Bilgi Teknolojisinde Dış Kaynak Kullanımı

Bilgi teknolojisinde dış kaynak kullanımı, belirli bir dönem ve ücretle, servisleri sağlayan ve yöneten üçüncü taraf bir sağlayıcıya, işletmenin bilgi teknolojileri aktiflerinin, çalışanlarının ve faaliyetlerinin bir kısmının veya tamamının satılması veya sözleşme ile bunları yerine getirmesi amacıyla bir işletme tarafından alınan karar olarak

251 Mustafa Arı. “Finansal Raporlama Skandalları ve Mali Tabloların Güvenirliliği”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. S: 23. 2009. ss.412-413.

252 Şahin. s.93.

tanımlanmaktadır²⁵³ Bilgi sistemleri altyapısının dış kaynaktan sağlanması içerisinde sistem, iletişim ağı ve uygulamaları da içeren geniş kapsamlı hizmetler yer almaktadır.

Ağ ve masaüstü işletimi alanında ise fiziksel olarak masaüstü ve ağ yapısına ilişkin donanım ve yazılımlar ile bunların yönetimleri dış kaynaktan sağlanmaktadır.

Uygulama yönetimi dış kaynak kullanımı hizmetlerinde, hizmeti veren firma yalnız uygulamaları sağlamakla kalmamakta, bunların yönetimini ve kullanım desteğini de üstlenmektedir. İş süreçlerinin dış kaynaktan karşılandığı kategoride ise hizmeti veren firma, hizmeti alan firmanın stratejik iş ortağı gibi hareket etmektedir. Karar alma aşamasına kadar hizmeti alan firmanın iş süreçlerine dahil olmaktadır. Bilgi teknolojileri dış kaynak kullanımı hizmetleri kapsamında bu segmentlerin dışında sektörlere ya da şirketlere özgü de çeşitli hizmetler sunulmaktadır.²⁵⁴

2.5.3.6. Güvenlik, Yemek, Temizlik Hizmetleri ve Personel Taşımacılığı ile İlgili Dış Kaynak Kullanımı

Yaşanan terör olayları sonucu güvenlik konusuna verilen önem artmıştır ve hizmetin profesyonel işletmelerden alınmasını zorunlu kılarak dış kaynaklardan yararlanma uygulamalarını hızlandırmıştır. Güvenlik işletmesinin seçimde; mevcut bir güvenlik projesi, maliyet analizi, referanslar, personel yapısı, idari yapı, deneyim, denetim, süreklilik, esneklik, yeterlilik, eğitim gibi kriterlere dikkat etmek gerekmektedir.

İşletmelerin nadiren yemek, temizlik ve personel taşımacılığı hizmetlerini kendi bünyelerinde gerçekleştirdikleri görülmektedir. Genel itibariyle, işletmeler bu faaliyetleri kendi konularında uzman, temel yetenek olarak kendilerine yemek, temizlik hizmetleri olarak belirlemiş olan işletmelerden tedarik etme yoluna gitmektedirler.²⁵⁵ Örneğin, organizasyonun çalışanlara yemek hizmetini bizzat sunması yerine bu işi dış firmalara ihale etmesi ve/veya çalışanlara yemek kuponu vererek bu işi tamamen piyasaya bırakması söz konusu olabilmektedir.²⁵⁶

253 Tansel Çetinoğlu. Şerafettin Sevim ve Niyazi Kurnaz. “Muhasebe Sistemlerine Bilgi Teknolojileri Hizmet Desteği Sağlayan Bilgisayar Firmalarının Hizmet Kalitesinin Ölçülmesi Üzerine Ampirik Bir Araştırma”. Muhasebe ve Finansman Dergisi. S: 32. 2006. s.4.

254 Hande D. Süzer. “Outsourcing’in Yıldızı Parlıyor”. Capital Aylık İş ve Ekonomi Dergisi. S: 12. Nisan 2004. s.8.

255 Şahin. s.106.

