Bireysel Faktörler

Yapılan araştırmalar cinsiyet değişkeninin iş tatmininde bir etken olmasına rağmen hangi cinsin daha çok tatmin sağladığı konusunda tutarsız sonuçlar göstermektedir. Hulin ve Smith, iş tatmini ya da tatminsizliği bakımından kadın ve erkek arasında istatistiksel bakımdan anlamlı bir fark olduğunu, kadınların daha az iş tatminine sahip olduğunu vurgulamaktadırlar.

Yapılan çalışmalar yaş ilerledikçe işten duyulan tatminin arttığını göstermektedir. Araştırmalar genç işgörenlerin yaşlı işgörenlere oranla daha düşük iş tatmin düzeyine sahip olduğunu göstermektedir. Wringt, Hamilton, A.Kalleberg ve A.Loscocco yaptıkları

319 _{Coşkun Can Aktan, a.g.m.} 320_{Türker Baş, Kadir Ardıç, a.g.m.}

çalışmalarda yaş ilerledikçe ödüllerin de arttığını, bunun da gençlere göre yaşlılarda daha fazla tatmin yarattığını belirtmişlerdir.321

Kalitenin sağlanmasında önemli bir nokta da saygıdır. Bir iş ortamında kişiler kurum içindeki diğer kişilere ya da müşterilere saygı göstermek zorundadırlar. Saygı birlikteliğin temelini oluşturmak ve sürdürmek için en gerekli unsurların başında gelir. Kıyafetin düzgün olması, bir gülümseme, kişilerin isimlerini hatırlama, vücut dilini, jest ve mimikleri kullanma, dinleme, onaylama, empati kurmaya çalışma, “teşekkür ederim, rica ederim, merhaba, iyi günler” gibi kalp kazanıcı kelimeleri kullanma saygının gerekleridir.322

3.4.2.2.Örgütsel Faktörler

Çok az kişi aldığı ücreti yeterli bulmaktadır. Genelde çalışanlar nadiren aldıkları ücret nedeniyle yüksek tatmine sahip olurlar. Ülkemizde ücret düzeyi, erkekler için kadınlardan, mavi yakalılar için beyaz yakalılardan evliler için bekârlardan daha önemli bir değişken olarak gözükmektedir. Terfi insanı çalışmaya sevk eden önemli faktörlerden biridir. Terfi aynı zamanda ihtirası tatmin eden bir araç olarak karşımıza çıkmaktadır.

Çalışanların içinde bulunduğu çalışma ortamı ve onu etkileyen fiziksel koşullar verimliliği etkileyen önemli faktörler arasında sayılabilir. Bu koşulların en uygun düzeye ulaşması çalışanın moral yapısını etkileyebileceği gibi işletmeyle bütünleşmesini ve dolayısıyla iş tatminini de kolaylaştıracaktır. Bu nedenle fiziksel koşulların, çalışanların çalışma temposu ve isteğini artıracak biçimde düzenlenmesine gidilmektedir. Dolayısıyla fiziksel koşullarının iyileştirilmesi işgörenlerin iş tatminini artırmaktadır. 323Çalışma yaşamını esnekleştiren ve örgütsüzleştiren uygulamalar, fiilen ve yasal olarak başlatılmıştır.324

Herzberg’e göre, iş tatminini etkileyen iki unsur vardır. Bunlar motivasyon ve hijyendir. Hijyen çalışanları motive edemez ancak tatminsizliği en aza indirir. Motivasyonu artırıcı unsurlar ise iş tatmin düzeyini artırır.325 Toplum tarafından yeteri kadar kabul görmeyen ve kendisini iş hayatına hazırlarken birey tarafından hayal edilmeyen işlerin yapılması iş tatminin azaltır. İşin ilginç olması, kişiye öğrenme fırsatı vermesi, bir sorumluluk

