• Sonuç bulunamadı

Adana Yüzey Araflt›rmalar› 2004: Kozan Surveys in Adana - Kozan in 2004

K. Serdar G‹RG‹NER - Fatih ERHAN

Mevkii, Alap›nar Köyü’nün merkezinde M. Seton-Williams taraf›ndan tespit edilen Alap›nar Höyük, Fayda-l› Köyü’nün güneybat›s›nda yer alan ve ayn› araflt›rmac›

taraf›ndan literatüre kaydedilen Çukurköprü, ayn› köy s›n›rlar› içinde Faydal› Höyük I ve II, Hac›beyli Kasaba-s›’n›n do¤usunda yer alan Kanl› Höyük, Hamam Köyü’

nün güneybat›s›ndaki M. Seton-Williams’›n bahsetti¤i T›lan Höyük (Res. 1), ‹dem Köyü Ortaköy Mahallesi s›n›r-lar› içerisinde yer alan ve ayn› araflt›rmac› taraf›ndan gezilen T›rm›l (Tarm›l) Höyük (Res. 2), Tepecikören Köyü’

nün kuzeybat›s›nda yer alan Eski Köy Yeri ya da Tepecik-ören Mevkii, Konak-Turunçlu ve KaracaTepecik-ören Köyleri’n-de, Ba¤tepe Köyü’nün kuzeyindeki Sonören, Ayd›n Köyü’

nün kuzeydo¤usundaki Kesme Tepe, Kuyuluk Köyü’nün güneydo¤usundaki Höyük ve Hanyeri, Eskikabasakal Köyü’nün güneydo¤usundaki Maltepesi, Güneri Köyü’

nün kuzeyinden bafllayan yerleflme alanlar›ndan Tezik Mevkii, Yeniköy’ün güneydo¤usundaki Hamam Höyük, K›z›lllar Köyü’nün kuzeybat›s›nda yer alan Tafll› Hopur Mevkii, And›l Köyü, Akdam Köyü’nün kuzeydo¤usun-daki Gostur Yerinin Arkas› ve Ören Mahallesi, Henüz-çak›r› Köyü’nün kuzeybat›s›nda yer alan Çokum Kuyu Mevkii ve K›rk Su Deresi Vadisi, Gaziköy Kasabas›’n›n Sar›bekirli Mahallesi’nin bat›s›nda yer alan ve M. Seton-Williams taraf›ndan kay›t alt›na al›nan, ancak günümüz-de tamamen yok edilmifl olan Tafll› Höyük’te araflt›rma-lar devam etmifltir.

Çal›fl›lan bu alanlar›n d›fl›nda, 2004 yaz›nda yine M. H.

Sayar’›n baflkanl›¤›ndaki proje dahilinde Osmaniye ‹li, Toprakkale Kasabas›’nda yer alan Toprakkale çevresin-de, Ceyhan ‹lçesi Merkez-Nam›k Kemal Mahallesi’n-deki Höyük, ilçenin kuzeyinde yer alan ve M. Seton-Williams’›n kay›t alt›na ald›¤› Mercin (Boz Höyük), Sar›maz› Kasabas›’n›n güneyinde yer alan ve legal bir çal›flmayla ilk kez M. H. Sayar’›n tespit etti¤i Muttalip Höyük’te, Çatalhüyük Köy merkezi, Adap›nar (Eski Çerkez Kara Mezar) Köyü’nün kuzeybat›s›nda yine M.

