SIDON
Süleyman’ın vefatından sonra oğlu Rehavam tahta gelir. Ulusun belini büken vergileri artırma tehditlerinde bulunur ve bu aptalca davranış, Yarovam’ın önderlik ettiği on kuzey oymağın ayaklanmasıyla sonuçlanır (1 Krallar 12).
Böylece İsrail iki krallığa ayrılır:
Yahuda Krallığı. Bu, Yahuda ve Benyamin oymaklarından müteşekküldir ve başkenti Yeruşalim’dir. Yahuda’dan sonra tahta geçenler Davut’un soyundandır.
Tanrı’ya tapınma Yeruşalim Tapınağı’nda devam eder ve tapınma Tanrı tarafından atanan kahinler ve Levililer önderliğinde yürütülür.
İsrail Krallığı. Bu krallık diğer on oymağı kapsar. Başkentleri, başa geçen krala göre değişmekle birlikte genelde Samiriye’dir. Kuzeyde hükümdarlık yapan tek hanedan olmamıştır ve çoğu zaman ihtilaftakilerin taht hakkını savunduğu mücadeleler ve suikastler görülmüştür.
İki krallığın tarihi Krallar kitabında ve de 2 Tarihler kitabında da yazmaktadır.
İsrail Krallığı’nın Sonu.
Kuzeydeki İsrail Krallığı, Beytel ve Dan merkezli bir sahte din üzerine kurulmuştur (1 Krallar 12:26-33). Bu ve beraberindeki siyasi ihtiras, halka zorluk çektirir.
Tanrı merhametiyle halklara, onlardan O’na geri dönmeleri için yakaran peygamberler yollamıştır, ancak çok azı bu peygamberlere kulak vermiştir.
Bunların arasında İlyas ve Elişa da vardır. Kutsal Kitap’ta peygamberlerin bazı kitapları Tanrı’nın bu kuzey krallığına mesajının kaydıdır. Özellikle Amos ve Hoşea mesajlarını İsrail Krallığı’na yöneltmiştir.
Son olarak bu kuzey krallığının kötülüğü nedeniyle Tanrı, Asur güçlerini ona karşı salar. M.Ö. 720’de krallık düşer ve Asur kralı, İsrailoğulları’ndan 20,000 esiri imparatorluğunun kuzeydoğu sınırlarına yakın bir yere yerleştirir (bkz.
2 Krallar 17).
Kalan İsrailliler topraklarına yeni gelenlerle karışır. İsrail’in Tanrısı’na tapınmanın bir türünü, İsa’nın gününe dek muhafaza ettiler. Bu insanlar Samiriyeliler olarak bilinir (bkz. Yuhanna 4).
Yahuda Krallığı.
Güneydeki iki oymağın, Yeruşalim Tapınağı’nda Tanrı’ya tapınmayı devam ettirmesine ve krallarının Davut’un soyundan olmasına rağmen onlar da sonunda Tanrı’nın yolundan sapıp putperestliğe dönmüştür. Hükümdarlık yapan kralların çoğu Tanrı’nın gözünün önünde kötülük yapmıştır ve çok azı, ataları Davut’un imanına sahiptir. Benzer şekilde kahinlerin kendileri bile Tanrı’ya tapınma yolundan sapmıştır.
Yıllar geçtikçe gerileme ilerlemiştir ve sonunda Tanrı, Tapınak ile Yeruşalim’in yıkımı konusunda uyarıda bulunmuştur. Halkın Babil’e esir düşeceğini belirtmiştir. Bu krallığın son günlerinde Tanrı, insanların günahtan vazgeçmesi için peygamberler göndermiştir.
Yeremya’nın “70 Yıl” Kehaneti
Bu peygamberlerden biri Yeremya’dır. Onlara, kötülükleri nedeniyle Tanrı’nın Babil Kralı Nebukadnessar’ı onların üstüne salacağını söylemiştir. Krallıklarını yıkıp Yahuda’yı 70 yıllığına Babil’e tutsak edecektir; bundan sonra halk yeniden şehirlerine dönecektir (Yeremya 25:8-12; 29:10-14).
