4.3. Đletişimsel Öğretim Yöntemi’ne Dayalı Andragojik Uygulamalara
4.4.1. Katılımcıların Demografik Özelliklerine Göre Sosyal Etkileşime
4.4.1.4. Eğitim Düzeyi
Bu bölüm, araştırmaya yabancı dil (Đngilizce) öğrenen yetişkinlerin sosyal etkileşime dayalı öğrenme stillerinin eğitim düzeyi değişkeni göz önünde bulundurularak incelenmesi sonucunda elde edilen bulgulara yer vermektedir.
Katılımcıların eğitim düzeyi dikkate alınarak sosyal etkileşime dayalı öğrenme stillerine ilişkin elde edilen bulgular Çizelge 49’da görülebilir.
Çizelge 49. Đngilizce Öğrenen Yetişkinlerin Eğitim Düzeylerine Göre Sosyal Etkileşime Dayalı Öğrenme Stilleri
Eğitim Durumu
Öğrenme
Stilleri N
En Düşük
En
Yüksek Ortalama
Standart Sapma
Bağımsız 6 2,8 3,4 3,180 ,2387
Kaçınan 6 1,8 3,1 2,533 ,4274
Đşbirlikçi 6 2,5 4,5 3,483 ,6882
Bağımlı 6 3,3 4,6 3,833 ,5007
Yarışmacı 6 1,4 3,8 2,933 ,8430
Đlköğretim
Katılımcı 6 2,6 4,3 3,400 ,5762
Çizelge 49’un devamıdır Eğitim Durumu Öğrenme
Stilleri N
En Düşük
En Yüksek
Ortalama Standart Sapma
Bağımsız 82 1,8 4,8 3,535 ,6177
Kaçınan 82 1,3 3,7 2,315 ,5188
Đşbirlikçi 82 1,9 5,0 3,865 ,6107
Bağımlı 82 1,4 5,0 3,941 ,5593
Yarışmacı 82 1,6 4,4 3,100 ,6419
Lise
Katılımcı 82 2,0 4,9 3,733 ,5672
Bağımsız 233 1,4 5,0 3,549 ,6037
Kaçınan 233 1,3 4,5 2,294 ,5409
Đşbirlikçi 233 1,3 5,0 3,782 ,6141
Bağımlı 233 1,9 4,9 3,923 ,4768
Yarışmacı 233 1,1 5,0 3,084 ,7288
Yükseköğretim
Katılımcı 233 1,9 4,9 3,636 ,5595
Çizelge 49’dan ilköğretim, lise ve yükseköğretim seviyesinde bir diplomaya sahip katılımcıların öğrenme stillerinde benzer seviye puanları aldıkları görülmektedir. Đlköğretim seviyesinde eğitim düzeyine sahip yetişkinler Bağımsız ( X =3,180), Kaçınan ( X =2,533), Đşbirlikçi ( X =3,483), Bağımlı ( X =3,833) ve Katılımcı ( X =3,400) öğrenme stillerinde “orta” ve Yarışmacı ( X =2,933) öğrenme stilinde “yüksek” derecede seviye puanı almışlardır. Diğer yandan, bir lise diplomasına sahip katılımcıların Bağımsız ( X =3,535), Kaçınan ( X =2,315), Bağımlı ( X =3,941) ve Katılımcı ( X =3,733) öğrenme stilleri seviye puanlarının “orta” derecede, Đşbirlikçi ( X =3,865) ve Yarışmacı ( X =3,100) öğrenme stilleri puanlarının “yüksek” seviyede olduğu belirlenmiştir. Benzer şekilde, yükseköğretim düzeyinde bir diplomaya sahip katılımcıların Bağımsız ( X =3,549), Kaçınan ( X =2,294), Bağımlı ( X =3,923) ve Katılımcı ( X =3,636) öğrenme stilleri seviye puanlarının “orta” derecede, Đşbirlikçi ( X =3,782) ve
Yarışmacı ( X =3,084) öğrenme stilleri seviye puanlarının ise “yüksek” derecede olduğu belirlenmiştir. Bu durum, Yarışmacı öğrenme stilinin tüm gruplarda ortak olarak baskın olduğunu göstermektedir. Ancak, lise ve üniversite düzeyinde bir diplomaya sahip yetişkinlerin aynı zamanda Đşbirlikçi özellik taşıdıkları dikkate çekmektedir. Bu, eğitim seviyesi artıkça yetişkin öğrenenlerin öğrenme stilinde farklılaşma olduğuna ve diğer yetişkinlerle çalışma içerisine girmeye daha yatkın hale geldiklerine işaret edebilir.
