Görsel Odaklı Sosyal Medya (Visual Media)

Hareketli görüntü ile yayın yapan medya türlerine genel olarak görsel medya adı verilir. Televizyon ve sinema en yaygın görsel medya araçlarıdır. Video oyun oynamaya, film ve televizyon izlemeye imkân veren taĢınabilir bilgi iletiĢim teknolojisine sahip bilgisayarlar da görsel medya türleri arasında sayılabilir (Aydeniz, 2011, s. 22-23). Günümüzde medya paylaĢım platformları son derece popüler oldu. Ġnsanların (veya “pinboard”lar üzerinde), çeĢitli fotoğraf ve videoları sakladıkları ya da paylaĢtıkları

73

Instagram (www.instagram.com) ve Flickr (www.flickr.com) gibi platformlar topluluk

üyelerine fotoğraf yükleme, paylaĢma, yorumlama ve üzerine tartıĢma imkânı sunuyor.Youtube (www.youtube.com), Blip.tv (www.blip.tv),Vimeo (www.vimeo.com) ve diğer görsel odaklı sosyal medya araçları aynısını video içerikler için de yapmaktadır.Benzer sosyal medya sitesleri alternatif medya türlerini desteklemektedir (Ryan, 2014, s. 211)

2.6.6.1.Youtube. Chad Hurley, Steve Chen ve Jawed Karim isimli 3 eski PayPal

çalıĢanı tarafından 2005 yılında ABD merkezli kurulan bir sosyal ağ platformudur. Bu platform kullanıcılara videolarını yükleme ve diğer kullanıcıların videolarını izleyebilme fırsatı sunuyor. Video yükleme sırasında genel kategoriler olsa da içerik konusunda herhangi bir sınırlamada bulunmuyor. Yasalara uygun olmayan içerikler engelleniyor ve bazı içerikleri izleyebilmek için 18 yaĢından büyük olunması gerekiyor (Ayan, 2016, s. 379). Eğitimde sosyal medya kullanımının en sık göze çarpan uygulaması YouTube‟dur.

YouTube, diğer sosyal medya ortamları ile karĢılaĢtırıldığında, sınıf ortamında oldukça sık

kullanılan bir sosyal medya aracıdır. Diğer sosyal medya ortamlarıyla karĢılaĢtırıldığında, onlarınkinebenzer mahremiyet özelliklerine de sahip değildir. Özellikle Facebook, Twitter ve Instagram‟da bulunan kiĢiye özel mahremiyet alanları YouTube‟da daha az karĢımıza çıkmaktadır (Laird, 2014; akt. Büyükaslan ve Kırık, 2015, s. 199).

YouTube bir sosyal medya aracı olarak eğitim ortamlarında birçok Ģekilde

kullanılabilir. Öğrenme konusu ile ilgili arama yapıldığında karĢımıza birçok görsel çıkmaktadır. Bu görseller; belgesel, film, sunum, kısa anlatım vb. olabilir. Öğrenme konusuyla ilgili bu görsellerden öğrenme ortamında ya da öğrenme ortamı dıĢında herhangi bir yerde faydalanılabilir. Yine eğitimciler kiĢisel bir YouTube kanalı hesabı açarak ve kendi oluĢturdukları konu anlatımlarını bu kanalda yayınlayarak öğrenme ortamlarında kullanabilirler. Gün geçtikçe bu tür kiĢisel eğitim kanallarının sayısı hızla artmaktadır. Aynı zamanda bu uygulama karma (Blended) öğrenme kuramına çok uygundur. Bu tür kiĢisel eğitim kanallarına örnek olarak “Ders Olsun TV” ve “Tonguç

