Firmaların Çizim Yöntemleri İle İlgili Bulgular

Bu başlık altında, firmaların el dokuması halı deseni tasarımında kullanılan çizim yöntemleri, elle çizim yöntemini kullanma sebepleri ve bilgisayar programlarını tercih etmeme sebepleri, firmaların tasarım çalışmalarında kullanılan halı tasarım programları, halı tasarım programlarının tercih edilme sebepleri, halı tasarım programlarının avantajları ve dezavantajları ile ilgili bilgilerin tablolar halinde sunumu ve yorumları yer almaktadır.

Firmaların, desen tasarımında kullanılan çizim yöntemlerine ilişkin dağılım Tablo 13’de verilmiştir.

Tablo 13. Çizim Yöntemlerinin Firmalara Göre Dağılımı İşletmeler Çizim Yöntemleri Bilgisayarda Elde n % n % Galeri Halı 1 14.3

Sentez Turizm San. 1 14.3 A.Ş. Denizli Halı

A-R Halıcılık Turizm 1 14.3 Tic. A.Ş

Elsa El Sanatları San. 1 14.3 ve Tic. A.Ş.

Golden Halı 1 14.3 Renk Halı 1 14.3

Cankurtaran Halı 1 14.3 Toplam 6 85.8 1 14.3

Tablo 13 incelendiğinde, firmaların daha çok bilgisayarda çizim yöntemini tercih ettikleri (%85.8), bunun yanı sıra az da olsa elde çizim yönteminin uygulandığı görülmektedir (%14.3).

Elde edilen verilere göre; tasarımcılar müşteri isteklerine ve piyasa koşullarına çabuk cevap verme adına çizim sisteminin daha hızlı ve pratik olmasından dolayı bilgisayarda çizim sağlayan el dokuması halı programlarını kullandıkları anlaşılmaktadır. Elde çizim yöntemi zaman alıcı olmakla beraber desenin farklı varyasyonlarını anında görme ve deseni değiştirebilme olanağı zordur. Bilgisayarda çizim yönteminde ise tasarımcı hızlı tasarım yapabilmekte ve hazırladığı deseni, istediği tasarım yöntemine göre anında değiştirebilmekte, farkı renk seçeneklerini bir arada görebilmekte, deseni büyültüp-küçültme gibi zaman alıcı işlemleri çok daha çabuk ve kolay bir şekilde gerçekleştirmektedir. Bu sayede tasarım sürecinde kaybedilen zaman azalmaktadır.

Elle çizim yönteminin kullanılma nedenleri araştırıldığında, bu yöntemi tercih edilen firmada (bkz. Tablo 13) genellikle aynı tasarımlar üretildiği için farklı desen tasarımlarına pek ihtiyaç duyulmadığı tespit edilmiştir.

Elde edilen verilere göre; firmada tasarım portföyü çok gelişmemiştir. Müşteriler tarafından tercih edilen tasarımlar üzerinden seri üretime gidilmektedir. Firma ürün seçeneklerini genişletebilmek için aynı tasarımları farklı renk alternatifleriyle de dokumaktadır. Fakat işletme bu yönü ile hızla değişen müşteri taleplerine, piyasa şartlarına ve modaya aynı hızada cevap verememektedir.

İşletmenin bilgisayar programını tercih etmeme sebebi ise programla beraber bu programı kullanabilen bir çalışana da ihtiyaç duymasıdır. Firma bilgisayar programını ve programı bilen kişileri istihdam etmek yerine tasarımlarını bilgisayar programı kullanan işletmelere veya kişilere yaptırmaktadır. Aslında elle çizim yöntemini kullanan firmada dolaylı yollardan bilgisayar programı kullanmaktadır. İşletme yöneticileri ise bu durumun daha az maliyetli olduğunu savunmaktadır. Program fiyatlarının yüksek, programları kullanabilen tasarımcıların sayısının az ve ücretlerinin ise yüksek olduğu belirtilmektedir.

Firmaların, tasarım çalışmalarında kullanılan halı tasarım programlarına ilişkin dağılım Tablo 14’ te verilmiştir.

Tablo 14. Halı Tasarım Programlarının Firmalara Göre Dağılımı

İşletmeler

Bilgisayar Programları Booria Texcelle Corel n % n % n % Galeri Halı 1 14.3

A-R Halıcılık Turizm 1 14.3 Tic. A.Ş

Elsa El Sanatları San. 1 14.3 ve Tic. A.Ş.

