Ġflâstan Sonra Konkordato

ĠĠK.309. Maddesine göre, Ġflâsına hükmedilmiĢ olan bir borçlu konkordato talep ederse veya bu borçlunun alacaklılarından biri konkordato iĢlemlerinin

baĢlatılmasını isterse, iflâs idaresi, görüĢüyle beraber ikinci alacaklılar toplanmasında veya daha sonra müzakere edilmek üzere alacaklılara bu talebi bildirir.

Komisere ait görevler iflâs idaresi tarafından yapılır.

Konkordato talebinin alacaklılar tarafından kabul edildiği toplantının yapıldığı tarihten, konkordatonun mahkemece tasdik edildiği tarihe kadar geçen sürede müflisin mallarının paraya çevrilmesi durur. Bu süre altı ayı geçemez.

Konkordato hakkında verilen karar iflâs idaresine bildirilir.

Konkordatonun tasdiki kararının kesinleĢmesi üzerine iflâs idaresi iflâsa hükmeden mahkemeden iflâsın kaldırılmasını ister. Ġflâstan sonra konkordato iflâs tasfiyesi içinde ancak bir defa istenebilir.

Bu düzenleme ile iflastan sonra konkordatoya iliĢkin hükümler getirilmitir. Mevcut düzenlemeden farklı olarak ve gerektiğinde malvarlığının terki suretiyle konkordatonun iflas hâlinde de uygulanabilmesi amacıyla alacaklılara da söz konusu talepte bulunma hakkı tanınmaktadır.

Ġflas içi konkordatoda da uygulama alanı bulacak adi konkordatoya ait hükümleri, ilgili düzenlemelere göndermede bulunmak suretiyle tasrih etmektedir.

Alacaklılarca kabul edilmiĢ konkordatonun halen devam etmekte olan iflas tasfiyesine olan etkisi düzenlenmiĢtir. Bir yandan uygulamada karĢılaĢılan ve özellikle iflas tasfiyesini akamete uğratmak için yapılan iflas içi konkordato tekliflerinin önüne geçilmek istenirken, öte yandan alacaklılarca da kabul edilmiĢ ve iflas tasfiyesinden ayrılan konkordato projesinin hayata geçirilebilmesi için uygun ortamın sağlanmasına çalıĢılmaktadır. Kabul edilmiĢ projeye rağmen iflasın tasfiyesinin devam edecek olması, pek çok kez projenin iĢletilememesi sonucunu doğurur. Bu kapsamda malların paraya çevrilmesinin durması, alacaklılarca projenin kabulünden baĢlamak üzere mahkemenin tasdik kararına kadar ve her hâlde altı ayla sınırlı olarak kabul edilmektedir. Yine aynı amaç altında, iflas tasfiyesi sırasında konkordatonun sadece bir kez istenebilmesi düzenlenerek iflas tasfiyesinin sürekli olarak geciktirilerek sekteye uğratılmasının önüne geçilmesi hedeflenmektedir.

2.36. Malvarlığının Terki Suretiyle Konkordato

ĠĠK.309/a fıkrasına göre genel olarak, Malvarlığının terki suretiyle konkordato ile alacaklılara, borçlunun malvarlığı üzerinde tasarruf etmek veya bu malların tamamını ya da bir kısmını üçüncü kiĢiye devretmek yetkisi verilir.

Alacaklılar haklarını konkordato tasfiye memurları ve alacaklılar kurulu aracılığıyla kullanırlar. Konkordato tasfiye memurları ve alacaklılar kurulu konkordato talebi hakkında karar veren alacaklılar tarafından seçilir. Konkordato tasfiye memuru asliye ticaret mahkemesinin seçime iliĢkin kararı onaylamasından sonra göreve baĢlar. Konkordato komiseri de tasfiye memuru olabilir.

