Cep Telefonu Ürün Grubuna Yönelik Temel Analizler

Cep telefonu ürün grubuna yönelik temel analizler bağlamında, cep telefonu kullanan katılımcıların demografik özellikleri ve cep telefonu anket formunda yer alan açık uçlu ve çoktan seçmeli soruların cevaplarına yer verilmektedir.

5.1.1.1. Demografik Özellikler: Araştırma kapsamında yer alan ve cep telefonu

ürününü kullanan katılımcıların demografik özellikleri Tablo 7’de yer almaktadır.

Tablo 7: Katılımcıların Demografik Özellikleri (Cep Telefonu)

Demografik Özellikler Frekans % Cinsiyet Kadın 407 41,0 Erkek 585 59,0 Medeni Hal Bekâr 339 35,9 Evli 606 64,1 Yaş 16-20 103 10,4

Tablo 7’nin devamıdır. 46-50 47 4,7 51-55 30 3,0 56-60 10 1,1 61 ve üstü 7 0,7 Meslek Đşçi 90 9,0 Öğrenci 84 8,4 Esnaf 325 32,7 Serbest 125 12,6 Memur 107 10,8 Emekli 33 3,3 Ev Hanımı 72 7,2 Çalışmıyor 40 4,0 Diğer 119 12,0 Eğitim Đlköğretim 77 7,8 Lise 432 43,6

Yüksek okul/ üniversite 441 44,5

Lisansüstü 41 4,1 Gelir Düzeyi 500 YTL ve altı 47 4,8 501-1000 YTL 236 23,9 1001-1500 YTL 254 25,7 1501-2000 YTL 185 18,7 2001-2500 YTL 124 12,6 2501 YTL ve üstü 141 14,3

Cep telefonu ürün grubuna yönelik anket formunu cevaplayan katılımcıların demografik özelikleri incelendiğinde, katılımcıların yaklaşık %60’ını erkeklerin oluşturduğu görülmektedir.

Evli katılımcıların oranı ise %62,8 olup bekarlara göre oranı yüksektir.

Meslek grupları açısından katılımcıların dağılımı incelendiğinde esnaf (%32,7), serbest meslek mensubu (%12,6), memurlardan (%10,8) oluşmaktadır. Diğer meslek gruplarının oranı ise örneklemde düşük seviyelerdedir.

Katılımcıların %43,6 lise, %44,5 yüksekokul, ilköğretim %7,8, %4,1’i lisansüstü eğitim seviyesindedir.

Gelir düzeyleri açısından incelendiğinde, katılımcıların yaklaşık %5’i 500 YTL ve daha altı gelir seviyesine sahiptir. Yine, katılımcıların %14,3’ ü ise 2501 YTL ve üstü gelire sahip olup, %80,9’nun ise gelir seviyesi 501YTL - 2500 YTL arasında değişmektedir. Araştırma daha önce belirtildiği gibi, iki ilde yürütülmüştür. Katılımcıların bu iki ile göre dağılımı Tablo 8’de verilmektedir.

Tablo 8: Katılımcıların Đllere Göre Dağılımı (Cep Telefonu)

Đller Frekans % Đstanbul 506 53,0

Sakarya 450 47,0

5.1.1.2. Tanımlayıcı Đstatistikler

Katılımcılara çalışmanın amacı doğrultusunda, cep telefonuna yönelik değer algılamalarını genel olarak belirleyebilmek amacıyla, cep telefonu ve cep telefeonu satın alınan mağazaya yönelik açık uçlu ve çoktan seçmeli sorular sorulmuştur.

Katılımcılar tarafından “Cep telefonu satın alırken nelere dikkat edersiniz? şeklindeki açık uçlu soruya verilen cevaplar Tablo 9’da yer almaktadır. Tablodaki bulgular incelendiğinde, 1000 katılımcı cep telefonunun kullanım özellikleri olarak nitelendirilen cep telefonunun görüntüsü, markası, modeli, sağlamlılığı, teknik özellikleri, kullanım kolaylığı ve kamerasına dikkat ettiğini ifade etmiştir. Fiyat ise, cep telefonu satın alırken dikkat edilen önemli ikinci unsur olarak belirlenmiştir.

Açık uçlu soru yardımıyla katılımcıların cep telefonu satın alırken dikkat edilen unsurlar dışında, cep telefonun tercihinde etkili olan özellikleri işaretlemeleri istenmiştir. Katılımcıların cep telefonu tercihlerinde etkili olan faktörlere verdiği cevaplar yine aynı tabloda özetlenmektedir. Tablo incelendiğinde, tüketicilerin cep telefonu tercihinde etkili olan faktörlerin başında fiyatın ön sırayı aldığı görülmektedir. Pilin dayanma süresi, kalite, dayanıklılık, fiyatı takip eden önem verilen diğer özellikler

Tablo 9: Cep Telefonunda Tüketici Tercihleri

Cep Telefonu Satın Alırken Dikkat Edilen Unsurlar

Frekans Cep Telefonun Tüketici Açısından

Đfade Ettiği Anlam

Frekans

Batarya 152 Đletişim 716

Fiyat 477 Kolaylık 568

Kullanım Özellikleri 1000 Kalite 432

Boyut/dizayn 138 Güven 231

Kalite 144 Marka 226

Cep Telefonu Tercihinde Etkili Olan Özellikler

Eğlence 219

Fiyat 439 Görüntü 194

Pilin Dayanma Süresi 409 Gösteriş 74

Kalite 399 Đmaj 65 Dayanıklılık 392 Prestij 54 Görüntü 337 Çekicilik 48 Garanti 319 Saygınlık 39 Kamera 317 Statü 28 Marka 315 Karakter 28

