• Sonuç bulunamadı

4.2. Kursa Đlişkin Görüşler

4.2.3. Katılım Nedenleri

Cinsiyet ve programı bitirme isteği arasındaki ilişkiye bakıldığında ise kadın ve erkek katılımcılar arasında belirgin bir fark olmadığı görülmektedir.

Genel olarak, her iki cinsiyet grubunda da programı tamamlama isteğinin oldukça yüksek olduğu belirlenmiştir.

Eğitim düzeyi ve programı bitirme istek derecesi arasındaki ilişkiye bakıldığında, eğitim düzeyi yükseldikçe programı bitirme istek düzeyinin artığı görülebilir.

Katılımcıların gelir düzeyi ve programı bitirme istek derecesi arasındaki ilişki incelendiğinde tüm gelir gruplarındaki katılımcıların istek derecelerinin yüksek olduğu görülmekle birlikte gelir düzeyi 1000 TL’nin altında olanların diğer gelir gruplarınınkine göre daha yüksek olduğu dikkati çekmektedir. Bunun bir nedeni olarak, dil öğreniminin gelirlerinin artıracağına ilişkin bir beklenti içinde olabilecekleri verilebilir.

Medeni durum ve programı tamamlama istek derecesi arasındaki ilişki incelendiğinde, programı bitirme istek derecesinin medeni duruma göre farklılık yaratmadığı görülmektedir. Her iki cinsiyet grubuna ait katılımcıların da isteklik düzeylerinin yüksek olduğu belirlenmiştir.

Çizelge 19. Katılım Nedenleri Dağılımı*

Katılım Nedeni f %

Bir iş bulabilmek 44 13,8

Meslekte ilerlemek 151 47

Akademik kariyer yapabilmek 64 19,9

Pratik beceriler geliştirmek 171 53,3 Genel kültür düzeyini artırmak 163 50,8 Sosyal bağları artırmak/güçlendirmek 127 39,6

Diğer 19 5,9

* Birden fazla neden bildirildiği için yüzdeler toplam katılımcı sayısı (321) üzerinden alınmıştır.

Çizelge 19’da görüleceği gibi, çalışmaya katılan yetişkinler arasında en sık dile getirilmiş olan katılım nedeni pratik beceriler geliştirme (%53,3) olmuştur.

Bunu, genel kültür düzeylerini artırmak üzere dil eğitimi alanlar (%50,8) izlemiştir. Mesleklerinde ilerleme konusunda kendilerine yardımcı olacağı için dil öğrenme istediği %47’lik bir oranda belirtilmiştir. Akademik kariyer yapma

%19,9 ve iş bulabilmek %13,8 oranında dile getirilen katılım nedenlerinden olmuştur. Son üç katılım nedenin de gelir artıracak türden bir katılım nedeni olduğu dikkati çekmektedir. Benzer şekilde, Cıngıllıoğlu (2005) özel kurslarda Đngilizce öğrenmekte olan yetişkinlerin işlerinde terfi etmek ve(ya) daha yüksek ücretli bir iş bulmak gibi nedenlere sahip olduklarını belirlemiştir. Ayrıca, Halk Eğitim merkezlerinin sunmuş olduğu eğitim faaliyetlerine katılım nedenlerini inceleyen diğer araştırmalar da bireylerin gelir getirici kursları tercih ettiklerini bulmuştur (Ural, 1993; Ada, 2003; Yavaşça 2010). Bu araştırmada, katılımcıların sosyal bağlarını artırmak ya da güçlendirmek nedeniyle (%39,6) programa devam etmeleri de önemli bulgular arasındadır. Benzer şekilde, Halk eğitimi kurslarına katılma nedenleri arasında Ural (1993) sosyal ilişki kurma ve Ayhan (1990) yeni insanlarla tanışma türünden sosyal bağlar oluşturma nedenlerini saptamıştırlar.

Çizelge 20 devam edilen kurum ile katılım nedenleri arasındaki ilişkiyi göstermektedir.