Malvarlığının terki suretiyle konkordatonun BaĢvuru usulü; adi konkordatoda (ĠĠK. mad. 285) olduğu gibidir. Yani; borçlunun ticaret mahkemesine bir dilekçe ile baĢvurup, bir -içeriği ĠĠK. mad. 309/b‟de belirtilen- konkordato projesi sunması ve borçlarını ne Ģekilde ödeyeceğini -ve açıkça; „malvarlığının terki suretiyle konkordato‟ istediğini de bildirmesi gerekir.

Konkordato teklifinde bulunan borçlunun kural olarak «haczi kabil olan/olmayan tüm mallarını»alacaklılara teklif etmesi gerekir. Ancak, borçlu, konkordato teklifinde bir kısım mallarını -özellikle haczi kabil olmayan mallarını- konkordato kapsamı dıĢında tutabilir.

Ticaret mahkemesi, yaptığı inceleme sonucunda, koĢulların oluĢtuğu kanısına varırsa, borçluya üç aylık geçici konkordato mühleti (ĠĠK.mad. 285/I; 309/l) verir ayrıca bir veya birkaç geçici konkordato komiseri atar (ĠĠK.mad. 289/III).

Verilen konkordato mühleti içinde, «komiserin onayı ile aktedilmiĢ sözleĢmelerden doğan borçlar» masa borcu sayılır.

Atanan komiserin (ya da komiserlerin) çağırısı ile yapılan alacaklılar toplantısında -borçludan „teminat‟ göstermesi istenmeksizin- „konkordato teklifinin kabulüne ya da reddine‟ karar verilir.

Alacaklılar toplantısı‟nda komiser tarafından bir tutanak tutulur. Toplantıda önce borçlunun konkordato teklifi ve komiserin raporu görüĢülür. Daha sonra bu konkordatonun zorunlu organları olan „tasfiye memurları‟ ve „alacaklılar kurulu‟ seçilir (ĠĠK. mad. 309a/II). Ayrıca bu toplantıda malların tasfiye usulü ve eğer mallar üçüncü kiĢiye devredilecekse bu devrin Ģekli ve teminatlandırılması hakkında da (ĠĠK. mad. 309b/3) karar verilir.

Konkordatonun kabulü için gerekli çoğunluk; kural olarak adi konkordatoda olduğu gibidir (ĠĠK. mad. 302/III). Ancak burada imtiyazlı alacaklıların alacakları

için teminat gösterilmesi zorunlu olmadığından, çoğunluğun belirlenmesinde, imtiyazlı alacaklıların da hesaba katılması gerekir.

Malvarlığının terki suretiyle konkordatonun mahkemede incelenmesi ve tasdiki, adi konkordatoda olduğu gibidir. Ancak burada; a) Borçlunun dürüst olmayan hareketlerine rağmen, konkordatonun tasdiki alacaklıların lehine ise, mahkeme konkordatoyu tasdik edebilir. b) Paraya çevirme halinde elde edilecek hasılat veya üçüncü kiĢi tarafından teklif edilen meblağ, iflâs yolu ile tasfiye halinde elde edilecek bedelden fazla olacaksa, konkordato mahkeme tarafından tasdik edilebilir (ĠĠK. mad. 305/I-a). c) „Teminat‟ ve „teklifin, servetle orantılı olması‟ koĢulu aranmaz.

Bu konkordatoda, „konkordato talebi‟nden, „konkordatonun tasdiki‟ne kadarki aĢamada, bu konkordatoya iliĢkin hükümlerle çeliĢmediği ölçüde, „adi konkordato‟ya dair hükümler (ĠĠK.mad. 285-308/g) uygulanır (ĠĠK. mad. 309/l).

Bu konkordatoda, malvarlığını alacaklılara terk eden borçlu, kural olarak -yani konkordatoda aksi kararlaĢtırılmıĢ olmadıkça- borçlarından kurtulur.

Seçilen „konkordato tasfiye memurları‟, iflâs idaresi statüsündedir. Borçlunun malvarlığının yasal temsilcisidir. Konkordato komiseri de, tasfiye memuru olabilir (ĠĠK. mad. 309a/2)

Tasfiye memurları, seçimi takiben ticaret mahkemesinin, seçime iliĢkin kararı onaylaması ile göreve baĢlarlar (ĠĠK. mad. 309 a/2).

