• Sonuç bulunamadı

6.2. Öneriler

6.2.2. İlerde Yapılacak Araştırmalara Yönelik Öneriler

1. Bu araştırma Adana ilindeki üç okulda gerçekleştirilmiştir. Türkiye’nin farklı illerindeki okullarda öğrencilerin okula aidiyet duygularını belirlemeye yönelik araştırmalar yapılabilir. Böylece okula aidiyet duygusunu ülke çapında geliştirilmesine yönelik önlemler alınabilir.

2. Bu araştırmada genel olarak okula aidiyet duygusunun, arkadaşlara bağlılığın ve empatik sınıf atmosferi algısının, akademik başarı düzeyi, okulun sosyo-ekonomik düzeyi ve anne-baba eğitim düzeyi yükseldikçe arttığı ortaya konulmuştur. Başka araştırmalarda, bu değişkenlerin, OADÖ, ABÖ ve ESATÖ puanları üzerindeki etkileri daha kapsamlı bir bakış açısıyla ele alınarak konuyla ilgili planlanacak iyileştirme çalışmalarının çok yönlü bir anlayışla gerçekleştirilmesine katkı sağlanabilir.

3. Bu araştırmada OADÖ, ABÖ ve ESATÖ arasındaki ilişkiler incelenmiştir.

Başka araştırmalarda, farklı değişkenler kullanılarak (okul yaşam kalitesi, okula bağlı stres, okulda kişilerarası ilişkiler, okul tatmini, vb.) ya da ele alınan değişkenlerin sayısı arttırılarak daha kapsamlı yordamsal çalışmalar yapılabilir.

Böylece öğrencilerin okula aidiyet duygularını etkileyen daha çok sayıda

değişken belirlenip, öğrencilerdeki okula aidiyet duyguların geliştirilmesine yönelik önlemler alınabilir.

4. Bu araştırma, ortaokul öğrencileri üzerinde gerçekleştirilmiştir. Benzer

araştırmalar diğer kademelerde de yapılarak, bu değişkenler arasındaki ilişkilere yönelik genel geçer bulgulara ulaşılması amaçlanabilir.

KAYNAKÇA

Adelabu, D. D. (2007). Time perspective and school membership as correlates to academic achievement among African American adolescents. Adolescence, 42(167), 525-538.

Akkapulu, E. (2005). Ergenin sosyal yetkinlik beklentisini yordayan bazı değişkenler.

Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.

Alaca, F.(2011). İki dilli olan ve olmayan öğrencilerde okul yaşam kalitesi algısı ve okula aidiyet duygusu ilişkisi. Yayınlanmamaış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.

Altınkurt, Y. (2008). Öğrenci devamsızlıklarının nedenleri ve devamsızlığın akademik başarıya olan etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 129-142.

Anderman, E. M. (2002). School effects on psychological outcomes during adolescence.

Journal of Educational Psychology, 94, 795–809.

Arastaman, G. (2006). Ankara ili lise birinci sınıf öğrencilerinin okula bağlılık durumlarına ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri.

Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara

Archambault, I., Janosz, M., Fallu, J., S., & Pagani, L., S. (2009). Student engagement and its relationship with early high school dropout. Journal of Adolescence, 32, 651- 670.

Aydın, A. (1998). Sınıf yönetimi. Ankara:Anı Yayıncılık

Aydın, B. (2005). Çocuk ve ergen psikolojisi. İstanbul:Atlas Yayın dağıtım

Balkıs, M., Duru, E., ve Buluş, M. (2005). Şiddete yönelik tutumların öz yeterlik, medya, şiddete yönelik inanç, arkadaş grubu ve okula bağlılık duygusu ile ilişkisi. Ege Eğitim Dergisi, 2(6), 81-97.

Barr, J., J. (2011). The relationship between teachers’ empathy and perceptions of school culture. Educational Studies,37(3), 365–369.

Barbu, S. (2009). Similarity of behavioral profiles among friends in early childhood.

Child Health and Education, 1, 5–18.

Baskin, T. W, Wampold, B. E., Quintana, S. M., & Enright, R. D. (2011).

Belongingness as a protective factor against loneliness and potential depression in a multicultural middle school. The Counseling Psychologist, 38(5), 626 - 651.

Beyer, W. (2008). Belonging in a grade 6 inclusive classroom: Three multiple perspective case studies of students with mild disabilities. Unpublished master thesis, Queen’s University, Kingston, Ontario, Canada.

Bilgiç, S. (2009). İlköğretim öğrencilerinde okul yaşam kalitesi algısının arkadaşlara bağlılık ve empatik sınıf atmosferi değişkenleriyle ilişkisinin incelenmesi.

Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.

Bilgiç, E ve Yurtal, F. (2009). An investigation of bullying according to classroom climate. Journal of Theory and Practice in Education.5(2),180-194.

Booker, C. K. (2004). Exploring School Belonging and Academic Achievement in African American Adolescent. Curriculum and Teaching Dialogue, 6(2), 131-143.

Brown, R. & Evans, W. P. (2002). Extracurricular activity and ethnicity: Creating greater school connection among diverse student populations. Urban Education, 37(1), 41-58.

Bowers, F. E. (1997). Improving the peer interactions and peer acceptance rate of children through the use of positive peer statements. Unpublished doctoral dissertation. The University of Southern Mississippi, United States.

Büyüköztürk, Ş. (2005). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. (5. bs), Ankara: Pegem A Yayıncılık Capps, M. A. (2003). Characteristics of a sense of belonging and its relationship to

academic achievement of students in selected middle schools in region IV and VI educational service centers. Unpublished doctoral dissertation, A&M University, Texas.

Cemalcılar, Z. ( 2010). Schools as socialisation contexts: Understanding the impact of school climate factors on student’s sense of school belonging. Applied Psychology: An International Review, 59(2), 243–272.

Çetin, F., Bilbay, D., A., ve Kaymak, D. A. (2001). Araştırmadan uygulamaya çocuklarda sosyal beceriler. İstanbul: Epsilon.

Çevik, G. B. (2007). Lise 3.sınıf öğrencilerinin arkadaşlık ilişkileri ve benlik saygılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.

Cheung, H. Y. (2004). Comparing Shanghai and Hong Kong students’ psychological sense of school membership. Asia Pacific Education Review, 5(1), 34-38.

Cheung, H. Y., & Hui, K. F. S. (2003). Mainland immigrant and Hong Kong local students psychological sense of school membership. Asia Pacific Educational Review, 4(1), 67–74.

Cooper, B. (2004). Empathy, interaction and caring: Teachers’ roles in a consrained environment. Pastoral Care in Education, 22(3), 12-21.

Cueto, S., Guerrero, G., Sumimaru, C., & Zevallos, A. M. (2010). Sense of belonging and transition to high schools in Peru. International Journal of Educational Development, 30, 277–287

Demir-Şad, E. (2007). Akranları tarafından reddedilen ve kabul edilen ilköğretim II.

kademe öğrencilerinin özsaygı, sosyal beceri, davranış problemleri ve okul başarılarının karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.

Ekşioğlu, S., Sürücü, M. ve Arastaman, G. (2009, Ekim). Lise öğrencilerinin okula bağlılıklarını yordayan değişkenlerin incelenmesi. 18. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı’nda sunulan bildiri. Ege Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İzmir.

Fehimoğlu, S. (1998). Benlik, batılılaşma, yakın arkadaşlık ilişkisi: ailesel benlik üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul.

Finn, J. (1989). Withdrawing from school. Review of Educational Research, 59, 117-142.

Furrer, C., & Skinner, E. (2003). Sense of relatedness as a factor in children’s academic engagement and performance. Journal of Educational Psychology, 95, 148–162.

Godeneow, C. (1992a). Strengthening the links between educational psychology and the study of social contexts. Educational Psychologist, 27(2), 177-196.

Goodenow, C. (1992b, April). School motivation, engagement, and sense of belonging among urban adolescent students. Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, San Francisco, CA.

Goodenow, C. (1993a). The psychological sense of school membership among adolescents: Scale development and educational correlates. Psychology in the Schools, 30, 79-90.

Goodenow, C. (1993b). Classroom belonging among early adolescent students:

Relationships to motivation and achievement. Journal of Early Adolescence, 13, 21- 43.

Goodenow, C., & Grady, K. E. (1993). The relationship of school belonging and friends' values to academic motivation among urban adolescent students. The Journal of Experimental Education, 62(1), 60-71.

Gutman, L. M. & Midgley, C. (2000). The role of protective factors in supporting the academic achievement of poor african american students during the middle school transition. Journal of Youth and Adolescence, 29(2),223-248.

Hagborg, W. J. (1994). An exploration of school membership among middle and high school students. Journal of Psychological Assessment, 12, 312-323.

Hallinan, T. M. (2008). Teacher influences on students’ attachment to school. Sociology of Education, 81(3), 271–283.

Hamm, J. V., & Faircloth, B. S. (2005).The role of friendship in adolescents’ sense of school belonging. New Directions for Child and Adolescent Development, 107, 61-78.

