Fince ve İsveçce dillerine hakim olmak. Başvuran adaylarda yeterli düzeyde müzik yeteneği ve müzik bilgisi aranmaktadır. Piyano ve Ses tüm adaylar için zorunludur. Aynı zamanda eğitimle gelişme potansiyeli de değerlendirilmektedir. Müzik giriş sınavı adayların müzikal kapasitelerini ölçmeyi, pedagojik uygunluklarını belirlemeyi ve yazılı ifade güçlerini gözlemlemeyi hedeflemektedir. Adayların sınavlarda başarılı olsalar bile; seslerinde mesleki hayatlarını etkileyecek, düzeltilemeyecek bir sağlık sorunu olması ya da sınav aşamalarından birisine girmemiş olmaları durumunda, sınavda başarısız sayılacaklardır.
Finlandiya’da tüm öğretmenlik alanları ile ilgili en önemli ayrıntının, yüksek öğrenime devam etmek isteyen öğrencilerin, liseyi bitirdikleri dönemde girdikleri “matriculation” sınavı sonuçlarında, sadece ilk %10’luk dilime giren öğrencilerin öğretmenlik alanlarını seçebilmeleridir.
Finlandiya’da üniversitelerin birçok bölümünde, öğrenciler eğitimlerini, tercihlerine göre İngilizce ya da Fince alabilmektedirler. Tüm öğretmenlik bölümlerinde ise eğitimin sadece ana dilde yapıldığı gözlemlenmiştir.
41
Tablo 2. Finlandiya Müzik Öğretmenliği Programı Giriş Sınavı Süreleri Ön Eleme Sınavı
Çoktan Seçmeli Sınav (Repertuar, Müzik Algısı, Müzik Tarihi ve Müzik Stilleri) 60 Dakika Kompozisyon (Yazılı İfade Gücünü Ölçmeye Yönelik) 60Dakika
1. Aşama Sınavı 15 Dakika
Çalgı (1 Kısa Eser) Piyano (1 Kısa Eser) Melodi ve Ritim Tekrarı
Kantele Eşlikli Bir Halk Şarkısı Söyleyip Çalma Piyano, Gitar ya da Akordeon Eşlik Çalıp Söyleme
Kurulun Belirlediği Bir Melodiyi Piyanoda Kulaktan Çalma
2 Aşama Sınavı 3 Gün
1. Çalgı (3 Eser) 8 Dakika
Piyano Klasik (2 Eser) 8 Dakika
Piyano Pop/Caz ya da Halk Şarkısı (2 Eser) 8 Dakika
Piyano Eşlik (2 Eser) 8 Dakika
Ses 1 Klasik (2 Eser, 1 Eşlikli, 1 Eşliksiz) 8 Dakika Ses 2 Pop/Caz ya da Halk Şarkısı (1 Eser) 8 Dakika
2. Çalgı (2 Eser) 5 Dakika
3. Çalgı (2 Eser) 5 Dakika
Ses 2 (Uzman Bir Ses Terapisti Gözetiminde Ses Analizi) 10 Dakika Öğretme Deneyimi (Uygulamadan 30 Dakika Önce Konu Verilecek)
Uygulama (Ders Anlatımı Şeklinde Sunum) 8 Dakika Sunum Sonrası Öz Değerlendirme Yazısı 8 Dakika Grup Tartışması 4-6 Kişilik Gruplar
Uyum Sağlama Becerileri, Eğitilebilirlik, İletişim Becerileri Müzik Teorisi ve İşitme Sınavı
Kompozisyon Ön Eleme Sınavında Yazılan Kompozisyon Değerlendirilmektedir.
Yukarıdaki tabloda Finlandiya’daki Müzik Öğretmenliği Lisans Programı’nın giriş sınavının aşamaları ve bu aşamaların süreleri yer almaktadır. Tabloya göre; Ön Eleme Sınavı’nı oluşturan Çoktan Seçmeli Sınav’ın (Repertuar, Müzik Algısı, Müzik Tarihi ve Müzik Stilleri) 60 dakika ve Ön Eleme Sınavı’nın diğer bir aşamasını oluşturan Kompozisyon’un 60 dakika olmak üzere toplam 120 dakika olduğu görülmektedir. Çalgı (1 Kısa Eser), Piyano (1 Kısa Eser), Melodi ve Ritim Tekrarı, Kantele Eşlikli Bir Halk Şarkısı Söyleyip Çalma, Piyano, Gitar ya da Akordeon Eşlik Çalıp Söyleme, Kurulun Belirlediği Bir Melodiyi Piyanoda Kulaktan Çalma alanlarından oluşan 1. Aşama Sınavı’nın 15 dakika olduğu görülmektedir. 3 gün süren 2. Aşama Sınavı’nın 1. Çalgı (3 Eser) 8 dakikadan oluştuğu; Piyano Klasik (2 Eser) 8 dakikadan oluştuğu; Piyano Pop/Caz
42
ya da Halk Şarkısı (2 Eser) 8 dakikadan oluştuğu; Piyano Eşlik (2 Eser) 8 dakikadan oluştuğu; Ses 1 Klasik (2 Eser, 1 Eşlikli, 1 Eşliksiz) 8 dakikadan oluştuğu; Ses 2 Pop/Caz ya da Halk Şarkısı (1 Eser) 8 dakikadan oluştuğu; 2. Çalgı (2 Eser) 5 dakikadan oluştuğu; 3. Çalgı (2 Eser) 5 dakikadan oluştuğu; Ses 2 (Uzman Bir Ses Terapisti Gözetiminde Ses Analizi) 10 dakikadan oluştuğu görülmektedir.