Tasfiye memurları, üç kiĢiyi geçmemek üzere „alacaklılar‟, „alacaklı temsilcileri‟ veya „üçüncü kiĢiler‟ arasından seçilirler (ĠĠK. Yön. mad. 107/I). (Uyar, 2019:312).

ĠĠK.309/b fıkrasına göre malvarlığının terki suretiyle konkordato aĢağıdaki hususları içerir:

 Alacaklıların malların tasfiyesi ya da üçüncü kiĢiye devri suretiyle karĢılanamayan alacaklarından feragat edip etmedikleri, feragat etmiyorlarsa borçlunun sorumluluğunun ne olduğu.

 Konkordato tasfiye memurları ile alacaklılar kurulu üyelerinin belirlenmesi ve bunların yetkileri.

 Kanun tarafından belirlenmemiĢse, malların tasfiye usulü ve eğer mallar üçüncü kiĢiye devredilecekse, bu devrin Ģekli ve teminatlandırılması.

 Alacaklılara yönelik ilânların ve ilgili yerlere bildirimlerin yapılacağı. Konkordato kapsamı dıĢında kalan mallar varsa bunlar açıkça belirtilir.

ĠĠK.‟nun 309/b maddesinde; «malvarlığının terki suretiyle konkordatonun zorunlu içeriği» (yani; bu konkordatonun kabulü halinde zorunlu olarak hangi hususların karara bağlanması gerektiği)düzenlenmiĢtir.

Malvarlığının terki suretiyle konkordatoda -bu konkordatonun önemli bir „karar organı‟ (ĠĠK. mad. 309a/2) olan- „alacaklılar toplantısı‟nda, borçlunun sunduğu „konkordato projesi‟ üzerinde çalıĢılarak (tartıĢılarak), bu proje ĠĠK. mad. 309/b‟de (4) bent halinde öngörülen hususlar hakkında açık bilgi verir hale getirilir. ĠĠK. mad. 309b‟deki (4) bent halinde öngörülen hususları içermeyen -bu konuları açıkca düzenlemeyen- konkordato, mahkemece tasdik edilmez. Ancak ticaret mahkemesi bu durumda hemen konkordatoyu reddetmeyip, kendiliğinden yetersiz düzenlemeyi tamamlayabilir.

Ticaret mahkemesine sunulmak üzere -ĠĠK. mad. 309b çerçevesinde hazırlanan konkordato metninde; özellikle tasfiye ya da üçüncü kiĢiye devir sonucunda borçlunun karĢılanamayan alacaklardan sorumlu olup olmayacağı, sorumlu alacaksa nasıl sorumlu olacağının -yani; alacaklıların karĢılanamayan alacaklarından feragat edip etmediklerinin- açıkça belirtilmesi gerekir (ĠĠK. mad. 309b/1). Çünkü; „tasfiye‟ ya da „devir‟ sonucunda elde edilen bedel alacaklıların alacağını karĢılamazsa, bu alacaklılara „kesin aciz belgesi‟ (ĠĠK. mad. 143) verilmesi gerekecektir (Uyar, 2019:314).

Yine hazırlanan konkordato metninde, „konkordato kapsamı dıĢında kalan mallar‟ varsa -özellikle haczi kabil olmayan malların- bunların açıkça belirtilmesi gerekir (ĠĠK. mad. 309b/2).

ĠĠK.309/c fıkrasına göre, malvarlığının terki suretiyle konkordatonun tasdikine iliĢkin kararın kesinleĢmesinden itibaren, borçlu malları üzerinde tasarruf edemez ve bu mallar hakkında tasarruf yetkisine sahip kiĢilerin imza yetkisi sona erer.

Borçlu ticaret siciline kayıtlı ise ticaret unvanına "konkordato tasfiyesi hâlinde" sözcükleri eklenir. Konkordato masası, konkordato kapsamına girmeyen borçlardan dolayı bu unvan altında takip edilir.

