5. HAMMADDE OLARAK MADEN KULLANILAN GELENEKSEL MESLEKLERGELENEKSEL MESLEKLER
5.4. BIÇKI YAPIMI
5.4.1. KASTAMONU-TOSYA’DA BIÇKI YAPIMI Derleyen: Sad›k Tecelli fien
Derleme yeri ve tarihi: Tosya/Kastamonu, 2004
Kaynak kifli 1: Osman Kurtçuo¤lu, 1951 Kastamonu do¤umlu, evli, ilko-kul mezunu.
Mesle¤i kimden ö¤rendi¤i: Babas›ndan ö¤renmifltir.
Kaynak kifli 2: Ahmet Orta, 1970 Kastamonu do¤umlu, evli, ortaokul me-zunu.
B›çk›c›l›k Tosya ilçesi ve civar yörelerinde geleneksel bir meslektir. Bu meslek genelde babadan o¤la geçer. B›çk›c›l›k mesle¤inin bu yörede oluflmas›n›n sebe-bi; yöre halk›n›n ba¤c›l›k, çiftçilik ile u¤raflmas› ile ilgilidir. B›çk›, hem orak hem de b›çak yerine kullan›lmaktad›r. B›çk›n›n, on farkl› boyutta üretimi yap›l›r. B›çk›;
ba¤ budama, ot biçme, a¤aç budama ifllerinde kullan›lmaktad›r. (F: 35) Yap›m Aflamalar›
Tosya b›çk›s›n›n yap›m›nda manda boynuzu ve çelik kullan›lmaktad›r. B›çk›, sap ve keskin iki b›çak k›sm›ndan oluflmaktad›r. Sap k›sm›n›n yap›lmas›nda man-da boynuzunun kullan›lmas›n›n sebebi, man-dayan›kl› olmas›d›r. Hem b›çk›n›n güzel, kibar görünmesini hem de hafif olmas›n› sa¤lar. Keskin iki b›çak k›sm› da ithal gelen çelik kal›plardan yap›lmaktad›r. B›çaklardan biri orak görevini gören t›rt›kl›
testere k›sm›d›r. Di¤eri ise b›çak k›sm›d›r. Manda boynuzu önce keserle kabaca yontulur; daha sonra z›mpara ve taflta istenen ebada göre inceltilir, düzeltilir.
Düzeltilemeyen boynuzlar atefl oca¤›na at›l›r ve orada yak›l›r, böylece boynuz yumuflar. Yumuflayan boynuz mengenede iflkenceye al›n›r yani düzeltme, do¤-rultma ifllemi yap›l›r. Daha sonra ise testere ile sap flekli verilen boynuzun üstün-de kanallar aç›l›r. Bunun sebebi sapa yerlefltirilecek olan b›çak k›s›mlar›n›n yuvas›-n› oluflturmakt›r. Testere ile yap›lan ifllemden sonra s›ra perdah ifline geçilir. Sap flekli verilen boynuz parlat›l›r, siyahlaflt›r›l›r. Bu ifllemi yaparken e¤eye benzeyen demir ve çelikten yap›lan parlatma aleti kullan›l›r. Böylece manda boynuzuna uygulanan ifllemler sone erer. S›ra çelik kal›plara gelmifltir. Çelik kesme makas› ile istenen flekle sokulur, kesilir ve kuflat›l›r. Daha sonra flekil verilen çelikler tafl maki-nesinde z›mpara ka¤›d› ile parlat›l›r ve keskinlefltirilir. Testere k›sm› yani t›rt›kl› k›-s›m difl açma aleti denilen saf çelikten yap›lan flekille t›rt›kl› hale getirilir. Böylece b›çk› yavafl yavafl haz›r hale gelir. Son olarak sap k›sm› ile b›çak k›s›mlar› birleflti-ren yüzük tak›l›r. Bütün bu ifllemler yaklafl›k olarak befl saat sürmektedir. Bir usta günde en fazla iki b›çk› üretebilmektedir.
Mesle¤in ‹cras›nda Kullan›lan Aletler
Keser: B›çk›n›n sap k›sm›n›n yap›m›nda kullan›lan alettir. Manda boynuzun-dan yap›lan sap k›sm›n›n ilk aflamas›nda kullan›l›r. Boynuzu yontma ifllevi görür.
Boynuza flekil vermek için kullan›l›r.
