Dünyadaki problemlerin ve acıların biri savaĢlardır. Güçlünün zayıfı ezdiği, milletlerin periĢan olduğu, çocukların yetim kaldığı vb. sorunların çokça yaĢandığı savaĢlara yazar karĢıdır. Konu ile ilgili iletiler:
“Birinci Dünya SavaĢı sırasında savaĢa girmemize neden olan Ģeylere sinir oluyorum.” (SD).
“Amerika‟nın ikide bir orayı burayı bombalamasına ve kimsenin kılının kıpırdamamasına sinir oluyorum.” (SD).
“Birazda küçük balıkların büyük balıkları yemesini isterdim.” (HD).
“SavaĢmak akıllıca bir Ģey değil biraz beklerseniz herkesin zaten öldüğünü görürsünüz.” (TBK).
“Dünya barıĢ günü savaĢlarla kutlandı.” (TBK).
“Tehlikesiz bir dünya istiyoruz. Eğer böyle bir Ģey mümkünse.” (TBK)
“Vurmasaydınız çocuklar bakacaktı pencerelerden.” (TBK). “En güzel bomba olmayan bombadır.” (TBK).
Mevlâna Ġdris, Korku Dükkânı kitabında çocuklarda bazı hassasiyetler oluĢturmayı amaçlamaktadır. Bunlardan bazıları savaĢ karĢıtlığı ve savaĢların zararları ile ilgili olduğu gibi siyasi ileti taĢıyanları da vardır. Bu iletilerden on tanesini Ģöyle sıralayabiliriz:
“Bomba uzmanı olduğum zaman bombanın elimde
patlamasından korkuyorum.” (KD).
“Bir adam suçlu diye asıldıktan sonra baĢka adamın ortaya çıkıp “Gerçek suçlu benim.” demesinden korkuyorum.” (KD).
“Dayağın her türlüsünden acayip tırsıyorum. Lütfen kimse kimseyi dövmesin acayip moralim bozuluyor.” (KD).
91
“Bence savaĢ korkulacak bir Ģey değil savaĢtan sonra annesiz babasız kalmak. Asıl korkunç olan bu.” (KD).
“Kafama atom bombası düĢtüğü gün gözlerimin kör olmasından korkuyorum.” (KD).
“Dünyada birden bire tek baĢıma kalmaktan korkuyorum.” (KD).
“Gazete okurken ülkede darbe yapılmasından korkuyorum.” (KD).
“Demokrasinin ya da baĢka Ģeylerin yarım ekmek arası paket edilmesinden korkuyorum.” (KD).
“Sakin sakin bir yerde otururken “hey, savaĢ baĢladı!” sözünü duymaktan…”(KD).
“Bir gün yeryüzünde büyük bir savaĢ çıkacak ve ne çiçek kalacak ne de kuzu. O zaman korktuğum baĢıma gelmiĢ olacak. Çünkü baharın geldiğini asla anlayamayacağım.” (KD).
Mevlâna Ġdris‟in savaĢlara olan karĢıtlığı Ġyilik Dükkânı kitabında da görülmektedir. SavaĢa bir çocuğun gözüyle bakan Zengin, bir baĢka iletisinde savaĢta yakınlarını kaybeden çocuğun duygularını anlamaya çalıĢıyor. Ġletiler Ģu Ģekilde:
“SavaĢta babasını annesini kaybeden çocuklarla beraber ben de üzülüyorum. Çocuğunu kaybeden anne-babalarla birlikte acı çekiyorum. Bir gün bütün dünyaya bir iyilik yapıp, savaĢanlarla savaĢan bir dinozor yumurtası bulup beslemeyi düĢünüyorum.” (ĠD: 113).
“Bazı devletlerin bazı topraklara oyuncak bombalar attığını öğrendim ve Ģok oldum. ġimdi, sabah uyanınca dua ediyorum. O gün dünyada hiçbir çocuk oyuncak bombaları eline alıp ölmesin diye.” (ĠD: 17).
Mevlâna Ġdris‟in savaĢlar hiç baĢlamadan, insanlar ölmeden buna engel olunması ile ilgili hayalleri “Hayal Dükkânı” isimli kitabında Ģöyle geçmektedir:
92
“Kulaklarım öyle iyi duysun ki kötü adamların her söylediklerini hemen duyayım ve planlarını bozarak onların kötülük yapmalarına engel olayım.”(HD).
