2. SİNEMATOGRAFİK BİR UNSUR OLARAK AYDINLATMA TEKNİĞİ
3.2. Önem
3.6.1. Av Mevsimi: Filmin Künyesi ve Filme Ait Genel Bilgiler
Senaryo: Yavuz Turgul
Sanat Yönetmeni: Sırma Bradley Yapımcı: Murat Akdilek, Jeffi Medina
Oyuncular: Şener Şen, Cem Yılmaz, Çetin Tekindor, Melise Sözen, Okan
Yalabık, Rıza Kocaoğlu
Müzik: Tamer Çınay
Görüntü Yönetmeni: Uğur İçbak Kurgu: İsmail Canlısoy
Işık Şefi: Kadir Yazıcı Tür: Polisiye
Yapım Tarihi: 2010
Gösterim Tarihi: 3 Aralık 2010 Süre: 145 dakika
Avcı lakaplı Ferman (Şener Şen) karakteri, İstanbul Emniyet Müdürlüğüne bağlı cinayet masasında görevli, emeklilik zamanı gelmiş bve işinde oldukça tecrübeli bir polistir. Deli lakaplı İdris (Cem Yılmaz) ise Ferman’ın yıllardır yardımcılığını yapmaktadır. Daha sonra bu ikiliye, üniversitenin Antropoloji bölümünden mezun ve iş bulamadığı için polislik mesleğini seçen çömez lakaplı Hasan (Okan Yalabık) dahil olmaktadır. Herhangi bir iş gününde her şey normal seyrinde ilerlerken bir ihbar gelir ve ormanda kesilmiş bir elin bulunduğu bilgisi verilir. İlerleyen zamanlarda bahsi geçen bu üç kişi, ormandaki kesik elin sahibi olan kişiyi bulmaya çalışarak cinayeti aydınlatmaya çalışırlar. Cinayeti aydınlatma sırasında ise bu üç kişinin hayatları belirli noktalarda değişmeye başlar. Ormanda kesik bir şekilde bulunan elin, adli tıp ortamında alınan parmak izinden Pamuk isminde 16 yaşında bir kıza ait olduğu tespit edilmektedir. Araştırmalarına başlayan üç kişi topladıkları deliller sayesinde, Pamuk’un eski sevgilisi Asit Ömer’e (Rıza Kocaoğlu) ulaşmaktadır. Asit Ömer’in tercih etmiş olduğu yaşam biçimi ve sevgili oldukları zamanda Pamuk’a uygulamış olduğu şiddet, Asit Ömer hakkındaki iddiaları da güçlendirmektedir.
Filmde ilk olarak bahsi geçen 3 kişinin de film içerisinde zaman zaman özel hayatlarıyla ilgili bilgiler verilmektedir. Yan hikayeler olarak karşımıza çıkan bu bilgilere göre Ferman’ın karısı böbrek yetmezliği hastalığına yakalanmış ve hastalıkla mücadele eden bir kişidir. Geçmiş zamanlarda iyileşmesi için bulunan bir böbreği kendinden daha genç yaşta olan bir kıza vererek onun iyileşmesine olanak sağlamıştır. Böbreğini bağışladığı bu kız ise ona karşı minnet borcunu ödemek amacıyla bakımına yardımcı olmaktadır. İdris ise filmde karısı olarak karşılaşılan Asiye’den ayrılmış, çocuklarının velayetini üstlenmiş ve annesiyle birlikte yaşayan birisi olarak dikkat çekmektedir. Boşandığı halde karısını hala çok seven İdris,
kıskançlık krizlerine girerek eski karısı ve yakınındakileri rahatsız etmektedir. Çömez olarak karşılaşılan Hasan ise kız arkadaşıyla birlikte geleceğe dair evlilik adına planlar yapmaktadır.