321 _{Türker Baş, Kadir Ardıç, a.g.m.} 322 _{Selami Tosun, a.g.m.}

323 _{Türker Baş, Kadir Ardıç, a.g.m.}

324 _{…, “Kapitalist Küreselleşmenin Kadın Emeğine Etkileri-KESK Kadın Kurultayı Atölye Çalışması”,} http://www.kesk.org.tr/kesk.asp?sayfa=dky&id=22, 26.04.2006

325 _{J. Michael Syptak, David W. Marsland, Deborah Ulmer, “Job Satisfation: Putting Theory Into Ppactive”,} http://www.aafp.org/fpm/991000/26.html, 26.04.2006

gerektirmesi tatmin nedeni sayılabilir. Kişiler kendilerine yeteneklerini kullanma olanağı veren, çok yönlü ve özel nitelikler gerektiren işleri yaptıkça, kendilerine başarılı oldukları konusunda bilgi geldikçe işlerinden tatmin olurlar.

Çalışanlara kararlara katılma olanağı verildiği zaman, kendi görüş ve fikirlerine önem verildiğini düşünerek gerçek bir tatmin elde edebilirler. İletişim; yapılan araştırmalarda iyi iletişimin olmamasının iş tatminsizliği doğurduğu, buna karşılık yeterli iletişimin her zaman iş tatmini doğurmadığı görülmüştür.

Çalışanların mesleki düzeyleri de iş tatminlerini etkilemektedir. Meslek düzeyi ile iş tatmini arasında doğru orantılı bir ilişki vardır. Yaptıkları işte mesleki açıdan daha üst düzeyde bulunan kişiler, işlerinden daha fazla tatmin olmaktadırlar. Toplumda kabul gören daha üst düzeyde bulunanlar daha fazla iş tatmini sağlamaktadırlar. İş tatminin azalması halinde iş gücü devir oranı artarken, iş tatminin artması işgücü devir oranını azaltmaktadır.326

Organizasyon, işyerindeki yaşam standardının yüksek olmasından sorumludur. İş görenlerin sosyal istekleri de dikkate alınmalıdır. Organizasyonlarda ihmal edilen bir konu da adalettir. İnsanlar eşit muamele isterler. Tüm iş görenlere aynı standartların uygulanmasını isterler. Adaletsizlik, diğer iş görenlerin kendisinden daha fazla ödüllendirildiğine inanmaya başladığı andan itibaren başlar.327

ÇYK sadece firma duvarlarıyla sınırlı bir yaklaşım sunmamaktadır. Çalışanın iş yaşamının olduğu kadar özel yaşantısının da önemsenmesi gerektiği belirtilmektedir. Dolayısıyla "yaşam kalitesi" kavramına ulaşılmış olunmaktadır. Çalışanların özel yaşantılarının iş yaşantısına yansımalarının negatif olmaması için çaba sarf edilmelidir. Çalışma yaşamında kaliteyi arttırma sorumluluğu sadece işletmelere yüklenmemelidir. Bu konuda çeşitli yasal düzenlemelere de ihtiyaç duyulmaktadır. Çalışanı her açıdan koruyan yasaların da devlet tarafından garanti edilmesi şarttır. Çalışma yaşamında kaliteyi yükseltmek için çok sayıda unsur bulunmaktadır. Ancak sürekli değişen ekonomik, sosyal ve yasal düzenlemeler ve dengeler, daha kaliteli bir çalışma yaşamını yaratmada çeşitli engeller ile

326 _{Türker Baş, Kadir Ardıç, a.g.m.}

327 _…,

“Motivasyon ve iş ilişkisi”,

karşılaşılması sonucunu doğurmaktadır. Bu durumda organizasyonların, değişen çevre koşullarına paralel olarak, çalışanların sürekli farklılaşan ihtiyaçları doğrultusunda328

Öncelikle bahsettiğimiz gibi, yönetim anlayışı gelişme odaklı olmalıdır. Gelişmeyi destekleyen bir kurum kültürü oluşturulması için çalışılmalıdır. Ayrıca günümüz koşullarında kaliteye odaklanmamak mümkün değildir. Son yıllarda insan kaynağının ve çalışma yaşamının kalitesini arttırmaya yönelik çalışmalarda artık çalışanlar şirket yönetimini zorlamaktadır. Çünkü çalışanlar, gelişimi bir hak olarak görmeye ve talep etmeye başlamışlardır. Bu konuda devletin de yasalar, tüzük ve yönetmelikler vasıtasıyla önemli bir rol üstlendiği açıktır.