Çizelge 20. Kurumlara Göre Katılım Nedenleri Dağılımı*

K. H.E.M. S.Ü. D.O. Ö.Ö.L.K.

Katılım Nedeni f % f % f %

Bir iş bulabilmek 36 18,1 0 0 8 14,8

Meslekte ilerlemek 60 30,2 54 79,4 37 68,5

Akademik kariyer yapabilmek 31 15,6 14 20,6 19 35,2 Pratik beceriler geliştirmek 113 57 37 54,4 21 38,9 Genel kültür düzeyini artırmak 99 49,8 37 54,4 27 50 Sosyal bağları artırmak/güçlendirmek 74 37,2 33 16,6 20 37

Diğer 12 6 5 7,4 2 3,7

Toplam 199 100 68 100 54 100

* Birden fazla neden bildirildiği için yüzdeler her bir kurumdaki toplam katılımcı (321) sayısı üzerinden alınmıştır.

Çizelge 20’den anlaşılacağı gibi, Kadıköy Halk Eğitim Merkezi’nden araştırmaya katılan yetişkinlerin Đngilizce öğrenme nedenlerinin başında pratik beceriler geliştirmek (%57) gelmektedir. Diller Okulu’nda ve Özel Özkent Lisan Kursu’nda katılım nedenlerinin başında ise meslekte ilerleme olduğu belirlenmiştir. Her üç kurumda da, ikinci sırada yer alan katılım nedenin genel kültür düzeylerini artırmak olduğu görülmektedir. Pratik beceriler geliştirmenin Diller Okulu’ndan araştırmaya katılan yetişkinler için genel kültür seviyelerini artırmak ile aynı oranda dile getirildiği belirlenmiştir. Sosyal bağlarını artırmak ya da güçlendirmek ise hem Kadıköy Halk Eğitim Merkezi’nde hem Özel Özkent Lisan Kursu’nda üçüncü sırada yer almıştır. Sabancı Üniversitesi’nden araştırmaya katılan yetişkinlerin üçüncü sıradaki katılım nedeninin akademik kariyer yapmak olduğu belirlenmiştir. Sosyal bağlarını güçlendirmek bu

kurumdan araştırmaya katılan yetişkinler için dördüncü sırada yer almıştır.

Diğer yandan, Kadıköy Halk Eğitim Merkezi’nden araştırmaya katılan yetişkinlerin dördüncü sıradaki katılım nedenin mesleklerinde ilerlemek olduğu görülmektedir. Kadıköy Halk Eğitim Merkezi ve Özel Özkent Lisan Kursu’nda Đngilizceyi yabancı bir dil olarak öğrenen yetişkinlerin beşinci sırada yer alan katılım nedenlerinin bunun bir iş bulmalarına yardımcı olabileceği düşüncesinin olduğu belirlenmiştir. Bu katılım nedeni, Diller Okulu’nda dil öğrenen yetişkinler tarafından dile getirilmemiştir. Bunun nedeni temel olarak, dil eğitimi aldıkları kurumda maaşlı olarak çalışıyor durumda bulunmaları verilebilir. Kadıköy Halk Eğitim Merkezi’nden araştırmaya katılan yetişkinlerin altıncı sırada gösterdikleri diğer bir neden ise akademik kariyer yapabilmek olmuştur.

Çizelge 21 çalışmaya katılan yetişkin dil (Đngilizce) öğrenenlerin katılım nedenlerini yaş değişkeni dikkate alınarak incelenmektedir.

Çizelge 21. Yaş ve Katılım Nedenleri*

Değişken 17 – 40

Yaşlar

41 – 60 Yaşlar

61 Yaş ve Üstü

Katılım Nedeni

f % f % f %

Đş Bulabilmek 43 18,8 1 1,16 0 0

Meslekte Đlerlemek 137 59,8 14 9,3 0 0 Akademik Kariyer

Yapmak

118 51,5 43 16,3 2 33,3 Pratik Beceriler

Geliştirmek

107 62,6 61 70,9 3 50 Genel Kültür Seviyesini

Artırmak

118 46,7 43 50 2 33,3 Sosyal Bağları Artırmak

veya Güçlendirmek

90 39,3 35 40,7 2 33,3

Diğer 19 8,3 0 0 0 0

* Birden fazla neden bildirildiği için yüzdeler her bir yaş grubundaki toplam katılımcı sayısı (321) üzerinden alınmıştır.