Avcı lakaplı Ferman, geçmiş yılların getirmiş olduğu deneyimlerine güvenerek, cinayetin Asit tarafından işlenmediğini düşünmektedir. Ferman işin daha da fazla peşine düşer ve edindiği bilgiler sonucunda cinayete kurban giden Pamuk’un, Türkiye’nin zengin iş adamlarından biri olarak nitelendirilen Battal Çolakzade ile evli olduğunu öğrenir. Battal ve Pamuk arasındaki yaş farkının fazla olması ve Pamuk’un tercih etmiş olduğu yaşam biçiminin farklı olması sebebiyle Ferman bu evliliğin arkasında yatan gerçekleri araştırmaya koyulur. Battal’ın ise böbrek yetmezliği hastalığına yakalanan bir kızı vardır. Evin bir odasında tıbbı malzemelerle birlikte bakılan kıza bir çok nakil gerçekleşmesine rağmen başarılı olunamamıştır. Kızını iyileştirme pahasına gözü dönen Battal, karmaşık bir plan yaparak Pamuk’la evlenmiş ve evlendikten sonra da onun böbreğini almıştır. Ancak bu durumu ispat etmek göründüğü kadar kolay olmamaktadır. Pamuk’un ailesi ise Battal’a karşı geçmiş yıllardan gelen bir minnet borcu hissetmektedir.
Hikayenin ilerleyen bölümlerinde, içinde bulunduğu durumlarından etkisinden kurutulamayan Hasan, kayınpederi olacağını düşündüğü adamın iş teklifini kabul etmeyi ve mesleği bırakmayı düşünmektedir. Asiye’nin, İdris’in yüzüne acı gerçekleri söylemesi ise İdris’i tamamen yoldan çıkartmıştır. İdris, bu sinirle Battal’ı itiraf ettirmeyi düşünerek, onun evine gizlice girmiştir. Uzun uğraşlar ve zorbalık sonucunda Battal’ı konuşturmayı başaran İdris’i, Battal’ın koruması farketmiş ve silahı ona doğrultması sonrasında İdris’i vurmuştur. Cinayetin nedenini öğrenen İdris, ölmeden önce Battal’ın ofisindeki kameralara cinayet hakkında bir mesaj bırakmıştır. Olayın çıkmaza girdiği düşünülürken güvenlik kameralarını kontral eden Ferman, İdris’in bırakmış olduğı gizli mesajı öğrenmesi sonrasında olayı çözmeye başlamıştır. Olayların sonunda ise hikaye, başladığı yerde son bulmuş ve Battal Çolakzade’de olayların başladığı yerde hayatına son vermiştir.
Giriş Sekans
Şekil 2 Sahne 1
Çerçeveleme: Genel plan Aydnlt. Niteliği: Yumuşak
Kamera Açısı: Üst açı Aydnlt. Yoğunluğu: Yüksek
Atmosfer: Gizemli Aydnlt. Tonu: Soğuk
Komp. Öğeleri: Merkeze konum Aydnlt. Tekniği: Düz aydınlatma
Aydnlt. Kaynağı: Doğal Aydnlt. Yönü: Ortamsal
Aydınlatmanın Dramatik Etkisi: Nesnel
Tablo 1
Filmin giriş sahnesindeki bu çekimin (Şekil 2) aydınlatma tasarımında doğal ışık kullanımı tercih edilmiştir. Çekimin en önemli unsuru olan, olayların başlangıcı niteliğinde sayılan kesik el, kompozisyon bakımından merkeze yerleştirilmiş ve muhtemelen reflektör ya da herhangi bir yansıtıcı malzeme yardımıyla izleyici açısından daha dikkat çekici hale getirilmiştir. Sahnelenen ortamın renklerinde soğuk
renkler tercih edilmiştir. Olay yerinde sisli ve puslu bir havanın var olması ise olaydaki gizemin artmasına yardımcı olan unsurlar arasında yer almaktadır.
Şekil 3 Sahne 6
Çerçeveleme: Genel plan Aydnlt. Niteliği: Yumuşak
Kamera Açısı: Göz hizası Aydnlt. Yoğunluğu: Orta
Atmosfer: Rahat Aydnlt. Tonu: Sıcak
Komp. Öğeleri: Perspektif Aydnlt. Tekniği: Düz aydınlatma
Aydnlt. Kaynağı: Yapay Aydnlt. Yönü: Ortamsal
Aydınlatmanın Dramatik Etkisi: Nesnel
Tablo 2
Film, gizemli bir cinayeti konu edinmektedir. Filmin genel renkleri ve aydınlatma tercihleri soğuk renklerden oluşmaktadır. Ancak karakterlerin özel hayatlarının işlenmiş olduğu sahnelerde ise atmosfer açısından daha sıcak renkler ve aydınlatma tasarımları kullanılmaktadır. Şekil 3’de görünen çekimde Ferman’ın babacan tavrının anlatıldığı ve aslında İdris’le baba oğul gibi bir ilişkilerinin
olduğundan bahsedilmektedir. Çömez Hasan ise sadece ekibe değil aynı zamanda bu aile içerisine de dâhil olmuştur. Ferman’ın babacan tavrı filmin ilerleyen dakikalarında Hasan üzerinde de hissedilmeye başlayacaktır. Bu nedenden dolayı aydınlatma olarak izleyiciyi rahatlatacak bir tasarım tercih edilmektedir. Her yerin hemen hemen eşit oranda aydınlatıldığı, samimi bir ortamın varlığını destekleyen bu aydınlatma tasarımı seyirci üzerinde, görünen üç kişi arasındaki sohbetin ve arkadaşlığın kuvvetli olduğu izlenimini uyandırmaktadır.
