DNA replikasyonu sırasında, I. DNA polimeraz sentezi

II. Zayıf H bağlarının kurulması III. Fosfodiester bağlarının kurulması IV. DNA nın üç boyutlu yapı kazanması

olaylarının gerçekleşme sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) IV III II I   B) II III I IV   C) II III IV I   D) I III II IV  

E) I II III IV  

14. 500 nükleotitten oluşan bir DNA molekülünün replikasyonu sırasında harcanan bazı moleküllerin miktarları aşağıdaki grafikte verilmiştir.

Grafiğe göre I, II ve III nolu moleküller aşağıdaki-lerden hangisi olamaz?

I II III

134

BİYOLOJİ ENERJİ TAŞIYAN NÜKLEOTİT ATP – METABOLİZMA 12 BİO 010

 Canlılar büyüme, çoğalma, hareket, gibi yaşam-sal faaliyetlerinde enerji harcarlar.

 Enerji, iş yapabilme ya da bir değişikliğe neden olabilme yeteneği olarak tanımlanır. Enerji, duran bir nesneyi harekete geçirebilir veya bir molekülün yapısını değiştirebilir.

 Enerji yok edilemez ve yoktan var edilemez, ancak farklı bir biçime dönüştürülebilir, depolanabilir ve aktarılabilir.

 Hareket eden nesneler kinetik enerjiye sahiptir.

Örneğin koşan bir kişinin kinetik enerjisi vardır.

 Nesnelerin konumlarından ya da yapılarından dolayı sahip oldukları enerjiye ise potansiyel enerji denir. Potansiyel enerji, depolanmış enerji demektir

 Besinlerde ve diğer organik bileşiklerde bir potan-siyel enerji biçimi olan kimyasal enerji bulunur.

Kimyasal enerji, atomları bir arada tutan kimyasal bağlarda depolanmıştır ve bu bağlar koptuğunda açığa çıkar.

 Hücreler var olan enerji çeşitlerini kullanabilecekle-ri enerji türlekullanabilecekle-rine dönüştürerek hayatlarını devam ettirir. Canlıların kullanabileceği enerji formu adenozin trifosfat (ATP)

 Enerji yeryüzüne güneşten gelir.

 Fotosentez yapan canlılar Güneş’in ışık enerjisini hücrenin kullanabileceği enerji biçimi olan kimya-sal enerjiye dönüştürür. Kimyakimya-sal enerji fotosen-tezle üretilen organik moleküllerdeki kimyasal bağ-larda depolanır.

 Yediğimiz besinler doğrudan ya da dolaylı olarak bu organik moleküllerden üretilmiştir. Besinlerde depolanmış olan kimyasal enerji hücrelerde solu-num ile açığa çıkarılarak ATP'de depolanır. ATP canlıda yaşamsal olaylar için gerekli enerjiyi sağ-lar.

METABOLİZMA

 Canlıların hücrelerinde gerçekleşen kimyasal tepkimelerin tümüne metabolizma denir.

 Her canlının metabolizması kendi DNA'sındaki bilgiye uygun olarak gerçekleşir.

 Metabolizma, yapım ve yıkım reaksiyonlarından oluşur.

A. Anabolizma (Asimilasyon  Özümleme)

 Hücredeki yapım tepkimeleridir.

 Basit organik moleküllerinden daha karmaşık or-ganik moleküllerin sentezlenmesidir.

 Bu olaylar sırasında ATP harcanır. Endergonik tepkimelerdir.

 Fotosentez, kemosentez ve dehidrasyon tepkime-leri (protein sentezi, nükleik asit sentezi, glikojen sentezi) anabolik tepkimelerdir.

Fotosentez

Işık enerjisi yardımı ile inorganik maddelerden organik maddelerin üretilmesidir.