Çizelge 21’de tüm yaş gruplarının yabancı dil (Đngilizce) öğrenmek istemelerinin öncelikli nedeninin yabancı insanlarla sohbet etmek, alış veriş yapmak ve internette gezinmek gibi pratik beceriler geliştirmek olduğu görülmektedir. Bir farklılık olarak ilk yetişkinlik grubunda yer alan bireylerin ikinci sırada katılım nedeni olarak mesleklerinde ilerleme bulunmasıdır. Bu gruptaki bireylerin meslek yaşamlarında diğer iki gruptaki bireylere kıyasla daha aktif olabilecekleri göz önünde bulundurulursa bu farklılığın ortaya çıkması beklenebilir. Öyle ki, orta ve ileri yetişkinlik yaş grubundaki bireyler bu katılım nedenine sonlara doğru olan beşinci sırada yer vermişlerdir. Bu yaş gruplarındaki bireyler için genel kültür seviyelerini artırmak ve(ya) sosyal bağlarını artırmak ya da güçlendirmek daha öncelikli katılım nedenleri arasında yer almıştır.

Çizelge 22’de çalışmaya katılan yetişkin dil (Đngilizce) öğrenenlerin katılım nedenleri cinsiyet değişkeni dikkate alınarak incelenmektedir.

Çizelge 22. Cinsiyet ve Katılım Nedenleri*

Değişken

Kadın Erkek

Katılım Nedeni

f % f %

Đş Bulabilmek 35 15,7 9 9,1

Meslekte Đlerlemek 93 41,7 58 59,2

Akademik Kariyer Yapmak 112 50,2 51 52

Pratik Beceriler Geliştirmek 122 54,7 49 50 Genel Kültür Seviyesini Artırmak 112 54,7 51 52 Sosyal Bağları Artırmak veya Güçlendirmek 79 35,4 48 49

Diğer 16 7,1 3 3,06

Birden fazla neden bildirildiği için yüzdeler cinsiyet gruplarındaki toplam katılımcı sayısı (321) üzerinden alınmıştır.

Çizelge 22’den kadın katılımcılar için öncelikli katılım nedenlerinin pratik beceriler geliştirme ve genel kültür seviyelerini artırmak olmasına rağmen erkek katılımcılar için en sık dile getirilen katılım nedeninin mesleklerinde ilerlemek olduğu anlaşılmaktadır. Ancak, dil öğreniminin, bir iş bulmalarına yardımcı olacağı nedeniyle eğitime katılan kadın yetişkinlerin oranın (%15,7), bu nedenle dil eğitimine yönelen erkek katılımcılarının oranından (%9,1) daha yüksek olduğu dikkat çekmektedir. Sosyal bağlarını güçlendirmek ya da artırmak ise erkek katılımcılar tarafından daha sıklıkla dile getirilen bir katılım nedeni olmuştur.

Bu çalışmadaki sosyal ilişki kurma nedeniyle erkeklerin eğitime daha fazla katıldıklarına ilişkin bulgu, Ural’ın (1993, 1999) yetişkinlerin eğitime katılma nedenleri üzerine yaptığı çalışmaların sonuçları ile farklılaşmaktadır.

Kıran (2008) Adana ilinde bulunan Yüreğir Halk Eğitim Merkezi’nin sunduğu eğitim faaliyetlerine katılım nedenlerinin cinsiyete göre farklılık gösterdiğini belirlemiş ve kadın katılımcıların yabancı dil eğitimlerine daha fazla katıldıklarını bulmuştur. Ayrıca, sunulan eğitim faaliyetlerine katılma nedenleri arasında yeni insanlarla tanışma ve yeni arkadaşlar edinme istediğinin katılımcıların çoğunluğu tarafından hissedildiğini belirlemiştir.

Ayrıca Karataş (2009) da hizmet içi eğitim faaliyeti kapsamında Đngilizce öğrenen kadın ve erkek katılımcıların katılma nedenlerinin temel olarak öğrenmekte oldukları yabancı dili iş ile ilgili alanlarda kullanarak iş performanslarını artırmak olduğunu ve cinsiyetler arası güdülenme derecesinde fark olmadığını bulmuştur.

Ayrıca, Çizelge 22 incelendiğinde akademik kariyer yapmak, pratik beceriler geliştirmek ve genel kültür seviyesini artırmak nedenleriyle yabancı bir dil olarak Đngilizce öğrenmede cinsiyet faktörünün etkili olmadığı ya da bu amaçlarla yabancı dil öğrenmeye benzer düzeyde (%50 ve üzeri) ilgi gösterdikleri görülmektedir.