Golden Halı 1 14.3

Renk Halı 1 14.3

Sentez Turizm San. 1 14.3 A.Ş. Denizli Halı

Toplam 4 57.1 1 14.3 1 14.3

Tablo 14 incelendiğinde, firmaların tasarım dairelerinde kullanılan halı tasarım programlarının kullanılma oranları çoğunlukla Booria Designer (%57.1) ve azalan oranlarla Nedgraphics Vision Texcelle ve Corel Paint Shop 10 olduğu saptanmıştır (%14.3).

Elde edilen verilere göre; Booria Designer tasarım programı kullanım kolaylığı, çeşitli tasarım fonksiyonları, farklı kopyalama stilleri, kütüphanesinde kayıtlı tutulabilen geniş desen seçenekleri, bordürlemede kolaylık ve farklı bordür seçeneklerinden dolayı sektörde daha çok tercih edildiği görülmektedir. Booria Designer ve Nedgraphics Vision Texcelle birbirine benzemesine rağmen, Booria Designer programında daha geniş seçenekler yer almaktadır. Corel Paint Shop 10 programı ise çizim programı olmasına rağmen halı tasarımında pek kullanılmaktadır. Bunun sebebi Corel Paint Shop 10 programının internet ortamından ücretsiz olarak bulunabilmesidir.

Firmaların, halı tasarım programlarını kullanma sebeplerinin halı tasarım programlarına göre dağılımı Tablo 15’ te verilmiştir.

Tablo 15. Programların Tercih Edilme Sebeplerinin Halı Tasarım Porgramlarına Göre Dağılımı Tercih Edilme Sebepleri Bilgisayar Programları Toplam Booria Texcelle Corel

n % n % n % n %

Çizimin Pratik Olması 4 66.6 1 16.7 1 16.7 6 100 Üretime Çabuk 3 60 1 20 1 20 5 100

Geçilebilmesi

Tasarım Olanakları 4 80 1 20 5 100 Büyük Çizimler 3 75 1 25 4 100 Yapılabilmesi

Not: Birden fazla seçenek işaretlendiğinden n sayısı büyümüştür (n: 7)

Tablo 15 incelendiğinde, bilgisayarda çizimin çoğunlukla Booria Designer (% 66.6) ve aynı oranlarla Nedgraphics Vision Texcelle, Corel Paint Shop 10 (%16.7) programlarında daha pratik olduğu; çizim aşamasında ise kısa sürede üretime geçişi Booria Designer (%60) ve aynı oranlarla Nedgraphics Vision Texcelle, Corel Paint Shop 10 (%20) programlarının sağladığı anlaşılmaktadır. Aynı zamanda tasarım olanakları ve büyük çizimlerin Corel Paint Shop 10 programında yetersiz olduğu ve diğer programlar kadar tercih edilmediği görülmektedir.

Booria Designer halı desen programının çoğunlukla tercih edilme sebepleri arasında bilgisayarda çizimin daha pratik olması ve geniş tasarım olanakları olduğu anlaşılmaktadır. Bunun yanında çizim aşaması kısa sürdüğü için üretime çabuk geçilebilmesi ve kısa sürede büyük çizimler yapılabilmesi seçenekleri de diğer seçeneklere yakın bir oranda olduğu için tercih edilme sebepleri arasına alınabilir. Nedgraphics Vision Texcelle programında ise araştırma kapsamına alınan tek bir firma tarafından kullanıldığından bütün seçeneklerin eşit olduğu görülmektedir.

Elde edilen verilere göre; Booria Designer, Nedgraphics Vision Texcelle ve Corel Paint Shop 10 programlarının tercih edilme sebepleri genellikle çizimin pratik

olması ve bu sayede üretime çabuk geçilmesidir. Fakat programların tasarım olanakları ve büyük ebatlarda çizim yapılabilmesi aşamasında Corel Paint Shop 10 programının tercih edilmediği anlaşılmaktadır. Bu durumun sebebi Corel Paint Shop 10 programının halı tasarım programı olmamasından kaynaklanmaktadır. Amacı dışında kullanılan programlarda, halı tasarım programlarının sunduğu tasarım, çizim, renklendirme v.b. imkanlar bulunmamakta bu yüzden tasarımda istenilen veririmlilik alınamamaktadır.

Firmaların, halı tasarım programlarının avantajlarının kullanılan tasarım programlarına göre dağılımı Tablo 16’te verilmiştir.

