5. BULGULAR VE YORUMLAR
5.3. Doktor Grubunun Eğitimine İlişkin Bulgular
Bu alt bölümde doktor grubunun mezun olduğu lise türüne, mezun oldukları üniversiteye, bildiği yabancı dillere ve düzeylerine, bilgisayar kullanma sırasında aldığı bilgi ve becerileri işinde kullanma derecesine ilişkin bulgulara yer verilecek ve bunlara ilişkin değerlendirmelerde bulunulacaktır.
5.3.1. Bitirilen Lisenin Türü
Örneklemimizde yer alan doktorların bitirdikleri lisenin dağılımına göre dağılımı aşağıdaki gibidir.
Tablo 15. Doktorların Mezun Olduğu Lisenin Niteliğine Göre Dağılımı Mezun Olduğu Lisenin
Niteliği Sayı %
Düz lise 75 75
Özel okul 6 6
Meslek lisesi 3 3
Anadolu lisesi 13 13
Diğer 3 3
Toplam 100 100
Tablo 15’te araştırma kapsamında yer alan doktorların mezun oldukları lisenin niteliği değişkenine göre dağılımları yer almaktadır. Buna göre araştırmaya katılan doktorların % 75’i düz lise, % 6’sı özel okul, % 3’ü meslek lisesi, % 13’ü Anadolu lisesi, % 3’ü diğer liselerden mezun olmuştur.
Bu veriler de bize örneklem grubunun geldiği tabaka ile ilgili bilgiler sunmaktadır. Genellikle düz lise ve anadolu lisesi mezunu grubun, orta ve orta-alt tabakaya mensup ailelerin eğitim tercihine uygun bir öğrenim gördükleri söylenebilir.
İnsanların genel olarak devlet okullarının kalitesinden şüphe ettiği Türkiye’de, örneklem grubunun çok büyük bir bölümünün devlet okulları temelinden gelmesi, düşünülmesi gereken bir konudur. Bu bulgu, devlet okullarının kötü imajının telafisinde önemli bir role sahip olabilir. Özel okul mezunu olanların oranının oldukça az olduğu görülmektedir. Bu da bize daha iyi eğitim verdikleri kabul gören özel ve yabancı dile dayalı eğitim veren okullardan mezun olan öğrencilerin tıp fakültelerini tercih etmedikleri sonucuna götürebilir.
5.3.2. Mezun Olunan Üniversite
Örneklemimizde yer alan doktorların mezun oldukları üniversitelere göre dağılımları aşağıdaki gibidir.
Tablo 16. Doktorların Mezun Olduğu Üniversiteye Göre Dağılımı
Mezun Olduğu Üniversite Sayı %
Fırat Üniversitesi 35 35
Büyük Şehir Üniversiteleri 46 46
Küçük Şehir Üniversiteleri 19 19
Toplam 100 100
Tablo 16’da araştırma kapsamında yer alan doktorların mezun oldukları üniversite değişkenine göre dağılımları yer almaktadır. Buna göre, araştırmaya katılan doktorların % 35’i Fırat Üniversitesinden, % 46’sı büyük şehir üniversitelerinden, % 19’u küçük şehir üniversitelerinden mezun olmuştur.
Örneklem grubundaki % 35’lik kesim, kendi şehirlerinde okumayı tercih etmişlerdir. Uzak yerlerde okumanın getireceği maddi yükten kaçındıkları düşünülebilir. Bunun yanı sıra % 46’lık kesimin de Ankara, İstanbul, İzmir’deki büyük üniversitelerden mezun oldukları görülmektedir. Buna göre Elazığ’daki doktorların büyük bir kesiminin Fırat Üniversitesi’nin de dahil olduğu seçkin üniversitelerden mezun oldukları söylenebilir. Böylelikle öğrenim hayatlarında bilginin kaynağına birinci elden ulaştıkları düşünülmektedir.
5.3.3. Yabancı Dil Bilme Düzeyi
Doktorların yabancı dil bilmelerinin kendilerini geliştirmeleriyle direkt alakalı olduğu düşünülmektedir. Tıpla ilgili yayınların takip edilmesinde yabancı dilin önemi ortaya çıkmaktadır. Her geçen gün yeni şeylerin ortaya çıktığı tıp alanında yabancı dil bilme faktörü önemli bir ayrıcalık olarak değerlendirilmektedir.
