Devlet’ten Vatandaşa E-Devlet Uygulamaları: Vatandaş Memnuniyeti mi

145 Ethernet Erişim Teknolojisi Emniyet Teşkilatı’nın hizmetine sunularak, esnek bant genişlikleri ile yüksek hızlara ihtiyaç duyulan projeler de yapılabilmektedir.²⁸⁴

3.3. Devlet’ten Vatandaşa E-Devlet Uygulamaları: Vatandaş Memnuniyeti mi

146 yüksek kaliteli, belli ölçüleri ve özellikleri olan ve yüz biyometrisinin tespit edildiği fotoğraflardır.²⁸⁶

Ülkemizde, 1 Haziran 2010 tarihi itibariyle e-pasaport uygulamasına geçilmiştir.

Tüm dünyada e-pasaportların kullanıma girmesine ve bu sayede belge güvenliğinin artmasına bağlı olarak giderek artan sayıdaki ülkede sınır geçişlerinde otomatik pasaport okuma/tanıma sistemleri kullanılmakta ve böylece pasaport kontrol işlemleri hızlanmaktadır. Ancak teorik olarak e-pasaport yongalarındaki bilgilerin sahte bir yongaya kopyalanması mümkündür.²⁸⁷ Ülkemizin de e-pasaport üretmesiyle vatandaşlarımızın seyahatleri bundan böyle daha süratli ve kolay hale gelecektir. E-pasaport başvuruları Türkiye'de 81 il ve 289 İlçede Emniyet Müdürlüğüne, yurt dışında ise bağlı bulunduğunuz dış temsilciliklere yapılabilmektedir.²⁸⁸

Araç ve Sürücü Bilgi Sistemi (ASBİS);Araç tescil ve sürücü belgesi işlemlerinin elektronik ortamda online olarak yapıldığı siteme ASBİS²⁸⁹ denilmektedir. Araç tescil sürücü belgesi düzenleme sistemi, işlemlerin Avrupa Birliği ve e-devlet normlarına uygun bir yapıya kavuşturulması ve bu işlemlerin tek merkezden elektronik ortamda online olarak yapılması, tescil belgesi ve sürücü belgelerinin ilgililerin adreslerine gönderilmesi amacıyla, 2005 yılından bu yana Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde ilgili Bakanlık, kurum, kuruluş ve sivil toplum örgütleri temsilcilerinin katılımıyla yürütülen çalışmalar sonucunda "Araç Tescil ve Sürücü Belgesi İşlemlerinin Elektronik Ortamda Online Olarak Yapılması" adı altında bir

286http:// www.bilgitekonolojileri.pol.tr/Sayfalar/projeler.aspx, 04.10.2013.

287https://epasaport.egm.gov.tr/hakkinda/sikcasorulansorular.aspx, 04.10.2013.

288http:// www.bilgitekonolojileri.pol.tr/Sayfalar/projeler.aspx, 04.10.2013.

289ASBİS Projesi; Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) ve Türkiye Bilişim Vakfı (TBV) tarafından bu yıl 8.'si gerçekleştirilen ve 20 Aralık 2010 tarihinde e-Türkiye(e-TR) ödülünü almaya hak kazanmıştır.

147 proje oluşturulmuştur.²⁹⁰ Bu proje Başbakanlık tarafından üç yüzden fazla proje içerisinden seçilerek önceliklendirilen 11 e-devlet projesi içerisinde birinci sırada yer almıştır.²⁹¹

"Araç Tescil ve Sürücü Belgesi İşlemlerinin Elektronik Ortamda Online Olarak Yapılması" projesi üç ana bölümden oluşmakta olup, bunlar; yeni (sıfır) araçların tescil işlemleri²⁹², tescilli (ikinci el) araçların satış, devir ve tescil işlemleri²⁹³, sürücü belgesi verilmesi²⁹⁴işlemleridir. ASBİS sisteminin hayata geçirilmesi ile hedeflenen araç ve sürücü belge işlemlerinin Avrupa Birliği ve e-devlete uygun bir yapıya kavuşturularak, tek merkezden elektronik ortamda yapılması ve ilk müracaat yerinde sonuçlandırılması amaçlanmıştır.

Bu uygulamaların dışındaTürkiye genelinde kayıt yapılan sürücü ceza belgelerinin bilgileri ile sürücü kayıtlarını tutmakta olan sürücü ceza programı yine Türkiye genelinde meydana gelen ölümlü veya yaralanmalı trafik kazalarına ait bilgilerin

290www.asbis.gov.tr, 05.10.2013.

291A.g.k.

292Ayrıntılı bilgi için bkz. Ülkemizde üretilen veya ithal edilen araçların bayilerden satışı yapıldığı anda tescil işlemlerinin yapılıp vatandaşlarımızın ayrıca herhangi bir kamu kurumuna gitmek zorunda kalmaması amaçlanmaktadır. Proje ile İthalatçılar veya üreticiler tarafından araç uygunluk belgeleri elektronik ortamda ve e-imzalı olarak gönderilecektir.

