personel ihtiyacını karşılamak maksadıyla istihdam edilecek uzman onbaşı ve uzman çavuşların temini, hizmet şartları, görev ve hakları, yükümlülükleri, astsubay sınıfına geçirilmeleri ile ilgili esas ve usulleri düzenlemek olarak belirtilmiş, 2. maddesinde, bu Kanunun Türk Silahlı Kuvvetleri erbaş kadrolarında istihdam edilecek uzman erbaşlarla, bunları istihdam edecek ve bunların istihdamı ile ilgili birlik, kurum ve kuruluşları kapsayacağı hüküm altına alınmış, 4. maddesinde,
"Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından hazırlanan ve Genelkurmay Başkanlığınca onaylanan veya uygun bulunan uzman onbaşı ve uzman çavuş kadrolarına göre, her yıl alınacak uzman erbaşlarla ilgili kadro görev yerleri, anılan komutanlıklar tarafından yayımlanarak duyurulur. İstekli olan ve yönetmelikle belirtilen niteliklere sahip, muvazzaflık hizmetini yapmakta olan çavuş, onbaşı ve erler ile bunlardan terhislerinin üzerinden üç yıldan fazla süre geçmemiş olanlar, müracaat yapılan yılın ocak ayının ilk günü itibarıyla yirmibeş yaşını bitirmemiş olmak şartıyla istenilen belgelerle müracaat ederler. Uygun görülenler yönetmelikle belirtilen esaslara göre çalıştırılırlar." hükmü düzenlenmiş, 19.
maddesinde ise, "Personelde aranacak nitelikler, müracaat şekli ve zamanı, müracaatın kabul edilmesi, sözleşmenin yapılması ve feshedilmesi sebepleri, verilecek sicilin şekil ve usulleri görevde başarısız olma ve kendilerinden istifade edilememe halleri ve bunlara yapılacak işlem şekli, sözleşmenin uzatılmasında uygulanacak esaslar, uzman onbaşıların uzman çavuş olabilmeleri için gerekli şartlar, astsubay sınıfına geçirilecekler için uygulanacak esaslar, astlık üstlük münasebetleri ile bu hususlardaki işlem şekli ve ilgili diğer hususlar kanunun yürürlüğe girmesini takip eden 6 ay içerisinde Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığınca müştereken çıkarılacak bir yönetmelikte gösterilir." hükmüne yer verilmiştir.
20/09/2005 tarih ve 25942 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Uzman Erbaş Yönetmeliği'nin 6. maddesinde; "(1) Uzman erbaş olarak alınacaklarda aşağıdaki şartlar aranır...
g) İcra edilen temel askerlik eğitimini başarıyla tamamlayanlardan güvenlik soruşturması uygun olmak veya ilk atamaları doğrudan kıt'a veya birliklere yapılan uzman erbaşlar için güvenlik soruşturması uygun olmak..
(2) Uzman erbaş olmak için gerek muvazzaflık görevini yaptığı sırada, gerekse terhislerini müteakip başvuruda bulunan ve alınmaları uygun görülen personelin, güvenlik soruşturmaları;
kuvvet komutanlıkları veya Jandarma Genel Komutanlığı yahut Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından yaptırılır. Temel askerlik eğitimi sırasında güvenlik soruşturması sonuçlanmayanların eğitimleri devam ettirilir. Bunlardan güvenlik soruşturmaları olumlu sonuçlananlar göreve başlatılır, olumsuz sonuçlananların ise Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı ile ilişiği kesilir. Türk Silahlı Kuvvetlerinin manevi şahsiyetine gölge düşüren veya askerliğin şeref ve haysiyeti ile bağdaşmayacak eylemlerde bulunanlar ile tutum ve davranışları ile yasa dışı siyasi, yıkıcı, bölücü ideolojik görüşü benimseyenler, uzman erbaş olarak istihdam edilmezler." düzenlemesi yer almaktadır.
Aynı yönetmeliğin 13. Maddesinin son fıkrasında ise "Uzman erbaş olarak göreve başlamış olup da, daha sonra bu Yönetmelikte belirtilen şartlara sahip olmadığı anlaşılanlar hakkında da fesih işlemi yapılır." hükmü bulunmaktadır.
