Alt Problem: Balanced Scorecard uygulaması ile gerçekleştirilen performans

Kurumun ve bölümlerin stratejiye yönelik başarılarını belirleyen amaçların ve ölçütlerin yer aldığı puan kartları ile performans değerlendirme işlemleri gerçekleştirilmiştir. İşletmede üçer ayda bir olmak üzere toplam beş ölçüm dönemi uygulanmıştır. Değerlendirme sonuçları analiz edildikten sonra işletme yöneticilerine sunulmuştur. Ortaya çıkan sonuçlar doğrultusunda hedeflerin gerçekleştirilmesine

yönelik girişimler belirlenerek uygulamaya geçirilmesi sağlanmıştır. Dönem ölçümlerinden elde edilen bulgular yöneticiler tarafından ilgili bölümler ve çalışanlarıyla paylaşılmıştır. Uygulama süresince performanslarda meydana gelen değişim ve gelişimler kayıt altında tutulmuştur.

Kurumun ve bölümlerin değerlendirme dönemlerine ait performans raporları ve etkileri puan kartları aracılığıyla aşağıda sunulmuştur.

Tablo 26. Birinci Dönem Kurumsal Puan Kartı

(Temmuz-Ağustos-Eylül 2008 Performans Ölçümü)

Misyon: Müşterilerimizi ayrıcalıklı kılacak kalitede ve çeşitlilikteki ürünleri pazara hızlı şekilde sunmak. Vizyon: Sektörde tercih edilen marka gücü olmak.

Strateji: Yurt içi pazarda üretim adedini %20 arttırmaktır.

Amaçlar Ölçütler Mevcut _Durum Sonuç Hedefler

Kârlılık Oranı Net Kâr / Öz Sermaye 1.220.000 / _12.608.000 0.097 0.10

Verimliliği Arttırmak Toplam Çıktı / Toplam Girdi 10.115.737 / _8.895.737 1.14 1.20

F

in

an

sa

l

Gider Oranını Azaltmak İlgili Dönem Giderleri T.8.895.737 S.3.887.428

Ü.5.008.309 %89 %85

Müşteri Memnuniyetini

Arttırmak Müşteri Memnuniyet Anketi %78 %78 %100

Müşteri İlişkilerini

Arttırmak Görüşülen Müşteri Sayısı 89.000 %89 100.000

M ü şt er i Ürün İade Reklâmasyon

Oranını Azaltmak İade Edilen Ürün Sayısı 17.968 %7 %5

Konfeksiyon Üretim Süresini Etkin Kullanmak

Elde Edilen Üretim Adedi/Elde Edilmesi Gereken Üretim Adedi

243.038 /

300.000x100 %81 %100

Model Çeşidini Arttırmak Üretilen Model Çeşidi 217 %43 500

Ürün Stoklarını Etkin

Kullanmak Stok Miktarı (Adet) 23.000 23.000 35.000

İç S ü re çl er

Fason Üretimi Azaltmak

Fasondaki Üretim Miktarının Toplam Üretim Miktarına Oranı

22.010 /

243.038x100 %9 %10

Çalışan Memnuniyet

Düzeyini Arttırmak Çalışan Memnuniyet Anketi %57 %57 %100

Çalışan Verimliliğini

Arttırmak Toplam Üretim Adedi / Çalışan Sayısı 243.038 / 300 810 1000

Ö ğ re n m e ve G el iş m e Çalışan Sürekliliğini

Arttırmak İşten Ayrılan Çalışan Sayısı 3 3 -

BSC uygulamasının ilk dönem puan kartı, işletmenin mevcut performansını göstermektedir. Uzun süreli uygulama kapsamında yaşanan değişimlerin ortaya konulabilmesi için mevcut durumun belirlenmesi gerekmiştir. Puan kartında yer alan veriler üçer aylık faaliyet sonuçlarından elde edilmiştir.

İşletmenin 2008 Temmuz, Ağustos, Eylül aylarını kapsayan 1. Dönem performans bulgularına ilişkin Tablo 26 incelendiğinde finansal boyuttaki kârlılık oranı 0.097, verimlilik artışı 1.14, gider oranı 8.895.737 TL olarak belirlenmiştir. Müşteri boyutundaki amaçlar açısından müşteri memnuniyeti %78, görüşülen müşteri sayısı 89.000, iade edilen ürün oranı 17.968 adet şeklinde ortaya çıkmıştır. İç süreçler boyutundaki sonuçlarda ise konfeksiyon üretim süresini etkin kullanma düzeyi %81, model çeşidi 217, ürün stokları 23.000 ve fason üretim miktarı 22.010 adettir. Öğrenme ve gelişme boyutundaki çalışan memnuniyeti %57, çalışan başına düşen üretim adedi 810 ve işten ayrılan çalışan sayısı 3 kişi olarak gerçekleşmiştir.