2 2 2

CO H OGlikozO

Dehidrasyon olayları

Monomer yapıdaki moleküllerden polimer moleküllerin sentezlenmesi

n(Amino asit)→ Protein + (n-1)H O ₂ n(Glikoz)→Nişasta + (n-1) H O ₂

+ Enerji

135 B. Katabolizma (Disimilasyon=Yadımlama)

 Hücredeki yıkım tepkimeleridir.

 Kompleks organik moleküllerin daha basit molekül-lere parçalanmasıdır.

 Hücre içi sindirim, oksijenli solunum ve fermantas-yon katabolik tepkimelerdir.

Oksijenli solunum

Monomer yapıdaki organik moleküllerin oksijen kulla-nılarak parçalanmasıdır.

2 2 2

GlikozO CO H O Enerji

Fermantasyon

GlikozEtil alkol CO 2Enerji GlikozLaktik asit Enerji

Hücre içi sindirim

Polimer moleküllerin monomerlerine yıkılması Protein



n 1 H O



2 

 

n A min o asit

Nişasta



n 1 H O



2 

 

n Glikoz

UYARI:

 

^Anabolizma

 

₂

Katabolizma

n glikoz Glikojen n 1 H O

 

^Anabolizma

 

2

Katabolizma

n aminoasit Protein n 1 H O

Özümleme ve yadımlama olaylarında ATP üretim ve tüketim durumları şöyledir.

 Hidroliz olayında, polimerler monomerlerine ka-dar yıkılırken ATP üretimi ve tüketimi olmaz; ancak ısı gereklidir.

 Hücresel solunumda, monomerler temel yapı taşlarına parçalanırken, ATP üretimi ve tüketimi gerçekleşir.

 Fotosentez sırasında, inorganik maddelerden organik maddeler sentezlenirken ATP üretimi ve tüketimi gerçekleşir.

 Dehidrasyon sırasında ise ATP tüketilir.

Yadımlamanın Önemi

 Solunum olayı ile hücrenin enerji ihtiyacı karşılanır.

 Hücre içi sindirim yapılarak;

Solunum tepkimeleri için substrat oluşturulabilir.

Yeni polimerlerin sentezlenmesi için hammadde oluşturulabilir.

Hücrenin ozmotik basıncı artırılabilir.

Özümlemenin Önemi

 Fotosentez olayında, ışık enerjisi soğurularak besinlerin yapısında kimyasal bağ enerjisi olarak depolanır.

 Polimer moleküller sentezlenerek, küçük molekül-lerin hücreden dışarı çıkması önlenir.

 Büyüme ve onarım gibi olayların gerçekleşmesi sağlanır.

 Hücrelerin ihtiyacı olan temel yapı maddelerinin üretimi sağlanır.

+ Enerji

ENERJİ TAŞIYAN NÜKLEOTİT ATP – METABOLİZMA 12 BİO 010

136 Bitkilerde Özümleme ve Yadımlama Olayları

 Bitkilerde fotosentezin gerçekleşmediği durumlar-da özümleme yadımlamadurumlar-dan durumlar-daha az, fotosente-zin hızlı olduğu durumlarda ise özümleme yadım-lamadan daha fazladır.

 Örneğin, yaprak döken kapalı tohumlu bitkilerde, özümleme ve yadımlama oranları kıyaslandığında, aşağıdaki durumlar söz konusu olabilir.

Kışın - Gündüz

 Soğuk ortamda düşük metabolizma görülür.

 Fotosentez gerçekleşmez Özümleme < Yadımlama

Yazın - Gündüz

 Sıcak ortamda yüksek metabolizma görülür.

 Fotosentez gerçekleşir.

Özümleme > Yadımlama

İnsanda Özümleme ve Yadımlama Olayları

 İnsanlarda metabolizmanın en yüksek olduğu dönem bebeklik dönemidir. Metabolizmanın en düşük olduğu dönem ise yaşlılık dönemidir.

 İnsanda, özümleme ve yadımlama oranları kıyas-landığında aşağıdaki durumlar söz konusu olabi lir.

