E-Polis Ana Kapısı Polis Bilgi Sistemi (POLNET)

POLNET (Polis Bilgi Sistemi) POLNET-2000 adı altında polisin ihtiyacı olan her türlü bilgiye en kısa zamanda hızlı ve güvenilir biçimde ulaşmasını sağlayacak, ayrıca ses, imaj, ve video aktarımına da olanak verecek şekilde dizayn edilmiş bir network ağıdır. POLNET kısmı sistemin polis bilgisayar network kısmını nitelerken 2000 yılı ise projenin başlangıcını ifade etmektedir. POLNET-2000 iki ayrı konuya odaklanmaktaydı: (1) birbirinden bağımsız değişik veri tabanlarını entegre eden polis bilgi bankası, (2) bilgisayar kablo, modem ve diğer yapısal aygıtlarla bütün polis merkezlerini birbirine bağlayan ve veri alışverişine olanak sağlayan bir intranet

126 konumundadır. Polis teşkilatının ihtiyaçlarına projenin kapsamına ve teknoloji gelişmelere paralel olarak 1999 yılında POLNET-2000 projesi iki kısma ayrılmıştır.

Birincisi polis bilgi sistemi POLNET, ikincisi ise polis bilgisayar ve iletişim network yapısı (TRANSPOL) projesidir.²⁴⁰Ancak Emniyet Teşkilatı’nın artan ihtiyaçları doğrultusunda net gibi bir bilgisayar ağına dönüşmüş hâlihazırda bu sistem kendisine bağımlı olarak çalıştığı bir veri bankası olan TRANSPOL ile birlikte, Mobil Elektronik Sistem Entegrasyonu (MOBESE), Trafik Bilgi Sistemi (TBS), Polis Bilgisayar Sistemi, Kriminal Polis Laboratuvarları Daire Başkanlığınca yürütülen sistem (KPL-NET), Otomatik Parmak İzi Teşhis Sistemi (AFIS), Personel Bilgi Sistemi (PBS), E-pasaport, evrak ve bilgi yönetim sistemi vb. birçok alt bilgi sisteminden meydana gelmektedir.²⁴¹Çalışmanın ilerleyen kısımlarında bu sistemlerden uygulamaya geçirilerek halkın etkin olarak kullanımına sunulan ve kurum bünyesinde önemli olarak görülen e-polis uygulamaları başlıklar halinde incelenecektir.

İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü’nün Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı tarafından POLNET iletişim altyapısının yenilenmesi projesi için Koç Sistem ve Juniper işbirliği ile yepyeni bir projeye imza atılmıştır. Polis teşkilatının kamuda e-dönüşüm konusundaki yerini bir kez daha vurgulayan bu projenin tamamlanması ile Türkiye’nin her ilindeki emniyet birimleri birbirleri ile daha hızlı ve daha güvenli haberleşme olanağına kavuşulmuştur. Bu sistem sayesinde aynı zamanda IP, telefon, tele-konferans, video konferans uygulamaları da kolaylıkla yapılabilir hale getirilmiştir. POLNET, Emniyet Teşkilatı’nın değişik birimleri tarafından ayrı ayrı

240Kübra Gültekin, “Açık Sistem Teorisi Perspektifinde Türk Polis Teşkilatı’nda E-Polis Uygulamalarının Değerlendirilmesi”, Güvenlik Hizmetlerinde Çağdaş Yaklaşımlar (Ed.

S. Kenan Gül ve Muhittin Karakaya), Polis Akademisi Yay., Ankara,2011, s.45-54.

241http://polnet/?wslt=874F5D57-F9D0-42E1-941F-CB9BE9572DE4, 03.09.2013.

127 kurulması düşülen ses, görüntü, parmak izi vb. uygulamaları ve veri haberleşme ağlarını müstakil güçlü bir omurga halinde tek bir telekom altyapısı üzerinden kurulması amacıyla; e-devlet ana kapısı projesinin polis teşkilatı içerisindeki mikro versiyonu olarak 2001 yılında hayata geçirilmiştir.²⁴²

POLNET ulusal ve uluslararası tüm bilgi ağları ve bilgi bankalarına entegre olabileceği düşünülerek tasarlanmış, ülkemizin enformasyon toplumu olması yolunda önemli projelerden biridir. Çağımızda sosyal, ekonomik ve özellikle teknolojik değişmeler hızla artmakta ve bu artışın etkileri her geçen gün yaşamımızda daha fazla hissedilmektedir. Bu doğrultuda POLNET projesi ile e-polis uygulamaları başlatılmış ve Emniyet Teşkilatı e-devlet için gerekli hazırlığı tamamlamıştır.²⁴³

