• Sonuç bulunamadı

9. İSMEK’DE EĞİTİMİ VERİLEN CİLTLEME DERSİ

9.11. Ciltleme Dersi İstihdam Alanları

Alanın gerektirdiği yeterlikleri kazanan bireyler matbaa ve ciltleme sektöründe; 1. Resmi ve özel matbaalarda çalışabilmektedir.

2. Cilt atölyelerinde vb. yerlerde çalışabilmektedir.

10.İlgili Araştırmalar

Arıtan (1987), “Konya Müzelerinde Bulunan Selçuklu Ciltlerinin Özellikleri”, adlı yayınlanmamış yüksek lisans tezinde, cildin tarifi, İslam dünyasında ve Batı’da cildin tarihçesi, cilt ekolleri, bölümleri, çeşitleri ve cildin yapılısı anlatılmıştır. Mücellid ve ciltçilik teşkilatına da yer verilmiştir. Genel olarak Selçuklu cildinin portresi yapılmış, Selçuklu cilt yapımında kullanılan malzeme, teknik ve ciltlerde yer alan süsleme kompozisyonları anlatılmıştır. Katalog bölümünde ise Konya müzelerinde bulunan Selçuklu cildleri incelenerek örnekler fotoğraflarla anlatılmış ve değerlendirmeleri yapılmıştır.

Arıtan (1992), “Konya Dışındaki Müze ve Kütüphanelerde Bulunan Anadolu Selçuklu Cildleri”, adlı yayınlanmamış doktora tezinde, cildin tarifi ve Türk cilt sanatının tarihçesine kısaca yer verilmiştir. Cilt ekolleri ve çeşitlerine değinildikten sonra mücellitlik ve ciltçilik teşkilatı hakkında bilgi verilmiştir. Cildin yapılışının anlatılmasından sonra Anadolu Selçuklu ve Beylikler tarihine kısaca yer verilmiştir. Anadolu Selçuklu ciltlerinde tezyinat ile ciltlerde görülen motiflerle, mimari ve diğer Türk sanatlarında kullanılan motifler arasındaki benzerlikler örnekler verilerek anlatılmıştır. Anadolu Selçuklu cildinin ve kapağının bölümleri çizimlerle anlatılmıştır. Selçuklu ciltlerinde kullanılan malzeme, teknik, üsluba, kompozisyon ve ölçülere yer verildikten sonra semse, zencirek, köşebent ve mikleb tipolojisi yapılmıştır. Anadolu’da Konya dışında yer alan kütüphane ve müzelerde bulunan Anadolu Selçuklu ve bu üslûbu taşıyan cila örneklerinin bulunduğu katalog bölümü yer almaktadır. Anadolu Selçuklu ve muasırı Türk İslam ciltlerinin mukayese ve değerlendirmesi yer almaktadır.

Erkan (1995), “Osmanlı Dönemi El Yazması Deri Cilt Kitap Sanatı Örnekler” başlıklı yüksek lisans tezinde, dericiliğin tarihi gelişimi ile birlikte Cilt Sanatı hakkında bilgiler verilmiştir. Ayrıca Ankara’da bulunan müze ve kütüphanelerden elde edilen 30 deri cilt örneği incelenmiştir.

Mavili (2002), “Süleymaniye Kütüphanesi’ndeki 13. ve 14. Yy.lara Ait Cilt Sanatı Örnekleri” adlı yüksek lisans tezinde, yazı malzemelerinin oluşumu ve ilk ciltler hakkında bilgi verilmiştir. İslam Cilt Sanatının tarihsel gelişimi, yapımında kullanılan malzemeler, kitap cildini oluşturan bölümler, Cilt Sanatında bölgesel özellikler ve üsluplar ve Cilt Sanatı ile diğer geleneksel sanatlar arasındaki etkileşimlerden bahsedilmiştir.

Maraşlı (2005), “Amasya II. Bayezid İl Halk Kütüphanesindeki XV. Ve XVI. Yüzyıl Ciltleri” başlıklı yüksek lisans tezinde, Türk cilt sanatının tarihi gelişimi, üslûplar, mücellit ve ciltçilik teşkilatı, cildi oluşturan bölümler, cilt çeşitleri, süsleme teknikleri, cilt yapımında kullanılan malzemeler, aletler, tekniklerden bahsedilmiştir. XV ve XVI. Yüzyıla tarihli 59 cilt, teknik ve süsleme kompozisyonu bakımından detaylı bir şekilde tanıtılmış ve tarihlendirmeleri yapılmıştır. Ciltlerin, malzeme, cetvel ve zencirek, köşebent, sertab, semse, miklep, teknik, bezeme ve üslûba göre

değerlendirilmesi yapılarak, Türk cilt sanatı bakımından değer ve önemi ortaya konulmaya çalışılmıştır.