Çocuklarda ve gençlerde: Özümleme > Yadımlama Yetişkinlerde: Özümleme = Yadımlama

Yaşlılarda: Özümleme < Yadımlama

İnsanda büyüme ve gelişmede özümleme ve yadımlama olaylarının kıyaslanması

Metabolizma Hızını Azaltan Faktörler

 Birim hacme düşen vücut yüzeyinin azalması

 Açlık durumu

 Anemi (kansızlık)

 Tiroksin yetersizliği

 Ortam sıcaklığının belli bir miktar artışı

 Beslenme yetersizliği

 Vücuttaki yağ oranı artışı  Uyku

Metabolizma Hızını Arttıran Faktörler

 Birim hacme düşen vücut yüzeyinin artışı

 Vücut ısısının belirli bir miktar artması

 Ortam sıcaklığının azalması

 Yapılan faaliyetler

 Tiroksin hormonu artışı

 Ateşli hastalıklar

 Vücuttaki kas dokularının oranındaki artış

137 Metabolizma hızı;

 Yaş ile ters orantılıdır.

 Vücut ağırlığı ile ters orantılıdır.

 (filyavaş fare hızlı)

 Vücut yüzeyi ile doğru orantılıdır.

)

= oranı büyükse metabolizma hızlıdır.

Vücut yüzeyinden ısı kaybı olur. Soğuk bölge canlıla-rında vücut yüzeyi küçüktür, çıkıntılar (kulak-kuyruk) kısadır. (ısı kaybını önlemek için)

 Cinsiyet : Dişilerde yavaş, erkeklerde hızlıdır. (kas miktarı çok olduğundan)

 Sağlık durumu: Yüksek ateş metabolizmayı hız-landırır. Nabız 120’yi bulur. Dolaşım hızlanır, fazla ısı atılmaya çalışılır.

 Hormonlar: Tiroksin, adrenalin hızlandırır, asetilkolin yavaşlatır.

 Fiziksel aktivite etkiler. Spor yapmak metaboliz-mayı hızlandırır.

 Çevre ısısı da metabolizmanın hızını etkiler. So-ğuk havada, metabolizma hızlı, sıcak havada me-tabolizma yavaştır.

I. Soğuk bir havada vücudun titremesi II. Ortam sıcaklığının artması

III. Spor yapmak

IV. Parasempatik sinirler tarafından uyarılma V. Tiroid bezinin çalışması ile tiroksin artışı

olaylarından hangilerinde metabolik hızın artması beklenir?

A) I ve II B) II ve IV C) III ve V D) I, III ve V E) I, II, IV ve V

Bazal Metabolizma

 Bir organizmanın herhangi bir aktivite gösterme-den sadece canlılığını sürdürmesi için gerekli şartlarını geçirmekte olan yaprak döken bitkilerin metabolizmaları bazal seviyededir.

Bazal metabolizma hızı ölçülürken;

 Bireyin vücut yüzeyinin hesaplanması

 Bireyin tam dinlenme halinde (sırt üstü yatmış –

 Besinin niteliği ve miktarı önemli değildir.

 Metabolizma hızı ile ilgili grafikler asla sıfırdan başlamaz.

UYARI:

 Metabolizma hızına etki eden faktörler bazal metabolizma hızına da etki eder.

SORU 2:

Bir insanın bazal metabolizması ölçülürken aşağı-dakilerden hangisine gerek yoktur?

A) En son besinin ölçme işleminden 12 saat önce alınmasına

B) Ölçme sırasındaki ortam sıcaklığının saptanması-na

C) Vücut yüzeyinin hesaplanmasına

D) En son alınan besinlerin kalori değerinin hesap-lanmasına

E) Ölçeme sırasında kişinin tam dinlenme halinde tutulmasına

1.D 2.D

ENERJİ TAŞIYAN NÜKLEOTİT ATP – METABOLİZMA 12 BİO 010

138 SORU 3:

Aşağıda glikojen molekülünün metabolizması verilmiştir.