Konkordato tasfiye memurları konkordato masasının muhafazası ve paraya çevrilmesi veya lüzumu hâlinde malların devri için gerekli bütün iĢlemleri yerine getirir.

Konkordato tasfiye memurları mahkemelerde konkordato masasını temsil eder. ĠĠK.nun 309/c maddesinde; «malvarlığının terki suretiyle konkordatonun (ticaret mahkemesince) tasdikinin doğurduğu sonuçlar yani; tasdik edilen konkordatonun hükümleri» düzenlenmiĢtir.

Malvarlığının terki suretiyle konkordatonun tasdiki‟ne iliĢkin -alacaklıların ĠĠK. mad. 302/3‟de öngörülen ekseriyeti tarafından alınan- kararın ticaret mahkemesince verilen „tasdik kararı‟nın kesinleĢmesinden sonra, borçlunun malvarlığı üzerindeki tasarruf yetkisi sona erer ve bu yetki alacaklılara geçer. Alacaklılar da bu yetkiyi konkordato tasfiye memurları ve alacaklılar kuruluvasıtasıyla kullanırlar (ĠĠK. mad. 309a/2).

„Konkordatonun tasdiki‟ ile, borçlunun malvarlığının mülkiyeti alacaklılara geçmez. Sadece, yapılan konkordatonun türüne göre, borçlunun malvarlığı üzerindeki „tasarruf yetkisi‟ alacaklılara geçer ya da her malın niteliğine uygun iĢlemin yapılmasından sonra, borçlunun mallarının tamamının veya bir kısmının mülkiyeti üçüncü kiĢiye (devralana) geçer.

Konkordatonun tasdiki‟ne iliĢkin ticaret mahkemesinin kararının kesinleĢmesi ile, borçlu tacir ise, ticaret ünvanına „konkordato tasfiyesi halinde‟ sözcükleri eklenir. „Konkordato masası‟, konkordato kapsamına girmeyen borçlardan dolayı, bu unvan altında takip edilir (ĠĠK. mad. 309c/II).

Malvarlığının terki suretiyle konkordatonun kapsamına giren mallar „konkordato masası‟nı oluĢturur. Bu masaya ayrıca; a) Borçlunun ihtiyaten veya kesin olarak haczedilmiĢ olup da paraya çevrilmemiĢ olan malları, b) Konkordato kararının kesinleĢmesine kadar, borçlunun malvarlığına giren mallar da girer.[2]

„Konkordato masası‟nı, „tasfiye memurları‟ temsil eder (ĠĠK. mad. 309c/4) „Tasfiye memurları‟, konkordato masasının muhafazası ve paraya çevrilmesi (ya da lüzumu halinde, malların üçüncü kiĢiye devri) için gerekli bütün iĢlemleri yerine getirir (ĠĠK. mad. 309c/4).

Üçüncü kiĢilerin, masaya giren mallar hakkındaki istihkak iddiaları hakkında, „iflâsta istihkak iddiaları‟na iliĢkin ĠĠK. mad. 228 burada da kıyasen uygulanır (ĠĠK. mad. 309c/4). Yani; üçüncü kiĢiler tarafından, masaya giren bir mal hakkında istihkak iddiasında bulunulursa, bu malın üçüncü kiĢiye verilip verilmeyeceğine tasfiye memurları karar verir. Tasfiye memurları istihkak iddiasını reddederse, üçüncü kiĢiye icra mahkemesinde istihkak davası açması için yedi günlük bir süre verir. Bu süreyi geçiren üçüncü kiĢi istihkak iddiasından vazgeçmiĢ sayılır (Uyar, 2019:315).

ĠĠK.309/ç fıkrasına göre, konkordato tasfiye memurları alacaklılar kurulunun nezaret ve denetimine tâbidir. Konkordato tasfiye memurlarının malvarlığının paraya çevrilmesine iliĢkin kararlarına karĢı öğrenilmesinden itibaren yedi gün içinde alacaklılar kurulu nezdinde itiraz edilebilir ve bu kurulun kararlarına karĢı da Ģikâyet yoluna baĢvurulabilir.

