Almanya Polis Örgütü’nün Örgütsel Yapısı Açısından Türkiye Polis

Almanya 16 eyaletten meydana gelen federal bir devlettir. Federal Sınır Polisi ve Federal Kriminal Polis Merkezi özeksel bir yapılanmada olmakla birlikte, her eyaletin kendi polis gücü ve polis yasası bulunmaktadır. Bu açıdan Almanya’da polis, iki federal polis birimi dışında yerel düzeyde örgütlenmiştir. Bununla birlikte, federal polis birimleri ile eyalet polis birimleri arasında sıradüzensel bir ilişki yoktur ve federal birimlerin eyalet polisine emir verme yetkisi bulunmamaktadır.

Üniter bir yönetim yapısına sahip olan ülkemizde, Polis Örgütü de merkeziyetçi bir yönetim dizgesine sahiptir. Polislik politika ve kararları merkezde belirlenip, tüm polis örgütünde uygulanmaktadır. Merkeziyetçilik, güvenlik hizmetlerinin ülkenin her bölgesinde aynı düzeyde, eşit ve tarafsız olarak yapılmasını sağlamakla birlikte, hizmette gecikmeye, kararların alınması, yerel birimlere bildirilmesi ve uygulamaya konulmasında kaynak israfına ve bürokrasinin artmasına neden olmaktadır. Merkeziyetçilikte, yerel düzeydeki görevlilere fazla yetki ve sorumluluk da tanınmamaktadır.

Almanya’daki yerinden yönetim dizgesi, yurttaşların polislik politika ve uygulamalarına katılmasına geniş ölçüde olanak vermektedir. Polisin çalışma yapacağı alanlar, görev yapılan yerleşim yerinin sosyal ve ekonomik özelliklerine, yurttaşların beklentilerine uygun olarak, onların görüş ve düşünceleri de belirlenerek yapılmaktadır. Böylece, polis ile yurttaşlar arasındaki işbirliği, demokratik uygulamaların gerçekleşmesi ve kararların alınmasına ve uygulanmasına katılmaları sağlanmaktadır.

Ülkemizde Polis Örgütü’nde, taşra örgütlerine daha fazla yetki ve sorumluluk verilerek merkeziyetçiliğin hafifletilmesi, bu birimlerin yurttaşlarla daha yakın ilişkiler kurmasını ve onların sorunların çözümüne katkıda bulunmalarını kolaylaştıracaktır (Aydın, 2001a, 4).

Almanya’nın bazı eyaletlerinde (Kuzey Ren Vestfalya), polislik politikalarının saptanmasında polis baş yöneticisine, Polis Danışma Kurulları yardımcı olmaktadır. Bu kurullar yurttaşlar, diğer kurum ve kuruluşlar ile polis arasında bir köprü görevini görmekte ve aynı zamanda istek ve beklentileri ile şikayetleri de iletmektedir. Böylece polisin aldığı kararlara yurttaşların da katılımı ve alınan kararlara gönüllü olarak uymaları sağlanmaktadır.

Berlin Eyaleti Polis Örgütü’nde, suç araştırması yapan kriminal polis birimleri Eyalet Kriminal Polis Müdürlüğü içerisinde, sivil memurların görev yaptığı personel, lojistik, bütçe vb. birimler Eyalet Polis Yönetim Dairesi içerisinde, Hazır Kuvvet, Su Koruma Polisi, Merkez Trafik ve Merkez Koruma birimleri Kamu Güvenliği ve Şehiriçi Trafik Dairesi içerisinde, bölge polis birimleri ise Bölge Müdürlükleri içerisinde örgütlenmişlerdir. Berlin Polis Okulu’da Eyalet Polis Yönetim Dairesi içerisinde yer almıştır (Ek. 5, sayfa 226).

Berlin Eyaleti Polis Örgütü örgüt yapısından örnekle, ülkemizde de kentlerdeki sivil suç soruşturması yapan Güvenlik, Asayiş, Terörle Mücadele ve Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüklerinin, Suç Soruşturma Dairesi veya Adli Polis Dairesi adı altında birleştirilmesi, özekte de Adli Polis Daire Başkanlığının kurulması, adı geçen birimler arasında bilgi alış verişinin hızlanmasına, personel tasarrufunu, hizmet veriminin artmasını ve eşgüdümde rahatlamayı sağlayacaktır.

Etkin polislikle yakından ilgisi olmayan Lojistik, Personel, Ruhsat Tebligat, Evrak ve Arşiv, Disiplin vb. şubelerin Polis Yönetim Dairesi adı altında birleştirilmesi yine aynı biçimde, bilgi alış verişinin artmasına, eşgüdümün hızlanmasına ve personelin verimli ve etkin biçimde çalışmasını sağlayacaktır.