256 Aktan. Değişim Çağında Yönetim. s.27.

III. BÖLÜM

YENİ YÖNETİM TEKNİKLERİNİN REKABET ÜSTÜNLÜĞÜ SAĞLAMA ETKİSİ

Bu bölümde toplam kalite yönetimi, kıyaslama, değişim mühendisliği, yenilik yönetimi ve dış kaynaklardan yararlanma tekniklerinin rekabet üstünlüğü sağlamadaki etkileri yer almaktadır.

3.1. Toplam Kalite Yönetiminin Sürdürülebilir Rekabet Üstünlüğü Sağlama Etkisi

Reed, Lemak ve Mero Toplam Kalite Yönetimi’nin yaratılan rekabet avantajını koruyabilmedeki etkisini incelemiş ve bu etkinin olumlu yönde olduğu sonucuna ulaşmıştır. Onlara göre toplam kalite yönetimi süreci interaktif bileşenleri olan bir sistemdir ve bu sistemin sadece bir parçasına bağlı kalmak arzu edilen etkileri ortaya çıkarmamaktadır. Liderlik, eğitim verme, takımlar ve örgüt kültürü bir bütün olarak görülmelidir. Bir bütün sistem olarak, taklit edilmeye karşı engelleri ve avantajın sürekliliği sonucunu yaratır.²⁵⁷

Toplam kalite yönetimi bir organizasyonda, ürün veya hizmetin kalitesini yükseltmekte ve verimliliği artırmaktadır. Yüksek kalite ile birlikte maliyetler düşürülmekte ve daha ucuza üretim yapılmaktadır. Bu da rekabet gücünü artırmada ve ürünün piyasaya arzında yüksek hız sağlamaktadır. Kaliteli üretim için yapılan çalışmalar israfı önlemekte, verimliliği artırmakta ve maliyeti düşürmektedir. Yüksek kaliteli ürünlerin düşük maliyetten pazara sürülmesi pazar payını ve rekabet gücünü artırmaktadır. Rekabet gücü yüksek olan bir firmada rakiplerine oranla daha başarılı olmaktadır.

Toplam kalite yönetimi, kullanılmayan bir firmada belirli bir kalite düzeyinde üretim yapabilmek için yapılan masrafların (kalite maliyetleri) çok büyük boyutlarda olduğu bilinmektedir. Ayrıca hatalı ürünün müşteriye ulaşmasıyla oluşan imaj kaybından dolayı ortaya çıkan kayıplar bu hesaba dahil değildir. Oluşan bu kayıplarda hesaba katıldığında maliyetler daha büyük boyutlara ulaşmaktadır. Bu tür hataların

257 Reed ve diğerleri. ss.19-20

minimuma indirilmesi Toplam kalite yönetiminin hedefleri arasındadır. Firmalar yüksek kalite düzeyine ulaşabilmek için hedef ve politikalarını uzun dönemli olarak yapmalıdırlar. Bu hedeflere ulaşabilmek için çalışmalarını küçük fakat sürekli ve düzenli gelişmelerle sürdürmeleri gerekir. Globalleşen dünya pazarında rekabet edebilmenin yolu bu anlayışı benimsemekten geçmektedir.²⁵⁸ Toplam kalite yönetiminin rekabet gücünü yükseltmesinin çok temel bir nedeni vardır: Toplam kalite yönetimi bir taraftan “kalite”yi yükseltirken, diğer taraftan verimliliği de artırmaktadır.

Oysa toplam kalite yönetimi uygulamayan bir kuruluşta kaliteyi yükseltmek mutlaka maliyetleri artırmakta, bu da rekabet gücünü azaltmaktadır.

Toplam Kalite Felsefesi, Anlayışı Tüm Çalışanların Motivasyonu, Katılımı + Eğitim

Planlı, Sistematik Yaklaşım Sürekli Gelişme, İyileştirme +

Kapsamlı, Yaygın Faaliyetler Hataların Önlenmesi

+

Yüksek Verimlilik Yüksek Kalite + Düşük Maliyet +

Ürün, Pazar Çeşitlemesi

Yüksek Rekabet Gücü

Şekil 4. Toplam Kalitenin Rekabet Gücüne Etkisi

Kaynak. Kavrakoğlu, İbrahim. Toplam Kalite Yönetimi. 4.bs. İstanbul: Kalder Yay. 1998. s.11.