Z›mpara Makinesi: Keserle kabaca yontulup flekil verilen manda boynu-zuna daha ince ayar yap›l›p daha düzgün flekil vermek için kullan›lan alettir. Boy-nuz üzerindeki pürüzler, hatlar giderilir.
Testere: B›çk›ya yerlefltirilecek olan çelikten yap›lan keskin b›çaklar›n kanal-lar›, sap üzerinde testere ile aç›l›r.
Atefl oca¤›: Sap yapmak için kullan›lan manda boynuzlar›ndan simetrisi bozuk olanlar› atefl oca¤› içinde at›p yumuflat›l›r ve mengenede flekillendirilir.
Mengene: ‹flkence aleti de denilmektedir. Boynuzlar atefl oca¤›nda yumu-flat›ld›ktan sonra mengenede s›k›flt›r›l›p düzeltilir.
Perdah (Parlatma E¤esi): Mat, donuk görünen sapa parlak ve siyah bir renk vermeye yarayan alettir.
Makas: B›çk›n›n b›çak k›s›mlar›na flekil vermeye yarar. Haz›r kal›plar halinde gelen çelik tabakalara b›çak ve testere kesimi yapmaya yarayan alettir.
Difl Açma Aleti: B›çk›n›n b›çak k›s›mlar›ndan t›rt›kl› olan taraf›n›n t›rt›klar›n›
açmaya yarayan alettir.
Z›mpara Ka¤›d›: Haz›r tabaka çeliklerden b›çak ve testere flekli verilen k›-s›mlar›n parlak ve güzel görünümlü olmas›n› sa¤layan alettir.
T›rnak: Haz›rlanan b›çak ve testere b›ça¤›n›n kapat›l›p aç›lmas›n› sa¤layan aletin ad›d›r.
Yüzük: Haz›rlanm›fl olan sap k›sm›n› ve b›çak k›s›mlar›n›n birlefltirilip bir b›çk› görünümüne girmesini sa¤lar.
5.5. DEM‹RC‹L‹K
5.5.1. ANKARA-KIZILCAHAMAM’DA DEM‹RC‹L‹K (BALTA YAPIMI) Derleyen: Duygu Bali
Derleme yeri ve tarihi: K›z›lcahamam/Ankara, 2004
Kaynak kifli: Mahmut Sar›, K›z›lcahamam do¤umlu, 40 yafl›nda, demirci.
Mesle¤i kaç y›ld›r yapt›¤›: 28 y›ld›r yapmaktad›r.
Mesle¤i kimden ö¤rendi¤i: Babas›ndan ö¤renmifltir.
Demircilik s›cak ve so¤uk demircilik olmak üzere iki flekilde yap›lmaktad›r.
Bafllang›çta demircilik sadece s›cak demircilik olarak yap›lmaktayken, tekno-lojinin ilerlemesiyle birlikte demire çeflitli usullerle flekil verilmeye bafllanm›fl ve so¤uk demircilik denilen alan ortaya ç›km›flt›r.
Demirci ustas› Mahmut Sar› teknolojik aletlerle demirin ifllenmesinin daha kolay ve daha k›sa sürede gerçekleflti¤ini fakat yine de geleneksel aletlerin de ha-len kullan›ld›¤›n›; bazen teknolojik araçlar›n, geha-leneksel araçlar›n yerini
tutamad›-¤›n› belirtir.
Kullan›lan Araçlar Demirin ifllenmesinde kullan›lan malzemeler flunlard›r:
Ocak: Demirin flekil verilecek s›cakl›¤a kadar ›s›t›lmas› için kullan›lmaktad›r.
Bu ›s›tma iflleminde ocakta maden kömürü kullan›lmaktad›r. Ocaktaki kömürün daha çabuk yanarak ifllenecek demirin k›sa sürede ›s›t›lmas› için ocaklarda körük kullan›lmakta iken günümüzde daha pratik olan elektrikli hava üfleyicileri kulla-n›lmaktad›r.
K›skaç: ‹fllenecek olan demirin oca¤a konulmas› ve ocaktan ç›kart›lmas› es-nas›nda demiri tutmak için kullan›l›r.
Mafla: Ocaktaki kömürün kar›flt›r›lmas› ve yerlefltirilmesinde kullan›l›r.
Örs: Ocaktan ›s›t›larak ç›kart›lan demirin üzerinde dövülerek ifllendi¤i arac›n ad›d›r.