Hamm, J. V., & Faircloth, B .S. (2011). The dynamic reality of adolescent peer networks and sense of belonging. Merrill-palmer Qquarterly, 57(1),48–72.

Hortaçsu, N. (1997). İnsan ilişkileri. Ankara: İmge Kitapevi.

Hortaçsu, N., Oral, A. ve Yasak-Gültekin, Y. (1991). Factors affecting relationships of Turkish adolescents with parents and same-sex friends. The Journal of Social Psychology, 131(3), 413-426.

Hunt-Sartori, M. A. (2007). The relationdhips among student membership in groups quality of school life, sense of belongingness and sellected performance factors.

Unpublished doctoral dissertation, Sam Houston State University, Huntsville, Texas.

Isakson, K., & Jarvis, P. (1999). The adjustment of adolescents during the transition into high school: A short term longitudinal study. Journal of Youth and Adolescence, 28, 1 – 26.

Israelashvili, M. (1997). School adjustment, school membership, and adolescents’

future expectations. Journal of Adolescence, 20, 525–535.

İnanç, B., Bilgin, M. ve Atıcı, M. K. (2004). Gelişim psikolojisi çocuk ve ergen gelişimi.

Adana: Nobel kitapevi.

Johnson, W. L. & Johnson, A. M. (1993). Validity of the Quality of School Life Scale:

A primary and second-order factor analysis. Educational and Psychological Measurement, 53, 145-153.

Johnson, L. S. (2009). School contexts and student belonging: A mixed methods study of an innovative high school. The School Community Journal, 119(1), 99-118.

Kandemir, M. ve Özbay, Y. (2009). Sınıf içinde empatik atmosfer ile benlik saygısı arasındaki etkileşimin zorbalıkla ilişkisi. İlköğretim Online, 8(2), 322-333.

Kang, C. (2007). Classroom peer effects and academic achievement: Quasi-randomization evidence from South Korea. Changhui Kang Journal of Urban Economics. 61, 458–495.

Karasar, N. (2002). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

Kızmaz, Z. (2006). Okullardaki şiddet davranışının kaynakları üzerine kuramsal bir yaklaşım. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30(1), 47-70.

Kulaksızoğlu, A.(2001). Ergenlik psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitapevi.

Kuzgun, Y. (2011). Rehberlik ve Psikolojik Danışma. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım Leonard, C. A. R. (2002). Quality of school life and attendance in primary schools.

Unpublished doctoral dissertation. University of Newcastle, Australia.

Liu, Y., & Lu, Z. (2011). Trajectories of Chinese students' sense of school belonging and academic achievement over the high school transition period. Learning and Individual Differences, 21, 187–190.

Malin, A., & Linnakyla, P. (2001). Multilevel modelling in repeated measures of the quality of Finnish school life. Scandinavian Journal of Educational Research, 45(2), 145- 166.

Mcneely, A. C., Nonnemaker, J., M., & Blum, R. W. (2002). Promoting school connectedness: evidence from the national longitudinal study of adolescent health. Journal of School Health, 72(4), 138-146.

Melor,D., Stokes, M., Firth, L., Hayashi, Y., & Commins, R. (2008). Need for belonging, relationship satisfaction, loneliness and life satisfaction. Personality and İndividual Differences, 45, 213–218.

Mengi, S. (2011). Ortaöğretim 10. ve 11.sınıf öğrencilerinin sosyal destek ve özyeterlik düzeylerinin okula bağlılıklarıyla ilişkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.

Murat, M., Özgan, H., ve Arslantaş, H. İ. (2005). Öğretmen adaylarının öğretim elemanlarının empatik tutumlarına ilişkin algıları ile ders başarıları arasındaki ilişki. Milli Eğitim Dergisi, 33(168). http://yayim.meb.gov.tr adresinden 17.06.2011 tarihinde edinilmiştir.

Murray, C., & Greenberg, M., T. (2000). Children’s relationship with teachers and bonds with school an investigation of patterns and correlates in middle childhood. Journal of school psychology, 38(5), 423–445.

Nichols, S. L. (2008). An exploration of students’ belongingness beliefs in one middle school. The Journal of Experimental Education, 76(2), 145–169.

Ojanen, T., Sijtsema, J. J., Hawley, H., & Little, T. D. (2010). Intrinsic and extrinsic motivation in early adolescents’ friendship development: Friendship selection, influence, and prospective friendship quality. Journal of Adolescence, 33, 837–

851.

Oral, V. (2007). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin arkadaşlarına ilişkin düşüncelerinin sosyometrik statü ve akademik başarı açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.