Şekil 4 Sahne 13
Çerçeveleme: Genel plan Aydnlt. Niteliği: Yumuşak
Kamera Açısı: Üst açı Aydnlt. Yoğunluğu: Düşük
Atmosfer: Gizemli Aydnlt. Tonu: Soğuk
Komp. Öğeleri: Kontrast Aydnlt. Tekniği: Rembrandt
Aydnlt. Kaynağı: Yapay Aydnlt. Yönü: Noktasal
Aydınlatmanın Dramatik Etkisi: Öznel
Olaydaki sır perdesinin ilk olarak aralanmaya başlayacağı bu sahnede (Şekil 4), olayla ilgili unsurların kompozisyon açısından merkeze konumlandırıldığı görülmektedir. Sahnedeki ışık tasarımının da bu duruma yardımcı olduğunu söylemek mümkündür. Bu tasarımda yalnızca önemli olan yerlerin ışıklandırıldığı ve geri kalan yerlerin ışıklandırmasının kademeli olarak azaltıldığı dikkat çekmektedir. Aydınlatma teknikleri açısından Rembrandt aydınlatma yöntemi içerisine giren bu tasarımda yine atmosfer açısından soğuk bir ortamın oluşturulduğu göze çarpmaktadır. Merkeze konumlandırılan konunun aydınlatma tasarımı açısından da en belirgin ve güçlü aydınlatmaya sahip olması dikkatleri oraya çekmekte ve ana unsur olarak orayı işaret etmektedir. Arka planda görülen, üzerine çarşaf serilmiş vaziyette sedye üzerinde yatan bir ceset ve çerçevenin sol kısmında görülen röntgen filmi, izleyicide genel bir anlamın oluşması adına yardımcı unsurlar olarak dikkat çekmektedir. Bu yardımcı unsurların aydınlatmasının ise ana unsura göre daha zayıf bir şekilde yapıldığı gözlemlenmektedir.
Sahne 13
Çerçeveleme: Ayrıntı plan Aydnlt. Niteliği: Sert
Kamera Açısı: Üst açı Aydnlt. Yoğunluğu: Düşük
Atmosfer: Gizemli Aydnlt. Tonu: Soğuk
Komp. Öğeleri: Kontrast Aydnlt. Tekniği: Rembrandt
Aydnlt. Kaynağı: Yapay Aydnlt. Yönü: Sol - Üst
Aydınlatmanın Dramatik Etkisi: Öznel
Tablo 4
Otopsinin yapıldığı bu sahnede (Şekil 5), yapılan tetkikler sonucunda artık bir delilin ortaya çıktığı ve bu delilin olayın çözümlenmesi adına ilk adımı oluşturacağı anlaşılmaktadır. Yapılan aydınlatma tasarımının da söz konusu durumu destekler nitelikte olduğu gözlemlenmektedir. Yapılan aydınlatma tasarımında izi alınan parmağın gölgede kalması ve parmak izinin kayıt altına alınacağı belgenin daha çok aydınlatılmasıyla; bulunan kesik elin artık önemini kaybettiği bunun yerine artık önemli olan unsurun, o elden alınan parmak izi olduğu anlatılmaya çalışılmaktadır.