Çekiç: Örs üzerine konulan s›cak demirin dövülmesinde kullan›l›r.
Çekiç de di¤er demir aletlerin yap›ld›¤› gibi ilk önce ocakta ›s›t›l›r daha son-ra örs üzerinde dövülür ve flekil verilir. Ard›ndan sap tak›lmas› için delik aç›l›r, su verilerek sertlefltirilir. En sonunda da demir veya a¤açtan sap tak›l›r. Ancak bu sa-p›n sert olmas› ve kolay k›r›lmamas› nedeniyle k›z›lc›k a¤ac› tercih edilir.
Günümüzde malzemeyi dövmek amac›yla kullan›lan çekiç ve balyoz yerine modern pres makineleri kullan›lmaktad›r. Ustalar›n, çekiç ve balyozla saatlerce u¤raflarak yapt›klar› ifli, pres makineleri birkaç dakikada yapmaktad›r.
Balyoz: Is›t›larak örs üzerine konan s›cak demirin dövülmesinde kullan›lan
çekiçten daha büyük ve a¤›r aletin ad›d›r. Çeflitli büyüklük ve a¤›rl›kta balyozlar bulunmaktad›r.
Z›mba: fiekil verilen demire amaca uygun sap takabilmek için, demir üze-rinde delik açmaya yarayan aletin ad›d›r.
Makas: fiekil verilecek demirin her safhas›nda kesilmesi için kullan›l›r.
Su kab›: Is›t›lm›fl demirin belirli süre ve h›zda so¤utularak sertlefltirilmesi için (demire su vermek için) içine su konulan kapt›r.
Sabun: Sertlefltirme (su verme) iflleminin daha iyi olmas› için kullan›l›r.
Mengene: Dövülerek ifllenen demirin s›k›flt›r›larak çeflitli ifllemlerden geçiril-mesine yarar.
E¤e: fiekil verilen demirin çapaklar›n›n (üzerindeki tortu ve t›rt›klar) temiz-lenmesi ve aç›lan a¤z›n keskinlefltirilmesi için kullan›l›r.
Baltan›n Yap›m Aflamalar›
Önce ocak tutuflturulur, körük yard›m›yla kömürün k›sa sürede belirli bir ›s›-ya yükselmesi sa¤lan›r. K›skaç ›s›-yard›m›yla balta ›s›-yap›lacak malzeme (demir parça-s›) oca¤›n içerisine (kömürün aras›na) konur. Mafla ile kömürün malzemeyi sar-mas› sa¤lan›r. Malzemenin k›rm›z› kor haline gelinceye kadar ›s›nsar-mas› beklenir.
Malzemenin kor haline gelmesi ifllenebilecek s›cakl›¤a geldi¤ini gösterir.
Kor halindeki malzeme k›skaç yard›m›yla ocaktan al›narak örs üzerine getiri-lir. Yine k›skaç vas›tas›yla tutularak çekiç veya balyoz ile veya her ikisiyle birlikte iki kifli taraf›ndan dövülerek flekil verilir. Dövme esnas›nda malzemenin
so¤udu-¤u görülürse tekrar ocakta ›s›t›l›r ve tekrar dövmeye devam edilir. Ocakta ›s›tma ifllemi, flekil vermenin her safhas›nda (dövme, delme, su verme vs.) tekrar edilir.
Dövme iflleminin bitmesinden sonra baltaya sap takabilmek için z›mba ile sap k›sm›n›n delinmesi ifllemine geçilir. Örs üzerine konan s›cak malzeme z›mba ve çekiç yard›m›yla delinir.
Delme iflleminin tamamlanmas›ndan sonra makas ve çekiç yard›m› ile dövü-len malzemenin kesilmesi gereken k›s›mlar› kesilir. Kesilecek malzeme örs üzerine konur. Makas, kesilecek k›s›m üzerine getirilir. Çekiç veya balyoz ile makas üzeri-ne vurularak malzemenin kesilmesi sa¤lan›r.
Kesme iflleminin tamamlanmas›ndan sonra gerekli düzeltme ifllemi dövüle-rek yap›l›r ve su verme ifllemine geçilir. Balta flekline getirilmifl olan malzemenin a¤›z k›sm›n›n çabuk k›r›lmamas› için su verilerek sertleflmesi gerekmektedir. Bu su verme ifllemini yaparken haz›rlanan baltan›n a¤›z k›sm›na sabun sürülerek tek-rar ocakta ›s›t›l›r.
