• Sonuç bulunamadı

3.5. Ġslam Algısına Yönelik Bulgular

3.5.4. Ġslami Ġnancın En Önemli Özelliği

“Ġslam nasıl bir dindir? Sence Ġslami inancın en önemli özelliği nedir?” sorusunun cevaplarının tartıĢıldığı bu bölümde kategoriler Hucurât suresi 10. ayetinde geçen ” Müminler ancak kardeĢtirler” sözü etrafında toplanmaktadır:

“Müslümanlar kardeĢtir.” ayeti Ġslam dininin özetidir. KardeĢler birbirine sahip çıksa ve birbirini desteklese Müslümanların hiçbir sorunu kalmaz. 1500 yıl öncesinden Allah bugünkü karmaĢanının çözümü söylemiĢ. Ama Müslümanlar birbirini desteklemiyor. Müslümanların sorunu bu…”

Patani‟den gelen 18 yaĢındaki öğrencinin ġii mezhebi üzerine düĢünceleri kardeĢliğin Ġslam dünyası için önemini anlatmaktadır:

“ġiiler, ġii olsun Sünniler Sünni. Ama aynı Allah‟a inanıyoruz. Peygamberleri de seviyoruz, Aliyi‟de. Onlar bizi insan olarak bile görmüyor. Eğer kardeĢ olarak görselerdi hiç kimse ölmezdi. Belki biz burada daha fazla sayıda ülkeden öğrenci ile okurduk.”

Ganalı 17 yaĢındaki öğrencinin Ġslam‟da kardeĢlik kavramına yaklaĢımı da oldukça etkileyicidir:

“Hocam bizim Gana‟da Filistin için, Irak‟ı kurtarmak ve onlara yardım etmek için hiçbir siyasi ya da ekonomik gücümüz yok. Ama bu gücümüz yok diye sessizce bekleyemeyiz. Onlar için dua etmeliyiz. Biz camilerde toplanıp Cuma günleri özellikle onlar için dua diyoruz.”

KardeĢlik ve dua konusunda 17 yaĢındaki hafız olan Senegalli öğrencinin yorumu da bu söylem üzerinedir:

“Peygamber “KiĢi kendisi için istemediğini Müslüman kardeĢi için istemediği sürece Müslüman olamaz diyor.” Hatta duanın kabul edilme Ģartlarından birisi de kardeĢlik. Bu yüzden Müslümanların baĢında hep belalar var. Müslümanlar eğer bir araya gelirse bu sorun çözülecek.”

116 Arnavutluk‟tan bir öğrencinin yorumu da yukarıda örneğe benzemektedir:

“Hemen yanı baĢımızda Suriye‟de, Irak‟ta ve daha çok ülkede sahipsiz ve aciz kalan mazlum halklara yaĢatılan zulümlere, çocukların öldürülmesine sessiz kalmamamız lazım. Çok ufak dahi olsun elimizdeki gücü, parayı, ekmeği, duayı kullanmak zorundayız. KardeĢlik bunu gerektirir. KardeĢler birbirini desteklerse ne aç insan kalır, ne de fakir insan.”

Müslümanların kardeĢ olarak nasıl yaĢayacağını kendi hayatından anlatan Endenozyalı bir öğrenci Ģu Ģekilde açıklama yapmaktadır:

“Ben bir önce sene hiç düĢünmezdim. Arkamda Afrikalı bir öğrenci ile aynı sofrada ekmek yiyeyim. Irak kavgası yok, ülke düĢmanlığı yok. Uluslararası ĠHL sayesinde ben de kardeĢlik duygumu geliĢtirdim. Benim ülkemde kavga var. Ama ben burada kavga etmiyorum. Tabi kavga yasak olduğu için etmiyorum ama kardeĢler kavga etmez. Müdür bey “Ġnananlar kardeĢtir” yazısını astırdı duvara. Kavga edenleri getirip buraya, bu ayeti okutuyor.”