ÇYK için bireysel kalitenin arttırılmasını bir şart olarak düşünürsek, bu konuda en büyük görev insan kaynağına yani kişinin kendisine düşmektedir. Elbette ki kişilerin doğuştan getirdikleri özellikleri, yetenekleri vardır ama onları geliştirmek ya da yenilerini kazanmak tamamen kişinin elindedir. Çeşitli şirketler, çalışanlarının kalitesini arttırmak, ya da en azından bu konuda farkındalık kazandırmak için çeşitli çalışmalar, eğitimler vermekte veya bu konuda uzmanlaşmış kuruluşlardan destek almaktadır. Öyleyse çalışanlar da bu aktivitelere gönülden katılmalı ve kendi gelişimi üzerindeki hak ve sorumluluklarını yerine getirmeye çalışmalıdır. Kalite bir yaşam biçimidir ve bireyden başlayan kalite, kurumlara, topluma ve yaşama kalite katar.329

328 _{Kurtuluş Kaymaz, a.g.m.} 329 _{Selami Tosun, a.g.m.}

4.1. ARAŞTIRMANIN AMACI

Çalışmanın bu bölümünde Çankırı Devlet Hastanesinde Toplam Kalite Yönetiminin iş yaşamına etkisini ortaya koymak üzere bir araştırma yapılacaktır. Bu araştırma Çankırı Devlet Hastanesinde Toplam Kalite Yönetimi uygulamasının iş yaşamına etkisi ve bu uygulamanın ne düzeyde gerçekleştiği, etkileri ve sonuçlarını belirleyecek, Toplam Kalite Yönetiminin bir değerlendirmesini yapmayı amaçlamaktadır.

4.2. ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ

Toplam Kalite Yönetiminin iş yaşamı üzerindeki etkilerini görmek için Çankırı Devlet Hastanesinde ilgili kişi ile bir görüşme ve anket yapıldı. Bu görüşme ve anket Toplam Kalite Yönetimini ve iş yaşamına etkilerini tanımlamak ve anlamak için yorumlanmıştır.

4.3. ARAŞTIRMANIN BULGULARI

Çankırı Devlet Hastanesinin Toplam Kalite Yönetimini uygulama süresi orta vadededir. Yani Toplam Kalite Yönetimi uygulamaya başladıktan sonra geçen süre 1 – 5 yıl arasındadır. Çankırı Devlet Hastanesinde Toplam Kalite Yönetiminin uygulanma süresi bakımından kararlı olunduğu söylenebilir.

Çankırı Devlet Hastanesinde Toplam Kalite Yönetimi; hastalara kaliteli hizmet sunmak, sunulan hizmetin kalitesini arttırmak ve hastanede çalışanlar arasında biz duygusu yaratmak için Çankırı Devlet Hastanesinin tüm birimlerinde uygulanmaktadır. Bu bize Çankırı Devlet Hastanesinde Toplam Kalite Yönetiminin önceliklerinin anlaşılarak uygulandığını ve bu hastanenin tüm birimlerine yayılarak yapılmaktadır. Toplam Kalite Yönetimi sadece yönetim tarafından veya alt birimler tarafından uygulanabilecek bir yöntem veya teknik değildir. İşletmede(hastanede) bulunan herkesin katılımını ve astlar, üstler vb. herkesin katılımına ihtiyaç duyar.