Şekil 6 Sahne 15
Çerçeveleme: Bel plan Aydnlt. Niteliği: Yumuşak
Kamera Açısı: Göz hizası Aydnlt. Yoğunluğu: Orta
Atmosfer: Rahat Aydnlt. Tonu: Sıcak
Komp. Öğeleri: Dikey formlar Aydnlt. Tekniği: Düz
Aydnlt. Kaynağı: Yapay Aydnlt. Yönü: Sağ - Alt
Aydınlatmanın Dramatik Etkisi: Öznel
Tablo 5
Uzun uğraşlar sonucunda elde edilen bilgiler, kesik elin gizemi hakkındaki sır perdesinin aralanmasına olanak sağlamaktadır. Bu durum her ne kadar diyalog ve oyunculukla sağlanmışsa da aydınlatma öğeleriyle de desteklenmiştir. Kesik elin, adli tıp uzmanına göre daha yoğun bir aydınlatmaya sahip olması, uzamanın söyleyeceği bilgilerin kesik ele ait olduğunu nitelemekte ve yine asıl önemi kesik el üzerinde yoğunlaştırmaktadır.
Gelişme Sekansı
Şekil 7 Şekil 8
Tablo 6
Sahne 20’de görünen bu çekimde (Şekil 7) Ferman, adli tıp uzmanından aldığı bilgiler doğrultusunda kesik elin, 15-16 yaşlarında genç bir kıza ait olduğunu ve cinayetin en fazla 5 gün önce işlenmiş olabileceğini öğrenmektedir. Parmak izinden genç kızın isminin Pamuk olduğu anlaşılmaktadır ve Pamuk’un kaldığı adres Ferman’ı yeni bir adrese yönlendirmektedir. Şekil 7 ve Şekil 8’de görünen aydınlatma özelliklerine göre de bulunan adres, Ferman’a kesik elin sahibi olan Pamuk hakkında önemli bilgiler verecektir. Kapı açılmadan önce siluet bir aydınlatmaya sahip olan Fermanın yüzüne, kapının açılmasıyla birlikte küçük bir ışık düşmektedir. Bu ışık aynı zamanda Ferman’ın konu hakkında aydınlanmasını sağlayarak cinayet hakkındaki bazı sorularına cevap bulacağı anlamına gelmektedir.
Sahne 20
Çerçeveleme: Çoklu - Bel plan Aydnlt. Niteliği: Sert
Kamera Açısı: Göz hizası Aydnlt. Yoğunluğu: Düşük
Atmosfer: Gizemli Aydnlt. Tonu: Soğuk
Komp. Öğeleri: Üçgen Aydnlt. Tekniği: Rembrandt
Aydnlt. Kaynağı: Yapay Aydnlt. Yönü: Sol - Üst
Ferman, o kapıdan içeri girerek ev sahibinden, Pamuk’un yaşantısı hakkında önemli bilgiler almaktadır.
Şekil 9 Şekil 10
Sahne 22
Çerçeveleme: Çoklu - Omuz plan Aydnlt. Niteliği: Sert
Kamera Açısı: Göz hizası Aydnlt. Yoğunluğu: Düşük
Atmosfer: Gergin Aydnlt. Tonu: Soğuk
Komp. Öğeleri: Üçgen Aydnlt. Tekniği: Rembrandt
Aydnlt. Kaynağı: Yapay Aydnlt. Yönü: Sağ - Çapraz
Aydınlatmanın Dramatik Etkisi: Öznel
Tablo 7
Ferman, Pamuk’un önceleri kalmış olduğunu belirttiği adresten bir sevgilisi olduğunu öğrenir. Asit lakabıyla tanınan Ömer, uyuşturucu satan ve Pamuk’u sürekli darp eden birisi olarak nitelendirilir. Cinayeti onun işleyebileceğini düşünen Ferman ve ekibi, Asit Ömer’i yakalamak üzere, Ömer’in sürekli takıldığı barın önünde haber beklemektedir. Gergin bir atmosferin yaşandığı sahnede, üçgen kompozisyon öğeleri kullanılmış ve dikkat çekilmek istenilen yerler aydınlatılmıştır. Alan derinliği nedeniyle karakterlerden bazıları netsiz kalsa bile karakterlerin önemi, aydınlatmayla sağlanmıştır. Netsiz kalan alanlarda dikkat, aydınlatmanın varlığıyla sağlanmıştır.
