Eko gastronomi

Kırklareli yöresine baktığımızda, çevre ve iklim Ģartlarının yemek kültürüne büyük etkisi olduğu görülmektedir. Halk arasında Balkan ya da dağ köyleri diye tabir edilen bölgelerde hayvancılık beslenme alıĢkanlıklarında ön plana çıkarken, ova olarak tabir edilen yerleĢim yerlerinde tarımsal faaliyetlere dayalı beslenme alıĢkanlıklarının ön plana çıktığını, kıyı kesiminde ise deniz ve deniz ürünlerinden yapılan yemeklerin tüketildiğini görüyoruz (Çakır 2010).

Çizelge 4.12: Kırklareli‘nin Yöresel Yemeklerinin Listesi Çorbalar

Terbiyeli ĠĢkembe

Çorbası Kıymalı Çorbası Domates Sütlü Çorba (Doğum Çorbası) Kuzu Çorbası, Kulağı

Ciğerli Tavuk Suyu

Çorba Misket Çorbası TavĢan Çorbası Mısır Çorbası(KaĢe)

Sütlü Hamur Çorbası Labada Çorbası Kesme Çorbası Yoğurt Çorbası

Isırgan Otu Çorbası Ovmaç Çorba Ot Çorbası Tavuk Suyu Çorba

Ciğer Çorbası Kulak Çorbası Patates Çorbası Tarhana Çorbası

Sebze Yemekleri

Buzağlık Mantarı Çamlık Mantarı Gelincik Boranisi EkĢimikli Menemen

Yalancı Kapama Gelincik Yemeği Mancar Yaprak Sarma

Fırında Labada Sarma Fırında Kırmızıbiber

Dolması Mısır Unlu Lahana Sarması Gelincikli Otu Isırgan

Ispanaklı Isırgan Otu Patates Köftesi Labada Sarması Pirinçli Gelincik

Yemeği

Labada Boranisi Ispanak Köftesi EkĢimikli Biber Sarımsaklı Patates

Et Yemekleri

Kırklareli Köftesi Ciğer Kapama Keser Köfte Bıldırcın Kebabı

Kuzu Kapama Tavuk Kapama Sulu Köfte Oğlak Kapama

Sızdırmalı Pırasa Kalle Oğlak Kebabı Papaz Yahnisi

Sızdırmalı Soğan AĢı Unlu Tavuk

Baklagiller

Anız Fasulyesi Börülce Paspala Fasulyesi

Tatlılar

Yumurta Helvası HöĢmerim KaĢık Helvası Erik Bulamacı

Fırında Ġrmik Tatlısı Kalbura Bastı Kaymaçina Gazozlu Kek

Hamur ĠĢleri

BoĢnak Böreği (Pita) Akıtma Çıplak BoĢnak Mantısı

EkĢimikli Kuru Pazı

Böreği Karma AĢ Isırgan Otlu Gözleme EkĢimikli Kesme

EkĢimikli Yağlamaç Kıvrım Böreği Keçi Ayağı EkĢimikli Kulak

Gelincik Otlu Börek Kuskus Köy Ekmeği Nohutlu Ekmek

Kaygana Kulak Sini Mantısı Yağlamaç

Mısır Çöreği Lokma Pirinçli Börek Yağlı Çörek

Mısır Unlu Tuzlu

Kek (Luçenik) KızarmıĢ Kesme Ekmekli

Spesiyaller

Un KaĢası Acı Sos Üzüm TurĢusu EkĢimikli Kaçamak

Bulgur Pilavı (Doğum

Pilavı) Ahlat TurĢusu

Treypa Kaçamak

Kızılcıkdere Sucuğu Ayran Paparası EkĢimik Isıtması Kavurmalı Kaçamak

Pırasa Bulamacı Sızdırma Hardaliye Pekmezli Kaçamak

Domates Bulamacı Tarhana KaĢası Süt Bulamacı Sütlü Biber TurĢusu

Ekmek Paparası Ayran KaĢası Sulu Kaçamak Urup

Plaksa (Mısır Unlu

Börek) Börülceli Pilav Tavuklu

Yumurta Yemekleri Cici Papa (Yumurtalı Ekmek)