Çankırı Devlet Hastanesinde Toplam Kalite Yönetimi uygulanmasına Sağlık Bakanlığı’nın direktifleri doğrultusunda karar verilmiş ve ISO 9001:2000 KYS standartları çerçevesinde uygulanmasına geçilmiş. Bu hastanelerin ve hastanede çalışanların Sağlık Bakanlığına bağlı olmalarından dolayı ve uygulamada üst yönetiminde desteğinin gerekliliği dikkate alınacak olursa doğru bir uygulama kararının alınma şeklinin doğru olduğunu

söyleyebiliriz. Gerekli ön araştırmalarında yapılmış olması ve standartlarda uygunluğun sağlanması uygulamanın başarılı olmasını sağlar.

Çankırı Devlet Hastanesindeki çalışanların Toplam Kalite Yönetimine karşı tepkilerinin kesinlikle olumlu yönde olması ise bize bu uygulamanın gerçekleşmesi için gereli olan desteğin çalışanlar tarafından sağlandığını belirtmektedir.

Çankırı Devlet Hastanesinde Toplam Kalite Yönetiminin uygulanması sırasında herhangi bir engelle karşılaşılmamış. Buda bize Toplam Kalite Yönetimi hakkında uygulanması için gerekli olan bütün ön çalışmaların yapıldığını, çalışanların desteğinin alınıldığını ve gerekli alt yapının iyi oluşturulduğunu göstermektedir.

Toplam Kalite Yönetimiyle ilgili olarak yapılan planlar ve konan hedeflerde herhangi bir sapma olmaması bu yönetim tekniğinin uygulanması sırasında çok dikkatli hareket edildiğini, gereken özenin gösterildiğini ifade etmektedir. Bu kapsamda Çankırı Devlet Hastanesinde herhangi bir sorunla karşılaşmamak için üst yönetimin desteği, gerekli ön hazırlıkların ve araştırmaların yapılması ve çalışanların eğitime tabi tutulup desteklerinin alınması gibi önlemler alınmış. Ayrıca TKY uygulamasının nasıl gerçekleştirileceği ve bu TKY başarıyla uygulanabilmesi için gereklidir.

Çankırı Devlet Hastanesinde kalite çemberleri 4–6 kişiden oluşmaktadır. Kalite çemberleri için ideal sayının 7–8 olduğu düşünülürse oluşturulan grupların ideal düzeye yakın olduğu görülür. Böylece gruplarda görüşülecek olan konular daha hızlı ve etkili bir şeklide karara bağlanabilir.

Çankırı Devlet Hastanesinde Toplam Kalite Yönetimi çerçevesinde çalışanlar puan sistemine göre aldıkları puanlar çerçevesinde ücretle teşvik edilmektedir. Türkiye’de çalışanların genelde ücretle teşviki yaygın olduğunu bir kez daha göstermektedir.

İşletmelerin değişen rekabet şartları ve ortamında başarılı olmak, planlanan hedeflerde her hangi bir sapma olup olmadığının tespiti, da iyi mal ve hizmet sunmak vb. amaçlarla işletmeler kıyaslama yaparlar. Çankırı Devlet Hastanesinde de bu uygulamanın gerçekleştirilmiş olması daha iyi, daha hızlı ve daha kaliteli hizmet sunmada hastaneye büyük avantajlar sağlamıştır.

Görüşme yapılan kişi iç ve dış müşteri memnuniyetinin önemli olduğunu vurgulamıştır. Bu bize Toplam Kalite Yönetiminin insan odaklı bir yaklaşım oluşunun hastane yönetimi tarafından göz önünde bulundurulduğunu göstermektedir.

Çankırı Devlet Hastanesinde Toplam Kalite Yönetimi uygulamasının hastaların memnuniyeti üzerinde olumlu bir etkisi olmuştur.