74

Şekil 2.28. KiĢisel YouTube eğitim kanalı görüntüsü

2.6.6.2. Instagram. Kevin Systrom ve Mike Krieger tarafından 2010 yılında

ABD merkezli olarak kurulan bir sosyal ağdır (Ayan, 2016, s. 196). Instagram, ücretsiz fotoğraf paylaĢma programıdır. Ekim 2010‟da kurulduğunda kullanıcılarına, çektikleri bir fotoğraf üzerinde dijital filtre kullanma ve bu fotoğrafı Instagram‟ın da dâhil olduğu sosyal medya servisleri ile paylaĢma imkânı tanımıĢtır. En popüler iPhone uygulamalarından biridir. Çekilen fotoğraflara çeĢitli sesleme (efektler) uygulanabilir, anında paylaĢabilinir ve yorumlar yapılabilinir. 21 Nisan 2012 tarihinde Facebook, Ģirketi 1 milyar dolar karĢılığında satın almıĢtır. Facebook, Twitter, Tumblr ve birçok sosyal medya sitesi ile paylaĢım özelliği bulunmaktadır. YaklaĢık 300 milyon üyesi vardır. Dünyada en sık kullanılan 31. Sitedir. Sitede günlük geçirilen zaman 4.81 dakikadır. ABD, Brezilya, Rusya ve Ġngiltere‟de yaygın olarak kullanılmaktadır (Eraslan ve Eser, 2015, s. 150).

75

2.6.6.3. Flickr. Flickr, ġubat 2004‟te Ludicorp firması tarafından geliĢtirilmiĢ ve

Mart 2005‟te Yahoo tarafından 35 milyon dolara satın alınmıĢtır. Flickr sadece dijital fotoğraf paylaĢım aracı değil aynı zamanda çevrimiçi fotoğraf yönetim ve 8 milyon kullanıcı ile paylaĢım aracıdır. Flickr sosyal ağına mobil araçlar ile fotoğraf yüklenebilir, eğer paylaĢım seçenekleri açık olursa bu fotoğraflar otomatik olarak gönderilebilir veya birkaç fare tıklaması ile Twitter, Facebook, Blogger ve diğer sosyal ağlarla paylaĢılabilir (Gülbahar ve diğ. 2010). Yine Flickr‟ın etiketleme özelliği ile sunum hazırlama ve slayt gösterimi, sanal alan gezileri, metin veya Ģiir görselleĢtirme, okul çalıĢma belgelerinin görsele aktarılması, sosyal yazılımları öğretme ve Google Earth uyumuyla coğrafya öğretimi gibi etkinlikler yapılabilir (Richardson, 2010, s. 103-104). Sosyal Bilgiler dersi, görsel materyallerin en fazla kullanıldığı derslerden birisi olduğu için Flickr gibi bir fotoğraf arĢivleme platformunun bu derstekullanılması, öğrenenlerin konu kazanımlarını edinmeleri bakımından önemlidir.

Flickr‟ın sahip olduğu uçsuz bucaksız resim arĢivi eğitimin her kademesinde

kullanılabilir. Öğrenenler birçok ders için resim edinebilir ve bu resimleri paylaĢabilir. Öğretmen ve öğrenciler kendi resimlerini, fotoğraflarını ve resim formatındaki elektronik kaynaklarını paylaĢabilirler. Grup kurma özelliği ile öğrenciler kendilerini sosyal bir ağın parçası olarak görebilir, resimler ve mesajlar yoluyla çevrimiçi öğrenmeleri gerçekleĢtirebilirler. Sanal müze turunun oluĢturulması, kelimelerin öğretilmesi, dijital fotoğraf makinesinin kullanımının öğretilmesi, dijital öykü oluĢturma ve boyamalar ile ilgili beyin fırtınasının yapılması örnek sınıf içi veya dıĢı etkinliklerden bazılarıdır (Alper, 2012, s. 259).

76

2.6.6.4. Dailymotion. Dailymotion, Benjamin Bejbaum tarafından 2005 yılında

Fransa‟da kurulmuĢ olan bir video barındırma web sitesidir. Yayına baĢladıktan kısa bir süre sonra popüler bir video paylaĢım sitesi olmuĢtur. Youtube‟un ardından dünyada en çok kullanılan video paylaĢım servisidir. Videoları Mp3 ve Mp4 formatına dönüĢtürme olanağı bulunmaktadır. Dailymotion‟un HTML5 desteği de bulunmaktadır. Türkiye, Libya, Kazakistan gibi ülkelerde eriĢim yasaklarına maruz kalmıĢtır. Bugün dünyanın en çok kullanılan video paylaĢım ağlarından biri olan Dailymotion, dünya sıralamasında ilk 150 site içerisinde yer alıyor. Dünyada en sık kullanılan 89. sitedir. Sitede günlük geçirilen zaman 5.21 dakikadır. ABD, Japonya, Fransa, Türkiye ve Hindistan‟da yaygın kullanılmaktadır. Android ve ĠOS için geliĢtirmeleri olan sosyal ağın, Android uygulaması 10 milyonun üzerinde indirilmiĢtir ve en iyi geliĢtirici rozetine sahip durumdadır (Eraslan ve Eser, 2015, s. 177; Ayan, 2016, s. 62-63).