Oturtma Yumurta Sucuklu Yumurta Soğanlı Top

Yumurta

Sızdırmalı Yumurta Tarla Yumurtası

Salatalar

Börülce Salatası

(Papuda)

Gelincik Salatası Yoğurtlu Turp Kuzu Kulağı (EkĢi

Ot)

Cevizli Turp Piyaz Manca Çoban Salata

Komposto Ve HoĢaflar

Erik Kompostosu Pancarlı Erik

Kompostosu

Kızılcık ViĢne Kompostosu

Güvem KıĢa Hazırlık

KurutulmuĢ Acı Biber KurutulmuĢ Kırmızı

Biber

Kesme KıĢlık Pazı

Sivri Biber Kurutma Erik Kurusu ViĢne Reçeli Kuskus

KurutulmuĢ Domates Kokulu Tuz Kuru Nane Elma Kurusu

Kızılcık Marmelatı Kuzu Otu Tarhana Pancar Pekmezi

Ġncir Reçeli. Kırma Yufka

TurĢular

Kırmızı Domates

TurĢusu

Kavun Keleği TurĢusu YeĢil Domates TurĢusu Lahana TurĢusu

Cin Biber TurĢusu Yağlı TurĢu Kıymalı TurĢu Patlıcan TurĢusu

Ġğneada ve çevresinde Nisan ve Mayıs aylarında doğada kendiliğinden çıkan labada, gelincik, ısırgan, kuzukulağı, ebegümeci gibi doğal otlar ziyaretçiler tarafından toplanabilmektedir. Bu otlarla birçok yöresel yemek yapılabilir. Bunlar; labada çorbası, kuzukulağı çorbası, ısırgan otu çorbası, ot çorbası, ot köftesi, labada sarması, labada boranisi, gelincik boranisi, maçiz, mancar, ısırgan otlu gözleme, gelincik otlu börek, kuzukulağı salatası, ot yemeğidir.

Ġğneada yol güzergahı üzerinde birçok doğal su kaynağı ve çeĢme bulunmaktadır. Bu çeĢmelerin birçoğunda köylüler tarafından yöresel yiyecek ve içecekler satıldığı satıĢ tezgahları kurulmaktadır. Satılan bu yiyecek ve içecekler bölgeyi ziyaret eden ziyaretçiler tarafından geri dönüĢlerde satın alınmaktadır.

Kırklareli‘nin özgün içeceklerinin baĢında Hardaliye gelmektedir. Hardaliye olgun yaĢ üzümlerden hazırlanan bir içecektir. Bu sebeple eski dönemlerde son üzümlerden olan Papazkarası ve Pamit cinsi üzümler tercih edilmekteydi. ġimdilerde bu durum biraz değiĢmiĢtir. Cardinal ve Alphonse cinsi üzümler daha çok tercih edilirken, nasıl sonuçlar alınacağının tesbiti için Cabarnet, Cinsaut ve Öküzgözü cinsi üzümlerle de üretilme yoluna gidilmektedir.

Hardaliyenin hazırlanması üzümlerin en olgun dönemlerine rast gelecek Ģekilde bağbozumu sonrasında baĢlar. Bu sebeple Eylül ortalarından itibaren, Ekim ve Kasım ayları boyunca hardaliye yapımı sürdürülmektedir.

