yaşam becerilerini, iş ve meslek becerilerini eşzamanlı ipucu işlem süreci ile öğretmeye yönelik aşağıdaki çalışmalara rastlanmıştır.

Varol ve Çakmak (2008) çalışmasında, zihinsel yetersizlikten etkilenmiş öğrencilere ped değiştirme becerisinin kazandırılmasında, eşzamanlı ipucu işlem süreciyle yapılan öğretimin etkililiğini incelemişlerdir. Araştırmada, öğrencilerin kazandıkları becerileri farklı ortam, araç-gereç ve gerçek menstürasyon dönemine genellemelerine ve öğretimden 3, 10 ve 30gün sonra sürdürmelerine de bakılmıştır. Araştırmanın deseni, tek denekli araştırma modellerinden denekler arası çoklu yoklama modelidir. Araştırma, yaşları 17- 19 arasında değişen, üç zihinsel engelli öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada, öğrenciler için uygun ipucu model olma olarak belirlenmiştir. Araştırma sonuçları, zihin engelli öğrencilere ped değiştirme becerisinin kazandırılmasında eşzamanlı ipucu işlem süreciyle öğretimin etkili olduğunu, öğrencilerin kazandıkları beceriyi farklı ortam, araç-gereç ve gerçek menstürasyon dönemine genellediklerini ve öğretimden 3, 10 ve 30 gün sonra sürdürdüklerini göstermektedir.

Birkan (2005) çalışmasında, hafif ve orta derece zihinsel yetersizliği bulunan öğrencilere sınıf içerisinde çeşitli görevlerin öğretilmesinde eşzamanlı ipucu işlem süreciyle gerçekleştirilen öğretimin etkiliğini incelemiştir. Araştırma okul öncesi, ilkokul ve ortaokul düzeyinde, 1 kız 2 erkek olmak üzere toplam 3 öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada sınıf içindeki görevler öğretilirken görevlerin yazılı olduğu kartlar kullanılmıştır. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden davranışlar arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, sınıf içindeki çeşitli görevlerin

öğretimde eşzamanlı ipucu işlem süreci ile gerçekleştirilen öğretimin etkili olduğu ve tüm öğrencilerin hedeflenen davranışları gerçekleştirdiği görülmüştür. Ayrıca araştırma sona erdikten 7, 18, 25 gün sonra da öğrencilerin hedeflenen davranışları sürdürdükleri, farklı kişi, ortam ve materyale genelleyebildikleri izlenmiştir.

Özen, Ergenekon, Kürkçüoğlu (2017) çalışmalarında, gelişimsel yetersizliği bulunan öğrencilere hedeflenen resimleri tanıma becerisinin öğretilmesinde bilgisayar destekli ve eş zamanlı ipucu işlem süreciyle gerçekleştirilen öğretimin etkiliğini incelemişlerdir. Araştırmada hedeflenen resimler bilgisayar ortamında öğrencilere sunulmuştur. Araştırma okul öncesi dönemde 2 kız 1 erkek olmak üzere toplam 3 öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden davranışlar arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, hedeflenen resimleri tanıma becerisinin öğretimde bilgisayar destekli eşzamanlı ipucu işlem süreci ile gerçekleştirilen öğretimin etkili olduğu ve tüm öğrencilerin hedeflenen davranışları gerçekleştirdiği görülmüştür. Ayrıca araştırma sona erdikten sonra da öğrencilerin hedeflenen davranışları sürdürdükleri, farklı kişilere genelleyebildikleri izlenmiştir. Bunlara ek olarak öğrencilerin başka hedeflenmeyen bilgileri de edindikleri izlenmiştir.

Düzkantar (2014) çalışmasında, çoklu yetersizliği olan bir öğrenciye çevre seslerinin öğretiminde eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin etkililiği incelemiştir. Çevre sesler olarak çocuğun sıklıkla duyduğu fakat anlamlandıramadığı hayvan sesleri seçilmiştir. Araştırma görme ve zihinsel yetersizliği bulunan 9 yaşında bir kız öğrenciyle yürütülmüştür. Araştırmanın deseni, tek denekli araştırma modellerinden davranışlar arası çoklu yoklama modelidir. Araştırmanın sonucunda eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin çevre seslerinin öğretiminde etkili olduğu, öğrencinin sesleri dinleyerek hayvan isimlerinin öğrendiği görülmüştür.