Emniyet Teşkilatı’nın gelişen yeni teknolojiler ve değişen kurumsal ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilen kurumsal uygulama yazılımları ile Emniyet Teşkilatı birimlerine kesintisiz bilişim desteği verilmektedir. E-imza altyapısına uygun olarak geliştirilen Elektronik Belge ve Dokümantasyon Yönetim Sistemi, kurum içi yazışmaları elektronik ortama taşımıştır. E-imza entegrasyonu sonrasında, dış kurumlarla hali hazırda kâğıt üzerinde yapılan yazışmalar da elektronik ortama taşınarak bütün evrak akışı sistem üzerinden sağlanacaktır. Pasaport, araç tescil, sürücü, silah ruhsat işlemleri; elektronik ortamdan kırtasiyecilikten arındırılmış şekilde, en kısa sürede yapılmaktadır. Trafik cezalarının izlenebilirliğinin artması ve etkin trafik denetimleri ile kaza oranları düşürülmüştür. Hudut kapılarında

242A.g.k.

243http://www.bilgiteknolojileri.pol.tr/Sayfalar/projeler.aspx,05.09.2013.

128 uygulamaya geçirilen projelerle hızlı ve etkin hizmetlerle ülkemizin güvenliğine, turizmine olumlu katkılar sağladığı ifade edilmektedir. ²⁴⁴

POLNET Emniyet Teşkilatı iç otomasyon, ortak veri tabanı projesidir. Bilgiye erişim amacıyla yapılan yazışmalar ve bu yazışmaların kaybettirdiği zaman ortadan kaldırılmış, birçok hizmet gerektiği gibi yapılmaya başlanmış ve etkinlik arttırılarak daha kaliteli hizmet verilmesi hedeflenmiştir. POLNET Emniyet Teşkilatı bünyesinde sadece kullanıcı düzeyinde olmayan çok geniş bir bilişim kültürü oluşturmuştur. Bugün itibari ile hemen hemen bütün birimlerimizin POLNET üzerinde bir web sitesi bulunmaktadır. Yürürlükteki güncel mevzuat gibi uygulamalar bu web siteleri aracılığı ile tüm personele ulaştırılmaktadır.²⁴⁵

Polisin görevinin gerekli kıldığı her türden bilgiye hızlı kolay bir şekilde sistem ve yazılımları kullanarak ulaşmasını sağlayacak, tüm veri girişlerinin ve sorgulamalarının yapıldığı bir sistemi olan POLNET’in ilk aşaması 2002 yılbaşında 81 İl Emniyet Müdürlüğü ve 86 hudut kapsın kapsayacak şekilde devreye girmiştir.

Bu kapsamda 31 ana uygulama, 51 sorgu programı, 26 lokal uygulama ve çok sayıda istatistik programı hizmet vermeye başlamıştır.²⁴⁶POLNET’in ikinci aşmasında 2003-2004 yılarında 710 ilçe ve 1350 polis merkezi sisteme dâhil edilmiştir.²⁴⁷ 2013 yılı itibariyle 81 İl Emniyet Müdürlüğü, 262 merkez ve taşra teşkilatı, 87 hudut

244A.g.k.

245http://www.bilgiteknolojileri.pol.tr/Sayfalar/projeler.aspx, 06.09.2013.

246DPT, E-devlet Proje ve Uygulamaları, s.67.

247Ahmet Kocabal, “E-Türkiye’nin Büyük Ödüllü Projesi PolNet”, Polis Dergisi, Y.9, S.37, 2003,s.23-24.

129 kapısı, 3 Dış Bağlantı, 138 İlçe Emniyet Müdürlüğü, 100 İlçe Emniyet Amirliği olmak üzere toplam 671 lokasyon, POLNET’e bağlı olarak çalışmaktadır.²⁴⁸

Daire Başkanlıklarının tamamına yakın bir bölümü bu süreçte polis bilgisayar ağı kapsamına dâhil edilmiş gerekli istatistik ve raporları sistemden kolayca aşabilir hale getirilmiştir. POLNET, Adli Sicil, Jandarma Genel Komutanlığı, Başbakanlık, Milli Savunma Bakanlığı gibi görevde müşterek bilgilerin kullanıldığı sistemlerle de bağlantılı olarak kullanılmaktadır.²⁴⁹