Milli güvenliğin sağlanması görevini yerine getiren Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev alacak personelde bazı özel koşulların aranması, askeri hizmetin güvenliğe yönelik bir hizmet olması nedeniyle gereklidir. Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından, askeri kurumlara personel alınırken, bu personel hakkında yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmalarının Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği ve anılan Yönetmeliğe dayanılarak çıkarılan Jandarma Genel
KARAR NO : 2018/887
komutanlığı Uzman Erbaş Yönergesi ve Silahlı Kuvvetler İstihbarata Karşı Koyma Koruyucu ve Güvenlik İşbirliği Yönergesi uyarınca yapılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacının 22/12/2008tarihinde TSK bünyesinde uzman çavuşolarak olarak göreve başladığı, 05/08/2013 tarihinden, 23/12/2017 tarihine kadar Bartın/Amasra'da DEGAK Özel Tim Komutanlığı'ndagörev yaptığı; 23 Aralık 2017 tarihinde sözleşme süresinin bitecek olması nedeniyle 07/09/2017 tarihindesözleşmesini yenilemek için başvuruda bulunduğu; sevkedildiği Kocaeli Gölcük Necati Çelik Devlet Hastanesinden 01/11/2017 tarihinde "Kurbağaadam sınıfı görevini yapar, Sözleşme yeniler" raporunu aldığı; ancak sözleşmesinin bitmesine 10 gün kala 12/12/2017 tarihinde sözlü olarak (davacının iddialarına göre) sözleşmesinin yenilenmeyeceği bilgisini aldığı ve Polis memuru olan ablası 'nın 22/11/2016 tarihinde 677 sayılı OHAL KHK'sı ile kamu görevinden ihraç edilmesi dolayısıyla sözleşmesinin yenilenmeyeceğinin kendisine sözlü olarak bildirilmesi üzerine; FETÖ iltisakı nedeniyle sözleşmesinin yenilenmemesi şeklinde siciline kayıt düşmemesi ve tazminat alamama endişesiyle (davacının iddialarına göre) 14/12/2017 tarihinde sözleşmesini uzatmak istemediğini belirten dilekçesini Sahil Güvenlik Karadeniz Bölge Komutanlığı'na gönderdiği ve 23/12/2017 tarihinde görevinden ayrılışını yaptığı; 3 hafta sonra 12/01/2017 tarihinde ablası 'in 697 sayılı KHK ile göreve iade edilmesi üzerine; 16/01/2018 tarihinde Sahil Güvenlik Komutanlığı'na yeniden dilekçe ile başvurarak sözleşme yenileme talebinde bulunduğu; davalı idarece cevap olarak Uzman Erbaş Kanunun 12. Maddesinde belirtilen "... Her ne sebeple olursa olsun, sözleşmesi feshedilerek Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişiği kesilen uzaman erbaşlar tekrar Türk Silahlı Kuvvetlerine alınmazlar"
hükmü gerekçe gösterilek 18/01/2018 tarih ve 4440 sayılı işlemle talebin reddi yönünde cevap verildiği; iş bu sözleşmenin yenilenmemesi işleminin iptali istemiyle de bakılmakta olunan davanın açıldığı dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta askeri hizmetin niteliği, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu ve bu Kanun uyarınca düzenlenen Uzman Erbaş Yönetmeliğinin6. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde yer alan yapılacak güvenlik soruşturmasından olumlu sonuç almak biçimindeki koşul ile aynı yönetmeliğin 13. maddesinin son fıkrasında yer alan "Uzman erbaş olarak göreve başlamış olup da, daha sonra bu Yönetmelikte belirtilen şartlara sahip olmadığı anlaşılanlar hakkında da fesih işlemi yapılır." düzenlemesi birlikte değerlendirildiğinde, uzman erbaş olarak görev alacak personelin kendisi, annesi, babası veya kardeşleri yönünden de bilgi edinilmesive buna göre değerlendirme yapılmasını öngören Silahlı Kuvvetler İstihbarata Karşı Koyma, Koruyucu Güvenlik ve İşbirliği Yönergesi'nin kapsamında da bulunduğu anlaşılan davacı hakkında, ablası 'in kamu Erbaş Kanunun 12. Maddesinde belirtilen "... Her ne sebeple olursa olsun, sözleşmesi feshedilerek Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişiği kesilen uzaman erbaşlar tekrar Türk Silahlı Kuvvetlerine alınmazlar" hükmünün, sadece lafzen yorumlanmasının hakkaniyet gereği uygun düşmeyeceği;
davacının sözleşmeyi uzatmama isteğinde ablasının kamu görevinden ihraç edilmesinin doğrudan etkili olduğu; bunun da iradesini etkileyen bu hususun, ablasının kamu görevine iade edilmesi üzerine hemen ortadan kalkarak sözleşme yenileme talebinde bulunmuş olmasından açıkça anlaşıldığı; dolayısıyla iradesi fesada uğrayan davacının yaptığı başvuru üzerine, davalı idare
ZONGULDAK İDARE MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/270 KARAR NO : 2018/887
tarafındanbu hususun değerlendirilerek, sonucuna göre işlem tesis edilmesi gerektiği hususları açıktır.