Şekil 11 Şekil 12
Sahne 23
Çerçeveleme: Genel plan Aydnlt. Niteliği: Sert
Kamera Açısı: Üst açı Aydnlt. Yoğunluğu: Düşük
Atmosfer: Tedirgin Aydnlt. Tonu: Soğuk
Komp. Öğeleri: Kontrast Aydnlt. Tekniği: Cameo
Aydnlt. Kaynağı: Yapay Aydnlt. Yönü: Sağ - Üst
Aydınlatmanın Dramatik Etkisi: Öznel
Tablo 8
İdris’e haber gelir ve ekip bara giriş yapar. Giriş çekimi olan şekil 11’deki aydınlatma incelendiğinde, tasarım olarak yalnızca konuyu ilgilendiren öğeler aydınlatılmıştır. Şekil 11’de kırmızı halkalar içerisinde gösterilen karakterler, kalabalık içerisinde aydınlatma sayesinde kolaylıkla anlaşılmaktadır. Ön tarafta görülen Asit Ömer ve arka plandaki Ferman karakterleri, yapılan aydınlatma sayesinde kolayca fark edilebilmektedir. Şekil 12’de de bir önceki çekime (Şekil 11) benzer bir aydınlatma anlayışı kullanılmaktadır. Yapılan tasarımda yine konu açısından önemli olan karakterlerin aydınlatması yapılmış, diğer alanlar kademeli olarak gölge halinde konudan uzaklaştırılmıştır. Önemli kısımlar ön plana çıkartılırken, ayrıntılar göğeler yardımıyla ortadan kaldırılmıştır.
Şekil 13 Sahne 24
Çerçeveleme: Genel plan Aydnlt. Niteliği: Yumuşak
Kamera Açısı: Göz hizası Aydnlt. Yoğunluğu: Düşük
Atmosfer: Gergin Aydnlt. Tonu: Soğuk
Komp. Öğeleri: Kontrast Aydnlt. Tekniği: Rembrandt
Aydnlt. Kaynağı: Yapay Aydnlt. Yönü: Sağ - Üst
Aydınlatmanın Dramatik Etkisi: Öznel
Tablo 9
Asit Ömer’i takip eden Ferman ve ekibi ıssız, izbe ve pek tekin olmayan bir sokağa gelmiştir. Sokağın aydınlatması sokağın niteliklerini de desteklemektedir. Puslu, sisli ve karanlık alanların çoğunlukta olduğu sokak, sahnede tedirgin bir hava oluşturmaktadır. Yapılan aydınlatma tasarımında, sokak lambalarının konumlarının takibinde, görüntüde dikiz aynasından yansıyan İdris’in gözleri, kompozisyon açısından İdris’in takip etmesi gereken yolu işaret etmektedir. Bu sahnedeki ışık tasarımda yine önemli alanlar aydınlatılırken, ayrıntılar gölgelerde gizlenmiş ve
gölge alanların görüntüde çok yer kaplaması sayesinde gergin bir atmosfer oluşturulmuştur.
Şekil 14
Sahne 25
Çerçeveleme: Genel plan Aydnlt. Niteliği: Sert
Kamera Açısı: Göz hizası Aydnlt. Yoğunluğu: Düşük
Atmosfer: Tehlikeli Aydnlt. Tonu: Soğuk
Komp. Öğeleri: Kontrast Aydnlt. Tekniği: Cameo
Aydnlt. Kaynağı: Yapay Aydnlt. Yönü: Sol - Üst
Aydınlatmanın Dramatik Etkisi: Öznel
İdris, Asit Ömer’i ellerinden kaçırdığını düşünürken Ferman, Avcı lakabının hakkını vererek gözlemleri sonucunda Asit Ömer’in yerini saptamaktadır. Var olan izleri takip etmeleri sonucunda Ferman ve ekibi, Asit Ömer’i bulurlar. Avını izleyen bir avcının canlandırıldığı sahnedeki (Şekil 14) gerilim, aydınlatmayla birlikte oluşturulmaya çalışılmıştır. Aydınlatmanın, sert bir nitelikte belirli alanları aydınlatması ve gölge alanların fazla olmasıyla birlikte anlatımın kuvvetlenmesi amaçlanmıştır. Barok dönemi ressamlarında görülen bu aydınlatma yöntemi yalnızca gerekli alanları aydınlatmakta ve ayrıntıları ortadan kaldırmaktadır. Ferman ve ekibinin bölgesi, İdris’in pilav arabasıyla birlikte hareket ederek Asit Ömer’in yanına gideceği istikamet ve Asit Ömer’le arkadaşlarının bulunduğu yerlerin aydınlatılması, bu duruma örnek olarak gösterilebilmektedir.