Yücesoy (2002) çalışmasında, zihinsel engelli çocuklara fotokopi çekme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimi etkiliğini incelemiştir. Araştırma Eskişehir ilinde bir mesleki eğitim merkezinin birinci sınıfına devam eden iki kız ve iki erkek ikiz olmak üzere toplam dört öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden denekler arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Eşzamanlı ipucu ile öğretimin etkiliğini değerlendirmek üzere yoklama oturumları, günlük yoklama oturumları, öğretim izleme ve genelleme oturumları planlamıştır. Değerlendirmede tekli fırsat yöntemini kullanmıştır. Araştırmanın sonucunda ise eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin zihin engelli çocuklara fotokopi

çekme becerisinin öğretiminde etkili olduğu, tüm öğrencilerin fotokopi çekme becerisini öğrendikleri gözlenmiştir. Ayrıca araştırma sona erdikten 2, 4, 5 hafta sonrada çocukların beceriyi devam ettikleri gözlenmiştir.

Özak ve Avcıoğlu (2008) çalışmasında, zihinsel yetersizliği olan öğrencilere okuma becerilerinin öğretiminde bilgisayar aracılığıyla sunulan eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiğini incelemişlerdir. Araştırma 6 öğrenci ile yürütülüştür. Araştırmada denekler üçer kişilik iki gruba ayrılmıştır. Araştırma okumaları için yer ve yön bildiren on sözcük belirlenmiştir. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden denekler arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda ise eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin zihinsel yetersizliği olan öğrencilere okuma becerilerinin öğretiminde etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca araştırma sona erdikten sonra da öğrencilerin beceriyi devam ettirdikleri ve yüksek oranda genelleyebildikleri gözlenmiştir. Çankaya (2011) çalışmasında, zihinsel engelli öğrencilere örgü örme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin etkiliğini incelemiştir. araştırma Bolu ilinde bir özel eğitim ve rehabilitasyon merkezine devam eden, yaşları 16 ile 23 arasında olan üç kız öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden denekler arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. eşzamanlı ipucu ile öğretimin etkiliğini değerlendirmek üzere yoklama oturumları, günlük yoklama oturumları, öğretim izleme ve genelleme oturumları planlamıştır. Değerlendirmede tekli fırsat yöntemini kullanmıştır. Araştırmanın sonucunda, örgü örme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla işlem süreci ile yapılan öğretimin etkili olduğu ve tüm öğrencilerin örgü örme becerisini öğrendikleri gözlenmiştir. Öğrencilerin, örgü örme becerisini farklı ortam, farklı araç gereçlere genelleyebildikleri görülmüştür. Ayrıca araştırma sona erdikten 2 ve dört hafta sonra da öğrencilerin örgü örme becerisini devam ettirdikleri izlenmiştir.

Çalışır-Aslan (2009) çalışmasında, zihin engelli bireylere kumaş üzerine pul işleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin etkililiğini incelemiştir. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden denekler arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, kumaş üzerine pul işleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla işlem süreci ile yapılan öğretimin etkili olduğu gözlenmiştir. Öğrencilerin, kumaş üzerine pul işleme becerisini farklı ortam, farklı araç gereçlere genelleyebildikleri görülmüştür. Ayrıca araştırma sona erdikten iki ve dört

hafta sonra da öğrencilerin kumaş üzerine pul işleme becerisini devam ettirdikleri izlenmiştir.

Aslan (2009) çalışmasında, zihinsel engelli bireylere elektrikli çim biçme makinesiyle çim biçme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimi etkiliğini incelemiştir. Araştırma üç erkek öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden denekler arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda ise eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin zihin engelli bireylere çim biçme makinesi ile çim biçme becerisinin öğretiminde etkili olduğu, tüm öğrencilerin çim biçme makinesi ile çim biçme becerisini öğrendikleri ve farklı çim biçme makineleri ile de çim biçebildikleri gözlenmiştir Ayrıca araştırma sona erdikten 2,4,5 hafta sonrada bireylerin beceriyi devam ettikleri gözlenmiştir. Vuran ve Gül (2012) çalışmasında, bir özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde eğitimci olarak görev yapan üç personele eşzamanlı ipucuyla öğretim yöntemini kullanarak ayrık denemelerle öğretim sunumları için uygulanan personel eğitiminin etkililiği incelenmiştir. . Araştırma bir özel eğitim merkezinde görevli 3 eğitimci ile yürütülmüştür.. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden denekler arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, ayrık denemelerle öğretim sunumları için uygulanan personel eğitiminde eşzamanlı ipucu işlem süreci ile gerçekleştirilen öğretimin etkili olduğu görülmüştür. Tüm katılımcıların yoklama alma ve eş zamanlı ipucuyla öğretim sunma becerisinde % 100 düzeyine ulaşmışlardır. Ayrıca araştırma sona erdikten 4, 8 hafta sonra da eğitimcilerin edindikleri becerileri sürdürdükleri izlenmiştir.