Ocaktan k›skaç vas›tas›yla ç›kart›lan baltan›n a¤›z k›sm› suya bat›r›l›p ç›kar›l›r.
Bat›rma miktar› ve suda durma süresi usta taraf›ndan ayarlan›r. Sudan ç›kar›lan malzemenin rengi menevifl mavisine dönüflünceye kadar beklenir. E¤er baltan›n a¤›z k›sm›ndan baz› yerler menevifl mavisine dönüflmediyse buralar›n iyi
sertlefl-medi¤i ve çabuk k›r›laca¤› anlafl›l›r. Bu nedenle menevifl mavisine dönüflmeyen k›s›mlar tekrar sabunlan›p ›s›t›larak su verme ifllemi tekrarlan›r. A¤›z k›sm›n›n ta-mam›n›n menevifl mavisi olmas› ile birlikte su verme (sertlefltirme) ifllemi tamam-lanm›fl olur.
Sertlefltirme iflleminden sonra baltan›n a¤z›n›n keskinlefltirme ifllemine geçi-lir. Bu ifllem baltan›n mengeneye uygun flekilde s›k›flt›r›lmas› ve a¤z›n›n her iki ta-raf›n›n çevrilerek e¤e ile e¤elenmesi ile gerçeklefltirilir.
Bundan sonra baltan›n kullan›labilmesi için baltaya uygun bir sap tak›lmas›
gerekir. Bu sap da uygun bir a¤açtan olur. Genellikle saplar, kolay k›r›lmamas› ve sert olmas› nedeniyle k›z›lc›k a¤ac›ndan seçilir ve tak›l›r.
5.5.2. ÇORUM-‹SK‹L‹P’TE DEM‹RC‹L‹K (KAZMA YAPIMI) Derleyen: Canan U¤urda¤
Derleme yeri ve tarihi: ‹skilip/Çorum, 2004 Kaynak kifli 1: Mehmet Duran, 63 yafl›nda.
Mesle¤i kaç y›ld›r yapt›¤›: Küçüklükten beri yapmaktad›r.
Mesle¤i kimden ö¤rendi¤i: Babas›ndan ö¤renmifltir. Meslek babadan o¤ula geçmektedir.
Mesle¤i kimlere ö¤retti¤i: Çocuklar›na ö¤retmifltir. Çocuklar›ndan biri yapmaktad›r.
Kaynak kifli 2: Hamdi Zencirci Kaynak kifli 3: ‹smail Akgözlü
Mesle¤i kimden ö¤rendi¤i: Ustas›ndan ö¤renmifltir. Ç›rakl›ktan yetiflmifl-tir.
‹lçe el sanatlar› yönünden bir hayli zengin olup urganc›l›k, sepetçilik, keçeci-lik, bak›rc›l›k, sobac›l›k gibi mesleklerin yan›nda demircilik de önemli bir yer tut-maktad›r. ‹lçenin muhtelif yerlerinde küçük demirci dükkanlar›na rastlamak mümkündür.
Kullan›lan Araçlar
Mesle¤in icras›nda kullan›lan aletler örs, çekiç, k›skaç, körük, makas ve e¤e’dir.
Kazman›n Yap›m Aflamalar›
Kazman›n ucundaki demir, ateflte ›s›t›l›r. (F:36) K›skaç yard›m›yla kazman›n demir ucu çevrilir ve örs üzerinde dövülür. Dövülen demirin ucu makas yard›-m›yla düzeltilir. So¤utulan demir tekrar atefle konulur. Demir tekrar ateflte ›s›t›l›r.
Is›t›lan demir yeniden so¤umas› için suya b›rak›l›r. So¤uyan demir tekrar atefle tutularak üzerine kömür serpilir. Atefle tutulan k›s›m demire biçim verilmek iste-nen k›s›md›r. Is›t›lan k›s›m ustalar taraf›ndan çekiç yard›m›yla dövülüp biçim
ve-rilmeye çal›fl›l›r. (F:37) Haz›r olan kazman›n demir ucu son olarak suya b›rak›l›r.
So¤utulmufl demirin ucu e¤elenerek keskinlefltirilir.
