iletileri Ģöyle:
“ „Hayvanları çok severim‟ lafını ağzından düĢürmeyen kimselerin nasıl olup da deri ayakkabı ve baĢka giysiler giydiklerini anlamaya çalıĢırım. Anlamayınca da sinirlenirim.” (SD).
“Hayvanlara, özellikle de yavru hayvanlara eziyet edenlere sinir oluyorum.” (SD).
“Dikkatsiz Ģoförlerin kedileri ezmesine sinir oluyorum. Kedileri fosforla boyayamayacağımıza göre Ģoförler dikkat etse iyi olur.” (SD).
77
Mevlâna Ġdris‟in Korku Dükkânı isimli kitabında anlamsız korkulardan bazıları, hayvanlardan gelebilecek muhtemel zararlardan duyulan korkulardandır. Bu korkuların biri veya birkaçı bir insanda bulunurken yazarın pek hayvan türü üzerinden değiĢik korkular vermesi, toplumdaki fobilere dikkat çekmek isteğinden kaynaklanıyor olabilir. Konu ile ilgili iletileri Ģu Ģekilde sıralayabiliriz:
“Sokakta tanımadığım bir köpek yerine iki köpek tarafından kovalanmaktan ve hart hart diye iki defa ısırılmaktan korkuyorum” (KD).
“Vapurla denizde dolaĢırken denize düĢmekten korkarım. Çünkü yılana sarılmak gibi bir sonuç hoĢuma gitmiyor.” (KD).
“Beslediğim karga bir değil de iki gözümü oyacak diye çok korkuyorum.” (KD).
“Sakin sakin yüzerken bir köpek balığının sol ayağımı ya da böbreğimi götürmesinden korkuyorum.” (KD).
“Gece mıĢıl mıĢıl uyurken, bir farenin kulağımı üfleyerek yemesinden korkuyorum.” (KD).
“Elimi cebime attığımda cebimde soğuk bir kurbağa ile (sıcak olsa da fark etmez) karĢılaĢmaktan korkuyorum” (KD).
“Böğürtlen toplarken elime örümcek ağı takılmasından korkuyorum.” (KD).
“Ormanda gezerken bir ayı ile karĢılaĢmaktan korkuyorum. Neden derseniz. Ayı dilini bilmediğim için ayının söylediklerini anlamaz ve onu kızdırırım diye…”(KD).
“Karanlıkta birden bire karĢıma çıkan kedi gözünden korkuyorum.” (KD).
“Öfkeli bir kirpi ile karĢı karĢıya kalmaktan korkuyorum. Bununla birlikte bütün kirpilerin ülkemizi terk etmelerinden korkuyorum.” (KD).
78
“ Ġyi bir köpek asla ısırmaz! Sorun Ģu ki köpekler bunu bilmiyor…”(TBK).
Tabiat içinde hayvanlar kadar bitkiler de önemli bir yer tutar. Mevlâna Ġdris‟te hayvan sevgisine dair olduğu kadar bitkilere dair de iletiler vardır. Tabiattaki her canlının hayatını devam ettirme hakkı vardır. Ağaçların, çiçeklerin güzelliği, onlardan vazgeçilemeyeceğine dair iletiler bulunmaktadır:
“Uzun bir süre evden ayrı kalındığında sulanmadığı için kuruyan çiçeklerle karĢılaĢmaktan korkuyorum…”(KD).
“Bahçemizde yalnız bir ağaç vardı. Yanına bir sürü daha meyveli ağaç diktim. Kurtuldu yalnızlıktan, gece beraber türkü söylemeye baĢladılar.” (ĠD: 79).
“Çok güzel bir çiçek görmüĢtüm. Ormandaydım, kimse yoktu sincaplardan baĢka. Koparmadım çiçeği. Güzelliği baĢkası da görebilsin diye.” (ĠD: 114).
“Tek baĢına bir ağaç görürsem mahvoluyorum. Benim hayalim, bütün yalnız ağaçların yanına birkaç tane daha ağaç dikerek o ağaçları yalnızlıktan kurtarmaktır.” (HD).
“Dünyamızdaki ağaçların hızla azalması beni çok üzüyor. 20 yaĢına kadar 20 ağaç dikmeyen insanlar küt diye öbür dünyaya gitseydi sanıyorum herkes 20 değil 200 ağaç dikerdi.” (HD).
“ Dünyanın bütün çiçek çeĢitlerini tuğla haline getirip o tuğlalardan bir ev kurmayı ve o evde yaĢamayı hayal ediyorum.” (HD).