Seton-south and of the Az›l› Mahmut’un Mezarl›¤› area to the west of Yass›çal› village; of Alap›nar Höyük, identified by M. Seton-Williams, in the village of the same name;

of Çukurköprü to the southwest of, and of Faydal› I and II identified inside the Faydal› village and recorded in the archaeological literature by the abovementioned scholar; of Kanl› Höyük to the east of Hac›beyli town; of T›lan Höyük (Fig. 1) mentioned by M. Seton-Williams to the southwest of Hamam village; of T›rm›l (Tarm›l) Höyük (Fig. 2) in the Ortaköy quarter of ‹dem village; of Eski Köy Yeri or Tepecikören area to the northwest of Tepecikören village; of the villages of Konak-Turunçlu and Karacaören; of Sonören to the north of Ba¤tepe vil-lage; of Kesme Tepe to the northwest of Ayd›n vilvil-lage; of Höyük and Hanyeri to the southeast of Kuyuluk village;

of Maltepesi to the southeast of Eskikabasakal village; of the Tezik area encompassing the settlements north of Güneri village; of Hamam Höyük to the southeast of Yeniköy; of the Tafll› Hopur area to the northwest of K›z›llar village; of And›l village; of Gostur Yerinin Arkas›

and of the Ören quarter to the northeast of Akdam vil-lage; of the Çokum Kuyu area and of the K›rk Su Deresi Valley to the northwest of Henüzçak›r› village; and at Tafll› Höyük to the west of Sar›bekirli quarter of Gaziköy town, which is completely damaged today but was recorded by M. Seton-Williams.

In addition, within the framework of the project con-ducted by Mustafa H. Sayar, we continued research at the following sites: around Toprakkale in the Toprakkale town of Osmaniye province; the mound in the Nam›k Kemal quarter of Ceyhan city centre; Mercin (Boz Höyük) recorded by M. Seton Williams in the north of the township; Muttalip Hüyük to the south of Sar›maz›

town identified for the first time by Mustafa H. Sayar through legal research; the village centre of Çatalhüyük;

at Yar›m Höyük recorded for the first time by M. Seton-Williams to the northwest of Adap›nar (former Çerkez Kara Mezar) village; Molla Abdullah Mezarl›¤›

(Cemetery), called “Molla Ahmet” by M. Seton-Williams, to the northeast of Ceyhan city centre;

Dü¤ünyurdu Höyük II to the east of, and K›r›kköprü, mentioned by Seton-Williams, to the northeast of Yeniköynaz›mbey village; Ahmet Ekenler ranch to the northeast of, Hardal Höyük to the southwest of, and Yunus Höyük to the northwest of Körkuyu village;

Bozhöyük to the west of Kuzucak village; Zincirli Höyük to the northwest of, and Köseler to the west of Mustabeyli village; ‹sili Höyük to the northeast of ‹sal›

village, also visited by M. Seton-Williams; Kör Mustafa’n›n Höyü¤ü to the south of Zeytinbeli road in the township of Yumurtal›k; Zeytinbeli Höyük to the southwest of the town with same name; Domuztepe to Res. 1 / Fig. 1

Williams taraf›ndan ilk kez kay›t alt›na al›nan Yar›m Höyük, Ceyhan Merkez’in kuzeydo¤usundaki M. Seton-Williams’›n Molla Ahmet olarak adland›rd›¤› Molla Abdullah’›n Mezarl›¤›, Yeniköynaz›mbey Köyü’nün do¤u-sunda yer alan Dü¤ünyurdu Höyük II ve kuzeydo¤uda yer alan ve M. Seton-Williams’›n belirtti¤i K›r›k Köprü, Körkuyu Köyü’nün kuzeydo¤usundaki Ahmet Ekenler Çiftli¤i, güneybat›da Hardal Höyük ve kuzeybat›da yer alan Yunus Höyük, Kuzucak Köyü’nün bat›s›nda yer alan Bozhöyük, Mustabeyli Köyü’nün kuzeybat›s›nda yer alan Zincirli Höyük ve bat›da yer alan Köseler, ‹sal›