Benzer şekilde, Fathaigh (2000) da düşük düzeyde eğitim diplomasına sahip yetişkinlerin Yarışmacı öğrenme stillerinin daha yüksek ortalamalara sahip olduğunu belirlemiştir. Ancak, aynı çalışmada Fathaigh ayrıca bu öğrenenlerin Katılımcı, Đşbirlikçi ve Bağımlı öğrenme stillerinde de puan ortalamalarının daha yüksek olduğunu bulmuştur.
Đşbirliğine dayalı bir öğrenme şeklinin, öğrenmeyi çabuklaştırmanın yanı sıra sosyal becerileri geliştireceği de beklenebilir. Bu çalışmada yetişkinlerin, bir katılım nedeni olarak sosyal bağlarını güçlendirmeyi dile getirmiş olmaları işbirliğine dayalı öğrenme ortamlarını tercih edebileceklerine işaret edebilir.
Glasser (1986) işbirliğine dayalı öğrenme ortamlarında öğrenenlerin, aidiyet duygularının gelişeceğini, başarı elde ettikçe motivasyonlarının artacağını, güçlü öğrenenlerin daha zayıf olanlara yardım edebileceğini ve eğitmene olan bağımlılıklarının azalacağının belirtmektedir.
Katılımcıların eğitim düzeylerine göre öğrenme stilleri puanları karşılaştırıldığında, eğitim düzeyleri ile Bağımsız (p=0,157), Kaçınan (p=0,330), Đşbirlikçi (p=0,286), Bağımlı (p=0,659), Yarışmacı (p=0,901) ve Katılımcı (p=0,142) öğrenme stilleri puanları arasında istatistiksel bir fark bulunmamıştır.
4.4.1.4.1. Lise Mezunu Katılımcıların Sosyal Etkileşime Dayalı Öğrenme Stilleri’nin Kurumlar Arası Karşılaştırılması
Çizelge 50’de çalışmaya üç farklı kurumdan katılan lise mezunu öğrenenlerin sosyal etkileşime dayalı öğrenme stilleri karşılaştırılmaktadır.
Çizelge 50. Lise Mezunu Katılımcıların Sosyal Etkileşime Dayalı Öğrenme Stilleri’nin Kurumlar Arası Karşılaştırılması Kurum Öğrenme
Stilleri N
En Düşük
En
Yüksek Ortalama
Standart Sapma
Bağımsız 58 2,1 4,8 3,598 ,5984
Kaçınan 58 1,3 3,7 2,338 ,5703
Đşbirlikçi 58 2,5 5,0 3,900 ,6041
Bağımlı 58 2,5 4,9 3,997 ,4867
Yarışmacı 58 1,6 4,3 3,093 ,6052
K. H.E.M.
Katılımcı 58 2,4 4,9 3,772 ,5297
Bağımsız 16 1,8 4,2 3,256 ,6460
Kaçınan 16 1,5 3,1 2,238 ,4241
Đşbirlikçi 16 1,9 4,8 3,831 ,6819
Bağımlı 16 1,4 5,0 3,738 ,7940
Yarışmacı 16 1,9 4,3 3,075 ,6403
S.Ü. D.O.
Katılımcı 16 2,0 4,7 3,681 ,6978
Bağımsız 8 2,8 4,5 3,638 ,6186
Kaçınan 8 1,8 2,6 2,300 ,2507
Đşbirlikçi 8 2,9 4,4 3,675 ,5418
Bağımlı 8 3,4 4,8 3,950 ,4690
Yarışmacı 8 1,6 4,4 3,200 ,9457
Ö.Ö.L.K.
Katılımcı 8 2,9 4,3 3,550 ,5806
Çizelge 50’den araştırmaya lise düzeyinde bir diplomayla katılan yetişkin öğrenenlerin Đşbirlikçi ve Yarışmacı öğrenme stillerinde “yüksek” seviyede, diğer öğrenme stillerinde ise “orta” seviyede puan aldıkları anlaşılmaktadır. Ayrıca, üç eğitim kurumundaki bu yetişkinlerin Bağımsız (p=0,157), Kaçınan (p=0,813), Đşbirlikçi (p=0,548), Bağımlı (p=0,379), Yarışmacı (p=0,859) ve Katılımcı (p=0,592) öğrenme stil puanları arasında istatistiksel bir fark bulunmadığı belirlenmiştir.