Glikojen Glikoz

Bu olaylardan hangileri anabolizma hangileri ka-tabolizmadır?

Anabolizma Katabolizma A) I ve II III ve IV

Aşağıdaki moleküllerden hangisi bitkilerde katabolik bir tepkime ürünü olamaz?

A) CO ₂ B) Selüloz C) Nükleotit D) Glikoz E) H O ₂

Vücut Isısının Düzenlenmesi

 Oksijenli solunumda elde edilen enerjinin çoğu ısı enerjisi haline geçerek vücut ısısını oluşturur.

 Sıcakkanlı hayvanlarda vücut ısısının ayarlanması hipotalamus ile yapılır.

 Soğukkanlı hayvanlarda vücut ısısı genellikle or-tam sıcaklığındaki değişikliğe paralel olarak deği-şirken; sıcakkanlı hayvanlarda vücut ısısı sabittir.

 Sıcakkanlı hayvanlarda, metabolizma soğuk or-tamda yüksek olmasına karşın; soğukkanlı hay-vanlarda ve bitkilerde metabolizma sıcak ortamda yüksektir.

Canlılar Soğuk ortamdaki metabolik hız

Sıcak ortamdaki metabolik hız

(+) : Metabolizmanın yüksek olduğunu;

(–): metabolizmanın düşük olduğunu göstermektedir.

Ortam sıcaklığının metabolizma hızı üzerine etkisini gösteren grafik

Sıcakkanlı canlılarda (kuş-memeliler) metabolizma kışın hızlanır, yazın yavaşlar.

Soğukkanlı canlılarda (kurbağa-sürüngen) metabo-lizma kışın yavaşlar (kış uykusuna yatarlar) yazın hız-lanır.

Tavşanın vücut ısısı

Yılanın vücut ısısı

139

 Birim hacme düşen yüzey fazladır.

(Yüzey / Hacim oranı fazladır)

 Yüzeyden kaybedilen ısı fazladır.

 Birim hacme düşen yüzey azdır.

(Yüzey / Hacim oranı azdır).

 Yüzeyden kaybedilen ısı azdır.

 Kulak, kuyruk gibi vücut çıkıntıları büyük olup terleme yüzeyini arttırır.

 Hipotalamus denetiminde terle-me yapılarak ısı kaybı arttırılır ve vücut ısısı normal seviyeye düşü-rülür.

 Sempatik sinir uyarısı ile metabolizma ve ısı üretimi arttırılır.

 Vücut yüzeyi küçültülerek ısı kaybı azaltılır.

 Kulak, kuyruk gibi vücut çıkıntıları küçük olup terleme yüzeyini azaltılır.

 Deri altındaki kaslar gevşer ve kıllar yatık duruma gelir.

 Deri altındaki kaslar kasılır ve kıllar dikleşir.

 Deri altındaki yüzeysel kan damarları daralır.

 Kan, derin dokulardaki damarlardan akar.

 Deri altındaki yüzeye yakın olan kan damarları genişler.

 Kan bu yüzeye yakın damarlar-dan akar.

Sonuçlandıralım:

Sıcak ortamda yaşayan canlılarda,

 birim hacme düşen yüzey arttırılarak

 terleme yapılarak,

 deri damarları genişletilerek vücut ısısı düzenlenir.

Sonuçlandıralım:

Soğuk ortamda yaşayan canlılarda,

 birim hacme düşen yüzey azaltılarak

 metabolik aktivite arttırılarak,

 deri damarları daraltılarak vücut ısısı düzenlenir.

Sıcakkanlı canlılarda vücut ısısının düzenlenmesi ile ilgili bazı adaptasyonlar.

ENERJİ TAŞIYAN NÜKLEOTİT ATP – METABOLİZMA 12 BİO 010

140 SORU 5:

Hücre içinde gerçekleşen katabolik tepkimelerin tamamı için;

I. ATP harcanır.

II. Su yardımıyla polimerler monomerlere dönüşür.

III. Enzim kullanılır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III

EKZERGONİK REAKSİYONLAR

 Hücrede iş yapmak için kullanılan enerjiye ser-best enerji denir.