Şekil 15 Şekil 16
Sahne 26
Çerçeveleme: Genel plan Aydnlt. Niteliği: Sert
Kamera Açısı: Göz hizası Aydnlt. Yoğunluğu: Düşük
Atmosfer: Tehlikeli Aydnlt. Tonu: Soğuk
Komp. Öğeleri: Kontrast Aydnlt. Tekniği: Cameo
Aydnlt. Kaynağı: Yapay Aydnlt. Yönü: Sol – Sağ – Üst
Aydınlatmanın Dramatik Etkisi: Öznel
Tablo 11
Asit Ömer’in İdris’i fark etmesi devamında gelişen çekimlerde (Şekil 15-16- 17-18) hemen hemen aynı aydınlatma özellikleri görülmektedir. Aydınlatmanın gerilimi arttırıcı unsuru ön plana çıkmakta ve çatışmanın tehlikesi aydınlatmayla desteklenmektedir. Gölgeli alanların fazla olması yine gerilimin artmasına ve tehlikeli bir atmosferin oluşmasına yardımcı olmaktadır. Önceki aydınlatma tasarımlarında görüldüğü gibi bahsi geçen çekimlerdeki aydınlatma tasarımlarında da gereksiz yerler gölge alanlarda bırakılarak, izleyicinin algısının aydınlatılmış alanlarda yoğunlaşması sağlanmıştır.
Şekil 19 Sahne 40
Çerçeveleme: Genel plan Aydnlt. Niteliği: Yumuşak
Kamera Açısı: Üst açı Aydnlt. Yoğunluğu: Orta
Atmosfer: Hüzünlü Aydnlt. Tonu: Soğuk
Komp. Öğeleri: Dikey formlar Aydnlt. Tekniği: Rembrandt
Aydnlt. Kaynağı: Yapay Aydnlt. Yönü: Sağ – Üst
Aydınlatmanın Dramatik Etkisi: Öznel
Tablo 12
Asit Ömer’in yakalanması ve sorgulanmasının ardından Ferman, cinayetin zanlısının Asit Ömer olmadığını düşünerek daha derin bir araştırma içerisine girer. Asit Ömer’den edinilen bilgiler doğrultusunda Pamuk’un ailesiyle konuşma gereksinimi duyan Ferman, Pamuk’un ailesinin evine giderek gerekli incelemelerde bulunur. Ailesine sorular yöneltilen çekimde (Şekil 19) aydınlatma olarak yumuşak ve dolgu ışıklardan oluşan bir tasarım tercih edilmiştir. Gerilimi arttırmak amacıyla
oluşturulan tasarımlara göre bu aydınlatmada daha fazla dolgu ışığı kullanılmış ve daha fazla bölge aydınlatılmıştır. Yapılan aydınlatmayla izleyicinin, Pamuk’un ailesi ve yaşadığı çevre hakkında gözlem yapmasına olanak sağlanmıştır.
Şekil 20 Şekil 21
Sahne 41
Çerçeveleme: Bel - Göğüs Aydnlt. Niteliği: Sert
Kamera Açısı: Alt açı – Göz Hizası Aydnlt. Yoğunluğu: Düşük
Atmosfer: Gizemli Aydnlt. Tonu: Soğuk
Komp. Öğeleri: Kontrast Aydnlt. Tekniği: Cameo
Aydnlt. Kaynağı: Yapay Aydnlt. Yönü: Sol üst
Aydınlatmanın Dramatik Etkisi: Psikolojik
Tablo 13
Pamuk’un ailesinden bilgiler alan Ferman, Pamuk’un odasına bakmak ister. Pamuk’un odasına giren Ferman, odada bazı incelemelerde bulunur. Ferman, incelemelerini yapmak üzere odaya girerken (Şekil 20), kamera açısı ve ışık yardımıyla kahramanlaştırılmıştır. Cinayetin peşini bırakmayarak ve sürekli araştırma yaparak adım adım doğruya ulaştığını temsil eden çekimde, kameranın alt açıdan çekmesi ve ışığın sert bir şekilde sol köşeden gelmesi Ferman’ı seyircinin gözünde kahramanlaştırmaktadır. Ferman’ın düşünmek amacıyla Pamuk’un yatağına oturduğu çekimde (Şekil 21) ise ışık ve alan derinliği yardımıyla izleyicinin algısı, Pamuk’un sandalyesine ve Pamuk’tan geriye kalan eşyaların yer aldığı bölüme
yoğunlaşmaktadır. Bu aydınlatma tasarımında Ferman, arka planda kalan bölgeye göre daha az aydınlatılmış ve algı arka plana aktarılmıştır.