Üniformalı olarak görev yapan Polis Merkezleri, Asayiş Ekipleri ve Trafik birimlerinin Kamu Güvenliği ve Şehiriçi Trafik Dairesi adı altında birleştirilmesi, hizmette etkinliği ve verimi sağlayacak, trafik hizmetlerinde eşgüdümü kolaylaştıracaktır.

PMYO bulunan illerde de, bu okullarla İl Emniyet Müdürlükleri arasında yakın eşgüdüm sağlanmasıyla; etkin polislikte görev yapan polislerin hizmetiçi eğitimlerinin PMYO’nda verimli bir biçimde verilmesi, polis adayı öğrencilerin uygulamalı eğitimlerinde verimlilik sağlanması, kadrodaki sorunlar konusunda PMYO’nda bilimsel çalışmaların yapılması, kadro ve PMYO işbirliğinin en yüksek düzeyde elde edilmesi sağlanacaktır.

Berlin Eyaleti Polis Örgütü’nde, Berlin Polis Başkanı’na doğrudan bağlı bulunan Uyuşmazlık Komisyonu bulunmaktadır. Bu komisyon, Personel Komiteleri ile yönetim

arasındaki uyuşmazlıklarda karar verme yeri olarak görev almaktadır. Ülkemiz Polis Örgütü’nde de, görev yapan personelin ücret, izin, fazla çalışma, atanma vb. sorunlarına çözüm bulmak, hizmet verimini artırmak, kurum dayanışmayı sağlamak için Personel Komiteleri, Polis Sendikaları ile birlikte doğrudan İl Emniyet Müdürüne bağlı Uyuşmazlık Komisyonu oluşturulmalıdır.

Almanya’da deniz, göl ve su kanalları üzerinde meydana gelen suçları izlemek ve soruşturmalarını yapmak, su kaynaklarının doğal dengesini korumak için çalışmalar yapmak, su kaynaklarını kirletenlere karşı ceza yaptırımları uygulamak amacıyla eyaletlerde Su Koruma Polis birimleri kurulmuştur. Almanya’da bu birimdeki görevliler, temel eğitimini tamamlayanlar arasından sınavla seçilerek 9 hafta süreli bir eğitimden geçirilirler. Başarılı olanlar Su Koruma Polisi olarak atanırlar.

Eyaletlerde hassas bölgelerin korunması ile görevli Koruma Daireleri bulunmaktadır. Diplomatik birimlerin, federal ve federe düzeydeki hassas binalar ile polis birimlerinin koruması Koruma Dairesi tarafından yerine getirilmektedir. Ülkemizden farklı olarak bu birimlerde görev alanlar kısa süreli eğitimden geçirilen, polis dışındaki görevlilerden meydana gelmektedir. Ülkemizdeki korunması gereken hassas bina ve birimlerin çokluğu dikkate alınırsa, böyle bir uygulama ile önemli oranda personel tasarrufu yapılabilecek ve polis ana görevi olan suç ve suçluyla savaşımda etkinlik sağlayacaktır.

Eyalet Kriminal Şube Müdürlüklerinde, Tanık Koruma birimleri bulunmaktadır. Önemli davaların tanıklarını baskıdan korumak, güvenliklerini sağlamakla bu birim görevlidir. Ülkemizde önemli davaların tanıklarını koruyacak bir birim oluşturulmamıştır. Bireyler yalnızca can güvenliklerinin tehlikede olduğu iddiasıyla ilgili birimlere başvurarak, güvenliklerinin sağlanmasını isteyebilmektedir. Tanık koruma ile ilgili bir birimin kurulmasıyla, önemli davalarda dava sonucunu etkileyebilecek olan tanıkların, baskı altında kalarak ifadelerini değiştirmeleri önlenecek, can güvenliklerinin korunacak ve polise duyulan güvenin artması sağlanacaktır.

Almanya’da, ülkemizdeki Polis Koleji benzeri bir orta öğretim polis okulu bulunmamaktadır. Polis Koleji, Polis Meslek Lisesi’ne dönüştürülmeli veya mevcut derslerin yanı sıra polis meslek düzenlemeleri ile ilgili suç ve suçluluk, terör ve nedenleri, trafik, kriminoloji vb. dersler de eğitim izlencesine alınmalıdır.

9.2. Almanya Polis Örgütü’nün İşlevleri Açısından Türkiye Polis Örgütü İçin