Ürünlerin Pazarlanmas› ve Kazanç Durumu
‹skilip’te meslekten elde edilen gelire bak›ld›¤›nda, harcanan eme¤in
karfl›l›-¤›n›n al›nmad›¤› söylenebilir. Fabrika mallar›n›n daha ucuz olmas› demircili¤in önemini azaltmaktad›r.
En çok sat›lan ürünler ise mevsime göre de¤iflmektedir. Ustalar ilkbahar mevsiminde t›rm›k, çapa gibi aletlerin yap›ld›¤›n› belirtmektedir.
Demircilik Çorum’un ‹skilip ilçesinde teknoloji ve sanayinin h›zl› geliflimi al-t›nda giderek tükenmekte ama yine de direnmeye devam etmektedir.
5.5.3. KARABÜK-SAFRANBOLU’DA DEM‹RC‹L‹K Derleyen: Çi¤dem fientürk
Derleme yeri ve tarihi: Karabük, 2004
Kaynak kifli: Akif Ünal, 1969 Safranbolu do¤umlu, evli, ilkokul mezunu, demirci.
Mesle¤i kaç y›ld›r yapt›¤›: 20 y›ld›r yapmaktad›r.
Mesle¤i kimden ö¤rendi¤i: A¤abeyinden ö¤renmifltir.
Mesle¤i kimlere ö¤retti¤i: Kendisi ç›rak yetifltirmemifltir.
Kullan›lan Araçlar
Demircilikte yayg›n olarak bilinen ocak, örs, çekiç, mengene, makas gibi araç gereçlerin d›fl›nda flunlar kullan›l›r:
fiahmerdan: Demir dövme makinesi. Demirci, bu makinede demir döver-ken ince ifller yerine daha kolay ve kaba iflleri yapmaktad›r. E¤er ifl teferruatl›ysa önce bu makinede kaba iflini halledip, sonra ince iflini kendi çabas›yla icra et-mektedir.
Dikey Matkap (Delgi): Metal plakalarda delik açma iflini gerçeklefltiren makine.
Biley Tezgah›: Uçlar› ya da kenarlar› sivriltilmesi veya keskinlefltirilmesi ge-reken ürünlerin dönen bir z›mpara tafl› üzerinde ifllendi¤i tezgah.
Kaynak Makinesi: Metalde birlefltirme ifllemi yapmaya yarayan makine.
Avuç ‹çi Tafllama Makinesi (Spiral Tafl›): Törpüleme ve demirin çapak-lar›n›n temizlenmesinde kullan›lmaktad›r.
Demir Kesme Aleti (Testere): Demir, bu alet yard›m›yla kesilmektedir.
Demir, f›r›nda kor haline gelinceye kadar ›s›t›l›r. Daha sonra örs üzerinde çe-kiçle dövülerek biçimlendirilir. Demir üzerinde delme, kesme, çapaklar› alma gibi ifllemler di¤er mekanik aletler yard›m›yla yap›l›r.
Atölyeden Elde Edilen Ürünler
Tar›m aletlerinin bafllar› ve birleflim yerleri (t›rm›k, kürek, bel vb. aletler), ka-p› tokmaklar›, balta, zincirler, demir kaz›klar, at nal› (daha çok süs olarak kullan-ma akullan-mac›yla üretiliyor), çeflitli boyutlarda ziller, çivili köpek taskullan-malar›, eski tip mentefleler, süs anahtarlar› üretilmektedir.
Meslekle ‹lgili Sorunlar
Daha önceleri silah yap›m›nda fazlaca bafl vurulan bu meslek kolu, teknoloji-nin ilerlemesiyle giderek önemini yitirmektedir. So¤uk demiri iflleyen makineler ve tezgahlar, flehirlerdeki küçük atölye ya da fabrikalarda ifllev görmektedir. Do-lay›s›yla demircilik de di¤er birçok meslekte oldu¤u gibi yavafl yavafl terkedilmek-tedir.
5.5.4. KIRfiEH‹R’DE DEM‹RC‹L‹K (fiÖM‹NE MAfiASI YAPIMI) Derleyen: Aliye Mam›k
Derleme yeri ve tarihi: K›rflehir, 2004
Kaynak kifli: Ali Ergürek, 1952 K›rflehir do¤umlu, ilkokul mezunu, demirci.
Mesle¤i kaç y›ld›r yapt›¤›: 40 y›ld›r yapmaktad›r.
Mesle¤i kimden ö¤rendi¤i: Babas›n›n arkadafl›n›n yan›nda demircilik mesle¤ini ö¤renmifltir.