Görüşme yapılan kişi Toplam Kalite Yönetiminin Japonya kökenli bir yönetim tekniği olası nedeniyle Türkiye’de uygulanırken adapte edilmesi gerektiğini düşünüyor. Bu doğrudur. Çünkü hiçbir işletme (veya hastane) çevresi ve içinde bulunduğu kültürden soyutlanamaz. Ancak koşulların sağlanması ve adaptasyonun gerçekleşmesi ile başarı sağlanabilir.

Görüşme yapılan kişi Toplam Kalite Yönetimini uygularken Çalışanlardan ve üst yönetimden destek alındığını ifade etmiştir. Hastanenin çalışanları ve üst yönetimin desteğinin sağlanmış olası herhangi bir sorunun çıkmasını engeller. Daha farklı sorunlarla karşılaşıldığında ise çözümü konusunda yardımlarını sağlar.

Görüşme yapılan kişi Toplam Kalite Yönetimini her şeyin çözümü olarak görmemektedir. Bu doğru bir bakış açısıdır. Çünkü hiçbir şey veya hiçbir uygulama tek başına çözüm değildir. Doğru kararlar, doğru uygulama, gerekli alt yapı vb. bileşenleri gerektirir.

Görüşme yapılan kişi Toplam Kalite Yönetimini uygulamaktan memnun olduğunu belirtmiştir. Bu da Toplam Kalite Yönetimini uygulama amaçlarının gerçekleştiğini ve hastanenin istediği yararları elde ettiğini gösterir.

Görüşme yapılan kişi Çankırı Devlet Hastanesinde Çalışma Yaşamının Kalitesini attırmak için çalışanların eğitildiğini ve strese yol açan durumların saptandığını ve strese yol açan unsurların bertaraf edildiğini belirtti ve iş yaşamının kalitesini arttırıcı faaliyetlerin çalışanlar üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu doğrulamıştır. Çalışanların eğitimi ve stres etmenlerinin kaldırılması çalışma yaşamının kalitesinin sağlanması açısından önemlidir. Çünkü çalışanların kendilerini bir yere ait olduklarını hissettirmenin yollarından biride çalıştığı ortamda bilerek ve huzur içinde olmalarıdır.

Görüşme yapılan kişiye göre Çalışma Yaşamının Kalitesini etkileyen en önemli faktör sendikalardır. Daha sonra sırasıyla; teknolojik yapı, stres, işin niteliği, fiziksel faktörler, eğitim, maaş ve ücretler, yönetim tarzı ve çalışan –yönetici ilişkisi gelmektedir. Buna göre

Çankırı Devlet Hastanesinde iş yaşamının kalitesini etkileyen en önemlileri sendikalar, teknolojik yapı stres ve işin niteliği gelmektedir. Bu hastanenin sağlık sektöründe olmasından kaynaklanmaktadır.

Çalışma Yaşamının Kalitesini arttırmak için yapılan faaliyetler ise önem derecesine göre; iş zenginleştirme-geliştirme ve iş değiştirme, motivasyon, yeniden yapılanma, yetki ve sorumluluk verme, maaş ve ücretlerin iyileştirilmesi, iletişim, yönetime katılım ve grup çalışması, insana önem verilmesidir.

Görüşme yapılan kişi Toplam Kalite Yönetiminin iş yaşamının kalitesi ve iş tatmini üzerinde olumlu ve artırıcı yönde bir etkisi olduğunu belirtmiştir. Toplam Kalite Yönetiminin önce insan odaklı bir yönetim tekniği olması ve bunu gerçekleştirmek için gereken koşulları sunması dikkate alındığında çalışanlar üzerinde olumlu etkisi normaldir.

SONUÇ

Toplam Kalite Yönetimi çağımızda kullanılan bir yönetim tekniğidir. Toplam Kalite Yönetimi günümüzün işletmeleri tarafından uygulanmakta ve birçok konuda yardımcı olmaktadır.