Finlandiya’da müzik öğretmenliği lisans programı giriş sınavı incelendiğinde, sınavın müzik alanı ile ilgili neredeyse tüm alanları içerdiği görülmektedir. Müzik öğretmenliği lisans programı giriş sınavının, müzik alanının yanında, adayların eğitimcilik becerilerini ve kapasitelerini ölçmesi açısından da örnekleri arasında istisnai bir özellik taşıdığı söylenebilir. Finlandiya’daki bir diğer istisnai özellik ise adayların ses sağlıklarının ve seslerinin gelişim kapasitelerinin, uzman bir ses terapisti gözetiminde ölçülmesidir.
Giriş sınavında kullanılan grup tartışma aşamasının, adayların bireysel fikirlerini ifade etme düzeylerinin belirlenmesi ve ekip çalışmasına yatkınlık düzeylerinin belirlenmesi açısından yeni bir yaklaşım olduğu söylenebilir.
Finlandiya giriş sınavının halk müziği ve popüler müzik türevlerinin sınavda kullanılması yönünden de hem gelenekçi ve kültürel değerleri koruyan hem de yenilikçi ve farklı kültürel değerleri kucaklayıcı olması açısından değerli olduğu söylenebilir. Sınavda, Finlandiya’nın halk çalgısı olan kantelenin, adaylar tarafından eşlik olarak çalınarak bir halk şarkısının söylenmesinin zorunluluğu ise bu yaklaşımın belirli bir eğitsel amaçla planlandığını göstermektedir.
Finlandiya müzik öğretmenliği lisans programı giriş sınavının 3 güne yayılmış olması, Finlandiya’da müzik öğretmenliği programına kabul edilecek öğrencilerin ayrıntılı ve dikkatli bir değerlendirme sürecine tabi tutuldukları söylenebilir.
43
Tablo 3. Finlandiya Müzik Öğretmenliği Giriş Sınavı Puan Ağırlıkları
1 Aşama Sınavı %25 2. Aşama Sınavı 1. Çalgı %12,5 2. Ve 3. Çalgı %7,5 Sınıf Deneyimi %25 Grup Tartışması %10
Müzik Teorisi ve İşitme %10
Kompozisyon %10
Toplam %100
Yukarıdaki tabloda Finlandiya’daki Müzik Öğretmenliği Lisans Programı’nın giriş sınavının aşamaları ve bu aşamaların puan ağırlıkları görülmektedir. Tabloya göre; Ön Eleme Sınavı’nı geçen öğrenciler için, 1. Aşama Sınavı’nın sınav genel puanının %25’ini oluşturduğu; 2. Aşama Sınavı’nı oluşturan 1. Çalgı Sınavı’nın sınav genel puanının %12,5’ini, 2. Ve 3. Çalgı Sınavı’nın sınav genel puanının %7,5’ini, Sınıf Deneyimi’nin sınav genel puanının %25’ini oluşturduğu, Grup Tartışması’nın sınav genel puanının %10’unu oluşturduğu, Müzik Teorisi ve İşitme Sınavı’nın sınav genel puanının %10’unu oluşturduğu, Kompozisyon’un sınav genel puanının %10’unu oluşturduğu görülmektedir. Finlandiya müzik öğretmenliği lisans programı giriş sınavı aşamaları puan dağılımları incelendiğinde; puanların alanlara göre eşit bir dağılım gösterdiği söylenebilir. Bu özellik de sınavın, müzik öğretmenliği lisans programının içeriği ile örtüştüğünü ve program ile ilgili kapsam geçerliliğini sağladığını göstermektedir.
Sınavın eleme aşamasında kullanılan, öğrencilerin yazılı ifade gücünü ölçmeye yönelik kompozisyon sınavının, genel değerlendirmede seçmeye yönelik olarak da kullanılması, adayların yalnızca müzikal yeteneklerinin değerlendirilmesinin tek kriter olarak seçilmediğini göstermektedir. Bu değerlendirmeye ek olarak, öğrencilerin eğitsel becerilerinin puanlarının da seçim aşamasında kullanıldığı görülmektedir.
44
Şekil 2. Finlandiya müzik öğretmenliği giriş sınavı puan ağırlıkları
Yukarıdaki şekilde Finlandiya’daki Müzik Öğretmenliği Lisans Programı’nın giriş sınavının aşamaları ve bu aşamaların puan ağırlıkları görülmektedir. Tabloya göre; Ön Eleme Sınavı’nı geçen öğrenciler için, 1. Aşama Sınavı’nın sınav genel puanının %25’ini oluşturduğu; 2. Aşama Sınavı’nı oluşturan 1. Çalgı Sınavı’nın sınav genel puanının %12,5’ini, 2. ve 3. Çalgı Sınavı’nın sınav genel puanının %7,5’ini, Sınıf Deneyimi’nin sınav genel puanının %25’ini oluşturduğu, Grup Tartışması’nın sınav genel puanının %10’unu oluşturduğu, Müzik Teorisi ve İşitme Sınavı’nın sınav genel puanının %10’unu oluşturduğu, Kompozisyon’un sınav genel puanının %10’unu oluşturduğu görülmektedir. Finlandiya müzik öğretmenliği lisans programı giriş sınavı aşamaları puanlarının sınavın genelindeki dağılımları incelendiğinde; sınavın yaklaşık olarak yarısının müzik alanındaki becerileri ölçtüğü, diğer yarısının da öğrencilerin öğretmenlik alanı ile ilgili yeteneklerini ve öğrencilerin sözel ve yazılı ifade becerilerini ölçtüğü görülmektedir.
25 12.5 7.5 25 10 10 10 Puan Ağırlıkları (%)
45