1996-2000 yılları arasında uygulanması düşünülen POLNET-2000 projesinde kullanılacak olan sunucu sistemler, kişisel bilgisayarlar, iletişim cihazları ve altyapı ile ilgili hesaplanan sistem konfigürasyonun maliyeti 96 milyon dolar olarak öngörülmüş olup, bu güne kadar yaklaşık 37 milyon dolar Polis Teşkilatını Güçlendirme Vakfı ve Genel Bütçe kaynaklarından kullanılmıştır.²⁵⁰Emniyet Genel Müdürlüğü Bilgi ve İletişim Altyapısı olan POLNET üzerinde sunulan servislere, Teşkilat mensuplarının hızlı, güvenli ve sorunsuz erişmeleri için yaklaşık 250.000 kullanıcı, 50.000 bilgisayar, 100 sunucu ve birçok sistem servisi etkin bir şekilde yönetilmektedir.²⁵¹

Emniyet Teşkilatı’nda mevcut yapı; şu anda Ankara merkez olmak üzere sırasıyla 1 Ana Merkez ve 10 Bölge Merkezinden oluşmaktadır. (Ankara, İstanbul, İzmir, Antalya, Adana, Bursa, Samsun, Erzurum, Diyarbakır, Van ). Bu bölge merkezleri

248http://www.bilgiteknolojileri.pol.tr/Sayfalar/projeler.aspx, 07.09.2013.

249http://www.egm.gov.tr ,07.09.2013.

250Ekrem Oyun, Yusuf Aşkan, “Bilgi Toplumu ve Polis Bilgi Sistemi PolNet”, 2.Polis Bilişim Sempozyumu, Ankara, Emniyet Genel Müdürlüğü Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı, 2005, s.127.

251http://www.bilgiteknolojieri.pol.tr/sayfalar/projeler/aspx, 09.09.2013.

130 İletişim Altyapısına göre belirlenmiştir. Bölge merkezleri üzerinden 81 il ve 92 hudut kapısının online olarak merkez bilgisayarına bağlantıları sağlanmıştır.²⁵²

POLNET projesinin öncelikli amacı Emniyet Teşkilatı tarafından yürütülen hizmetlere bilgisayar desteği vererek, ifa edilen güvenlik görevini aksamadan etkin bir şekilde yerine getirilmesini; yurtiçi ve yurt dışında bulunan diğer kurumlarla bilgisayar bağlantısı kurarak bilgi alış verişini gerçekleştirmek suretiyle, polisin kendisini ilgilendiren bilgilere Türkiye’nin her yerinden hızlı bir şekilde erişmesini sağlamak olarak ifade edilmektedir.²⁵³

POLNET projesinin genel olarak amaçları sıralayacak olursak: Ulusal ve uluslararası bütün bilgi ağ ve bankaları üzerinde sorgulama yapılmasına olanak sağlamak, delillerin daha hızlı toplanmasını ve değerlendirmesini mümkün kılmak, birimler arası koordinasyonun daha çabuk sağlanması ve zaman mekân sınırının kaldırılması, parmak izi, balistik karşılaştırmalar, DNA analizleri, kan ve doku tahlilleri gibi gelişmiş laboratuvar gerektiren hizmetlerin POLNET üzerinden değerlendirilmesi, kırtasiyecilik anlamındaki bürokrasinin azaltılarak, işlemlerin daha hızlı ve etkin ve düşük maliyetli olarak yürütülmesi, vatandaşlara ihtiyaç duydukları bilgilere her an ulaşabilme imkânının sağlanması, trafik ve genel denetimlere hız kazandırılması, pasaport ruhsat vb. işlemlerin çevrimiçi olarak daha pratik bir şekilde yürütülmesidir.

POLNET bu amaçlar doğrultusunda hedeflerini ise kullanıcıların veri tabanına hızlı erişimini sağlamak, e-posta ve evrak otomasyonu sistemlerini aktif hale getirmek,

252http://www.egm.gov.tr/daire.bilgiislem.asp, 09.09.2013.

253Nevzat Yazıcı, “Emniyet Teşkilatı’nın E-devlet Yapılanmasındaki Yeri”, Polis Bilimleri Dergisi, 2003, s.41.

131 intranet hizmetlerini(gazete, dergi vb.) uygulamaya geçirmek, video konferans ve ilçe karakol ve polis otolarına kadar hizmet verilmesi olarak belirlemiştir.²⁵⁴