Tablo 17. Doktorların Yabancı Dil Bilgilerine Göre Dağılımı
Yabancı Dil Bilgisi Sayı %
İngilizce’yi çok az biliyorum 33 33
İngilizce’yi tıpla ilgili yayınları
izleyecek düzeyde biliyorum 32 32
İngilizce’yi gündelik konuşma
yapabilecek düzeyde biliyorum 9 9
İngilizce’yi çeviri yapabilecek
düzeyde biliyorum 21 21
İngilizce’yi çok iyi biliyorum 3 3
Başka bir dili çok az biliyorum 1 1
Başka bir dili çeviri
yapabilecek düzeyde biliyorum 1 1
Toplam 100 100
Tablo 17’de araştırma kapsamında yer alan doktorların yabancı dil bilgisi değişkenine göre dağılımları yer almaktadır. Buna göre araştırmaya katılan doktorların
% 33’ü İngilizce’yi çok az bildiğini, % 32’si İngilizce’yi tıpla ilgili yayınları izleyecek düzeyde bildiğini, % 9’u İngilizce’yi gündelik konuşma yapabilecek düzeyde bildiğini,
% 21’i İngilizce’yi çeviri yapabilecek düzeyde bildiğini, % 3’ü İngilizce’yi çok iyi bildiğini, % 1’i başka bir dili çok az bildiğini, % 1’i başka bir dili çeviri yapabilecek düzeyde bildiğini belirtmiştir.
Örneklem grubunda sadece 2 kişi başka bir yabancı dil bildiğini ifade etmiştir.
Görüldüğü gibi İngilizce üzerine bir yoğunlaşma vardır. Bunun da orta öğretimde okutulan yabancı dil ders müfredatından kaynaklandığı düşünülmektedir. Örneklem grubunda % 33’lük bir kesimin İngilizceyi çok az bildiğini ifade etmesi; doktorluğun gelişmeleri sürekli takip etmesi gereken bir meslek grubu özelliği göstermesi bakımından şaşırtıcıdır. Sonucun bu şekilde olmasının, doktorların büyük bir kısmının orta öğretimde düz lise mezunu (Tablo 15) olmalarından kaynaklandığı düşünülmektedir. Buna bağlı olarak doktorlarla yakından ilgili dil sorununu ivedilikle çözümlemeleri gerektiği belirtilebilir. Örneklem grubunun geri kalan kısmı ise kendilerini geliştirebilecek ölçüde yabancı dil bildiklerini ifade etmişlerdir. Ayrıca yabancı dil bilme durumunun arzulanacak bir nitelik taşıdığı düşünülecek olursa bu oranların da abartılmış olabileceği hatırlanmalıdır.
5.3.4. Bilgisayar Kullanma Düzeyi
Bilgisayar kullanmak, araba kullanmak gibi gündelik işlerimizi kolaylaştırma adına bir zorunluluk hâline gelmiştir. Bu anlamda her meslek grubunda olduğu gibi doktorlar için de bilgisayar kullanabilmenin önemi büyüktür.
Tablo 18. Doktorların Bilgisayar Kullanma Düzeyine Göre Dağılımı
Bilgisayar Kullanma Düzeyi Sayı %
Hayır bilmiyorum. 2 2
Evet, oyun oynayabiliyor, basit
işleri yapabiliyorum. 32 32
Evet, paket programlarını
Evet, en az bir bilgisayar dili biliyorum ve program yapabiliyorum.
2 2
Toplam 100 100
Tablo 18’de araştırma kapsamında yer alan doktorların bilgisayar kullanma düzeyi değişkenine göre dağılımları yer almaktadır. Buna göre, araştırmaya katılan doktorların % 2’si bilgisayar kullanmayı bilmediğini, % 32’si bilgisayarda basit işlemleri yapabildiğini, % 44’ü paket programlarını kullanabildiğini, % 20’si Microsoft
Ofis programlarını çalışmalarında yoğun olarak kullandığını, % 2’si en az bir bilgisayar dili bildiğini ve program yapabildiğini belirtmiştir.
Görüldüğü gibi örneklemi oluşturan doktorların büyük bir kısmı bilgisayar kullanmayı bilmektedirler. Doktorların vakitlerinin büyük bir kısmını muayene, vizite, ameliyat vb. faaliyetlerin aldığı düşünüldüğünde bilgisayar kullanma düzeylerine ait