İnay (2006), “Türk İslâm Kitap Sanatında Lâke Cilt Tasarımları” adlı yüksek lisans tezinde, Türk İslâm kitap sanatında lâke cilt tasarımlarının incelendiği bu tezde, lâke cilt tasarımlarının gelişim süreci, dönemlere göre değişen tasarım üslupları ve dönemler arasındaki etkileşimler belirlenmeye çalışılmıştır.

Güleç (2007), “Topkapı Sarayı Kütüphanesindeki Seçilmiş Klasik Şemse Cilt Kapakları” adlı yüksek lisans tezinde, Topkapı Sarayı Kütüphanesinde bulunan Arapça yazmalar kataloğundan cilt kaplarının künyelerini incelenmiştir. Cilt kapları hakkında bilgi verilerek, aralarından klasik şemse ciltler ayrılmış ve bu cilt kapaklarının fotoğrafları çekilmiştir. Fotoğrafı çekilen cilt kapaklarının yorumları yapılmış ve cilt kapaklarının kalıp motifleri çıkarılmıştır.

Dülger (2008), “Süleymaniye Kütüphanesi Ayasofya Yazmaları Cild Örnekleri” adlı yüksek lisans tezinde, cilt sanatı hakkında genel bilgiler verildikten sonra, katalog kısmında, Süleymaniye Kütüphanesi Ayasofya bölümünde bulunan yirmi adet yazma eser cildi incelenmiştir. Eserlerin ismi, dili, konusu, ölçüleri, sayfa sayısı, ketebesi ve müellifi belirtilerek künyeleri verilmiştir. Eserlerin yapım teknikleri, süsleme unsurları ve ketebelerine bakılarak, kütüphane de bulunan ciltler hakkında değerlendirme yapılmıştır.

Bora (2012), “İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Kütüphanesi Nadir Eserler Bölümü’nden Seçilen Kitaplara Ait Deri Ciltlerin Nitelik Ve Problemlerinin Belirlenmesi Ve Genel Koruma Önerileri” başlıklı yüksek lisans tezinde, deri kitap ciltlerinin tarihsel gelişimi, cilt ve ciltçilik anlatılmış, doğu ve batı ülkelerinde üretilmiş olan ciltler karşılaştırılmıştır. Edebiyat Fakültesi Kütüphanesi, Nadir Eserler Bölümü’nden seçilen, farklı dönemlere ait 10 adet kitap cildi incelenmiştir. Kütüphanedeki kitaplara eşdeğer bir yazma eserin cildinde tespit edilen problemleri uzaklaştırmak veya durdurmak amacıyla, koruma ve onarım çalışmalarına örnek olmak üzere, deneysel çalışma yapılmıştır.

YÖNTEM 1. Araştırmanın Yöntemi

Bu araştırmada betimsel bir yöntem kullanılmıştır.

2.Evren ve Örneklem

Bu araştırmanın çalışma evrenini, 2012-2013 eğitim yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sanat ve Meslek Edindirme Kursları tarafından verilen Ciltleme Dersine devam eden ve mezun olmuş Küçükayasofya şubesi kursiyerleri oluşturmaktadır.

Evrenin tamamından rastgele seçilen 30 kursiyer ise araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır.

3.Veri Toplama Araçları

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sanat ve Meslek Edindirme Kursları tarafından verilen Ciltleme Dersine katılan kursiyerlere Ciltleme dersi hakkındaki görüş, düşünce ve önerilerini belirlemek amacıyla kendilerine uzman görüşleri doğrultusunda hazırlanan anket çalışması uygulamıştır.

4.Verilerin Toplanması ve İstatiksel Analiz

Hazırlanan anket 2013 yılında kurs döneminin sonuna doğru, araştırmacı tarafından atölye ortamında kursiyerlere uygulanmıştır. Anket kısaca tanıtılarak, amacı ve nasıl doldurulması hakkında bilgilendirilerek kursiyerlere dağıtılmıştır. Cevaplama sırasında herhangi bir etki oluşturmamak ve anketin objektif olarak uygulanması için kursiyerlere isim sorulmamıştır. Cevaplanan ölçek toplanarak uygulama tamamlanmıştır. Verilerin analizinde frekans ve yüzde dağılımları alınarak bulgular tablolarda verilmiştir. Tablolar yorumlanmıştır.

* İşaretli tablolarda birden fazla seçenek belirtildiği için toplam belirtilmemiştir. Her bir seçeneğin toplam frekans sayısına göre yüzdeler belirlenmiştir. Tablolar yorumlanmıştır.

BULGULAR VE YORUM

Bu bölümde araştırmanın genel amacı doğrultusunda aranan cevaplara ilişkin toplanan verilerin istatistiksel analizleri sonucunda elde edilen bulgular yer almaktadır.