Çizelge 23. Eğitim Durumu ve Katılım Nedenleri*

Değişken

Đlköğretim Lise Yükseköğretim

Katılım Nedeni

f % f % f %

Đş Bulabilmek 0 0 20 24,4 51 21,9

Meslekte Đlerlemek 1 16,7 20 24,4 111 47,6 Akademik Kariyer

Yapmak

3 50 45 54,9 113 48,5 Pratik Beceriler

Geliştirmek

3 50 45 54,9 125 53,7 Genel Kültür Seviyesini

Artırmak

3 50 45 54,9 113 48,5 Sosyal Bağları Artırmak

veya Güçlendirmek

1 16,7 22 26,7 86 36,9

Diğer 0 0 9 11 10 4,3

* Birden fazla neden bildirildiği için yüzdeler her bir eğitim grubundaki toplam katılımcı sayısı (321) üzerinden alınmıştır.

Çizelge 23 tüm eğitim grubundaki yetişkin öğrenenlerin en sık dile getirmiş olduğu katılım nedenin pratik beceriler geliştirmek olduğunu göstermektedir. Ancak, bu katılım nedenini en sık dile getiren eğitim düzeyi gurubunun lise (%54,9) olduğu görülmektedir. Buna benzer şekilde akademik kariyer yapabilme (%54,9) ve genel kültür seviyesini artırma (%54,9) birer katılım nedeni olarak lise eğitim düzeyindeki yetişkinler tarafından daha sıklıkla belirtilmiştir. Bu eğitim seviyesindeki yetişkinlerin akademik kariyer ile bahsetmek istedikleri üniversite düzeyinde eğitim alabilmek olabileceği düşünülebilir. Meslekte ilerleme (%47,9) ve sosyal bağları artırmak veya güçlendirmek (%36,9) katılım nedenleri olarak en fazla yükseköğretim grubundaki bireyler tarafından belirtilmiştir. Đlköğretim seviyesinde bir eğitim düzeyine sahip katılımcılardan hiçbirinin iş bulabilmek için yabancı bir dil (Đngilizce) öğreniyor olmadığı dikkat çeken bulgular arasındadır. Bunun bir nedeni, bu katılımcıların dil öğrenimleri sırasında çalışmakta oldukları olabilir. Bu katılımcılar için pratik beceriler geliştirme, genel kültür seviyelerini artırmak ve

akademik kariyer yapabilme benzer sıklıkla dile getirilmiştir. Bu katılımcıların akademik kariyer yapabilmeden lise düzeyinde eğitim almak istedikleri ve dil öğreniminin bu konuda kendilerine kolaylık sağlayacağını düşündükleri varsayılabilir.

Çizelge 24’te katılım nedenleri gelir durumu değişkeni dikkate alınarak incelenmektedir.

Çizelge 24. Gelir Durumu ve Katılım Nedenleri*

Değişken

< 1000 TL 1000 – 2000 TL

> 2000 TL Çalışmıyor Katılım Nedeni

f % f % f % f %

Đş Bulabilmek 3 6,8 8 6,7 2 4 31 29

Meslekte Đlerlemek 18 40,9 56 46,7 38 76 39 36,5 Akademik Kariyer

Yapmak

25 56,8 57 47,5 29 58 52 48,6 Pratik Beceriler

Geliştirmek

20 45,5 68 56,7 28 56 55 51,4 Genel Kültür Seviyesini

Artırmak

25 56,8 57 47,5 29 58 52 48,6 Sosyal Bağları Artırmak

veya Güçlendirmek

13 29,6 54 45 23 46 37 34,6

Diğer 3 6,8 10 8,3 4 8 2 1,9

* Birden fazla neden bildirildiği için yüzdeler her bir gelir grubundaki toplam katılımcı sayısı (321) üzerinden alınmıştır.