Şekil 4’te gösterildiği gibi toplam kalite yönetimi, bir kuruluşun tüm faaliyetlerinde kaliteyi yükseltmeyi hedefler ve böylece her aşamada oluşması söz konusu hataları önler. Hataların önlenmesi ile kayıplar azalır; zaman kayıpları, teslimattaki gecikmeler gibi tüm olumsuzlukları ortadan kaldırır. Bütün bunların sonucu maliyetler düşer ve müşterilerin beklentileri tam olarak karşılanır.²⁵⁹

258 Şimşek. ss.123-125.

259 İbrahim Kavrakoğlu. Toplam Kalite Yönetimi. 4.bs. İstanbul: Kalder Yay. 1998. ss.9-10.

Rekabet gücünü artırmanın temelinde sürekli gelişme (kaizen) yatar. Bunu sağlamak için ise belli tekniklerle donatılmış tüm insan kaynaklarını aynı doğrultuda seferber etmek gerekmektedir. Kaizen’in çeşitli ölçütleri olabilir, örneğin üretim, kârlılık vs. gibi. Kaizen’i tam anlamıyla gerçekleştiren çalışanlar tarafından üretilen geliştirme/iyileştirme önerileridir. Sürekli gelişme süreci içindeki bir şirket kısa ve uzun vadede performansını yükseltir. Hızlı üretim artışı ve yüksek rekabet gücü ile sağlanan pazar payı artışı şirketin gelirlerini artırır ve yeni yatırım imkanları yaratır. Artan kapasite ve üretimin sağladığı ek mali avantaj (birim maliyetlerdeki azalma) rekabet gücünü daha da artırır.²⁶⁰

Çalışanların Katılımı Yeni Projeler, Yüksek Kalite ve Prodüktivite Temel Teknikleri Yeni Öneriler

Rekabet Gücü Artışı

Rakiplerine Kıyasla Fiyat Avantajı Pazar Payı Artışı

Kapasite ve Üretim Artışı Maliyet Avantajı

Şekil 5. Toplam Kalite Yönetimi Rekabet Gücü Hattı

Kaynak. Kavrakoğlu, İbrahim. Toplam Kalite Yönetimi. 4.bs. İstanbul: Kalder Yay. 1998. s.15.

Şekil 5’te gösterildiği gibi yaratılan ivme devam ettirildiği sürece, şirket güçlenecek, rakiplerine üstünlük sağlayacak ve gelişecektir. Bu gelişme ile sağlanan imkanlar da, başta o kuruluşu meydana getiren çalışanlar olmak üzere, pay sahiplerine, hizmet ettiği müşterilerine ve ürettiği katma değer ile yarattığı istihdam hacmi vasıtasıyla tüm topluma fayda sağlar.²⁶¹ Toplam kalite yönetimi uygulamaları ve bunun birçok yararı organizasyona başarı getirmektedir. Özellikle, organizasyonların önemli bir kısmı kendi organizasyonlarında bir başarısızlılık varsa toplam kalite yönetimini

260 Kavrakoğlu. Toplam Kalite Yönetimi. ss.14-15.

261 Kavrakoğlu. Toplam Kalite Yönetimi. s.15.

uygulayarak, toplam kalite yönetiminin organizasyona getirdiği başarı ile diğer organizasyonlara karşı rekabet avantajı sağlamaktadırlar.²⁶²

Toplam kalite yönetiminin rekabet gücünü artırma etkilerini; verimlilik ve etkinlik artırımı, maliyetleri kontrol altına alma ve kârlılığı artırma etkisi, hizmet üretme hızını artırma ve ürün ve hizmet kalitesinin artması, çalışma hayatının kalitesinin artması ve çalışanların morallerinin yükselmesi, pazar payı artırma etkisi olarak açıklanabilmektedir.