Sonuçlar hedefler açısından kıyaslandığında kurumsal puan kartının finansal boyutunda yer alan kârlılık oranı için 0.10 oranında hedef belirlenmesine karşılık, mevcut durumun 0.097 olduğu ortaya çıkmıştır. Verimlilik artışının hedefi 1.20 iken gerçekleşen 1.14 oranındadır. İşletmenin mevcut durumunu gösteren dönemde gider oranı 8.895.737 TL olarak belirlenmiştir. İlgili dönem giderlerinin toplam satışlar içindeki payı %89’dur. Müşteri boyutundaki müşteri memnuniyet düzeyi %100 olarak hedeflenirken %78 gerçekleşmiştir. Müşteri ilişkilerinin arttırılması için 100.000 kişi ile görüşülmesi hedef olarak belirlenirken mevcut durumda 89.000 kişiye ulaşılmıştır. Ürün iade oranlarının azaltılması konusundaki amaca yönelik hedef en fazla %5 olmasına karşılık %7 oranında iade gerçekleşmiştir. İç süreçler boyutunda yer alan konfeksiyon üretim süresini etkin kullanma amacının hedefi %100’ken %81 oranında etkinlik belirlenmiştir. Model çeşidinin arttırılması için 500 adet modele ulaşmak hedeflenirken, 217 adetle %43 başarı elde edilmiştir. Ürün stoklarının etkin kullanımı ile ilgili amaca yönelik stok adedi en fazla 35.000 ile sınırlandırılmış, ürün stoğun 23.000 adet olduğu ortaya çıkmıştır. Fasondaki üretim adetlerinin azaltılması konusunda oluşturulan amacın hedefi en fazla %10 fason üretim olarak planlanırken, mevcut durumda fasondaki üretim miktarının toplam üretim adedi içindeki oranı %9’dur. Öğrenme ve gelişme boyutu kapsamındaki çalışan memnuniyet düzeyinin arttırılmasına ilişkin amacın hedefi %100 olmasına rağmen %57 düzeyinde memnuniyet görülmüştür. Çalışan verimliliğinin arttırılması için çalışan başına düşen üretim adedinin 1000 olması hedeflenirken mevcut durumda çalışan başına 810 adet düştüğü belirlenmiştir. Çalışan sürekliliği konusunda ise çalışan değişikliğinin olmaması hedeflenirken 3 kişinin işten ayrıldığı saptanmıştır. Buna göre kârlılık artışı, fason üretim miktarı ve çalışan verimliliği ile ilgili işletmenin mevcut durum sonuçlarının belirlenen hedeflere yakın olduğu görülmüştür.

Tablo 27. Modelhane Puan Kartı

(1. Dönem Performans Ölçümü)

Misyon: Müşterilerimizi ayrıcalıklı kılacak kalitede ve çeşitlilikteki ürünleri pazara hızlı şekilde sunmak. Vizyon: Sektörde tercih edilen marka gücü olmak.

Strateji: Yurt içi pazarda üretim adedini %20 arttırmaktır.

Amaçlar Ölçütler Mevcut

Durum Sonuç Hedefler

Verimliliği Arttırmak Stilist Başına Düşen Model _Sayısı 217 / 4 _%44 55 125

Üretim Maliyetleri Azaltmak Gider Oranı / Üretim Adedi 5.008.309 21 TL 20 TL

Kumaş ve Aksesuar Stoğunu Azaltmak

Kumaş ve Aksesuar Stok Devir Hızı=Satılan Malın Maliyeti / Ortalama Stoklar

5.008.309 /

1.500.000 3 5

Çalışan Tatmin Düzeyini

Arttırmak Çalışan Memnuniyet Anketi %66 %66 %100

Model Kaynaklı Müşteri

Memnuniyetini Arttırmak Müşteri Memnuniyet Anketi %62 %62 %100

Modelhane bölümünün 1. Dönem performans bulgularına ilişkin Tablo 27 incelendiğinde stilist başına düşen model sayısı 55, gider oranı 5.008.309 TL, kumaş ve aksesuar stoğu 1.500.000 TL, çalışan memnuniyeti %66, model kaynaklı müşteri memnuniyeti ise %62 oranında belirlenmiştir.