“Geliyoruz sevgili ağaç büyüyüp çürüyüp kaybolma.” (TBK).
Mevlâna Ġdris, Ġyilik Dükkânı kitabında doğal yaĢam ortamından uzakta kalmıĢ hayvanların esas ortamlarına dönmesi gerektiğine ve zor durumda kalan hayvanlara yardım edilmesinin de bir iyilik olduğuna dair pek çok ileti veriyor. Bu iletilerden bazıları Ģunlardır:
79
“Babamla beraber balık tutmaya gitmiĢtik. Bir ara kovadaki tutulmuĢ balıkları denizdeki tutulmamıĢ balıkların yanına bıraktım. Deniz ve balıklar mutlu oldular. Babamı bilemiyorum.” (ĠD: 30).
“Aç bir sokak köpeği görünce en yakın kasaptan bir Ģeyler alıp köpeği mutlu ediyorum.” (ĠD: 39).
“Karıncalar çok çalıĢıyorlar. Onların yuvasının etrafına küçük yiyecek kırıntıları koyarak iĢlerini kolaylaĢtırmak istiyorum. Yine de durmadan çalıĢıyorlar.” (ĠD: 49).
“Yağmurda ıslanan bir karınca yuvasını topladım ve su geçirmeyen saatimin altına yerleĢtirdim.” (ĠD: 67).
“Baharda leylekler geliyor. Yuvalarını kolayca yapabilsinler diye, konakladıkları bacanın yakınlarına bir sürü çer çöp koyuyorum.” (ĠD: 69).
“Rastladığım bütün laboratuvarlardaki deney tavĢanlarını kaçırıp kırlara bırakıyorum.” (ĠD: 84).
“Bir gün yuvasından düĢtüğü için ciyak ciyak bağıran bir kuĢ yavrusunu yuvasına koydum. Annesine de “bi daha olmasın” diye not bıraktım.” (ĠD:96).
“Bir gün minik bir su akıntısına kapılmıĢ giden bir karınca gördüm. Bir çöp uzatarak onu kurtardım. Bana teĢekkür eder gibi baktı ve hızla yuvasına doğru koĢmaya baĢladı.” (ĠD: 100).
“BoĢ boĢ havaya bakan bir tavĢanım vardı. Manavdan bir havuç alıp önüne koydum. Anında gözleri parladı. Benimde…”(ĠD:5). “Pırasa, kereviz, bamya, enginar gibi sebzeleri zaman zaman toplayıp öğle yemeğinde yiyorum. Çünkü bu sebzeler, çocuklar kendilerini beğenmediği zaman çok üzülüyormuĢ…”(ĠD: 24).
Yazar bazı yerlerde diğer duvar iletilerde olduğu gibi ironi ve espri yaparak hayvanlara iyi davranmamız gerektiği iletisini Ġyilik Dükkânı kitabından Ģu Ģekilde veriyor:
80
“Sabah uyanır uyanmaz gidip kendinin kuyruğunu çekmiyorum. Bu iĢi öğleden sonraya bırakıyorum.” (ĠD: 25).
“Bir sapanım var. Hayvanlara kötü davrananlarla tanıĢmaya bayılıyor. Sapanımın bu isteğini hiç kırmıyorum.” (ĠD: 47).
“Bir kirpinin kirpiklerinin, okları gibi sert olması gerektiğini düĢünüp kirpiklerine jöle sürdüm. Bağırdı nedense. O zaman oklarının kirpikleri gibi yumuĢak olması için briyantin sürdüm. Ona da bağırdı. Ġyilik yaramıyor bazen…”(ĠD: 53).
“Önce köpeklerden korkmamayı ve onların sırtına binip korkusuzca dolaĢmayı isterdim. Sonra da köpeklerin dilini öğrenip onlarla konuĢarak anlaĢmayı isterdim. En sonunda da köpeklerden bir ordu kurup kötülerin canını okumak isterdim.” (HD).
Tabiatta insanın en çok mustarip olduğu konulardan biri de hava kirliliğidir. Mevlâna Ġdris Zengin‟in hava kirliliği sorunu ve Ģehir hayatıyla ilgili Ģu iletileri veriyor:
“Yeni bir sprey icat etmeyi düĢünüyorum. Bu spreyin içinde hava olacak. Bildiğimiz temiz hava. Sprey sıkıldıkça hava kirlenmesi yerine hava temizliği olacak. Herkes bu spreyden sıkacak.” (HD).
“Gece baktığımda yıldızları göremediğim bir Ģehirde fazla kalamam.” (TBK).