4.4.1.4.2. Üniversite Mezunu Katılımcıların Sosyal Etkileşime Dayalı Öğrenme Stilleri’nin Kurumlar Arası Karşılaştırılması
Çizelge 51, çalışmaya üç farklı kurumdan katılan üniversite mezunu öğrenenlerin sosyal etkileşime dayalı öğrenme stillerini karşılaştırılmaktadır.
Çizelge 51. Üniversite Mezunu Katılımcıların Sosyal Etkileşime Dayalı Öğrenme Stilleri’nin Kurumlar Arası
Karşılaştırılması Kurum Öğrenme
Stilleri N
En Düşük
En
Yüksek Ortalama
Standart Sapma
Bağımsız 135 1,8 5,0 3,586 ,5841
Kaçınan 135 1,3 4,5 2,330 ,5916
Đşbirlikçi 135 2,2 5,0 3,804 ,6128
Bağımlı 135 2,5 4,9 3,977 ,4775
Yarışmacı 135 1,5 5,0 3,209 ,7084
K. H.E.M.
Katılımcı 135 2,2 4,9 3,702 ,5455
Bağımsız 52 1,9 4,6 3,463 ,5763
Kaçınan 52 1,6 3,2 2,258 ,3511
S.Ü. D.O.
Đşbirlikçi 52 1,7 4,6 3,688 ,5020
Çizelge 51’in devamıdır
Kurum
Öğrenme
Stilleri N
En Düşük
En
Yüksek Ortalama
Standart Sapma
Bağımlı 52 1,9 4,6 3,865 ,4338
Yarışmacı 52 1,4 4,2 2,931 ,6772
S.Ü. D.O.
Katılımcı 52 2,5 4,6 3,617 ,4801
Bağımsız 46 1,4 4,9 3,537 ,6881
Kaçınan 46 1,3 4,4 2,230 ,5629
Đşbirlikçi 46 1,3 5,0 3,820 ,7262
Bağımlı 46 2,5 4,7 3,830 ,5081
Yarışmacı 46 1,1 4,6 2,889 ,7821
Ö.Ö.L.K.
Katılımcı 46 1,9 4,8 3,465 ,6505
Çizelge 51’den, üç kurumda da üniversite düzeyinde bir diplomayla araştırmaya katılan yetişkin öğrenenlerin Đşbirlikçi ve Yarışmacı öğrenme stillerinde “yüksek” seviyede, diğer öğrenme stillerinde ise “orta” seviyede puan aldıkları görülmektedir. Ancak, araştırmaya Kadıköy Halk Eğitim Merkezi’nden katılan üniversite mezunu yetişkin öğrenenlerin Yarışmacı öğrenme stili puanın, Diller Okulu ve Özel Özkent Lisan Kursu’ndaki yükseköğretim mezunu bireylerin Yarışmacı öğrenme stili seviye puanından daha yüksek olduğu bulunmuştur.
Öyle ki, Özel Özkent Lisan Kursu ve Diller Okulu’ndan araştırmaya katılan bireylerin Yarışmacı öğrenme stili puanın, Kadıköy Halk Eğitim Merkezi’nden araştırmaya katılan bireylerin Yarışmacı puanından istatistiksel olarak farklı olduğu belirlenmiştir (p=0,026, p=0,048). Ayrıca, Kadıköy Halk Eğitim Merkezi ve Özel Özkent Lisan Kursu’nda Đngilizce öğrenen yükseköğretim mezunu bireylerin Katılımcı öğrenme stilleri puanlarının da daha yüksek olduğu ve bu farklılığın istatistiksel olarak da anlamlı olduğu belirlenmiştir (p=0,034).
Yükseköğretim mezunu olan bireylerin Bağımsız (p=0,375), Kaçınan (p=0,543), Đşbirlikçi (p=0,185) ve Bağımlı (p=0,112) öğrenme stilleri puanlarının kurumlara göre istatistiksel olarak fark göstermediği bulunmuştur. Bu durum kısaca, Halk
Eğitim Merkezi’nde üniversite düzeyinde bir diploma ile Đngilizce öğrenen yetişkinlerin diğer iki kurumdaki aynı eğitim düzeyine sahip yetişkinlere göre daha Yarışmacı ve Katılımcı özellik taşıdığını göstermektedir.
4.4.1.5. Medeni Durum
Katılımcıların medeni durumları ile sahip oldukları sosyal etkileşime dayalı öğrenme stillerine ilişkin inceleme sonucu elde edilen veriler Çizelge 52’de görülebilir.