Şekil 2.31. Dailymotion ana sayfa görüntüsü

2.6.6.5. Vimeo. Vimeo, 2004 yılında Zach Klein ve Jake Lodwick tarafından

kurulmuĢ olan bir video paylaĢım sitesidir. Kullanıcıların video yüklemesine, paylaĢmasına ve diğer üyelerin paylaĢtığı içerikleri izlemesine imkân sağlayan Vimeo, yapılan özgün videolar üzerinden sosyal etkileĢime dayalı olupYouTube‟a nazaran film yapımı ve paylaĢımına daha “sanatsal” bir açıdan yaklaĢmaktadır. Site, kiĢisel videoların ve özgün içeriklerin paylaĢılması konusunda çok hassas olup izlediği politika gereği orijinal paylaĢım yapmayan üyeliklerin paylaĢımlarını yayından kaldırmaktadır (ÖzkaĢıkçı, 2012, s. 114).

77

Şekil 2.32. Vimeo ana sayfa görüntüsü

2.6.6.6. Görsel medyanın eğitimde kullanılması. Eğitimde sosyal medya

kullanımın en sık göze çarpan uygulaması YouTube‟dir. Herhangi bir yerde, sınıfta eğitim- öğretim ortamındaymıĢ gibi, bir sosyal medya platformu olan YouTube kullanılabilir. Yüksek kalitede eğitsel içerik bulunduran bir YouTube uygulaması olan YouTube EDU sınıf ortamında kullanılabilecek videolar barındırmaktadır. Youtube for Schools,

YouTube‟daki eğitim dıĢı içeriği sınırlayarak okulların sadece YouTube EDU‟daki içeriğe

eriĢimini sağlayan bir platformdur. YouTube/Teachers ise öğretmenlerin YouTube‟u sınıf ortamında nasıl kullanacakları ile ilgili bilgiler içeren bir ortamdır (Arslan, 2015, s. 200). Görsel medya platformları, sahip oldukları geniĢ video, resim vb. içerikler sayesinde eğitimde kullanılabilir bir değer hâline gelmiĢlerdir. Öğrenciler veya öğretmenler bu platformlarda üyelik açarak bir kanal sahibi olabilir. Bu kanal sayesinde yüklediği videoları internet ortamında yayımlayabilir, favori listesi oluĢturabilir, ilgi duyduğu konularda yayın yapan kanallara abone olabilir, kiĢisel listeler oluĢturabilir, harici bir sitede bu videoları “embed” kodları sayesinde paylaĢabilirler (Alper, 2012, s. 255). Öğretmen, platformun mobil özellikleri sayesinde öğrencilerine sınıf ortamı dıĢında paylaĢımlar yaparak öğrencilerin sınıf dıĢında da derslerini takip etmesini sağlayabilir. Yapılan paylaĢımlara öğrencilerin yorum yapması sağlanarakbir tartıĢma ortamı oluĢturulabilir. Bu durum, öğrenme ortamında kendini ifade etmekte zorlanan çekimser öğrenciler için bir fırsat olabilir. Kendilerini bu paylaĢımlarda yorum yaparak ifade edebilirler. Video paylaĢım platformlarının yanı sıra Instagram ve Flickr gibi resim ve kısa video paylaĢım ortamları da sahip olduğu arĢiv ile eğitimin her kademesinde kullanılabilir. Öğretmen ve öğrenciler dersle ilgili resim arĢivi oluĢturabilirler ve bu resimler üzerinden tartıĢma grupları oluĢturulup öğrencilerin yaratıcı düĢünme yetenekleri geliĢtirilebilir.

78