Ġslam dininde inananların kardeĢ olması, Müslümanlar için olumlu bir özelliktir. Ama Ġslam Müslüman olamayan insanlar için de bazı güzel avantajlar sağlanmıĢtır. Öğrencilere göre bu kavram “hoĢgörüdür”. HoĢgörü de Ġslami inancın en önemli özelliklerindendir. HoĢgörü, aynı zamanda kardeĢlik içinde gereken bir davranıĢ modelidir:

“Ġslam çok adaletli bir dindir. Adalete önem verir. Mesela kadınları adaletle korur. Ama kıymetini bilmez kadın. Ġslam aynı zamanda eĢitliktir. Mesela Müslümanlar arasında adalet varken Müslüman olamayanlar içinde hoĢgörü vardır. Müslüman herkese karĢı hoĢgörülü olmalıdır.”

HoĢgörü ile birlikte “adalet” kavramı da karĢımıza çıkan söylemlerden bir tanesidir:

“Besmele de Rahman ve Rahim olan Allah‟ın adıyla derken, biliyor musunuz Rahman dünya üzerindeki herkesi koruyup kollayacağına Allah‟ın söz vermesidir. Yani Ġsrail çok çalıĢıyor ve Allah karĢılığını veriyor. Çünkü Allah adaletlidir. Müslümanlarda adaletli olmalıdır.”

Adalet ve hoĢgörü üzerine balkanlardan gelen yorumlar öğrencilerin Osmanlı Devleti‟ne yönelik tarih algılarını da ortaya çıkarmaktadır:

“Osmanlı Devleti Makedonya‟da ve Bosna‟da hep adaletle tanınmıĢ hocam, herkes Osmanlı deyince “hoĢgörülüydü, adaletliydi.” der. Sadece Türkleri çalıĢan memur yapmamıĢ, yabancıları da çalıĢtırmıĢ. Yüksek makamlarda

117

her ikisi de olmuĢ. Hep adaletli davranmıĢ. Osmanlı gerçekten adaletli ve hoĢgörülüydü.”

Adalet, hoĢgörü, kardeĢlik kadar Ġslam inancın en önemli özelliklerine dair farklı yorumlar da gelmiĢtir:

“Ġslam hiçbir Ģeyi eksiksiz bırakmaz. Bir çorabı nasıl giyeceğimizi de, suyu nasıl içeceğimizi de nasıl Müslümanca yaĢayacağımızı da bize söyler. Ġslam bu bakımdan akılcı bir dindir. Akla önem verir. Her yerde aklınızı kullanmanızı önerir. Aklı kullanmamak zaten kınanacak bir davranıĢtır.”

Akıl Ġslam dininin en önemli özelliğidir ve öğrencilere göre Kuran aklını doğru bir Ģekilde kullanmayanları kınamaktadır. Etiyopyalı hafız öğrenciye göre Ġslam‟da bir davranıĢtan sorumlu olmak için akıl gerekmektedir:

“Eğer bir insan henüz aklını kullanamayacak yaĢta ise, bebek ve çocuklar mesela aklını kullanma yeteneğini kaybetmiĢ ihtiyarlar ve engelli insanlar Ġslam dininin emirlerin ya da yasaklarına uymazlar.”

Ġslam akla önem verdiği gibi aklın ıĢığında kolaylıklar sağlayan tüm çağları etkileyen bir dindir. Öğrencilere göre Ġslam, kolaylıklar dinidir. Ġslam da aĢırılık ve zorluğun yeri yoktur. Ġnsanlığı dünya ve ahirette mutluluğa ulaĢtırmak için gönderilen Ġslam, insanları zor durumda bırakmak için sorumluluklar getirmez:

“Ġslam evrensel bir dindir. Mesela Pakistan‟da baĢka Türkiye‟de baĢka Amerika baĢka değildir. Hiç kimse üstün ya da aĢağıda değildir. Peygamber de insandır. Çünkü Allah onu insanlardan daha üstün bir ayrı tutmaz. O da bir kuldur. Tabi değerlidir. Ama Peygamber Ġslam‟ın evrensel olduğunu hadisle söylemektir. “Benden önceki peygamberler sadece kendi kavimlerine gönderildikleri hâlde, ben bütün insanlığa gönderildim” der.”