Çizelge 52. Đngilizce Öğrenen Yetişkinlerin Medeni Durumlarına Göre Sosyal Etkileşime Dayalı Öğrenme Stilleri Medeni
Durum
Öğrenme
Stilleri N
En Düşük
En
Yüksek Ortalama
Standart Sapma
Bağımsız 152 1,4 5,0 3,519 ,6430
Kaçınan 152 1,3 3,7 2,253 ,4260
Đşbirlikçi 152 1,7 5,0 3,803 ,6299
Bağımlı 152 1,4 5,0 3,909 ,5120
Yarışmacı 152 1,4 4,6 3,053 ,6621
Evli
Katılımcı 152 1,9 4,9 3,701 ,5653
Bağımsız 169 1,8 4,9 3,556 ,5669
Kaçınan 169 1,3 4,5 2,350 ,6113
Đşbirlikçi 169 1,3 4,9 3,792 ,6034
Bağımlı 169 2,5 4,9 3,942 ,4863
Yarışmacı 169 1,1 5,0 3,108 ,7394
Bekar
Katılımcı 169 2,2 4,9 3,617 ,5589
Çizelge 52’ye göre evli ve bekar katılımcıların sosyal etkileşime dayalı öğrenme stillerinde benzer seviye puanları almış bulunmaktadırlar. Evli katılımcıların Bağımsız ( X =3,519), Kaçınan ( X =2,253), Bağımlı ( X =3,909) ve Katılımcı ( X =3,701) öğrenme stillerinde “orta” derece seviye puanı alırken, Đşbirlikçi ( X =3,803) ve Yarışmacı ( X =3,053) öğrenme stillerinde “yüksek”
seviye puanı aldıkları bulunmuştur. Benzer şekilde bekar katılımcıların da Bağımsız ( X =3,556), Kaçınan ( X =2,350), Bağımlı ( X =3,942) ve Katılımcı ( X =3,617) öğrenme stillerinde “orta” derece seviye puanı ve Đşbirlikçi ( X =3,792) ve Yarışmacı ( X =3,108) öğrenme stillerinde “yüksek” derece seviye puanı aldıkları belirlenmiştir.
Bu durum, yetişkinlere yönelik olarak yürütülen yabancı dil (Đngilizce) programlarında medeni duruma göre bir ayrım yapmanın gerekmeyeceğine işaret etmekle birlikte, her iki medeni durumdan katılımcıların da Đşbirlikçi ve Yarışmacı öğrenme stillerinin daha baskın olduğuna dikkat edilerek planlama yapılması gerekebilecektir.
Katılımcıların medeni durumlarına göre öğrenme stilleri puanları karşılaştırıldığında, medeni durumları ile Bağımsız (p=0,675), Kaçınan (p=0,340), Đşbirlikçi (p=0,949), Bağımlı (p=0,715), Yarışmacı (p=0,480) ve Katılımcı (p=0,178) öğrenme stilleri puanları arasında istatistiksel bir fark bulunmamıştır.
4.4.1.5.1. Kurumlara Göre Evli Katılımcıların Sosyal Etkileşime Dayalı Öğrenme Stilleri
Çizelge 53’te çalışmaya üç farklı kurumdan katılan evli katılımcıların sosyal etkileşime dayalı öğrenme stilleri karşılaştırılmaktadır.
Çizelge 53. Kurumlara Göre Evli Katılımcıların Sosyal Etkileşime Dayalı Öğrenme Stilleri
Kurum Öğrenme
Stilleri N
En Düşük
En
Yüksek Ortalama
Standart Sapma
Bağımsız 92 2,0 5,0 3,550 ,5838
Kaçınan 92 1,3 3,7 2,276 ,4698
Đşbirlikçi 92 2,2 5,0 3,851 ,6336
Bağımlı 92 2,5 4,8 3,962 ,4746
Yarışmacı 92 1,5 4,5 3,110 ,6387
K. H.E.M.
Katılımcı 92 2,7 4,9 3,788 ,5131
Bağımsız 44 1,8 4,6 3,352 ,6712
Kaçınan 44 1,5 3,0 2,195 ,3327
Đşbirlikçi 44 1,7 4,8 3,609 ,5999
Bağımlı 44 1,4 5,0 3,775 ,6146
Yarışmacı 44 1,4 4,3 2,848 ,6920
S.Ü. D.O.
Katılımcı 44 2,0 4,7 3,552 ,5350
Bağımsız 16 1,4 4,6 3,800 ,7950
Kaçınan 16 1,7 3,1 2,275 ,3958
Đşbirlikçi 16 2,9 5,0 4,063 ,5749
Bağımlı 16 3,4 4,6 3,969 ,3400
Yarışmacı 16 2,5 4,6 3,288 ,6032
Ö.Ö.L.K.