ĠĠK.nun 309/ç maddesinde; «konkordato tasfiye memurlarının hukuki durumu» düzenlenmiĢtir.

Konkordato tasfiye memurları‟nın hukuki durumu adi iflâs tasfiyesindeki „iflâs idare memurları‟nın durumuna benzetilerek bu maddede düzenlenmiĢtir.

Masanın yasal temsilcisi olan (ĠĠK. mad. 309c/4) tasfiye memurları, bu sıfatla „masaya giren mal ve hakların muhafazası‟ ve „masa mallarının konkordato koĢulları çerçevesinde paraya çevrilerek elde edilecek paranın -yapılacak „sıra cetveli‟ne göre- alacaklılara dağıtılması‟ için gerekli bütün iĢlemleri yaparlar.

Tasfiye memurları bu görevlerini „alacaklılar kurulu‟nun nezaret ve denetimi altında yerine getirirler (ĠĠK. mad. 309ç/I,).

Tasfiye memurlarının masa mevcudunun paraya çevrilmesine (ve paraların paylaĢtırılmasına)[2]_{iliĢkin kararlarına (iĢlemlerine) karĢı, öğrenilmesinden itibaren}

yedi gün içinde „alacaklılar kurulu‟na itirazda bulunulabilir ve bu kurulun kararlarına karĢı da, -yedi gün içinde- Ģikayet yoluna gidilebilir (ĠĠK. mad. 309ç/I).

.ĠĠK.309/d fıkrasına göre, tasfiyeden elde edilen hasılatın paylaĢımına katılacak olan alacaklıları ve sıralarını belirlemek üzere konkordato tasfiye memurları, alacaklılara yeni bir davet yapmaya gerek kalmaksızın, sadece ticarî defterlere ve

yapılan alacak kayıtlarına dayanarak bir sıra cetveli hazırlar ve bu sıra cetvelini alacaklıların incelemesine hazır tutar.

ĠĠK.‟nun 309/d maddesinde; «malvarlığının terki suretiyle konkordatoda sıra cetvelinin hazırlanıp, alacaklıların incelemesi için iflâs dairesine verilmesi» düzenlenmiĢtir.

Tasfiye memurları, tasfiye sonucunda elde edilen hasılatı, düzenledikleri sıra cetveli‟ne göre alacaklılar arasında paylaĢtırırlar.

Bunun için, alacaklılara yeni bir davet yapmadan, „ticari defterler‟e ve „yapılan alacak kayıtları‟na dayanarak, tasfiye memurları „kimlerin‟ (hangi alacaklıların) tasfiyeden „ne oranda pay alacağını‟ belirlemek için bir sıra cetveli düzenlerler (ĠĠK. mad. 309d/I).

Sıra cetvelinin düzenlenmesi, iflâs tasfiyesinde olduğu gibidir (ĠĠK. mad. 232- 235; 309d/II). Alacaklıların sırası, ĠĠK. mad. 206‟ya göre belirlenir. Sıra cetveli yapılırken, „tapu sicilinden anlaĢılan alacak ve haklar‟ da sıra cetveline alınır (ĠĠK. mad. 231; 309d/II).

„Konkordato mühleti içinde, komiserin onayı ile akdedilmiĢ sözleĢmelerden doğan alacaklar‟ (ĠĠK. mad. 303/II) masa borcu olduğundan, sıra cetvelinde yer almazlar ve konkordato masasından tam olarak ödenirler.

Tasfiye memurların, hazırladıkları „sıra cetveli‟ni, alacaklılar tarafından incelenmesi için „iflâs dairesi‟ne verip (ĠĠK. mad. 234/I; 309d/2) ĠĠK. mad. 166/2‟ye göre ilan etmesi (ĠĠK. mad. 234/I; 309d/2) gerekir.

Sıra cetvelinin belirtilen Ģekilde ilanı üzerine alacaklılar, mahkeme‟ye baĢvurup sıra cetveline itiraz davası açabilecekleri gibi, icra mahkemesi‟ne baĢvurup şikayet’de bulunabilirler (ĠĠK. mad. 235; 309d/2).