Günümüz yaflam koflullar› içerisinde insanlar›n ihtiyaçlar›n›n farkl›laflmas›
karfl›s›nda demircilik mesle¤inde de kullan›lan malzemede, yap›lan araç ve ge-reçlerde birtak›m de¤ifliklikler olmufltur.
Kullan›lan Araçlar
Eskiden demirciler, örs, çekiç, balyoz ve k›skaç kullan›yorlard›. (F:38) Bugün ise, bunlar›n yan›nda matkap, kaynak makinesi, oksijen tak›m› gibi yeni aletler kullan›lmaktad›r.
Kaynak Makinesi: Demir araçlar›n› kaynatmak için kullan›lmaktad›r.
Matkap: Demir araçlar› delmek için kullan›l›r.
Siprail Tafl›: Demir araçlardaki pürüzleri silmeye yarar. Çark› ile demir araçlar›n› siler.
Elektrikli Körük: Oca¤a hava vererek ocaktaki kömürü güçlü halde yak-maya yarar.
Mengene: Demiri s›k›flt›rmaya yarar. Demir bükülerek istenilen flekil verilir.
Çeflitli Anahtar Tak›m›: Baz› araçlar›n sökülüp tak›lmas›nda, vidalar›n s›-k›lmas›nda çeflitli numarada anahtarlar kullan›l›r.
Bafta: Herhangi bir demir arac›na difl açmak için kullan›l›r.
Ürünlerin Pazarlanmas› ve Kazanç Durumu
Kaynak kifli, ifllerin fazla yo¤un olmamas› nedeniyle bir usta ve bir ç›rak kal-d›klar›n› söylemektedir. Önceden ifller daha yo¤unken günümüzde siparifl üzeri-ne üretim yap›lmaktad›r. Daha çok tar›m araçlar› yapmaktad›rlar. Özellikle çevre köylerden tar›mla u¤raflanlara; karasaban, demir, kazma, çapa, pulluk b›ça¤› ya-p›lmaktad›r.
Meslekle ‹lgili Sorunlar
Yeni neslin bu mesle¤i yapmak istememesi, seri halde üretim yapan atölye-lerin daha ucuza yapmalar›, mesle¤in önemini yitirmesi kazanc›n da düflmesine neden olmufltur.
5.5.5. MU⁄LA’DA DEM‹RC‹L‹K Derleyen: Seçil K›nac›
Derleme yeri ve tarihi: Mu¤la, 2004
Kaynak kifli 1:Ahmet Akyol, 66 yafl›nda, demirci ustas›, dükkan sahibi.
Mesle¤i kaç y›ld›r yapt›¤›: 60 y›ld›r yapmaktad›r.
Mesle¤i kimden ö¤rendi¤i: Ustalar›ndan ö¤renmifltir.
Mesle¤i kimlere ö¤retti¤i: Yan›nda hiç ç›rak yetifltirmemifltir.
Kaynak kifli 2: Kemal Dere, 77 yafl›nda.
Mesle¤i kaç y›ld›r yapt›¤›: 64 y›ld›r yapmaktad›r.
Mesle¤i kimden ö¤rendi¤i: Ustalar›ndan ö¤renmifltir.
Mesle¤i kimlere ö¤retti¤i: Yan›nda birçok ç›rak yetifltirmifl fakat bu kifli-ler mesle¤e devam etmemiflkifli-lerdir.
Kullan›lan Hammadde ve Araçlar
Bu meslekte hammadde olan demir köylerden ya da hurdac›lardan temin edilmektedir. Demiri tavlamak için kullan›lan kömür de ustalar taraf›ndan da¤lar-dan temin edilmektedir.
Mu¤la’da demircilik mesle¤inde kullan›lan bafll›ca araçlar örs, çekiç, ocak, körük, makas ve mengenedir.
fiömine Maflas›n›n Yap›m Tekni¤i
Bükme: Köylerden veya hurdac›lardan temin edilen uzun demir, usta tara-f›ndan ortadan ikiye bükülür. Bu bükme iflleminde herhangi bir el aletinden ya-rarlan›lmaz.
Tavlama ve Dövme: Bükülen demirin istenen flekle kolayca sokulmas› için tavlanmas› (›s›t›lmas›) gerekmektedir. Bükülen demir, bükme yeri atefle gelecek flekilde oca¤a yerlefltirilir. Kolayca dövülmeye haz›r hale gelince ateflten al›n›r.