 Hücrede gerçekleşen kimyasal tepkimeler serbest enerji değişimine göre iki gruba ayrı-lır.

 Enerji açığa çıkaran reaksiyona ekzergonik re-aksiyon denir.

 Yıkım reaksiyonları ekzergonik reaksiyonlardır.

 Örneğin glikozun solunumla hücrede yıkılarak enerjinin açığa çıkarılması ekzergonik reaksiyon-larla gerçekleşir.

 Fotosentezin ışığa bağımlı reaksiyonları ekzergonik tepkimelerdir.

 ATP yıkımı ekzergoniktir.

2 i

ATP H O ADP P enerji

Ekzergonik tepkimelerde enerji açığa çıkar kendiliğinden gerçekleşir.

ENDERGONİK REAKSİYONLAR

 Gerçekleşmesi için dışarıdan enerji alan reaksi-yonlara endergonik reaksiyonlar denir.

 Yapım reaksiyonları endergonik reaksiyonlardır.

 Fotosentezin organik moleküllerin sentezlendiği reaksiyonlar endergoniktir

 Kas faaliyeti, sinirsel iletim, aktif taşıma, bütün biyosentez tepkimeleri hücre bölünmesi endergoniktir.

 ATP sentezi endergoniktir.

i 2

ADP P EnerjiATP H O

Endergonik tepkimelerde enerji harcanır ve kendiliğinden gerçekleşmez.

 Hücre, endergonik reaksiyonlar için gerekli olan enerjiyi ekzergonik reaksiyonlardan sağlar

5.B

ADP

141

 Ekzergonik reaksiyonlarla açığa çıkarılan enerji hücrede doğrudan kullanılamaz. Bu enerji adenozin trifosfat (ATP) molekülü içerisinde de-polanır. ATP enerjiyi depolayabilen ve aktarabilen bir moleküldür.

 Hücrede enerji gerektiren bütün faaliyetlerde ATP molekülünde depolanmış olan enerji kullanılır

 ATP evrensel bir enerji molekülüdür. Tek hücreli-lerden karmaşık yapılı organizmalara kadar bütün canlılar temel enerji molekülü olarak ATP’yi kulla-nır

ATP molekülünün yapısı

 ATP ribonükleotit yapılıdır. (Adeninribonükleotit).

Azotlu bir baz (adenin), beş karbonlu bir şeker (riboz) ve birbirine bağlı 3 fosfat grubundan oluşur

 Adenin bazı ve riboz şekeri organik ,fosfat grubu ise inorganiktir.

Aktif taşıma, Kas kasılması, Sinirsel iletim, Biyosentez, Hücre bölünmesi Fermantasyon,

Oksijenli solunum

ATP Döngüsü: Hücredeki yıkım (katabolik) tepkimeler sırasında açığa çıkan enerji ADP'nin fosforilasyonu için kullanılır ve ATP yenilenir. ATP 'de depolanan kimyasal

potansiyel enerji hücresel işlerin çoğunu gerçekleştirir.

Hücresel işler için enerji (endergonik,enerji harca-yan süreçler)

Katabolizmadan (enerji – salan süreçler) sağlanan enerji

ADP  P _İ den ATP sentezi enerji gerektirir.

ADP  P _İ

ATP'ni ADP  P _İ ye hidrolize olması enerji verir

Yüksek enerjili fosfat bağı Glikozit bağı

Adenozin

(Organik) İnorganik

Ester bağı

Adenin Riboz 3 fosfat grubu

P P P

ENERJİ TAŞIYAN NÜKLEOTİT ATP – METABOLİZMA 12 BİO 010

142

 Adenin bazının riboz şekeriyle bağlanması ile adenozin oluşur.