Katılımcı 16 1,9 4,6 3,613 ,8245
Çizelge 53’e göre, araştırmaya üç farklı kurumdan katılan evli yetişkinler Đşbirlikçi öğrenme stilinde yüksek seviye puanı almışlardır. Ancak, Kadıköy Halk Eğitim Merkezi ve Özel Özkent Lisan Kursu’ndan araştırmaya katılan evli katılımcılar Yarışmacı öğrenme stilinde “yüksek” seviye puanı alırken, bu öğrenme stili puanında Diller Okulu’ndan katılan evli katılımcılar “orta” seviyede puan almışlardır. Diğer öğrenme stilleri ise tüm kurumlarda orta seviyede puan almıştır. Bu, Kadıköy Halk Eğitim Merkezi ve Özel Özkent Lisan Kursu’nda evli
olup Đngilizce öğrenmekte olan yetişkinlerin daha Yarışmacı özellik taşıdığını göstermektedir.
Yapılan istatistiksel inceleme sonucu en az bir eğitim kurumundaki evli bireylerin Yarışmacı, Bağımsız ve Đşbirlikçi öğrenme stilleri puanlarının, diğer eğitim kurumlarındaki evli bireylerin Yarışmacı, Bağımsız, Đşbirlikçi öğrenme stili puanından istatistiksel olarak farklı olduğu belirlenmiştir (p=0,03, p=0,014, p=0,025). Kadıköy Halk Eğitim Merkezi ve Özel Özkent Lisan Kursu’ndaki evli bireylerin Yarışmacı öğrenme stili puanlarının, Diller Okulu’ndaki evli bireylerin Yarışmacı öğrenme stili puanından istatistiksel olarak farklı olduğu belirlenmiştir (p=0,03, p=0,022). Öyle ki, Diller Okulu’ndan araştırmaya katılan evli öğrenenlerin Yarışmacı öğrenme stili puanı diğer iki eğitim kurumundan araştırmaya katılan evli bireylerin Yarışmacı öğrenme stili seviye puanına göre daha düşüktür.
Diğer bir farklılık ise, Kadıköy Halk Eğitim Merkezi ve Diller Okulu’nda dil eğitimi almakta olan evli bireylerin Bağımsız öğrenme stilleri puanlarına ilişkindir.
Özel Özkent Lisan Kursu’nda dil eğitimi almakta olan evli bireylerin Bağımsız öğrenme stili puanları ile diğer iki kurumda öğrenim gören evli bireylerin bu öğrenme stili puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir fark olduğu belirlenmiştir (p=0,024, p=0,009). Özel Özkent Lisan Kursu’ndan araştırmaya katılan evli bireylerin Bağımsız öğrenme stili puanın daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
Araştırmaya üç farklı kurumdan katılan evli öğrenenlerin Đşbirlikçi öğrenme stilleri arasında da istatistiksel olarak bir fark bulunmuştur (p=0,038, p=0,011). Öyle ki, Diller Okulu’ndan araştırmaya katılan evli bireylerin Đşbirlikçi puanı, diğer iki eğitim kurumundan araştırmaya katılan öğrenenlerin Đşbirlikçi puanına göre daha düşüktür.
Evli bireylerin Kaçınan (p=0,615), Bağımlı (p=0,168) ve Katılımcı (p=0,103) öğrenme stilleri puanlarının kurumlara göre istatistiksel olarak fark göstermediği belirlenmiştir.
4.4.1.5.2. Kurumlara Göre Bekar Katılımcıların Sosyal Etkileşime Dayalı Öğrenme Stilleri
Çizelge 54’te çalışmaya üç farklı kurumdan katılan bekar katılımcıların sosyal etkileşime dayalı öğrenme stilleri karşılaştırılmaktadır.
Çizelge 54. Kurumlara Göre Bekar Katılımcıların Sosyal Etkileşime Dayalı Öğrenme Stilleri
Kurum Öğrenme
Stilleri N
En Düşük
En
Yüksek Ortalama
Standart Sapma
Bağımsız 107 1,8 4,8 3,600 ,5850
Kaçınan 107 1,3 4,5 2,393 ,6576
Đşbirlikçi 107 2,4 4,9 3,798 ,5979
Bağımlı 107 2,5 4,9 3,993 ,4848
Yarışmacı 107 1,4 5,0 3,207 ,7078
K. H.E.M.
Katılımcı 107 2,2 4,9 3,650 ,5616
Bağımsız 24 2,6 4,1 3,529 ,4102
Kaçınan 24 1,8 3,2 2,358 ,4074
Đşbirlikçi 24 3,3 4,6 3,929 ,3617
Bağımlı 24 3,4 4,6 3,946 ,3336
Yarışmacı 24 2,0 4,2 3,179 ,5710
S.Ü. D.O.