Kolay Kullanım 311 Cep Telefonu Satın Alınan Mağazada Dikkat Edilen Unsurlar

Hafıza 291 Hizmet Kalitesi 355 Boyut 289 Ürün Çeşitliliği 230 Mp3/ Radyo 265 Dekor/Dizayn 216

Bluetooth 219 Fiyat 175

Ağırlık 206 Katılımcıların Kullandığı Cep Telefonu Markaları

Đşlemci Hızı 178 Nokia 550

Ekran Çözünürlüğü( piksel) 153 Samsung 100 Servis Hizmetleri 122 Motorola 100 Ekranın Boyutu 119 Sony Ericsson 60

Renk 85 Siemens 50

GPRS/ WAP 55 Kızılötesi 17 Cep Telefonuna Ödenebilecek

Maksimum Fiyat

Tüketicilerin Cep Telefonunu Değiştirme Sıklığı

100 YTL’den az 26 3 ayda bir 14 101-250 YTL 134 6 ayda bir 65 251-500 YTL 329 Yılda bir 216 501-750 YTL 260 2-3 yılda bir 468 751-1000 YTL 125 4 yıldan fazla 223 1001-1250 YTL 34

1251-1500 YTL 37 1501-1750 YTL 21 1751-2000 YTL 13 2000 YTL’den fazla 13

Anket formunda katılımcılara, ‘‘Cep telefonunun sizin için ifade ettiği anlam nedir” sorusu sorulmuş ve Tablo 9’daki bulgulara ulaşılmıştır. Tablo incelendiğinde, 716 kişinin “iletişim”, 568 kişinin “kolaylık”, 432 kişinin ise “kalite” cevabı ön sıralarda yer

görülmektedir. Bu unsurları, sırasıyla, güven, marka, eğlence, görüntü ve gösteriş takip etmektedir. Cep telefonun ifade ettiği diğer anlamların ise, katılımcılar açısından daha az belirtildiği görülmektedir. Genel bir değerlendirmeyle, katılımcıların cep telefonuna atfettiği değerin altında, özellikle cep telefonunun fonksiyonelliği yatmaktadır. Bu bağlamda, gerek cep telefonunun temel fonksiyonu olan iletişim anlamının gerek yüksek olması, gerekse, kalite kolaylık ve güven ve marka unsurlarının önemli sayılabilecek düzeyde anlam ifade etmesi, fonksiyonel değerin (kalite/performans), oldukça önemli olduğunu göstermektedir. Öte yandan, hedonik değer bağlamında, eğlence, görüntü ve gösteriş kavramlarının da tüketiciler açısından değer unsuru olarak görüldüğü belirlenmiştir. Öte yandan, sosyal değeri temsil eden kavramlara (imaj, prestij, çekicilik, saygunlık ve statü) verilen önemin ise, oldukça düşük olduğu görülmektedir. Dolayısıyla cep telefonu açısından sosyal değerin görece öneminin az olduğu ortaya çıkmıştır.

Anket formundaki “Cep telefonu satın almak için girdiğiniz mağazada dikkat ettiğiniz

üç özellik nedir?” sorusu sorulmuş ve bulgular yine Tablo 9’da özetlenmiştir. Tablo

incelendiğinde, 355 katılımcı hizmet kalitesi (çalışanların ilgisi, cep telefonları hakkındaki bilgi düzeyi, müşteriye olan tutum ve davranışları satış ve satış sonrası hizmetler), 230 katılımcı ürün çeşitliliğine (farklı marka ve model), 216 kişi mağazanın dekoruna, cep telefonlarının teşhir edilme düzenine, cep telefonlarının rahat bir şekilde incelenebilme olanaklarına, 175 kişinin fiyata, dikkat ettikleri görülmektedir. Bu bağlamda, katılımcıların mağazada dikkat ettikleri en önemli unsurun hizmet kalitesi olduğu görülmektedir. Bunun yanında, mağazada sunulan cep telefonu marka ve modellerinin çeşitliliği de azımsanmayacak öneme sahiptir. Diğer taraftan, mağazanın dekor ve dizaynıda müşterileri mağazaya çekme açısından önemli bir unsur olarak değerlendirilebilir. Öte yandan, ürün fiyatları da mağazada dikkat edilen unsurlar arasında yer almaktadır. Bu bağlamda, mağazalar arasında görülen fiyat farklılıklarının tüketiciler açısından dikkat edilen bir unsur olduğu anlaşılmaktadır.

Katılımcıların yarısından fazlası ise (%59,5) 250 ve 750YTL arasındaki bir fiyat düzeyinin, cep telefonu satın alırken ödeyebilecekleri en yüksek düzey olduğunu belirtmiştir.

Son olarak, katılımcıların cep telefonlarını değiştirme sıklığına yönelik Tablo 9’daki bulgular değerlendirildiğinde, katılımcıların %92‘sinin en az bir yıl satın aldıkları cep telefonlarını değiştirmedikleri görülmektedir.