Ġslami inancın evrensel olması, akla önem veren bir özellikte olması sebebiyle aynı zaman da dinin eksiksiz olmasını sağlamaktadır. Öğrenciler için Kuran-ı Kerim‟e göre Kuran‟ı tebliğ eden elçi Hz. Muhammed, tüm âlemler için bir uyarıcıdır:

Ġslam dininin en önemli özelliliği olan kardeĢlik söylemi ile paralel giden baĢka kavramlar da vardır. Öğrencilere göre bu kavramlar günümüzde Müslümanların bir türlü sağlayamadığı sevgi ve barıĢ içinde olma durumudur. Bu durumu öğrenciler Ġslamafobyanın hızla artmasının sebebi olarak aktarmaktadırlar:

118

“IġĠD bize çok zarar verdi. Kafa kesen bir din mi Ġslam? Yoldaki taĢı Müslümanın ayağına zarar vermesin diye kaldıran bir peygamberin kafa kesen ümmeti mi olacak? Saçma… Ġslam dini sevgi dinidir. BarıĢ dinidir. Ġslam da uzun süreli küs kalınmaz. Yasaktır. Haramdır. Önce Afganistan da Ladin vardı, çocukken hatırlıyorum o öldü. ġimdi bu peygamberin dini oluyorsa, Ġslam‟a nasıl kafa keser? Öldüreceksen bile kalbine vur. Boğaz kesmek ne? Bu çok fazla Ġslam bu fazlalığa izin vermez. Hem Kuran da “Kim bir kiĢiyi, haksız yere öldürürse muhakkak ki o bütün insanları öldürmüĢ gibidir. Kim de yaĢatırsa bütün insanları yaĢatmıĢ gibi olur.” (Mâide suresi, 32. ayet) demektedir. Ġslam öldürmeyi üstelik böyle zalimce öldürmeyi kabul etmez.”

Ġslam öğrencilere göre barıĢ dinidir. Bugün radikal ve aĢırı gruplar Ġslam‟ın bu önemli özelliklerini kirleterek Ġslam‟ı dünyaya kötü tanıtmaktadır. Ġslam dünyası üzerinde kötü algılar oluĢturmaktadır. Ġslam inancında bireylerin birbirini sevmesini tavsiye edilirken, Müslümanlar her geçen gün daha fazla kanlı eylemlerde bulunmaktadır. Önce dil ile sonra kalp ile uyarmayı tembihleyen Ġslam‟ın bu görüĢleri ile öğrencilerin tespitleri de doğrudur. Bu vurgu aslında Ġslam‟da aĢırılıklardan kaçmayı da desteklemektedir.

Ġslam inancının en önemli özelliklerine dair bir diğer vurgu, dünya ve ahiret dini olmasınadır. Öğrencilere göre Ġslam, insana dünya hayatını iyi değerlendirmeyi tavsiye eder. Ġyilik yapmayı ve kötülükten uzak durmayı emreder:

“Diğer dinleri hiç biri ahirete inanmaz. Aslında ahirete inancı var ama varmıĢ gibi yaĢamıyorlar. Gerçi Müslümanlar da yaĢamıyor. Ama yinede Ġslam Kuran ve peygamberlerin tebliğleri ile ahiretimizi koruma altına almıĢ. Dünya hayatı hep imtihan... Ġmam Hatip sayesinde bu bilgilerle ahiretimi kurtarmak istiyorum. Eğer küçük bir iyilik yaparsam Ġslam da hemen sevap yazılır ve günah silinir. Bu kadar kolay bir dindir Ġslam. Müslüman için hayat her zaman imtihan.”

3.5.5. Ġslami YaĢantının Sosyal Hayata Etkileri (Zekat, Namaz, Oruç, Sadaka)