İşletmelerin Toplam Kalite Yönetimini uygulamalarının nedeni Toplam Kalite Yönetimi anlayışının özelliklerinden kaynaklanmaktadır. Toplam Kalite Yönetimi müşteriye öncelik veren, işletmenin(ürettiği ürünler, çalışanlar ve yönetiminde) sürekli gelişmesini amaçlayan, çalışanların işletmede alınan kararlara katılmasını sağlayan, önce insan anlayışı çerçevesinde, sıfır hata ve ilk seferde doğru işlerin doğru yer ve zamanda gerçekleşmesini sağlayan bir yönetim anlayışıdır. Toplam Kalite Yönetimi Bu özelliklerinde dolayı işletmelere avantaj sağlar. Bu sebepten dolayı işletmeler Toplam Kalite Yönetimin iyi anlamalı ve uygularken çok dikkat etmelidir. İşletmeler önce Toplam Kalite Yönetiminin kendilerine uygun olup olmadığına karar vermelidir.

Araştırmamıza göre günümüz işletmeleri yoğun rekabet ortamında avantaj sağlamaları için daha hızlı, daha ucuz, daha kaliteli ürün ve hizmet sunmak zorundadırlar. İşletmeler için maliyet unsuru çok önemli bir kavramdır. Çünkü bir işletmenin ve çalışanın performansı ve verimliliği maliyetlere ve getirilere bakılarak belirleniyor. Aslında sadece maliyetlere bakarak performans ve verimlilik belirlenmemelidir.

Kalite işletmelerde artık olmazsa olmaz bir eleman haline gelmiştir. İşletmeler ürettikleri ürün ve hizmetlerin kalitesine göre değerlendirilmekte bu durum insanların işletme ile ilgili algılarını da etkilemektedir. Yani artık kalite işletmenin markasını oluşturmada vazgeçilmez bir unsur olmaktadır. Kaliteli ürün ve hizmet sunmayan işletmeler piyasadan silinip gitmektedir. Bu yüzde Toplam Kalite Yönetimi işletmelere sıfır hata, sürekli gelişme ve önlemeye dönük yaklaşımlardan dolayı avantajlar sağlamaktadır.

Günümüz işletmeleri sundukları mal ve hizmetlerin kalitesini belirmek için bir takım standartlar geliştirmiş ve bunları uygulamaya koymuşlardır. Türkiye’de bu şartları sağlamak için ISO 9000 Standartları geliştirilmiştir. Birçok işletme bu standartlara göre faaliyette bulunmaktadır. Fakat işletmelerin bu standartları uyguluyor olması Toplam Kalite Yönetimi anlayışını benimsediklerini ve uyguladıklarını göstermez. Bu standartlar Toplam Kalite Yönetimi uygulaması için sadece bir alt koşuldur. Yani işletmede bu standartlar var diye

işletme başarılı olamaz. Toplam Kalite Yönetimin başarılı olabilmesi uygulamada kararlılığı gerektirir. Kararsızlık durumunda işletme büyüyü bozmuş olur.

İşletmeler Toplam Kalite Yönetimi başarısını direkt çıktılara odaklamaktadır. Bu yanlış bir tutumdur. Çünkü Toplam Kalite Yönetimini uygulamak isteyen işletme bunu bir sistem içinde gerçekleştirmek zorundadır. Yani Toplam Kalite Yönetiminin başarısı değerlendirileceği zaman tüm işletme göz önüne alınmalıdır.

Toplam Kalite Yönetimini etkin ve başarılı bir şekilde uygulamak isteyen işletmelerin bu anlayışa uygun kurum kültürü oluşturmaları gerekir. Kurum kültürü oluşturulurken önce Toplam Kalite Yönetiminin kendi işletmelerine uygun olup olmadığına bakmalıdırlar. Uygun olduğuna karar verdikten sonra hemen bir değişime gitmeleri tavsiye edilmez. Önce doğru zaman beklenmeli çalışanlar bu değişime hazırlanmalı ve Toplam Kalite Yönetimi için gereken bütün şartlar hazırlanmalıdır. Yani Toplam Kalite Yönetimi herhangi bir ön değerlendirme ve hazırlıklar olmadan uygulamaya konulmamalıdır.