Oral, V. ve Yurtal, F. (2008). İlköğretim 5.sınıf düzeyinde arkadaşlığın sosyometrik statü ve akademik başarı açısından incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 281-294.

Osterman, F. K. (2000). Students' need for belonging in the school community. Revıew of Educational Research, 70(3), 323-367.

Önder Cenkseven, F. ve Sarı, M. (2012). İlköğretim öğrencilerinde zorbalık ve okul yaşam kalitesi. İlköğretim Online, 11(4), 897-914.

Özbay, Y ve Şahin, M. (2000). Empatik sınıf atmosferi tutum ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üııiversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 104-113.

Özdemir, M. (2012). Lise öğrencilerinin metaforik okul algılarının çeşitli değişkenler bakımından incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(163), 96-109.

Özdemir, S., Sezgin, F., Şirin, H., Karip, E. ve Erkan, S. (2010). İlköğretim okulu öğrencilerinin okul iklimine ilişkin algılarını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 213-224.

Perdue, N. H., Manzeske, D. P., & Estell, D. P. (2009). Early predictors of school engagement: Exploring the role of peer relationships. Psychology in the Schools, 46(10), 1084- 1097.

Roeser, R.,W., Midgley, C., & Urdan, T., C. (1996). Perceptions of the school psychological environment and early adolescents’ psychological and behavioral functioning in school: The mediating role of goals and belonging. Journal of Educational Psychology, 88(3), 408-42.

Saçar, B. (2007). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin öfke tepkisiyle arkadaş bağlılığının incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.

Sarı, M. (2007). Demokratik değerlerin kazanımı sürecinde örtük program: Düşük ve yüksek okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim okulunda nitel bir çalışma.

Yayınlanmamış doktora tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.

Sarı, M. (2011). Adaptation of the psychological sense of school membership scale to Turkish. Unpublished manuscript.

Sarı, M. (2012). Sense of school belonging among elementary school students.

Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(1), 1-11.

Sarı, M. (2013). Lise Öğrencilerinde Okula Aidiyet Duygusu. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 147-160.

Şahin, M. ve Özbay, Y. (1999). Üniversite öğrencilerinin empatik sınıf atmosferine ilişkin algılamalarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 74 -83.

Smith, D., C., & Sandhu, D., S. (2004). Toward a positive perspective on violence prevention in schools:building connections. Journal of Counseling and Development, 82, 287-293.

Tettegah, S., & Anderson, C., J. (2007). Pre-service teachers’ empathy and cognitions:

Statistical analysis of text data by graphical models. Contemporary Educational Psychology, 32(1), 48-82.

Tezcan, M. (1997). Eğitim sosyolojisi. (11. bs), Ankara: Kendi yayını

Ün Açıkgöz, K., Özkal, N. ve Güngör-Kılıç, A. (2003). Öğretmen adaylarının sınıf atmosferine ilişkin algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 1–7.

Yavuzer, H. (2002). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitapevi.

Yavuzer, H. (2004). Okul çağı çocuğu. İstanbul: Remzi Kitapevi.

Yörükoğlu, A. (2006). Çocuk ruh sağlığı. İstanbul: Özgür Yayınları.

Yüksel, A. (2009). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin empatik becerileriyle aile işlevleri ve benlik kavramları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(25), 153-165.

Zimmermann, P. (2004). Attachment representations and characteristics of friendship relations during adolescence. Journal of Experimental Child Psychology, 88, 83–101.

ÖZGEÇMİŞ

KİŞİSEL BİLGİLER

Adı-Soyadı : Aslı ÖZGÖK

Doğum Tarihi : Adana/ 26.11.1982 E-posta : asli_oz01@hotmail.com

ÖĞRENİM DURUMU

2010-2013 : Yüksek Lisans, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Programları Öğretimi Anabilim Dalı, Adana.

2000-2004 : Lisans, Çukurova Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı, Adana

1996-1999 : Lise, Tepebağ Lisesi , Adana

1993-1996 : Ortaokul, Meryem Abdurrahim Gizer İlköğretim Okulu, Adana 1988-1993 : İlkokul, Cengiz Topel İlkokulu, Adana

İŞ DENEYİMİ

2011- : Veli Yavuz İlköğretim Okulu, Sarıçam-Adana 2009- 2011 : Sevinçli ilköğretim Okulu, İmamoğlu-Adana 2006- 2009 : Köprübaşı İlköğretim Okulu, Vezirköprü-Samsun 2004- 2006 : Kovalı İlköğretim Okulu, Vezirköprü-Samsun