AraĢtırma Alanında Kadınların GiriĢimcilik Algıları

GiriĢimcilik sosyal ve ekonomik hayatı doğrudan etkilemekte olup günümüz toplumlarını Ģekillendiren önemli faktörlerden biridir. Toplumları oluĢturan bireylerin özellikleri, tutum ve algıları, ekonomik tutumları giriĢimciliği etkileyen önemli faktörlerdendir. Benzer eğitime ve kiĢilik özelliklerine sahip bireyler farklı ülkelerde, farklı toplumsal yapılarda giriĢimcilik eğilimleri açısından önemli farklılıklar gösterebilmektedir. Bu durum giriĢimcilik algısının farklı yorumlarla açıklanmasına yol açmaktadır. Kırsal alandaki kadınlara göre giriĢimcilik algısı farklılık göstermektedir. Çizelge 25‘de araĢtırma alanındaki kadınlara göre giriĢimcilik algısının tanımlanmasında belirleyici faktörlerin önem derecesine göre sıralaması verilmiĢtir.

Çizelge 25. Kırsal Alandaki Kadınların GiriĢimcilik Algıları

Faktörler 18-25 26-45 46+ Ortalama

ĠĢ Kurmak 4,63 4,61 3,29 4,15

Ekonomik Özgürlük 4,89 4,89 4,31 4,69

Aile Bütçesine Katkı 4,95 4,76 4,34 4,65

Statü Kazanmak 4,42 4,42 3,20 3,99

Sosyal Çevre Edinmek 4,53 3,20 2,80 3,31

Özgüven 4,79 4,79 4,31 4,62

Bağımsızlık 4,79 4,76 4,34 4,62

Sorumluluk Alma 4,63 4,63 4,66 4,64

Daha Ġyi Bir Gelecek 4,37 4,63 4,69 4,60

Psikolojik Yorgunluk 3,95 3,95 4,31 4,08

Ev-ĠĢ arası Denge Problemi 3,11 3,26 4,20 3,56

Stres ve Gerginlik 2,63 2,63 4,26 3,20

Evde Ürün Üretmek 3,32 4,04 4,46 4,05

Çok Önemli:5 Önemli:4 Kararsızım:3 Önemli Değil:2 Hiç Önemli Değil:1

AraĢtırma alanındaki kadınlara göre giriĢimcilik algısı yaĢ gruplarına göre değiĢkenlik göstermektedir. 18-25 yaĢ grubundaki kadınlara göre ―Aile Bütçesine Katkı Sağlamak‖ 4,95 ile önemli bir paya sahiptir. Bununla birlikte 4,89 ile ekonomik özgürlük de giriĢimcilik algısı içinde yer almaktadır. Genç nüfus olmasından dolayı giriĢimcilikte stres, ev-iĢ arası denge probleminin sorun olmayacağını düĢünen 18-25 yaĢ grubundaki kadınlar bu faktörlerin giriĢimcilik algısı olabilmesi konusunda kararsız bulunmaktadır. 26-45 yaĢ grubundaki kadınlara göre ―Ekonomik Özgürlük‖ 4,89 ile giriĢimcilik algısını oluĢturan faktörler arasında birinci sırayı almaktadır. Daha çok kendi iĢletmelerinde çalıĢan aktif nüfus olarak ta değerlendirdiğimiz 26-45 yaĢ grubundaki kadınlar giriĢimcilikte maddi bağımsızlığın önemini vurgulamıĢtır. Belirli bir çevresi ve yaĢam tarzı oluĢmuĢ olan 26-45 yaĢ grubundaki kadınlara göre sosyal çevre edinmek giriĢimcilik algısı olarak değerlendirilmemektedir. 46 yaĢ ve üstü kadınların istedikleri yaĢam standartlarına sahip olmaması kadın giriĢimciliğinde ―Daha Ġyi Bir Gelecek‖ kurma faktörünü ön plana çıkarmaktadır. Daha iyi koĢullarda yaĢamak isteyen 46+ kadınlara göre giriĢimci olan kadınların yaĢam Ģartlarının değiĢtiği belirtilmiĢtir. Bunun yanında iĢ kurarken karĢılaĢılabilecek sorunlara karĢı sorumluluk almanın giriĢimciliği ifade ettiğini belirten kadınlar 4,66 ile bu faktörün önemini vurgulamaktadır. 46 yaĢ ve üstü kadınların evde ürün üretip satması giriĢimciliği evde ürün üretmek olarak tanımlamalarına neden olmaktadır. Diğer yaĢ gruplarına oranla evde ürün üretmek 46+ kadınlarda 4,46 ile daha fazla önem taĢımaktadır.

Kadınların giriĢimcilik algılarını daha iyi yorumlayabilmek, değiĢkenler arasındaki bağıntıyı daha kolay kurmak ve verileri daha iyi analiz etmek amacıyla Faktör Analizi uygulanmıĢtır. AraĢtırma alanındaki kadınların giriĢimcilik algıları ve ilgili verilerin Cronbach‘s Alpha güvenilirlik katsayısı 0,60, Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) testi değeri 0,80 bulunmuĢ olup verilerin dağılımı faktör analizi için uygun bulunmuĢtur (Çizelge 27). Ölçeğin yapı geçerliği konusunda bilgi edinebilmek için, varimaks eksen döndürme yöntemiyle temel bileĢenler analizi yapılmıĢtır. Çizelge 26 ve ġekil 2‘de görüldüğü gibi Initial Eigenvalues (Öz değer) değeri 1 olarak alındığında ve tekrarlanan faktör analizi sonucunda 3 faktör belirlenmiĢtir. Faktör analizi sonunda varyans oranlarının yüksek olması, ölçeğin faktör yapısının güçlü olduğunu göstermektedir (Sharma, 1996).