Maflan›n tutma yerini oluflturmak için çekiçle dövülerek flekil verilmeye bafllan›r.
Demirin bükülme yerinde tam bir yuvarlakl›k sa¤lamak için araya bir demir parças› yerlefltirilir ve ›s›nm›fl olan demir iki taraf› birleflinceye kadar çekiçle dövü-lür. ‹stenen yuvarlakl›k oluflunca aradaki demir parças› ç›kar›l›r. Daha sonra güzel bir görüntüye sahip olmas› için maflaya flekil verilir. Bu iflleme bafllamadan önce maflan›n flekil verilecek k›sm› ›s›t›l›r (tavlan›r).Yeterli ›s›ya ulafl›nca örsün boynuzu yard›m›yla çekiçle dövülerek bombeli bir flekle ulaflt›r›l›r. Bu ifllem her iki taraf için de uyguland›ktan sonra maflan›n tutma k›sm› haz›r hale gelir. Maflan›n her iki taraf›n›n birbirinden ayr›lmamas› için birleflme yerlerine demirden bir flerit ta-k›l›r. Bunu yaparken de gene ayn› yöntem uygulan›r. Bu ifllemden sonra maflan›n as›labilmesi için sap k›sm›na demir parças›ndan ask›l›k yap›l›r. Mengene yard›-m›yla tavlanan bu demir parças› dövülerek yuvarlak hale getirilir. Daha sonra bu yuvarlak parça maflan›n ›s›t›lan sap k›sm›na tak›l›r. Bu flekilde maflan›n sap k›sm›
tamamlanm›fl olur. Bundan sonra düz halde bulunan maflan›n uçlar› flekillendiril-meye bafllan›r. Önce bir taraf› ›s›t›l›r. K›zd›ktan sonra örsün üzerinde çekiçle dö-vülerek uçlar› bükülür ve istenen flekle ulaflt›r›l›r. Ayn› yöntemle di¤er taraf da fle-killendirilir.
Su Verme: Bütün bu ifllemlerden sonra biten mafla suya sokulur. Bunun se-bebi, demire su verilince daha sa¤lam olmas› ve k›vam›n› almas›d›r. Suyu da ver-dikten sonra art›k mafla kullan›ma haz›r hale gelir.
Ürünlerin Pazarlanmas›, Kazanç Durumu ve Karfl›lafl›lan Sorunlar Demir ustalar› kazançlar›ndan memnun olduklar›n› hatta bu iflle u¤raflmaya bafllad›ktan sonra dükkan, araba, ev, aile sahibi olduklar›n› belirtirler. Bu zamana kadar da ek bir gelire ihtiyaç duymad›klar›n› dile getirirler.
Ancak Mu¤la ilinde demircilikle u¤raflanlar›n say›s› azalm›flt›r en önemli et-kenlerden biri ç›rak bulunam›yor olmas›d›r. Demir ustalar›; yorucu, zor bir u¤rafl oldu¤u için günümüzde gençlerin bu ifle ilgi göstermedi¤ini belirtmektedir. Ayr›-ca e¤itimin befl y›ldan sekiz y›la ç›kmas›yla ustalar›n yan›na gelen çocuklar on befl yafl›ndan büyük olmaktad›r. Böyle olunca da ustalar bu çocuklar› e¤itmekte zorlanmakta ve onlara söz geçirememektedir. Ustalar bu sebeplerden dolay› ç›-rak bulamamakta ve mesle¤in devam etmesini sa¤layamamaktad›r. Ayr›ca vergi-lerin ço¤almas› ve kömürün bulunamaz hale gelmesi de ayr› bir sorun olarak karfl›lar›na ç›kmaktad›r.
Gene demirin yerini alüminyumun almas› da önemli bir etkendir. Ayr›ca gü-nümüz teknolojisinin büyük bir h›zla geliflmesiyle birlikte el eme¤ine dayal› üre-tim flekli makineye dayal› üreüre-tim flekline dönüflmüfltür. Makineleflmeyle birlikte ayn› ifller daha k›sa zamanda, daha düflük maliyetlerde, kaliteli ve seri biçimde üretilmeye bafllanm›flt›r. Teknoloji, el eme¤ine dayal› bu meslekleri yok olma tehlikesi ile karfl› karfl›ya getirmifltir.