Toplam Kalite Yönetimi uygulayacak olan kurum veya işletme bu uygulamayı daha önce başarıyla gerçekleştirmiş olan bir işletme veya kurumu inceleyip örnek alarak harekete geçebilir. İşletme kıyaslama yapacağı zaman bu kurumun veya işletmenini kendisi ile aynı sektörde olup olmamasına, büyüklüğüne, işletme politikalarına ve de çalışanlarını tutumlarını da dikkate alarak hareket etmelidir. Kıyaslamanın işletmede gerçekleştirileceği zaman da önemlidir.

İşletmeler Toplam Kalite Yönetimin uygulayacak iseler buna uygun bir organizasyon yapısı oluşturmalıdırlar. Toplam Kalite Yönetimi için en uygun organizasyon tipi yalın organizasyondur. Çünkü yalın organizasyonlarda iletim daha çabuk ve hatasız bir şekilde astla üst arasında gerçekleşmektedir. Yani yalın organizasyonlarda işletim açık bir şekilde yanlış anlamalar olmadan gerçekleşmektedir.

Toplam Kalite Yönetimi işletmeye müşteri ihtiyaçlarının müşterinin istediği zamanda karşılanmasını sağlar. Yani işletmede gereksiz üretimin yapılmasını engellemekte, hataların ve stokların oluşmasını önlemektedir. Bu Toplam Kalite Yönetiminin kullanılan araçlardan biri olan Tam Zamanında Üretim Sitemleriyle sağlanır. Tam Zamanında Üretim işletmelere sıfır stok, sıfır hata vb. ile işletmelerin birçok kaybını ortadan kaldırır.

Toplam Kalite Yönetimi Japonya kökenli bir yönetim tekniğidir. Bu yüzden Toplam Kalite Yönetimini uygulayacak olan işletmeler kültür farklılığından dolayı ortaya çıkabilecek sorunlara ve engeller dikkat etmelidir. Kültür farklılığı çok önemli bir faktördür. Çünkü kültür insanların yaşam tarzını, yaşama bakış açılarını, iş yapma şekillerini ve işe karşı olan tutumlarını ifade etmektedir. Buda uygulanacak olan yöntemin uygulayan işletme ve ülkeye adaptasyonunu gerektirir. Eğer bu anlayış adapte edilemiyorsa uygulanması işletme için zaman kaybından ibarettir. Zamanda işletme için rekabet ortamında israf edilemeyecek bir unsurdur. Çünkü rakiplerinden geri kalması anlamına gelmektedir.

Toplam Kalite Yönetimine işletmenin üst yönetimi, çalışanlar ve çevre tarafından uygulanmaması için bir direnç gelebilir. Çünkü insanlar değişimlerden korkar. Kendilerini güvence altına almak ister. Bunu da alıştıkları ortamın değişmemesini sağlayarak gerçekleştirmeye çalışırlar. Üst yönetim elindeki yetkilerin elinde alınmasından korkar, çalışanlar farklı bir şekilde iş yapmak istemez ve dolayısıyla işlerini kaybetmekten korkarlar. Bu yüzden Toplam Kalite Yönetimini uygulayacak olan işletme bu uygulamayı çalışanlarına iyice anlatmalı ve benimsetmeli, değişimi onların katılımıyla gerçekleştirmeli, üst yönetimi de bu değişime adapte etmelidir. Yani Toplam Kalite Yönetimini uygulamadaki kararlılığını açık ve net bir şekilde ifade etmelidir. Kararsızlık uygulamanın başarısız olmasına yol açar.

Kalite günümüzde her alanda varlığını hissettirmektedir. Araştırmamızda da olduğu gibi çalışma yaşamı koşullarını da etkilemeye başlamıştır. Çalışma yaşamında kalite çalışanlara Avrupa standartları ve insan olmaktan dolayı hak ettiği fiziksel ortamı, ücret ve