ĠĠK.309/e fıkrasına göre, konkordato masasını oluĢturan malvarlığı ayrı ayrı veya bir bütün hâlinde paraya çevrilir. Paraya çevirme, eğer bir alacak söz konusu ise bu alacağın tahsili veya talep hakkının satılması, diğer mallar için pazarlık veya açık artırma yoluyla gerçekleĢtirilir.

Paraya çevirmenin usulü ve zamanı konkordato tasfiye memurlarının teklifi üzerine alacaklılar kurulunca kararlaĢtırılır.

ĠĠK.nun 309/e maddesinde; «konkordato masasını oluĢturan malvarlığının ne Ģekilde paraya çevrileceği» düzenlenmiĢtir.

Masa malları, konkordato tasfiye memurları tarafından paraya çevrilir.

Paraya çevirme usulü ve zamanı, konkordato tasfiye memurlarının teklifi üzerine alacaklılar kurulunca kararlaĢtırılır (ĠĠK. mad. 309e/2). Burada paraya çevirme, iflâstaki gibi sıkı kurallara bağlı tutulmamıĢtır. Paraya çevirme bakımından büyük bir esneklik kabul edilmiĢtir. Alacaklılar bakımından, bu konkordato Ģeklinin, iflâsın tasfiyesine göre üstünlüğü özellikle bu konudadır. (Uyar, 2019: 317)

Konkordato masasını oluĢturan malvarlığı ayrı ayrı veya bir bütün halinde paraya çevrilir (ĠĠK. mad. 309e/I).

Paraya çevirme iĢlemi; eğer bir „alacak‟ söz konusu ise „bu alacağın tahsili veya alacakla ilgili talep hakkının satılması‟ suretiyle, eğer „bir malın satılması‟ söz konusu ise, „pazarlık[2]

ya da açık artırma yoluyla‟ gerçekleĢtirilir (ĠĠK. mad. 309e/I). ĠĠK.309/f fıkrasına göre, malların üçüncü kiĢiye devredildiği hâller dıĢında, rehinli taĢınmazların konkordato tasfiye memurları tarafından pazarlık suretiyle satıĢı ancak, rehinli taĢınmazın satıĢ bedelinden alacağını tahsil edemeyen rehinli alacaklıların muvafakatıyla mümkündür. Aksi takdirde, söz konusu taĢınmazlar ancak açık artırma yoluyla paraya çevrilebilir. TaĢınmaz üzerindeki irtifaklar, taĢınmaz yükleri, ipotekler ve Ģerh edilmiĢ kiĢisel hakların varlığı ve sırası, sıra cetveline göre belirlenir.

ĠĠK.nun 309/f maddesinde; «rehinli taĢınmazların hangi hallerde pazarlık suretiyle, hangi hallerde açık artırma ile satılabileceği» düzenlenmiĢtir.

Rehinli taĢınmazlar, ancak satıĢ bedelinden alacaklarını tahsil edemeyecek olan rehinli alacaklılar muvafakat ederlerse -yani; rehinli taĢınmaza teklif edilen bedel, rehinli alacaklıların alacağını karĢılamıyorsa, rehinli taĢınmazlar iflâsta olduğu gibi (ĠĠK. mad. 241/II) ancak rehinli alacaklıların muvafakati halinde- „pazarlık suretiyle‟ satılabilirler (ĠĠK. mad. 309/f). Bu suretle, sıra itibariyle sonra gelen rehinli alacaklıların zararına olabilecek satıĢlara engel olunmak istenmiĢtir (Uyar, 2019: 317).

Belirtilen durum dıĢında, rehinli taĢınmazlar „açık artırma yoluyla‟ satılırlar (ĠĠK. mad. 309/f)

Bu maddede ĠĠK. mad. 193‟e atıfta bulunulmamıĢ olduğundan, iflâs yoluyla takiplerde olduğunun aksine (ĠĠK. mad.193/IV), „rehinli malların alacaklılar tarafından paraya çevrilmesi‟ mümkün değildir.