 Adenozin molekülüne bir fosfat grubunun bağ-lanmasıyla adenozin monofosfat (AMP), iki fos fat grubunun bağlanması ile adenozin difosfat (ADP), üç fosfat grubunun bağlanması ile adenozin trifosfat (ATP) oluşur.

 ATP, RNA daki adenin nükleotidine benzer ancak fazladan iki fosfat grubu taşır.

 Kimyasal enerji, ATP’nin fosfat grupları arasındaki bağlarda depolanır. ATP su ile tepkimeye girdi-ğinde fosfat grupları arasındaki bağlar çözülür (hidroliz) ve büyük miktarda enerji açığa çıkar.

Bu nedenle ATP’deki fosfat bağları “yüksek ener-jili bağlar” olarak adlandırılır.

.

ATP nin hidrolizi

ATP ile suyun tepkimesi inorganik fosfat (Pi) ve ADP oluşturur, enerji açığa çıkar.

 ATP’den bir fosfat grubu ayrıldığında adenozin difosfat (ADP) oluşur ve enerji açığa çıkar.

ADP’den bir fosfat grubu ayrıldığında ise adenozin monofosfat (AMP) oluşur. Bu sırada açığa çıkan enerji miktarı daha azdır.

 ATP hücre içinde depolanamaz. Bu nedenle hüc-rede anında üretilip anında tüketilir.

 ATP bir hücreden diğerine aktarılmaz. Her hücre ihtiyaç duyduğu ATP'yi kendisi üretir.

 Bir moleküle fosfat bağlanmasına fosforilasyon denir. ADP ye fosfat bağlanmasıyla ATP oluşur.

Bu nedenle hücrede ATP sentezlenmesine fosforilasyon denir.

ATPaz

ATP molekülünün yapısı

143

 AMP ya da ADP moleküllerine dehidrasyonla fosfat eklenerek ATP üretilir.

ATP üretimi endergonik bir tepkimedir.

Endergonik tepkime

ADP Pi 7.300 calATP H O 2

 ATP fosfatını başka bir moleküle aktarıp ADP ye dönüşür. Bu olaya defosforilasyon denir.

 ATP yıkımı (defosforilasyon) ekzergonik bir tep kimedir.

Ekzergonik Tepkime

ATP H O 2 ADP Pi 7.300 cal

 ATP nin yapımı ve yıkımı birbirinin tersi olaylardır ve sürekli gerçekleşmek zorundadır.

Ekzergonik Tepkime 2 Endergonik tepkime

ADP H O AMP Pi 7.300 cal

UYARI:

ATP hücrenin enerji veren (ekzergonik) tepkimeleri ile enerji kullanan (endergonik) tepkimeleri arasında enerji transferi yapar.

UYARI:

ATP kullanılan olaylarda enzimler de kullanılır.

SORU 6:

Aşağıdaki şekilde ATP nin moleküler yapısı verilmiş-tir.

Şekilde verilen numaralı bağlarla ilgili;

I. Glikozit bağı — 1 II. Ester bağı — 2

III. Yüksek enerjili fosfat bağı — 3 IV. Peptit bağı — 2

eşleştirmelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız IV B) I ve II C) lI ve III D) III ve IV E) I, II ve III

SORU 7:

ATP nin sentez ve yıkım olayları aşağıda şematize edilmiştir

Buna göre, numaralı olayların doğru eşleştiril-mesi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

sentezi Difüzyon

D) Fotosentez Aktif

taşıma Difüzyon

E) Fotosentez Difüzyon Hidroliz

 ATP sentezinde kullanılan enerjinin kaynağına göre üç çeşit fosforilasyon vardır

1) Fotofosforilasyon:

 Fotosentezin ışıklı tepkimelerinde ışık enerjisi kullanılarak ADP molekülüne bir fosfat grubunun eklenmesine fotofosforilasyon denir.

 Işık enerjisi ATP formunda kimyasal enerjiye dönüştürülür.