Şekil 22 Şekil 23
Sahne 41
Çerçeveleme: Ayrıntı Aydnlt. Niteliği: Sert
Kamera Açısı: Göz Hizası Aydnlt. Yoğunluğu: Yüksek
Atmosfer: Gizemli Aydnlt. Tonu: Soğuk
Komp. Öğeleri: Kontrast Aydnlt. Tekniği: Siluet
Aydnlt. Kaynağı: Yapay Aydnlt. Yönü: Sol
Aydınlatmanın Dramatik Etkisi: Psikolojik
Tablo 14
Pamuk’un özel eşyalarının ayrıntılarının yer aldığı çekimlerde (Şekil 22-23) aydınlatma, var olan nesnelerin görünür hale getirilmesi amacının dışında kullanılmıştır. Normal şartlarda görüntüde görünen objeler sevimli ve hoş bir şekilde algılanırken, bu çekimlerde tasarlanan aydınlatma sayesinde bahsedilen algıların tersi bir anlam oluşturmaktadır. Güçlü bir ışığın objeleri aydınlatmasıyla duvarda yansıyan gölgeleri, bir nevi Pamuk’un acılarla dolu hayatını simgelemektedir. İzleyicide öznel bir etki bırakan bu aydınlatma yöntemi, objelerin görünenden farklı anlamlar taşımasına sebep olmakta ve Pamuk’un geçmişi hakkında farklı düşüncelerin oluşmasına imkân vermektedir.
Şekil 24 Sahne 45
Çerçeveleme: Diz plan Aydnlt. Niteliği: Yumuşak
Kamera Açısı: Göz Hizası Aydnlt. Yoğunluğu: Düşük
Atmosfer: Sıcak Aydnlt. Tonu: Sıcak
Komp. Öğeleri: Kontrast Aydnlt. Tekniği: Rembrandt
Aydnlt. Kaynağı: Yapay Aydnlt. Yönü: Sol
Aydınlatmanın Dramatik Etkisi: Öznel
Tablo 15
Şekil 24’te görünen çekimde İdris karakteri, iç dünyasında yaşadığı gelgitler sonucunda eski eşinin yanına gider ancak olaylar İdris’in düşündüğü gibi gelişmez. Elektriklerin kesilmesi sonucunda tedirgin olan İdris’in eşi, ondan mumları yakmasını ister ve İdris’le eski eşi arasında bu noktadan sonra bir yakınlaşma başlar. Aksiyon sahnelerinde daha çok soğuk tonlar ve noktasal aydınlatma tasarımları kullanılırken bu sahnede kullanılan aydınlatma tasarımında sıcak tonlar ve dolgu ışıkların varlığından söz etmek mümkündür. Anahtar ışığın yanında kullanılan dolgu
ışık ve mum ışıkları, sıcak bir atmosfer oluşturarak İdris ve eski eşi arasındaki duygu yoğunluğunun desteklenmesine olanak sağlamıştır.
Şekil 25 Sahne 51
Çerçeveleme: Bel plan Aydnlt. Niteliği: Sert
Kamera Açısı: Üst Açı Aydnlt. Yoğunluğu: Yüksek
Atmosfer: Gergin Aydnlt. Tonu: Soğuk
Komp. Öğeleri: Kontrast Aydnlt. Tekniği: Rembrandt
Aydnlt. Kaynağı: Yapay Aydnlt. Yönü: Üst
Aydınlatmanın Dramatik Etkisi: Nesnel
Tablo 16
Ferman ve ekibi, Asit Ömer ve Pamuk’un ailesinden aldığı bilgiler doğrultusunda zengin işadamı Battal Çolakzade’nin kapısını çalmaktadırlar. Aileyle yapılan görüşmeler doğrultusunda Çolakzade’nin aile üzerinde büyük emeklerinin