Çizelge 24 farklı gelir gruplarından katılımcıların öncelikli katılım nedenlerinin farklı olduğunu göstermektedir. Aylık gelirleri 1000 TL’nin altında olan katılımcıların daha çok akademik kariyer yapabilme ve genel kültür seviyelerini artırmak nedeni ile dil öğrenmekte oldukları görülmektedir. Diğer

yandan aylık geliri 1000 – 2000 TL arasında olan yetişkinlerin temel katılım nedenlerinin pratik beceriler geliştirme olduğu, aylık geliri 2000 TL’nin üzerinde olan yetişkinlerin ise ana katılım nedenin mesleklerinde ilerleme olduğu (%76) görülmektedir. Bunu kariyer yapmak (%58), genel kültür seviyesini artırmak (%58) ve pratik beceriler geliştirmek (%56) izlemektedir. Dil öğrenimleri sırasında herhangi bir işte çalışmadıklarını belirten katılımcıların temel katılım nedeni ise pratik beceriler geliştirme oluşturmuştur. Bu gruptaki yetişkinlerin genel kültür seviyelerini artırmak (%48,6) ve sosyal bağlarını artırmak veya güçlendirmek (%34,6) nedenlerini de sıklıkla bildirdiklerin dikkati çekmektedir.

Bu yetişkinlerin çoğunluğunun emekli olduğu için dil öğrenme nedenlerinin genellikle işe ilişkin olmayacağı varsayılabilir.

Ayrıca, Kirazoğlu, Okçabol ve Ünlühisarcıklıoğlu (1998) da yetişkinleri katılmaya yönlendiren güdülerin ve katılımcıların demografik özellikleri arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmalarında, çalışmayan yetişkinlerin bireysel gelişim sağlamak üzere eğitime katıldıklarını bulmuşlardır. Bu çalışmadaki, çalışmayan katılımcıların bireysel gelişim açısından ele alınabilecek olan genel kültür seviyelerini artırmak ve pratik beceriler geliştirmek üzere Đngilizce öğrenmekte olduklarına ilişkin bulgusunun Kirazoğlu, Okçabol ve Ünlühisarcıklıoğlu’nun (1988) bulgusu ile örtüştüğü söylenebilir.

Elüstü (2007) de yetişkinlerin eğitim ihtiyacı ve Halk Eğitimi ile ilgili farkındalık düzeylerini belirmeye yönelik olarak yaptığı araştırmada dar ve orta gelir grubundan katılımcıların gelir artırıcı bir unsur olduğu için yabancı dil öğrenimi yapmak istediklerini belirlemiştir.

Çizelge 25’te katılım nedenleri medeni durum değişkeni dikkate alınarak incelenmektedir.

Çizelge 25. Medeni Durum ve Katılım Nedenleri*

Değişken

Evli Bekar

Katılım Nedeni

f % f %

Đş Bulabilmek 9 5,9 35 21

Meslekte Đlerlemek 64 41,6 87 53

Akademik Kariyer Yapmak 77 50 86 51,5

Pratik Beceriler Geliştirmek 91 59,1 80 51,5 Genel Kültür Seviyesini Artırmak 77 50 86 51,5 Sosyal Bağları Artırmak veya Güçlendirmek 64 41,6 63 37,8

Diğer 11 7,14 8 4,8

* Birden fazla neden bildirildiği için yüzdeler her iki medeni durum grubundaki toplam katılımcı sayısı (321) üzerinden alınmıştır.

Çizelge 25 evli katılımcıların öncelikli katılım nedenin pratik beceriler geliştirmek iken, bekar katılımcıların öncelikli katılım nedeninin mesleklerinde ilerlemek olduğunu göstermektedir. Benzer şekilde, erkeklerin %21’i iş bulmayı bir katılım nedeni olarak gösterirken evli katılımcıların yalnızca %5,9’unun bu nedenle katıldıkları önemli bulgular arasındadır. Diğer yandan evli katılımcıların sosyal bağlarını artırmak ya da güçlendirmek (%41,6) amacıyla kurumların düzenlemiş olduğu dil öğretim programlarına katılma nedenlerinin oranının bekarların bu nedenle katılım oranından (%37,8) daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Bu çalışmanın bulgularından farklı olarak Karataş (2009) Đngilizce öğrenen yetişkinlerin katılım nedenlerini incelediği araştırmasında medeni duruma göre farklılık olmadığını bulmuştur.

4.3. Đletişimsel Öğretim Yöntemi’ne Dayalı Andragojik Uygulamalara Đlişkin

Benzer Belgeler