Tablo 16. Programların Avantajlarının Halı Tasarım Porgramlarına Göre Dağılımı

Avantjları

Bilgisayar Programları

Toplam Booria Texcelle Corel

n % n % n % n % Çizim Kolaylığı 4 66.6 1 16.7 1 16.7 6 100 Renklendirme 4 66.6 1 16.7 1 16.7 6 100 Kolaylığı Raporlama Kolaylığı 4 80 1 20 5 100 Ölçülendirme 3 75 1 25 4 100 Kolaylığı Araştırma, geliştirme 1 100 1 100 Not: Birden fazla seçenek işaretlendiğinden n sayısı büyümüştür (n: 7)

Tablo 16 incelendiğinde, firmalar çoğunlukla Booria Designer (%66.6), ve aynı oranlarla Nedgraphics Vision Texcelle, Corel Paint Shop 10 programlarında çizim ve renklendirme kolaylığını avantaj olarak düşünmektedir (%16.7). Bunun yanı sıra Booria Designer (%80) ve Nedgraphics Vision Texcelle (%20) programlarının raporlama kolaylığı sağladığı da görülmektedir. Programların en az avantajlı varsayıldığı konunun ise araştırma geliştirme olduğu anlaşılmaktadır.

Elde edilen verilere göre; Booria Designer, Nedgraphics Vision Texcelle ve Corel Paint Shop 10 programlarının avantajlı olduğu konular çizim ve renklendirme

kolaylıklarıdır. Programlarda bulunan farklı çizim özellikleri ve çeşitli renk paleti seçenekleri ile tasarımcıya çok farklı tasarım seçenekleri sunmaktadır. Booria Designer ve Nedgraphics Vision Texcelle programlarında ise tasarımların seri olarak hazırlanabilmesi, çeşitli renk varyantlarının hemen görülebilmesi, raportlamanın anında yapılabilmesi, tasarıma istenilen ölçünün verilebilmesi programların önemli özelliklerindendir. Bunun yanında tasarımcılar desen araştırma geliştirme konularına pek önem vermemekte, bu işlem için daha çok halı ile ilgili süreli yayınları, fuarları takip etmektedirler.

Firmaların, halı tasarım programlarının dezavantajlarının kullanılan tasarım programlarına göre dağılımı Tablo 17’ da verilmiştir.

Tablo 17. Programların Dezavantajlarının Halı Tasarım Porgramlarına Göre Dağılımı

Dezavantajları

Bilgisayar Programları

Toplam Booria Texcelle Corel

n % n % n % n % Bilgisayara-Ekrana 4 66.6 1 16.7 1 16.7 6 100 Hakim Olamama Programdan Kaynaklanan Hatalara 2 50 1 25 1 25 4 100 Çözüm Bulamama Program Menülerinin 1 50 1 50 2 100 Karışık Olması

Not: Birden fazla seçenek işaretlendiğinden n sayısı büyümüştür (n: 7)

Tablo 17 incelendiğinde, tasarımcıların bilgisayara-ekrana hakim olamama sorununu en çok Booria Designer (%66.6) ve azalan oranlarda Nedgraphics Vision Texcelle ile Corel Paint Shop 10 (%16.7) tasarım programlarında yaşadıkları görülmektedir. Ayrıca yine aynı oranlarla Nedgraphics Vision Texcelle ve Corel Paint Shop 10 programlarının menülerinin karışık olması sebebiyle sorunlarla karşılaşıldığı anlaşılmaktadır (%14.3).

Elde edilen verilere göre; programların dezavantajları bilgisayara-ekrana hakim olamamaktan kaynaklanmaktadır. Aslında bu durum biraz da tasarımcının programı kullanabilme yeteneği ile alakalıdır. Tasarımcı, tasarım programının özelliklerini sadece kendine yeterli işlevlerini kullandığından, programdan istediği verimi elde edememektedir. Bilgisayar programından kaynaklanan hatalarda ise tasarımcı hemen çözüm bulamamakta, program yetkililerine ulaşarak sorunu gidermeye çalışmaktadır. Bu durum zaman kaybına sebep olmaktadır. Ayrıca Nedgraphics Vision Texcelle ve Corel Paint Shop 10 programlarının dilinin ingilizce olması, program menülerinde karışıklığa sebep olmakta ve bu da tasarım sürecini olumsuz etkilemektedir.