Katılımcı 24 2,5 4,6 3,779 ,5107
Bağımsız 38 1,9 4,9 3,447 ,5967
Kaçınan 38 1,3 4,4 2,226 ,5778
Đşbirlikçi 38 1,3 4,8 3,687 ,7238
Bağımlı 38 2,5 4,8 3,797 ,5499
Yarışmacı 38 1,1 4,4 2,787 ,8409
Ö.Ö.L.K.
Katılımcı 38 2,2 4,8 3,421 ,5413
Çizelge 54, araştırmaya üç farklı kurumdan katılan bekar katılımcıların Đşbirlikçi öğrenme stili seviye puanlarının “yüksek” olduğunu göstermektedir.
Ayrıca, Kadıköy Halk Eğitim Merkezi ve Diller Okulu’ndan araştırmaya katılan bekar katılımcıların Yarışmacı öğrenme stili puanlarının da “yüksek” olduğu belirlenmiştir. Diğer öğrenme stilleri ise tüm kurumlarda “orta” derecede seviye puanı almışlardır.
Kurumlar arası yapılan istatistiksel inceleme sonucu, en az bir eğitim kurumundaki bekar bireylerin Yarışmacı ve Katılımcı öğrenme stilleri puanlarının, diğer eğitim kurumlarındaki bekar bireylerin Yarışmacı ve Katılımcı öğrenme stilleri puanlarından istatistiksel olarak farklı olduğu belirlenmiştir (p=0,009, p=0,028). Đlk olarak, Kadıköy Halk Eğitim Merkezi ve Özel Özkent Lisan Kursu’nda dil eğitimi almakta olan bekar bireylerin Yarışmacı öğrenme stili puanları arasında istatistiksel olarak fark bulunmuştur (p=0,008). Kadıköy Halk Eğitim Merkezi’nden araştırmaya katılan bekar yetişkinlerin Yarışmacı öğrenme stili puanının Özel Özkent Lisan Kursu’ndan katılan bekar bireylerin Yarışmacı öğrenme stili puanından daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Bu, Kadıköy Halk Eğitim Merkezi’nden yabancı bir dil olarak Đngilizce öğrenen bekar yetişkinlerin daha yarışmacı özellik taşıdığına işaret etmektedir.
Ayrıca, Diller Okulu ve Özel Özkent Lisan Kursu’ndan araştırmaya katılan bekar bireylerin Katılımcı öğrenme stili puanları arasında istatistiksel olarak fark olduğu bulunmuştur (p=0,036). Öyle ki, Diller Okulu’nda Đngilizceyi yabancı bir dil olarak öğrenen bekar bireylerin Katılımcı öğrenme stili puanın Özel Özkent Lisan Kursu’ndan araştırmaya katılan bekar bireylerin Katılımcı öğrenme stili puanından yüksek olduğu belirlenmiştir. Diller Okulu’nda Đngilizce öğrenen bekar yetişkinlerin daha katılımcı özellik taşımaları öğretmen merkezli eğitim ortamlarını tercih etmediklerine, öğrenme süreçlerine aktif olarak katılmak istediklerine işaret etmektedir. Andragojik modelin de altını çizdiği gibi, öğrenenler öğrendikleri materyal ya da konu ile aktif olarak etkileşime girdiği sürece öğrenme daha anlamlı ve kalıcı olacaktır. Sınıf içi katılımcı tutum ile başarı arasındaki ilişkiyi inceleyen birtakım araştırmalar, katılımın başarı
düzeyine olumlu etkileri olduğunu belirlemiştir (Strong, 1984; Voelkl, 1995;
Weaver ve Oi 2005).
Araştırmaya katılan bekar bireylerin Bağımsız (p=0,243), Kaçınan (p=0,325), Đşbirlikçi (p=0,536) ve Bağımlı (p=0,104) öğrenme stilleri puanlarının ise kurumlara göre istatistiksel olarak fark göstermediği belirlenmiştir.
4.4.1.6. Programı Tamamlama Đsteği ve Sosyal Etkileşime Dayalı Öğrenme Stilleri
Öğrenenlerin devam ettikleri programı tamamlama isteği ile sahip oldukları öğrenme stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi sonucu elde edilen veriler Çizelge 55’te görülebilir.