Yahuda’nın Nebukadnessar tarafından ilk istila edilişi ve esirlerin Babil’e sürülm-esi M.Ö. 606’da olmuştur. 70 yıl sonra M.Ö. 536’da, Med-Pers İmparatoru Koreş Babil’i devirir ve Yahudiler’in Yeruşalim’e dönmesine izin verdiğini duyurur (2 Tarihler 36:19-23). M.Ö. 586’da Nebukadnessar Yeruşalim’e son kez saldırır ve Tapınak ile şehir surlarını yıkar, daha fazla sayıda tutsağı Babil’e götürür. 70 yıl sonra M.Ö. 516’da Yahudiler Yeruşalim’de tekrar Tapınağı inşa eder (Ezra 6:15).
Dolayısıyla kehanet şaşırtıcı şekilde yerine getirilmiştir.
Tanrı’nın, Yahuda Krallığı’nın Son Kralı’na Kehaneti (Ezekiel 21:25-27)
Yeruşalim’de Davut’un taht ında hüküm süren son kral, Sidkiya’dır. Çok kötü bir kraldır ve peygamberlerin sözlerine kulak vermediği için Tanrı, krallığın yıkımının yakın olduğu konusunda uyarıda bulunmuştur. Sidkiya M.Ö. 586’da Nebukadnessar Yeruşalim’i yok edince esir alınmıştır. Peygamber Hezekiel,
“saygısız” ve “kötü önder” olarak nitelediği Sidkiya’ya bu kehanette bulunmuştur (Ayet 25).
Ayet 26
• “Sarığı çıkar, tacı kaldır” Çok dramatik bir şekilde Sidkiya’ya, Davut’un tahtında oturmaya devam etmeyeceği söylenmektedir.
Ayet 27
• “Yıkım! Yıkım! Kenti yerle bir edeceğim!” Peygamber burada krallığın sonunu vurgular.
• “Hak sahibi gelinceye dek” Burada sözü verilen mevkiin hak sahibi İsa Mesih gelene dek, Davut’un tahtında kral olmayacağını söyler (bkz. 2 Samuel 7:12-16; Luka 1:31-33).
• “Kenti ona vereceğim” Burada Tanrı’nın bu eylemi gerçekleştireceği garantisi vardır (Yeşaya 9:6-7 ile karşılaştırınız).
İsa’nın Egemenliği Altındaki Krallık
Son kral Sidkiya’nın çağdaşı Yeremya da, yeniden kurulacak İsrail Krallığı’nda Davut’un tahtında yer alacak İsa Mesih’in dönüşünden söz eder (Yeremya 23:5-8, 33:15-16).
Bu sözlerin yerine getirilebilmesi için İsrail’in tekrar bir araya getirilip Mesih ve İsrail Kralı olarak Rabb İsa Mesih’in işleri konusundaki gerçekler doğrultusunda eğitilmelidir. Bu bir araya gelme, zamanında peygamberlerin üzerinde durduğu konulardan biri olmuştur.
İsrail’in Yeniden Bir Araya Getirilmesi Konusunda Kehanetler
İncil’i öğrenene göre Tanrı’nın İsrail konusundaki kehanetleri, İncil’e güvenebileceğimize dair bir garantidir. Tanrı kendisi, Tanrı olduğuna tanığın İsrail’in kendisi olduğunu belirtmiştir (Yeşaya 43:1, 10-13).
Bu kehanetlerden bir kısmına bakalım:
• İsrail topraklarına girmeden önce çölde dolaşırken Musa günahları nedeniyle diğer ulusların arasına dağıtılacaklarını görmüştür (Tesniye 28:63-68). Bu kehanetin nasıl yerine getirildiği, Yahudilerin M.S. 70 yılından itibaren günümüze kadar uzanan tarihinde görülmektedir.
• Musa diğer halkların içinden geri getireceğini de söylemiştir (Tesniye 30:1-5).
• Peygamber Yeremya da bu dağılma ve geri getirilme olayını açıkça betimlemiştir (Yeremya 30:10-11; 31:10).
• Benzer şekilde İsa da Yahudilerin M.S. 70 yılında başına gelecek felaketlerin ardından dağıtılmasından bahsetmiştir. O zamandan beri Yeruşalim Yahudi olmayanların elindedir ve Yahudiler dağılmıştır. Ancak son yüz yıldır Yahudiler topraklarına geri dönmeye başlamıştır ve Yeruşalim 1967’de Yahudiler tarafından ele geçirilmiştir (Luka 21:24).