Bu durumda; yukarıda izah edilen nedenlerle davacının sözleşmesinin yenilenmesi talebininreddine dair 18/01/2018 tarih ve 4440 sayılı işlemin hukuka ve mevzuata aykırı olduğu;sonuç ve kanaatine varılmaktadır.
Açıklanan nedenlerle; dava konusu işlemin iptaline, aşağıda dökümü yapılan 204,00 TL yargılama gideri ile kararın verildiği tarihte yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca duruşmalı işler için belirlenen 1.660,00 TLvekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, artan posta ücretinin karar kesinleştikten sonra mahkememizce davacıya iadesine, kararın tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde Ankara Bölge İdare Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere 23/10/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan 37749
Üye 191851
Üye 182299
YARGILAMA GİDERLERİ :
Başvurma Harcı : 35,90 TL
Karar Harcı : 35,90 TL
Vekalet Harcı : 5,20 TL
Posta Gideri : 127,00 TL
TOPLAM : 204,00 TL
KARAR NO : 2020/83
DAVACI :
VEKİLİ : AV. BURAK YABACI
Elektronik Tebligat Adresi Mevcuttur.
DAVALI : MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI VEKİLİ : AV. BİRCAN AKGÜL TOPRAK
Yahya Galip Cad.Bakanlıklar, Çankaya/ANKARA
DAVANIN ÖZETİ : Davacının, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Kuzey Görev Grup Komutanlığı'na bağlı TCG Kemal Reis Gemisinde uzman erbaş olarak görev yapmakta iken, sözleşmesi feshedilmek suretiyle Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemin Kocaeli 1. İdare Mahkemesi'nin 29/11/2018 tarihli E:2018/929 ve K:2018/1212 sayılı kararı ile iptal edildiğinden bahisle, anılan işlem nedeniyle görevinden ayrı kaldığı döneme ilişkin uğramış olduğu zararına karşılık fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00-TL maddi, 10.000,00-TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir
SAVUNMANIN ÖZETİ : Tazminat istemine dayanak sözleşmenin feshi işleminin iptaline ilişkin mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu, meydana gelen zarar ile idarenin eylemi ya da işlemi arasında nedensellik bağının bulunması gerektiği, işaret olunan hukuki durum ve ilkeler çerçevesinde davanın dayandığı maddi olay değerlendirildiğinde, tazmin şartlarının gerçekleşmediği ve bu yöndeki taleplerin haksız ve mesnetsiz olduğu ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
TÜRKMİLLETİADINA
Karar veren Kocaeli 1. İdare Mahkemesi Hakimliği'nce, önceden belirlenen 23/01/2020 tarihinde saat 11:20'de açılan duruşmada hazır bulunan davacı vekili Av. Burak YABACI ile davalı idare vekili Av. Demet OKUTAN TÜTÜNOĞLU'na usulüne uygun söz verildikten sonra dava dosyası incelenerek gereği düşünüldü:
Dava; davacının, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Kuzey Görev Grup Komutanlığı'na bağlı TCG Kemal Reis Gemisinde uzman erbaş olarak görev yapmakta iken, sözleşmesi feshedilmek suretiyle Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemin Kocaeli 1. İdare Mahkemesi'nin 29/11/2018 tarihli E:2018/929 ve K:2018/1212 sayılı kararı ile iptal edildiğinden bahisle, anılan işlem nedeniyle görevinden ayrı kaldığı döneme ilişkin uğramış olduğu zararına karşılık fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00-TL maddi, 10.000,00-TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
T.C. Anayasası'nın 125. maddesinin ilk fıkrasında; idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolunun açık olduğu, son fıkrasında ise; Türkiye Cumhuriyeti’nin
KOCAELİ
1. İDARE MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/634