Çizelge 55. Programı Tamamlama Đsteği ve Sosyal Etkileşime Dayalı Öğrenme Stilleri
Programı Tamamlama Đstek
Derecesi
Öğrenme
Stilleri N
En Düşük
En
Yüksek Ortalama
Standart Sapma
Bağımsız 4 3,1 4,2 3,700 ,4690
Kaçınan 4 1,7 2,8 2,375 ,4787
Đşbirlikçi 4 3,5 4,4 3,975 ,3775
Bağımlı 4 3,6 4,3 3,950 ,2887
Yarışmacı 4 2,3 3,3 2,775 ,4992
1
Katılımcı 4 3,0 4,2 3,675 ,5737
Bağımsız 1 3,5 3,5 3,500 -
Kaçınan 1 2,7 2,7 2,700 -
Đşbirlikçi 1 4,1 4,1 4,100 -
d i m e n s i o n 0 2
Bağımlı 1 3,7 3,7 3,700 -
Çizelge 55’in devamıdır Programı
Tamamlama Đstek
Derecesi
Öğrenme
Stilleri N
En Düşük
En
Yüksek Ortalama
Standart Sapma
Yarışmacı 1 3,6 3,6 3,600 -
2 Katılımcı 1 3,6 3,6 3,600 -
Bağımsız 25 2,8 4,1 3,352 ,3949
Kaçınan 25 1,3 4,4 2,568 ,7609
Đşbirlikçi 25 2,9 4,3 3,584 ,4571
Bağımlı 25 2,7 4,9 3,780 ,5583
Yarışmacı 25 1,5 4,6 3,000 ,8062
3
Katılımcı 25 2,5 4,8 3,412 ,6173
Bağımsız 64 1,9 4,3 3,412 ,5991
Kaçınan 64 1,4 4,4 2,378 ,4978
Đşbirlikçi 64 1,3 4,8 3,611 ,6662
Bağımlı 64 1,9 4,9 3,756 ,4928
Yarışmacı 64 1,4 4,4 3,042 ,6102
4
Katılımcı 64 2,2 4,6 3,486 ,4953
Bağımsız 227 1,4 5,0 3,592 ,6201
Kaçınan 227 1,3 4,5 2,251 ,5059
Đşbirlikçi 227 1,9 5,0 3,869 ,6058
Bağımlı 227 1,4 5,0 3,991 ,4842
Yarışmacı 227 1,1 6,6 3,119 ,7566
5
Katılımcı 227 1,9 4,9 3,732 ,5608
Çizelge 55, programı tamamlama isteği alt en alt düzeyde (1) olan katılımcıların Bağımsız ( X =3,700), Kaçınan ( X =2,375), Bağımlı ( X =3,950), Yarışmacı ( X =2,775) ve Katılımcı ( X =3,675) öğrenme stilleri seviye puanlarının “orta” seviyede, Đşbirlikçi ( X =3,975) öğrenme stili seviye puanlarının
“yüksek” seviyede olduğunu göstermektedir. Programı tamamlama isteklerini az
(2) olarak bildiren bir katılımcının da benzer şekilde Bağımsız ( X =3,500), Kaçınan ( X =2,700), Bağımlı ( X =3,700) ve Katılımcı ( X =3,600) öğrenme stilleri seviye puanının “orta” seviyede olduğu belirlenmiştir. Bir farklılık, bu katılımcının gerek Đşbirlikçi ( X =4,100) gerekse Yarışmacı ( X =3,600) öğrenme stilleri seviye puanlarının “yüksek” seviyede olmasıdır. Diğer yandan, programı bitirme isteği orta (3) derecede olan katılımcıların Bağımsız ( X =3,352), Kaçınan ( X =2,568), Bağımlı ( X =3,780) ve Katılımcı ( X =3,412) öğrenme stilleri seviye puanlarının “orta” seviyede, Đşbirlikçi ( X =3,584) ve Yarışmacı ( X =3,000) öğrenme stilleri seviye puanlarının “yüksek” olduğu bulunmuştur.
Programı tamamlama istek dereceleri yüksek (4) olan katılımcıların Bağımsız ( X =3,412), Kaçınan ( X =2,378), Đşbirlikçi ( X =3,611), Bağımlı ( X =3,756) ve Katılımcı ( X =3,486) öğrenme stilleri seviye puanlarının “orta” derecede ve Yarışmacı ( X =3,042) öğrenme stilleri puanının “yüksek” seviyede olduğu belirlenmiştir. Son olarak, programı bitirme isteklerinin en üst (5) seviyede olduğunu belirten katılımcıların Bağımsız ( X =3,592), Kaçınan ( X =2,251), Bağımlı ( X =3,991) ve Katılımcı ( X =3,732) öğrenme stilleri seviye puanlarının
“orta”, Đşbirlikçi ( X =3,869) ve Yarışmacı ( X =3,119) öğrenme stilleri seviye puanlarının ise “yüksek” derecede olduğu belirlenmiştir.