Topsakal (2004) çalışmasında, zihin engelli bireylerle hata düzeltmesi yapılarak gerçekleştirilen oto yıkama becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimi etkiliğini incelemiştir. Araştırma yaşları 16-20 olan üç erkek öğrenci mile yürütülüştür. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden denekler arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda ise eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin zihin engelli bireylere oto yıkama becerisinin öğretiminde etkili olduğu, tüm öğrencilerin oto yıkama becerisini öğrendikleri ve farklı ortam ve araç gereçlere genelleyebildikleri gözlenmiştir Ayrıca araştırma sona erdikten 2,4,5 hafta sonrada bireylerin beceriyi devam ettikleri gözlenmiştir.

Sayğın (2009) çalışmasında, zihin engelli bireylere günlük yaşam becerilerinin ( ped değiştirme ve ütü yapma) kazandırılmasında eşzamanlı ve sabit bekleme süreli ipucu işlem süreçlerinden hangisinin daha etkili ve verimli olduğunu, kazandırılan becerilerin

öğretimden 7, 14, 21 gün sonra sürdürülüp sürdürülmediğini ve kazandırılan becerilerin farklı ortam, araç ve kişilere genellenip genellenmediğini incelemiştir. Araştırma yaşları 12-14 olan iki kız öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden uyarlamalı dönüşümlü uygulamalar modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, zihin engelli öğrencilere günlük yaşam becerilerinin kazandırılmasında her iki ipucu işlem süreciyle sunulan öğretimin etkili olduğu; ölçüt karşılanıncaya değin gerçekleşen toplam öğretim süresi açısından, sabit bekleme süreli ipucu işlem süreciyle yapılan öğretimin, eşzamanlı ipucu işlem süreciyle yapılan öğretime göre daha verimli olduğu; ölçüt karşılanıncaya değin gerçekleşen toplam öğretim süreci sayısı ve ölçüt karşılanıncaya değin verilen yanlış tepki sayısı açısından, eşzamanlı ipucu işlem süreciyle yapılan öğretimin, sabit bekleme süreli işlem süreciyle yapılan öğretime göre daha verimli olduğu; kazandırılan günlük yaşam becerilerinin öğretim bittikten 7, 14, 21 gün sonra sürdürülebilirliği ve farklı ortam, kişi, araç-gerece genellenebilirliği açısından farklılık olmadığı izlenimi edinilmiştir.

Özbey (2005) çalışmasında, zihin engelli bireylere iş becerilerin öğretiminde eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimi etkiliğini incelemiştir. Araştırma üç erkek ve üç kız olmak üzere toplam altı öğrenci ile yürütülüştür. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden denekler arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda ise eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin zihin engelli bireylere iş becerilerinin öğretiminde etkili olduğu, tüm öğrencilerin iş becerilerini öğrendikleri gözlenmiştir Ayrıca araştırma sona erdikten 3ve 4 hafta sonrada bireylerin beceriyi devam ettikleri gözlenmiştir.

Leblebici (2012) çalışmasında, zihin engelli bireylere galoş yapma becerisinin öğretiminde eş zamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimi etkiliğini incelemiştir. Araştırma İzmir ili, Buca ilçesinde bulunan Mehmet Ali Susam Eğitim Uygulama Okulu ve İş Eğitim Merkezi’nde eğitim görmekte olan 2 erkek ve 1 kız olmak üzere üç öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden denekler arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır.. Araştırmanın sonucunda, galoş yapma becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla işlem süreci ile yapılan öğretimin etkili olduğu ve tüm öğrencilerin örgü örme becerisini öğrendikleri gözlenmiştir. Öğrencilerin, galoş yapma becerisini farklı ortam, farklı araç gereç ve farkı kişilere genelleyebildikleri görülmüştür. Ayrıca araştırma sona erdikten üç ve dört hafta sonra da öğrencilerin galoş yapma becerisini devam ettirdikleri izlenmiştir.

