2.5.1. Blokaj Yükümlülüğü
Kurul aracı kurumlar hakkında genel ve özel olarak ve/veya işlem bazında teminat istemeye ve bu teminatların kullanım esaslarını belirlenmeye yetkilidir (Seri:V No:46 Sayılı Tebliğ md. 14, Đstanbul Menkul Kıymetler Borsası, 2011: 65).
2.5.2. Borsa Üyeliği
Kurul’dan yetki belgesi alan aracı kuruluşlardan borsada işlem yapacak olanlar, ilgili borsa veya borsalara Borsa Üyelik Belgesi almak üzere başvurmak zorundadırlar (Seri: V, No:46, Sayılı Tebliğ md. 15, Đstanbul Menkul Kıymetler Borsası, 2011: 65)
2.5.3. Tescil ve Đlân Yükümlülüğü
Her türlü yetki ve izin belgesi, şube, irtibat bürosu veya acente izni ile işletme adı kullanım izni, konuya ilişkin Kurul izninin tebliğini izleyen 15 gün içinde ilgili ticaret siciline tescil ettirilir.
Yetki belgelerinin tescil hususu ayrıca ülke çapında günlük olarak yayımlanan en az iki gazetede ilan ettirilir.
Herhangi bir faaliyet iznini içeren yetki belgesinin iptali halinde keyfiyet, Kurul’ca tebliğini izleyen 10 gün içinde ticaret sicilinden terkin edilir ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile ülke çapında günlük olarak yayımlanan en az iki gazetede ilan olunur. Faaliyetlerin geçici durdurulması halinde, durum ülke çapında günlük olarak yayımlanan en az iki gazetede ilan ettirilir, ancak ticaret sicilinden terkin yapılmaz.
Şube, irtibat bürosu veya acente faaliyetlerinin Kurul tarafından veya aracı kurumun talebi doğrultusunda geçici olarak durdurulması halinde, Kurul’ca tebliğini izleyen 15 gün içinde keyfiyet ülke çapında günlük olarak yayım yapan en az iki gazetede ilan olunur. Şube, irtibat bürosu veya acente faaliyetlerinin sürekli olarak durdurulması halinde ise gazete ilanının yanı sıra şube, irtibat bürosu veya acentenin tescili Kurul’ca tebliğini izleyen 15 gün içinde ticaret sicilinden terkin edilir ve TTSG’de ilan olunur. Acente faaliyetlerinin sürekli olarak durdurulması halinde ayrıca en geç bir ay içinde aracı kurumun acentesi ile yapmış olduğu acentelik sözleşmesi feshedilir ve noter onaylı fesih ihbarnamesinin bir örneği 10 gün içinde Kurul’a gönderilir.
Yukarıdaki hususlarla ilgili olarak ilana ilişkin gazeteler ilanı izleyen 10 gün içinde TSPAKB’ye gönderilir. Tüm ilan masrafları ilgili kuruluşa aittir (Seri: V, No: 46, Sayılı Tebliğ md. 18, Đstanbul Menkul Kıymetler Borsası, 2011: 66-67).
2.6.6. Bildirim Yükümlülüğü
Aksine bir hüküm bulunmadıkça aracı kurum ve bankaların bildirim yükümlülüklerine ilişkin esaslar aşağıdaki gibidir.
a) Aracı kurumlar, yardımcı hizmet kadrolarında görev yapan idari personel hariç, tüm personelinin, bu kılavuzun “Faaliyet Đzin ve Esasları” başlıklı bölümünün (d) bendinde öngörülen durumlarında herhangi bir değişiklik olması halinde, keyfiyeti 15 gün içinde TSPAKB’ye bildirirler.
b) Aracı kurumlar, yardımcı hizmet kadrolarında görev yapan idari personel hariç, tüm personelinin görevden ayrılması, bunların yerine veya mevcutlara ilave yeni kişilerin istihdam edilmesi, görev ve görev yerlerinin değiştirilmesi ve benzeri her türlü değişikliği 15 gün içinde; yeni istihdam edilenleri ise faaliyet izin ve esaslarının (d) bendinde sayılan şartları taşıdıklarını gösterir belgeler ve kimlik bilgileri ile birlikte aynı süre içinde TSPAKB’ye bildirirler.