Tüm bireyler için devam ettikleri programı bitirme isteği ile sosyal etkileşime dayalı öğrenme stil puanları arasındaki ilişkiyi gösteren Çizelge 53’te görüleceği gibi Bağımsız (p=0,01, r=0.144), Đşbirlikçi (p=0,002, r=0,172), Bağımlı (p=0,001, r=0,215) ve Katılımcı (p=0,001, r=0,220) öğrenme stili ile programı bitirme isteği arasında istatistiksel olarak pozitif yönlü, zayıf bir ilişki bulunmuştur. Diğer bir deyişle, programı bitirme isteği arttıkça Bağımsız, Đşbirlikçi, Bağımlı ve Katılımcı öğrenme stili puanlarının artığı belirlenmiştir. Diğer yandan, Kaçınan öğrenme stili ile programı bitirme isteği arasında istatistiksel olarak negatif yönlü, zayıf bir ilişki bulunmuştur (p=0,007, r= -0,149). Kursu bitirme isteği arttıkça, Kaçınan öğrenme stili puanının azalmakta olduğu belirlenmiştir.
Devam etmekte oldukları programı tamamlama konusunda motivasyonları yüksek olan yetişkinlerin Bağımsız, Đşbirlikçi ve Katılımcı öğrenme stillerinin baskın olmasına ilişkin bulgu, eğitim faaliyetlerinin planlamasında andragojik modelin de belirttiği gibi, yetişkinlere özgü yaklaşımların benimsenmesini gerekli kılar. Bu çalışmadaki katılımcıların istek düzeylerini 4 ve 5 olarak bildirenlerin sayısı (291) dikkate alınırsa, ortalama motivasyonun oldukça yüksek olduğu görülebilir. Đstek düzeyleri yüksek olan yetişkinler, öğretmene bağımlı kalmaksızın kendi öğrenmelerine yön verebilecekleri için eğitmenin kolaylaştırıcı rol üstlenmesi ve onlara seçenekler sunması gerekir. Diğer yandan, Đşbirlikçi öğrenme stiline sahip yetişkinlerin grup projeleri, sunumlar, problem çözme gibi teknikler aracılığıyla diğer öğrenenlerle çalışma fırsatına ulaşabilmesi gerekir. Bu öğrenenlerin aynı zamanda katılımcı özellik taşıyacakları da göz önünde bulundurulursa, derste kendilerine olabildiğince söz hakkı verilmesine gayret edilmelidir.
Đstek düzeyleri yüksek olmakla birlikte Bağımlı öğrenme stiline sahip olan yetişkinlerin de olması, uygulamalarda daha öğretmen merkezli yaklaşımların da seçilebileceğine işaret etmektedir. Bu tür öğrenenler, öğrenilecek olan içeriğin belirlenmesinde öğretmenlerine güven duyarlar ve sürecin planlanmasında öğretmenin aktif olmasını isteyebilirler. Konuların hangi sırayla işleneceğini, ders amaçlarının neler olduğunu ve bu amaçlara ulaşmak için hangi yolu izlemeleri gerektiği konusunda yardım isteyebilirler. Ayrıca, doğru yolda olduklarını teyit etmek ya da neleri öğrenebildikleri ve nelerde eksiklikleri olduklarını belirlemek üzere öğretmenden sürekli olarak geri bildirim almayı tercih ederler. Geleneksel eğitim programlarına alışık öğrenenlerin bu tür bir yaklaşımı benimsemeleri doğaldır. Öğretmenlerin, bu tür öğrenenlere bekledikleri gibi davranmaları gerekmekle birlikte, öğrenme stillerinin değişime açık doğası göz önünde bulundurularak andragojik modelin varsayımları ışığında farklı öğrenme stilleri ile tanışmalarına olanak sağlanılması gerekmektedir.
Yarışmacı öğrenme stili puanı ile programı tamamlama isteği arasında istatistiksel olarak bir ilişki bulunmamıştır (p=0,062, r=0,264).
BÖLÜM V
SONUÇ ve ÖNERĐLER
Bu bölümde, araştırmanın sorunu, yönetimi ve bulguları özetlenmiş, bulgulara dayalı olarak ulaşılan sonuçlar ana hatlarıyla özetlenmiş, sorunların çözümüne ilişkin önerilere ve ileriki araştırmalara dönük önerilere yer verilmiştir.