Çizelge 26. GiriĢimcilik Algıları Faktör Analizi

Faktörler _{(Initial Eigenvalues)} Öz Değer Toplam Faktör Yükleri

Faktör Yüklerinin DöndürülmüĢ

Toplamları

Toplam Varyans% Kümülâtif

% Toplam Varyans % Kümülâtif % Toplam Varyans % Kümülâtif % 1 4,439 34,146 34,146 4,439 34,146 34,146 4,195 32,269 32,269 2 2,352 18,091 52,237 2,352 18,091 52,237 2,129 16,380 48,649 3 1,177 9,053 61,290 1,177 9,053 61,290 1,643 12,641 61,290 .. 13 0,157 1,207 10,000

Kaiser Meyer Olkin:0,801 Ki kare değeri:540,477

Barlett‘s test of p :0,000

Çizelge 27. Anketteki Maddelere ĠliĢkin Yığılma Tablosu

Kadınların GiriĢimcilik Algılarının Faktör Yapısı

Ölçek Maddeleri Faktör I Faktör II Faktör III

1 Md3 0,843 2 Md2 0,842 3 Md6 0,829 4 Md7 0,778 5 Md1 0,732 6 Md4 0,698 7 Md5 0,524 8 Md12 0,814 9 Md10 0,809 10 Md11 0,802 11 Md9 0,734 12 Md8 0,680 13 Md13 0,506

Belirlenen 3 faktörün yükleri 0,843 ile 0,506 arasında değiĢmektedir. Çizelge 27‘de görüldüğü gibi analiz sonucuna göre 3 faktör belirlenmiĢtir. Bunlardan birincisi; aile bütçesine katkı, ekonomik özgürlük, özgüven, bağımsızlık, iĢ kurmak, statü kazanmak, sosyal çevre edinmek olup bireysel yeterlilik baĢlığı altında toplanmıĢtır. Ġkinci faktör; stres ve gerginlik, psikolojik yorgunluk ve ev-iĢ arası denge problemi olup problemler baĢlığı altında toplanmıĢtır. Üçüncü faktör ise daha iyi bir gelecek, sorumluluk ve evde ürün üretmek olarak belirlenmiĢ olup sürdürülebilirlik baĢlığı altında toplanmıĢtır.

Çizelge 28. Faktör Analizi Sonucunda Belirlenen Alt Boyutlar ve Bu Boyutlardan Yük Alan Maddeler

Ölçek Maddeleri Madde Sayısı Cronbach’s Alpha Bireysel Yeterlilik Md3,Md2,Md6,Md7,Md1 Md4,Md5 7 0,572 Sorunlar/Problemler Md12,Md10,Md11 3 0,601 Sürdürülebilirlik Md9,Md8,Md13 3 0,610

Kırsal alanda kadın giriĢimcilik algılarının belirlenmesinde aile bütçesine katkı, ekonomik özgürlük, özgüven, bağımsızlık, iĢ kurmak, statü kazanmak, sosyal çevre edinmek faktörlerinin kadınların öz yeterlilik becerisini ölçen değiĢkenler olması bu faktörlerin ―Bireysel Yeterlilik‖ baĢlığı altında toplanmasında etkili olmuĢtur. AraĢtırma alanında bulunan bazı kadınların giriĢimciliği psikolojik yorgunluk, ev-iĢ arası denge problemi, stres ve gerginlik olarak tanımlaması ikinci faktörümüzün giriĢimcilikte karĢılaĢılabilecek problemler olarak tanımlanmasını sağlamıĢtır. Üçüncü faktörümüz olan ―Sürdürebilirlik‖ kadınların giriĢimciliği ileriye dönük hedefler olarak tanımlaması, sorumluluk, daha iyi bir gelecek ve evde ürün üretmek değiĢkenlerinin tek bir faktör altında toplanmasını sağlamıĢtır. GiriĢimciliği daha iyi bir gelecek olarak tanımlayan kadınlar giriĢimci kadınların daha iyi yaĢam standartlarına sahip olduğunu, daha iyi bir gelecek vaat edildiğini savunmaktadırlar. Kırsal alandaki kadınların çoğu giriĢimciliği evde ürün üretmek olarak tanımlamaktadır. Bu durum kırsal kadınların giriĢimcilik faaliyetlerinin daha çok evde ürettikleri ürünleri satmakla sınırlı kaldığını göstermektedir. Marmara Üniversitesinde yapılan bir çalıĢmada kadınların giriĢimcilik algılarına uygulanan faktör analizi sonucunda üç faktör elde edilmiĢtir. Bu faktörlerin, olumlu algı, dıĢ faktörlerin olumsuz etkisi ve olumsuz algı olarak adlandırıldığı sonucuna ulaĢılmıĢtır (Mungan, 2013).