Köyü’nün kuzeydo¤unda yer alan ve yine M. Seton-Williams taraf›ndan ziyaret edilmifl olan ‹sili Höyük, Yumurtal›k ‹lçesi Yeniköy’de Zeytinbeli yolunun güne-yinde yer alan Kör Mustafa’n›n Höyü¤ü, Zeytinbeli Kasa-bas›’n›n güneybat›s›ndaki Zeytinbeli Höyük, Çukurova Üniversitesi’nin de ba¤l› oldu¤u Yüre¤ir ‹lçesi’nde Sey-han Baraj Gölü alt›nda kalan, 1955 y›l›nda M. Akok taraf›ndan çok k›sa süreli kaz›lan antik Augusta (Gübe)’

n›n kuzeybat›s›nda yer alan Domuztepe, Aflak Köyü’nün bat›s›nda yer alan Aflak Tepe, Seyhan Baraj Gölü’nde Karab›y›k Yar›madas›, Adana kent merkezinin yaklafl›k 12 km. kuzeyinde yer alan ve günümüzde Seyhan Baraj Gölü içinde bir adac›k fleklinde görünen ve ilk kez M.

Seton-Williams’›n bahsetti¤i Velican Höyük, Yüre¤ir gibi Adana Merkez ilçelerden olan Seyhan ‹lçesi’nde kent merkezinin güneydo¤usundaki Adana Çimento Fabrika-s›’n›n yan›nda yer alan ve ayn› araflt›rmac›n›n kay›t alt›-na ald›¤› Camili Höyük, 1998 y›l›ndan beri önemine ve üzerindeki yap›laflmaya dikkat çekti¤imiz, Adana kent merkezindeki Tepeba¤ Höyük’te araflt›rmalar devam etmifltir.

2005 y›l› arazi çal›flmalar›n›n, Adana ‹li’nin Tufanbeyli ve Ceyhan, Kayseri ‹li’nin Develi ve Kahramanmarafl

‹li’nin Afflin ‹lçelerinde sürdürülmesi planlanmaktad›r.

the northwest of Augusta (Gübe) which was briefly excavated by M. Akok in 1955 before it was flooded under the Seyhan dam lake in the township of Yüre¤ir, where the Çukurova University is located; Aflak tepe to the west of Aflak village; Karab›y›k promontory in Seyhan dam lake; Velican Höyük about 12 km north of Adana, now rising as an island in the dam lake, and first mentioned by M. Seton-Williams; Camili Höyük next to the Adana cement plant to the southeast of Seyhan city centre, a township of Adana metropolitan area, again recorded by the same scholar; and at Tepeba¤ Höyük in the centre of Adana, which we have been trying to draw attention to because of its importance and its ongoing destruction caused by construction works.

Surveys in 2005 are planned to continue in the Tufan-beyli and Ceyhan townships of Adana, at the Develi township of Kayseri, and in the Afflin township of Kahra-manmarafl.

YÜZEY ARAfiTIRMA RAPORLARI SURVEY REPORTS

Res. 2 / Fig. 2

Antalya ‹li ve ‹lçelerinde Bizans Araflt›rmalar› yüzey araflt›rmas›n›n 2004 y›l› arazi çal›flmas›, 12.09.2004 -21.09.2004 tarihleri aras›nda yap›lm›flt›r. Antalya’n›n Alanya, Gündo¤mufl ve Gazipafla ‹lçeleri’ne ba¤l› köy-lerde ve beldeköy-lerde sürdürülen çal›flmalarda 19 yerle-flimde incelemelerde bulunulmufltur. 2003 y›l›nda Kül-tür ve Turizm Bakanl›¤›’n›n izniyle, Alanya Arkeoloji Müzesi’nde Bizans tafl yap›tlar› üzerine çal›flmalar›m›z, bizi Alanya ve çevresindeki Bizans yerleflim ve yap›lar›-na yönlendirmifl, Müze’deki zengin tafl buluntular›n kullan›m yerlerini araflt›rmaya neden olmufltur. 1998 y›l›ndan bu yana Antalya ve ‹lçelerinde, yo¤un olarak Likya’da sürdürdü¤ümüz yüzey araflt›rmalar›, 2004 y›l›n-dan itibaren Antalya’n›n do¤usunda kalan ilçelerde, özel-likle Alanya ve çevresinde sürdürülmeye devam edilmifl-tir. Amac›m›z Akdeniz k›y›s›ndaki Bizans yerleflim ve yap›lar› ile mimari bezemelerinin de¤erlendirilmesidir.