• Peygamber Zekeriya, Yahudiler’in İsa Mesih dönmeden önce topraklarına geri geleceklerini ve Yeruşalim’e hükmedeceklerini öngörmüştür
(Zekeriya 12:1-11).
• Yeruşalim’in, İsa Mesih dönmeden önce Yahudilerin elinde olacağını ancak bunun uluslararası gerginliğe neden olacağını ve bütün ulusların savaş için Orta Doğu’da toplanacağını belirtmiştir (Zekeriya 12:2-3, 9-10; 14:1-4).
• Peygamber Hezekiel, “uzun zaman sonra” Orta Doğu’da büyük bir savaşın olacağından bahseder. Bu zamanda Yahudiler İsrail topraklarına yerleşmiş olacaktır (Ezekiel 38:8,12). İsrailoğulları’nın bu yeniden yerleşimine son yüz yıldır tanıklık etmekteyiz.
• İsrail bu topraklara, İsa Mesih’in mesihliğine inanmadan dönecektir.
Ancak Mesih kendini ve ellerindeki yaraları gösterdiğinde bu gerçeği kabulleneceklerdir (Zekeriya 12:10, 13:6).
• Havari Pavlus Yahudiler’in körlüğünün ortadan kaldırılacağı ve İsa’nın Mesihleri olduğunu anlayacakları zamandan bahseder (Romalılar 11:25-27; Yeşaya 59:20-21 ile karşılaştırınız).
Özet
• Süleyman’ın krallığı; Süleyman’ın, Tanrı’nın yolundan sapması nedeniyle ölümünden sonra ikiye bölünür (1 Krallar 11:11-13). Oğlu Rehovam, Yeruşalim’de iki oymağa ve Yarovam kuzeyde kalan diğer on oymağa hükmeder.
• Güneydeki iki oymak Yahuda Krallığı, kuzeydeki on oymak ise İsrail Krallığı olarak bilinir.
• Bu bölünme yaklaşık M.Ö. 970’te yer alır ve Kuzey Krallığı Asur
tarafından tutsak edilip sürüldüğü M.Ö. 720’ye kadar varlığını sürdürür (2 Krallar 17:6,18,23).
• Güney krallığı, Yeruşalim ile Tapınak’ın yıkıldığı ve Yahuda’nın Babil’e sürüldüğü M.Ö. 586 yılına kadar varlığını korumuştur (2 Tarihler 36:17-20).
• Halk, Tanrı’nın kehanette bulunduğu gibi Babil’de 70 yıl sürgünde kalıp Tapınak ile Yeruşalim’i onarmak için geri dönmüştür (2 Tarihler 36:21-23).
• Tanrı son kral Sidkiya’ya İsa Mesih’in; Tanrı’nın Egemenliği’ni yeniden kurmak ve tahtta oturmak üzere geri dönmesine kadar Davut’un tahtında başka kimsenin oturmayacağını belirtmiştir (Hezekiel 21:25-27).
On Beşinci Ders Soruları
1. Davut’un ölümünden sonra İsrail’e hükmeden oğlu kimdir?
2. İsrail’in Tanrı’ya tapınması için ne inşa etmiştir?
3. Krallık Süleyman’dan sonra ikiye bölünmüştür. Bu iki bölümün adı nedir ve her birinde kaç oymak mevcuttur?
4. Kuzeydeki krallık ne zaman ve kim tarafından yıkılır?
5. Yahuda Krallığı’nı hangi güç yıkar ve onu tutsak eder?
6. Tanrı’nın, Yahuda Krallığı’nın son kralına mesajı nedir? Davut’un tahtında oturacak kişi kimdir?
7. Yeremya, Yahuda’nın ne kadar süre Babil’de sürgünde olacağını, kehanetinde anlatmıştır. Bu süre kaç yıldır?
8. Tanrı, peygamberleri aracılığıyla İsrail’in yeniden bir araya getirilmesi ile ilgili çok önemli kehanetlerde bulunmuştur. Bunlardan bazılarını sayınız.