Araç satışı yapıldığında bilgiler bayiler tarafından elektrik ortamda gönderilecek ve tescil talebinde bulunulacaktır. Genel müdürlüğümüz sistemi tarafından araçla ilgili tüm sorgulamalar online olarak yapıldıktan sonra araç sahibine geçici tescil belgesi verilecektir.

293Ayrıntılı bilgi için bkz. 5942 sayılı Kanun Gereği, 01.05.2010 tarihi itibariyle, Noterlerde gerçekleştirilen satış işlemleri online hale getirilmiştir. Araç plakasının değişmesi gerekmeyen tescil işlemlerinde, araç sahibinin, trafik tescil kuruluşuna gelmesine gerek kalmaksızın, tescil ve trafik belgesi adresine PTT aracılığıyla gönderilmektedir. Bu doğrultuda, PTT ile entegrasyon çalışmaları tamamlanmıştır. Daha önce, Noterde satış işlemi gerçekleştirilen araçlarla ilgili olarak trafik tescil kuruluşları ya da noterler tarafından vergi dairelerine yapılan evrak bildirimi yerine, Gelir İdaresi Başkanlığına web servisleri üzerinden otomatik olarak bildirimler yapılmaktadır.

294Ayrıntılı bilgi için bkz. Sürücü belgesi almak isteyen kişiler ilgili “Motorlu Taşıtlar Sürücü Kursuna ” elektronik ortamda müracaat edebilmektedir. Milli Eğitim Bakanlığınca sürücü kursundaki vatandaşlara yönelik yapılan sınavlarda başarılı olan kişilere ait bilgiler elektronik ortamda ASBİS sistemine gönderilecektir. Elektronik ortamda gelen verilere göre düzenlenen sürücü belgeleri kişilerin adreslerine posta ile gönderilecektir. Vatandaşların yoğun biçimde Trafik birimlerine gelmelerine gerek kalmayacaktır.

148 tutulması ve bu bilgilere göre trafik kazalarına ait istatistikî sonuçların elde edilmesini sağlayan kaza programı, ülke genelinde araç işlemlerinin yapılması sırasında ve yapılan trafik uygulamalarında araç ile ilgili aranma-bulunma bilgilerine ulaşarak mevcut kayıp oto (oto hırsızlık) olaylarının çözülmesine destek sağlayan çalınan araç programı, aranan kişilerin tespit edilmesi, yakalanması ve istatistiklerin tutulabilmesi için kullanılmakta olan kimlik bildirme programı ve silah ruhsat kayıtlarının tutulduğu silah ruhsat programları aktif olarak vatandaş ve kurum personeli tarafından kullanılabilmektedir.²⁹⁵

EGM kurumsal internet sayfası www.egm.gov.tr adresinden bilgi edinme, yetişkin kayıp sorgulama, çocuk kayıp sorgulama, kimliği belirsiz ceset sorgulama ve otoparka çekilen araç sorgulama sekmelerinden vatandaşlara hizmet verilmektedir.²⁹⁶

Güvenlik birimleri bilişim teknolojileri alanında gelişen tüm yenilikleri takip etmek ve bunlara ayak uydurmak zorundadır. Bilişim teknolojisi sayesinde sanık ve suçlular hakkında bilgi toplamak, bu bilgileri depolamak ve gerektiği zaman tekrar tekrar bu bilgilere ulaşarak bunları kullanmak oldukça kolaylaşmıştır.²⁹⁷ Emniyet Teşkilatı’ndan vatandaşa yönelik bütün bu uygulamalar yukarıda da bahsedildiği üzere kamu hizmeti perspektifinde vatandaşa daha iyi hizmet sağlayabilmek üzere yapılmıştır. Ancak bu sistemlerin birçoğu polisin asli görevi olan iç güvenliğin sağlanmasına yönelik olmayıp tali görevleri olan pasaport, trafik tescil vb. işlemlerin yürütülmesine yöneliktir.

295http:// www.bilgiteknolojileri.pol.tr/Sayfalar/projeler.aspx, 07.10.2013.

296A.g.k.

297İbrahim Cerrah, “Bilişim Teknolojileri ve Etik: Bilişim Teknolojilerinin Güvenlik Hizmetlerinden Kullanımının ‘Etik Boyutu’ ve ‘Sosyal Sonuçları’”, Polis Bilimleri Dergisi, C.4, S.1-2, s.137-156.

149 Mevcut uygulamaların devamlılığı ve başarısı vatandaşlarca doldurulan beğeni anketlerince ortaya konulmaktadır. Bu bağlamda aslen kamu hizmeti yürütmekten sorumlu olan Emniyet Teşkilatı bir yönden iç güvenliği sağlamakla sorumlu olup güvenlik hizmetlerinin yerine getirilmesinde kamu menfaatini ön plana almakta iken, idari ve prosedürsel (tescil,pasaport vb.) işlerde neoliberal bir yönetim tarzının temel ilkesi olan müşteri odaklı yaklaşımın bir adım öne çıktığı görülmektedir.

4. DEVLETİN AMAÇLARI AÇISINDAN EMNİYET TEŞKİLATINDA