Sonuçlar hedeflere göre değerlendirildiğinde, verimlik artışı kapsamında stilist başına düşen model sayısının 125 adet olması hedeflenirken mevcut durumda 55 adetle %44 oranında başarı gerçekleşmiştir. Üretim maliyetlerini azaltma amacına ilişkin toplam üretim adedine düşen üretim maliyetinin hedefi 20 TL ile sınırlandırılmış, mevcut durumda ortalama birim üretim maliyetinin 21 TL olduğu saptanmıştır. Kumaş ve aksesuar stoğunun etkin kullanımı amacıyla belirlenen 5 hedefli stok devir hızının 3 olduğu bulunmuştur. %100 olarak hedeflenen model kaynaklı müşteri memnuniyeti %62 ve modelhane çalışan memnuniyeti %66 oranındadır. Bulgular doğrultusunda modelhane verimliliği, stok devir hızı, müşteri ve çalışan memnuniyeti açısından mevcut durum sonuçlarının hedeflerin oldukça altında kaldığı görülmektedir.

Tablo 28. Kesimhane Puan Kartı

(1. Dönem Performans Ölçümü)

Misyon: Müşterilerimizi ayrıcalıklı kılacak kalitede ve çeşitlilikteki ürünleri pazara hızlı şekilde sunmak. Vizyon: Sektörde tercih edilen marka gücü olmak.

Strateji: Yurt içi pazarda üretim adedini %20 arttırmaktır.

Amaçlar Ölçütler Mevcut

Durum Sonuç Hedefler

Kesimhane Kapasitesi Kullanım

Oranı Kesim Miktarı / Kesimhane Kapasitesi 90.000x100 78.511 / %87 %100

Kesilen Model Çeşidi Model Farklılığı 492 %98 500

Çalışan Tatmin Düzeyini

Kesimhane bölümünün 1. Dönem performans bulgularına ilişkin Tablo 28 incelendiğinde kesim miktarının 78.511 adet, kesilen model çeşidinin 492, çalışan memnuniyet düzeyinin ise %55 olduğu görülmektedir.

Sonuçlar hedeflere göre değerlendirildiğinde kesimhane kapasite kullanım oranı hedefinin %100 olarak belirlendiği, %87 olarak gerçekleştiği görülmektedir. 500 adet model çeşidi kesilmesi hedefinin mevcut durumda 492 adetle %98 oranında başarılı olduğu ortaya çıkmıştır. %100 hedeflenen kesimhane çalışan memnuniyeti %55 oranındadır. Bulgular doğrultusunda kesimhane bölümünün çalışan memnuniyet düzeyi dışında başarılı bir performansa sahip olduğu belirlenmiştir.

Tablo 29. Dikimhane Puan Kartı

(1. Dönem Performans Ölçümü)

Misyon: Müşterilerimizi ayrıcalıklı kılacak kalitede ve çeşitlilikteki ürünleri pazara hızlı şekilde sunmak. Vizyon: Sektörde tercih edilen marka gücü olmak.

Strateji: Yurt içi pazarda üretim adedini %20 arttırmaktır.

Amaçlar Ölçütler Mevcut

Durum Sonuç Hedefler

Üretim Adedini Arttırmak Üretim Oranı _70.000x100 54.024 / %77 %100

Kalite Düzeyini Arttırmak Son Kalite Kontrolde Çıkan _{Hata Oranı} 142 0.3 0.3

Çalışan Tatmin Düzeyini

Arttırmak Memnuniyet Anketi %48 %48 %100

Kalite Kaynaklı Müşteri

Memnuniyetini Arttırmak Müşteri Memnuniyet Anketi %76 %76 %100

Dikimhane bölümünün 1. Dönem performans bulgularına ilişkin Tablo 29 incelendiğinde üretim adedi 54.024, son kalite kontrolde çıkan hata sayısı 142, çalışan memnuniyeti %48, kalite kaynaklı müşteri memnuniyeti %76 olarak belirlenmiştir.

Sonuçlar hedeflere göre değerlendirildiğinde dikimhane bölümünün 70.000 üretim adedine ulaşmayı hedef olarak belirlediği, mevcut dönemde ise %77 oranında üretim gerçekleştirdiği görülmüştür. Kalite düzeyini arttırmaya yönelik üretimde hata oranının en fazla 0.3 olması hedeflenirken, gerçekleşen hata oranı 142 adetle 0.3 hedef sınırındadır. %100 olarak belirlenen kalite kaynaklı müşteri memnuniyeti %76, çalışan memnuniyeti ise %48 oranındadır.