Bu y›l öncelikle Alanya olmak üzere Gündo¤mufl ve Gazipafla ‹lçeleri’nde toplam 19 yerleflimde inceleme yap›larak Bizans yerleflimlerinde kilise ve flapellerin yan›

s›ra kale, garnizon gibi askeri yap›lar ile hamam, zeytin iflli¤i, sarn›ç vd. sivil ifllevdeki yap›lar saptanm›flt›r.

2004 y›l› çal›flma program›, Alanya ve çevresinde kaz›

yap›lmayan Bizans yerleflim ve yap›lar›n›n saptanmas›n›, önümüzdeki y›llarda ise belirlenen yap›larda kapsam-l› çakapsam-l›fl›larak belgelenmesini hedef alm›flt›r. Alanya’n›n bat›s›nda, Türkler Beldesi’nde, k›y› yol fleridinin kena-r›nda yer alan yap› kompleksi, do¤uda apsis duvar› ile naosun güney duvar›n›n k›smen ayakta oldu¤u bir kilise ile kuzeyinde, bat›ya ve kuzeye do¤ru devam eden duvar kal›nt›lar› içermektedir. Kilisenin çevresindeki mekanlara iliflkin bu duvarlar, olas›l›kla burada bir manast›r›n varl›¤›na iflaret eder. Kilisenin güney duvar›-n›n almafl›k tekni¤i ile yüzeyde görülen seramik bulun-tular Erken Bizans özellikleri tafl›maktad›r. Kilisenin naosunun ortas›nda aç›lm›fl büyük bir çukur, kaçak kaz›

yap›ld›¤›n› ortaya koymaktad›r.

Alanya ile Türkler aras›nda Konakl› Beldesi’nde karayo-lunun k›y› taraf›nda kalan üç tepeden ortadakinin üst

The Byzantine surveys in the province and townships of Antalya were conducted from the 12th to 21stof Septem-ber in 2004. 19 settlements in Alanya, Gündo¤mufl and Gazipafla townships, their districts and villages were surveyed. Our study on the Byzantine materials at the Alanya Museum in 2003 with the permission issued by the ministry of Culture and Tourism led us to survey the Byzantine sites and structures in and around Alanya and the provenance of the rich materials at the Museum.

Our surveys in the province of Antalya had covered mainly the Lycian area; however, from 2004, we began surveying the townships to the east of Antalya city cen-tre and particularly in the township of Alanya. Our aim is to evaluate the Byzantine settlements, structures and architectural decoration along the Mediterranean coast.

We have noted and identified military structures such as castles and watchtowers, civic structures such as bath-houses, olive presses, cisterns etc as well as churches and chapels during this year’s surveys at 19 settlements, mainly by Alanya and in the Gündo¤mufl and Gazipafla townships.

The 2004 schedule foresaw the identification of the unexcavated Byzantine settlements and structures in and around Alanya; and the documentation of the iden-tified sites is foreseen in the future. A complex by the coastal road in Türkler district to the west of Alanya comprises a church, only the apse and south wall of which remain standing, and wall remains to its north extending to the north and west. Such walls around the church suggest the possible presence of a monastery.

The masonry of alternating rows of brick and stone, and the potshards on the surface display Early Byzantine fea-tures. A large pit in the middle of the naos is evidence of recent illegal excavations.

In the Konakl› district, between Alanya and Türkler, on the top and slopes of the middle of the three hills on the coastal side of the road there are square/ quadrangular structures and an olive press, evidence of a settlement

Alanya ve Çevresinde Bizans Araflt›rmalar› 2004

Outline

Benzer Belgeler