Bankalar da ortakları, yönetim kurulu üyeleri ve denetçileri dışında, sermaye piyasası faaliyetlerine ilişkin birimleri ve bu birimlerde görev yapan personelleriyle ilgili olarak bu değişiklikleri aynı süre ve yukarıdaki esaslar dahilinde TSPAKB’ye bildirirler.
c) Aracı kurumlar bu Tebliğde ve faaliyet konularına ilişkin olarak ilgili Tebliğlerde öngörülen genel ve özel şartlarla ilgili olarak merkez dışı örgütleri dahil teşkilatlarındaki organizasyon, mekan, belge ve kayıt sistemindeki değişiklikleri meydana geldikleri tarihi izleyen 15 gün içinde Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği’ne bildirmek zorundadırlar.
Aracı kurumlar imza yetkililerini gösterir mevcut imza sirkülerlerini ve değişiklik meydana gelmesi halinde güncel imza sirkülerlerini de aynı süre içinde Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği’ne gönderirler.
Aracı Kurum genel müdürünün görevden ayrılması halinde görevden ayrılma nedenleri aynı esaslar dahilinde Kurul’a bildirilir.
d) Aracı kurumlar, aktif varlıkları üzerinde, ipotek dahil olmak üzere her türlü takyidat tesis edilmesi ve aracı kurumlarca başkasının borcunu taahhüt edici işlemlerde bulunulması halinde bu işlemleri tesis edildikleri tarihten itibaren 15 gün içinde Kurul’a yazılı olarak bildirmek zorundadırlar.
e) Aracı kurumlar, ortakları, personeli, müşterileri ve diğer kurumlar aleyhine açtıkları dava ve takipler ile bunların kendileri aleyhine açtıkları dava ve takipleri ve
sonuçlarını öğrendikleri tarihi izleyen 15 gün içinde Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği’ne bildirmek zorundadırlar.
Bankalar da sermaye piyasası faaliyetleriyle sınırlı olarak bu bent hükmüne tabidirler.
f) Kurul’dan faaliyet izni almış bankaların, merkez birimleri dışında, yetkili oldukları faaliyet konuları kapsamında olmak kaydıyla diğer şubeleri nezdinde veya şubelerinden ayrı olarak bünyelerinde oluşturacakları alt birimler için 15 gün içinde Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği’ne bildirimde bulunmaları zorunludur.
g) Aracı kurumların yurt dışındaki merkez dışı örgütlerinin faaliyete geçmelerini takiben ve faaliyetleri süresince, merkez dışı örgütün kendisine veya burada çalışan personele ilişkin olarak ilgili ülkenin yetkili otoritesi tarafından herhangi bir idari, hukuki ya da cezai müeyyide uygulanması durumunda 15 gün içinde Kurul’a yazılı olarak bilgi verilir.
h) Aracı kurumlar Kurul’ca izin verilmesi gerekmeyen iştiraklerini edindikleri tarihten itibaren 15 gün içinde Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği’ne bildirirler.
i) Aracı kurumların Kurul’un bağımsız denetime ilişkin düzenlemeleri kapsamında seçtikleri bağımsız denetim kuruluşu ile yapacakları bağımsız denetim sözleşmeleri aracı kurum tarafından ilgili düzenlemede belirlenen süre dahilinde Kurul’a gönderilmeksizin Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği’ne gönderilir.
Bunların dışında aracı kuruluşların her türlü yetki ve izin belgesi, şube, irtibat bürosu veya acente izni ile işletme adı kullanım iznini ticaret siciline tescil ettirme yükümlülüğü bulunmaktadır. Ayrıca, sermaye piyasası faaliyetlerine ilişkin olarak yazılı veya basılı araçlarla yapılacak tüm ilân ve reklâmlar ile diğer dokümanların bir örneğini 3 yıl süreyle saklamak zorundadırlar. (Seri:V No:46 Sayılı Tebliğ md. 18,19) (Seri:V No:46 Sayılı Tebliğ md. 18; Đstanbul Menkul Kıymetler Borsası, 2011: 64-67).