Sönmez ve Aykut (2011) çalışmasında bir annenin gelişimsel yetersizliği olan çocuğuna bağımsız tuvalet yapma becerisini kazandırmasında eşzamanlı ipucu ile öğretim yönteminin etkiliğini incelemişlerdir. Araştırmanın sonucunda, annenin uyguladığı eşzamanlı ipucu işlem süreciyle öğretimin çocuğun bağımsız tuvalet yapma becerisini kazanmasında etkili olduğu izlenmiştir. Ayrıca araştırma sona erdikten sonra da çocuğun bağımsız tuvalet yapma becerisini devam ettirdiği izlenmiştir.

Dere Çiftçi (2013) çalışmasında, orta derecede zihinsel yetersizliği bulunan bireylere zıt kavramların öğretiminde eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin etkililiğini incelemiştir. Araştırma yaşları 6 ile 10 arasında değişen 3 öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada tek denekli araştırma yöntemlerinden denekler arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, zıt kavramların öğretiminde eşzamanlı ipucuyla işlem süreci ile yapılan öğretimin etkili olduğu gözlenmiştir.

Uluslararası alan yazın incelendiğinde genç yetişkin görme engelli bireylere günlük yaşam becerilerini eş zamanlı ipucu işlem süreciyle öğretildiği bir çalışmaya rastlanmamıştır. Diğer engel gruplarındaki bireylere, yetişkin bireylere ve genç yetişkin bireylere de günlük yaşam becerilerinin, mesleki becerilerin ve zincirleme becerilerin eş zamanlı ipucu işlem süreci ile öğretiminin yapıldığı çeşitli çalışmalara rastlanmıştır.

Littrell (2013) çalışmasında, çoklu yetersizliği bulunan ergen bireylere İpad programı ile tercih yapma becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucu işlem sürecini ile yapılan öğretimin etkililiğini incelemişleridir. Araştırma 2 kız, 1 erkek olmak üzere toplam 3 ergen birey ile yürütülmüştür. Araştırmaya katılan denekler İpad ve Prologuo2Go programını kullanabilmektedirler. Araştırmada okulda verilen öğlen yemeğinde yiyecek ve içeceklerin tercih edilmesi çalışılmıştır. Araştırmada denekler arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda 3 deneğinde öğlen yemeklerinde İpad ile yiyecek ve içecek tercihi yaptığı görülmüştür. İpad ile yiyecek ve içecek tercihi öğretiminde eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin etkili olduğu izlenmiştir. Ayrıca araştırma sona erdikten sonra 2 deneğin farklı uyaran seti verildiğinde de yiyecek ve içecek tercihi yapabildikleri görülmüştür.

Whitfıeld (2016) çalışmasında, hafif ve orta derecede zihinsel yetersizliği bulunan bireylere satış vergisi hesaplama becerisinin öğretimde akran aracılığı ile sunulan eşzamanlı ipucu işlem süreci ile öğretimin etkililiğini incelemişlerdir. Araştırma yaşları 15 ile 18 arasında değişen, 2 kız, 3 erkek olmak üzere toplam 5 birey ile yürütülmüştür. Araştırmada denekler arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Bu

araştırmada sürdürülebilirlik ve genelleme verisi toplanmamıştır. Araştırmanın sonucunda 5 deneğinde akranlarının öğretimleri ile satış vergisi hesaplayabildikleri görülmüştür. Akran aracılığıyla sunulan satış vergisi hesaplayabilme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin etkili olduğu izlenmiştir.

Evans (2014) çalışmasında, gelişimsel yetersizliği bulunan gençlere oyun içinde temel matematik becerilerinin öğretimde eşzamanlı ipucu işlem sürecini ile yapılan öğretimin etkililiğini incelemişleridir. Araştırma 1 kız, 4 erkek olmak üzere toplam 5 genç ile yürütülmüştür. Araştırmada oyun sırasında legolar, toplar gibi materyaller kullanılarak temel matematik becerileri öğretilmeye çalışılmıştır. Araştırmada denekler arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda deneklerin oyun sırasında temel matematik becerilerini yapabildikleri görülmüştür. Temel matematik becerilerinin öğretiminde eşzamanlı ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin etkili olduğu izlenmiştir. Ayrıca araştırma sona erdikten sonrada deneklerin kazandıkları becerileri sürdürebildikleri ve farklı materyallere genelleyebildikleri görülmüştür.

Maciag, Schuster, Collins ve Cooper (2000) çalışmasında, orta ve ağır derecede zihinsel yetersizliği bulunan yetişkin bireylere iş ve mesleki becerilerin öğretiminde eşzamanlı