 Üretilen ATP molekülleri ise fotosentezde glikoz ve diğer organik besinlerin sentezi sırasında kul-lanılır.

ENERJİ TAŞIYAN NÜKLEOTİT ATP – METABOLİZMA 12 BİO 010

144 2) Substrat düzeyinde fosforilasyon:

 Substrat olarak kullanılan bir organik molekülden enzimler yardımıyla fosfat koparılarak ADP'ye aktarılmasıdır.

 Hücre sitoplazmasında ve mitokondrinin matriks – inde gerçekleşir.

 Evrenseldir (Glikolizden dolayı). Bütün canlı hüc-relerde görülür.

3) Oksidatif fosforilasyon:

 Elektron taşıma sisteminde (ETS) elektronlar taşınırken indirgenme yükseltgenme tepkimeleri-ne bağlı olarak ATP sentezlenmesidir.

 Oksijenli solunum, oksijensiz solunum ve kemosentez yapan canlılar ATP gereksinimlerinin çoğunu oksidatif fosforilasyonda karşılar.

UYARI:

 Oksijenli solunum ve ETS'li oksijensiz solu-num yapan canlılarda iki çeşit fosforilasyon görülür (substrat düzeyinde fosforilasyon ve oksidatif fosforilasyon).

 Fotosentetik canlılarda üç fosforilasyon çeşidi görülür. (Substrat düzeyinde fosforilasyon, oksidatif fosforilasyon, fotofosforilasyon)

SORU 8:

Bir hücrede gerçekleşen,

I. CO2 ve H2O dan glikoz sentezlenmesi, II Glikozun selüloza dönüştürülmesi, III. Proteinlerin sindirilmesi,

IV. Yağ asitlerinin solunumda kullanılması

olaylarından hangileri anabolizma olarak değer-lendirilebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) l ve II D) III ve IV E) II, III ve IV

SORU 9:

Hücrede meydana gelen bazı biyokimyasal tepkime-ler aşağıda verilmiştir.

I. Hücresel solunum, II. Sindirim (hidroliz], III. Fotosentez, IV. Dehidrasyon

Verilen tepkimelerden hangilerinin gerçekleşmesi sürecinde fosforilasyon (ATP sentezi) gerçekle-şir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) III ve IV E) II, III ve IV

8.C 9.B

145 SORU 10:

ATP→ ADP + Pi

Yukarıda verilen tepkimeyle ilgili, I. Enerji açığa çıkar.

II. Hidroliz olayıdır.

III. Endergonik tepkimedir.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız l B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

SORU 11:

ATP molekülünün yapısı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Organik bazı adenindir.

B) Deoksiribonükleotit yapılıdır.

C) Yapısındaki karbonhidrat 5C'lu ribozdur.

D) Yapısındaki adenin bazı ve riboz şekeri organiktir.

E) Yapısındaki fosfat grubu inorganiktir.

SORU 12:

İnsanlarda, tam dinlenme halinde (uyku hali hariç) canlılığın devam etmesi için gerekli olan en düşük enerjiye “bazal metabolizma denir.

Buna göre,

I. Kişinin vücut yüzeyi

II. Kişinin son aldığı besinin kalori değeri III. Ortamın sıcaklığı

IV. Kişinin yaşı

faktörlerinden hangileri bazal metabolizma ölçü-lürken önemlidir?

A) I ve II B) II ve III C) I ve IV D) II, III ve IV E) I, III ve IV

SORU 13:

Aşağıdakilerden hangisi anabolik bir reaksiyon-dur?

A) Glukoz  Maltoz B) Protein  Aminoasit C) ATP  ADP

D) H O  _{2 2} H O₂ 12O₂

Belgede AH NKAYA YAYINLARI 12. SINIF (TM) B YOLOJ 1. DERS K TABI. 12 B O 004 Canl lar n Yap s ndaki Organik Bile ikler 1, Karbonhidratlar (sayfa 135-147)