“Bütün savaĢlarda atılan bombaları daha havada iken yakalasam ve yere düĢmesini önlesem.. Kimse ölmese..” (HD).
“Ben görünmez bir yılan olmak istiyorum. Yılan olduktan sonra biraz sürünürüm. Sonra suçsuz insanları öldüren kötü adamları tek tek ısırırım.” (HD).
“Bir uçağım olsun ve ben onunla hep batıya gideyim. GüneĢin batıĢını hiç görmeden bir yıl dolaĢayım. Bu arada batılılara, dünya ulusları arasında niçin hep savaĢ çıkardıklarını bir sorayım.” (HD).
“Canım istediği zaman ve gerek gördüğüm yerde televizyonun içine girip istediğim filme veya habere karıĢsam… Mesela herhangi bir ülkeyi bombalama üzere havalanan bir savaĢ uçağını elimle tutup “hiĢt, bir dakika, nereye böyle bayım” deyip iki tokat atarak tekrar hava alanına koymak isterdim. Çünkü o uçaktan atılacak bombaların masum insanları ayırt etme gibi bir kabiliyeti yoktur. Bombalar akılsızdır, insafsızdır.” (HD).
“Ben savaĢanları pek sevmem. Ġki ordu birbiriyle savaĢmak için karĢı karĢıya gelip savaĢa baĢladığı zaman askerlerin birbirine yapıĢmasını hayal ediyorum. Böylece kimse savaĢtan ölmeyecek.” (HD).
“Ġnsanlar birbiriyle kavga yaparken yumrukları buluta dönüĢsün ve birbirlerine yumruk attıklarında pufff diye yumuĢak bir ses çıksın.” (HD).
“Benim ana hayalim Ģu bütün hayallerim gerçekleĢin, hiçbir savaĢ olmasın. SavaĢta kim kurĢun sıkmak isterse o kurĢun gelip onu bulsun. Böylece hiç kimse kurĢun sıkmaya cesaret edemez.” (HD).
93
Yazar Zengin, ülkesini iĢgale gelenlerle mücadele eden Aliya Ġzzet Begoviç üzerinden savaĢların ne kadar acı ve zor olduğunun iletisini veriyor, ayrıca yazar, dünyanın diğer zulme uğrayan Ģehirlerini de destekliyor:
“Aliya Ġzzet Begoviç Bosna‟da inanılmaz bir mücadele verdi ve oradaki Müslüman kardeĢlerimizin bir devlet olarak çıkmalarını sağladı. Bütün dünya karĢısındaydı Aliya‟nın… Açlık, ambargo, yalnız kalmak, katliamlar, aç çocuklar, anneler, anneler… Her Ģey en korkunç yüzüyle yaĢandı Bosna‟da. Ama o bir efsane gibi, bir yıldız gibi ayakta kaldı. Seçimler yapıldı ve o BaĢkan seçildi. Bu güzel adam bu bilge kral hiç ölmesin. Orada kalsın. BoĢnaklar için bizim için ve bütün dünya insanlığı için. IĢıktan bir sütun gibi.” (HD).
“Aliya, cennettekilere selam Aliya. Selam Saraybosna.” (TBK). “Bana Bağdat‟ın Dicle‟nin Bosna‟nın Üsküp‟ün Fırat‟ın Kudüs‟ün Grozni‟nin Kosova‟nın Ģarkısını söyle.” (TBK).
“ Bir gün bir Kızılderili‟ye rastladım ve bana Amerika‟yı anlatmasını istedim. Öyle bir sustu ki her Ģeyi Ģıp diye anladım.” (TBK).
Mevlâna Ġdris bazen de soğuk esprilerle de iletisini vermekten çekinmiyor:
“Polis bey siz daha iyi bilirsiniz bombayı nereye koyacağım?” (TBK).
“Uçurtmayı vurmasınlar! Onu canlı istiyorum.” (TBK).
III.12. Dünya BarıĢı ve SavaĢsız Bir Dünyaya Dair Ġletilerin Değerlendirilmesi