Hardaliye yapımındaki püf noktalardan birisi özellikle meĢe odunundan hazırlanan alt kısmından 10-12 cm yükseklikte bir de musluğu bulunan fıçılardır. OlgunlaĢmıĢ kendine has kokusu ve rengi olan üzümler yıkanıp, ezilmeden dikkatlice saplarından ayrılırlar. Hafif çatlatılan (fakat ezilmemesi Ģarttır) üzümler bir sıra fıçıya d izilir. Üzerine bir kat viĢne yaprağı, onun üzerine de hafif çatlatılmıĢ siyah hardal tohumu dizilir. Bu dizme iĢlemi fıçının üzerinde 5-6 parmak boĢluk kalıncaya kadar sürdürülür. Dizme iĢlemi bitince üzerine üzümlerden dökülen Ģıra ve üzüm tozu dökülür. Hardal tohumu üzüm Ģırasının mayalanmasını engelleyecek, dolayısıyla alkole dönüĢmemesini sağlayacaktır. Hardaliyenin içime hazır olması için 20-22 gün beklenir. Elde edilen Ģıra tortusundan arındırılması için süzülüp içime hazır hale getirilir (Anonim 2011k).

Bölgedeki restaurantlarda ziyaretçiler tarafından en çok rağbet gören yemek kendine has lezzeti ve tadıyla Kırklareli bölgesindeki hayvanların etinden elde edilen meĢhur Kırklareli köftesidir. Köfte dıĢında balık yemek isteyenlerin ilk tercihi Ġğneada merkezde mevsimine göre kalkan, mersin balığı ve kefaldir. Ġğneada merkez dıĢındaki yol

Ziyaretçilerin en çok hediyelik tercih ettiği yiyeceklerden biri de pancar pekmezidir. Pancar pekmezi satın almak isteyenler Ġstanbul‘dan Ġğneada‘ya dönüĢ kavĢağında yer alan Poyralı Köyü‘nden pancar pekmezi satın alabilirler.

Ġğneada ve çevresindeki zengin bitki örtüsü Ġğneada balının kimliğini belirler. Özellikle beldenin Sislioba köyünde yetiĢtirilen ballar organik üretime sahip olduğu kadar, çeĢitli kurumlarda yaptırılan tahliller buradan elde edilen balların Doğu Karadeniz'in "Anzer Balı" ile eĢdeğer bir kaliteye eriĢtiğini de ortaya koymaktadır (Anonim 2010t).

Çizelge 4.13: Ġlde Bulunan Turizm ĠĢletme Belgeli Yeme–Ġçme Tesisleri

Sınıfı / Kapasitesi Adı Adresi Telefon

1. Sınıf Lokanta (300 kiĢilik ana yemek salonu, 150 kiĢilik alakart

Lokanta)

Ġğneada Resort Otel Ġğneada Köyiçi Mevkii, Ġğneada

(0288) 692 21 74

Özel Tesis (330 kiĢilik ana yemek salonu)

288 Cafe

Restaurant

Ġğneada Köyiçi Mevkii, Ġğneada

(0288) 692 21 74 2. Sınıf Lokanta

(70 kiĢilik lokanta) Best Otel Bilgiç K.Ġbrahim Mah. Dereüstü Sk. No: 1

KIRKLARELĠ

(0288) 214 46 71 (0288) 214 32 63 2. Sınıf Lokanta

(100 kiĢilik lokanta)

AkkuĢ Kaya Otel Karacaibrahim Mah.

Arpalı AĢağıpınar Turist Yolu KIRKLARELĠ (0288) 214 12 31 (0288) 214 40 20 1. Sınıf Lokanta

(300 kiĢilik lokanta) Lüleburgaz Yaman Otel

KurtuluĢ Mah. Ġstanbul Asf. Mev.

LÜLEBURGAZ

(0288) 427 36 13 (0288) 417 16 13 1. Sınıf Lokanta

(180 kiĢilik lokanta) Seçkin Restaurant Dere Mah. Ġmar sınırı Belediye sınırı

No:1 LÜLEBURGAZ

(0288) 412 88 22

Kaynak: Anonim (2009h). 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Revizyon Çevre Düzeni Planı - Plan Analitik Raporu, Trakya Kalkınma Ajansı. http://www.trakyaka.org.tr/uploads/pdf/cevre_plan.pdf

Belgede İğneada ve çevresinde ekoturizm potansiyelinin belirlenmesi ve kırsal kalkınma açısından değerlendirilmesi (sayfa 61-64)