TaĢınmaz üzerindeki irtifaklar, taĢınmaz yükleri, ipotekler ve Ģerh edilmiĢ kiĢisel hakların varlığı ve sırası sıra cetveline göre belirlenir (ĠĠK. mad. 309/f)

ĠĠK.309/g fıkrasına göre, alacağı taĢınır rehniyle temin edilmiĢ olan alacaklılar rehinli taĢınırları konkordato tasfiye memurlarına tevdi etmek zorunda değildirler. Konkordatoda baĢka bir süre öngörülmedikçe, rehinli alacaklılar rehinli taĢınırı uygun gördükleri zamanda, rehnin paraya çevrilmesi yoluyla veya rehin sözleĢmesinde yetki verilmiĢse pazarlık yoluyla ya da borsada satmak suretiyle paraya çevirebilirler.

Ancak, rehnin paraya çevrilmesi konkordato masasının yararına ise, konkordato tasfiye memurları rehinli alacaklıya rehinli malı altı ay içinde paraya çevirmesi için yetki verebilir. Konkordato tasfiye memurları rehinli alacaklıya, aynı zamanda 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunun 289 uncu maddesinde öngörülen cezayı da hatırlatarak, bu süre içinde paraya çevirme iĢlemini gerçekleĢtirmediği takdirde rehinli malı kendilerine teslim etmesini, haklı bir sebep olmaksızın teslim etmezse rüçhan hakkından mahrum kalacağını ihtar eder.

ĠĠK.nun 309/g maddesinde; rehinli taĢınırların nasıl paraya çevrileceği düzenlenmiĢtir.

Alacağı taĢınır rehni ile teminat altına alınmıĢ olan alacaklı, iflâsta olduğunun (ĠĠK. mad. 219) aksine, rehinli taĢınırları „konkordato tasfiye memurlarına teslim etmek zorunda değildir (ĠĠK. mad. 309g/1).

Konkordatoda baĢka bir süre öngörülmedikçe, rehinli alacaklılar, rehinli taĢınırları uygun gördükleri zamanda rehnin paraya çevrilmesi yoluyla veya -rehin sözleĢmesinde yetki verilmiĢse pazarlık yoluyla yada borsada satmak suretiyle‟ paraya çevirebilirler (ĠĠK. mad. 309g/1).

Rehnin paraya çevrilmesi, konkordato masasının yararına ise; konkordato tasfiye memurları, rehinli alacaklıya «rehinli malı altı ay içinde paraya çevirmesi için» yetki verebilir. Konkordato tasfiye memurları, rehinli alacaklıya «aynı zamanda 26.09.2004 tarihli 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu‟nun 289. maddesinde öngörülen

cezayı da hatırlatarak, bu süre (altı ay) içinde paraya çevirme iĢlemini gerçekleĢtirmediği takdirde, rehinli malı kendilerine teslim etmelerini, haklı bir sebep olmaksızın teslim etmezse, rüçhan hakkından mahrum kalacağını» ihtar eder (ĠĠK. mad. 309g/2).

ĠĠK.309/ğ fıkrasına göre, alacaklılar kurulu, konkordato tasfiye memurlarının teklifi üzerine ihtilaflı veya tahsili güç bir alacaktan, özellikle bir iptal davasından, borçlunun organlarına veya çalıĢanlarına karĢı sorumluluk davasından vazgeçerse, alacaklıları yazıyla veya ilân yoluyla haberdar eder ve bu iddiaların takibi hakkını devretmeyi teklif eder.

ĠĠK.‟nun 309/ğ maddesinde; «tahsili güç ve ihtilaflı hakların alacaklılara devri» düzenlenmiĢtir.

Alacaklılar kurulu, konkordato tasfiye memurunun teklifi üzerine, ihtilaflı veya tahsili güç bir alacaktan -özellikle; „iptâl davası‟ndan, „borçlunun organlarına veya çalıĢanlarına karĢı sorumluluk davası‟ndan- vazgeçerse, alacaklıları yazıyla veya ilan yoluyla haberdar eder ve «ĠĠK. mad. 245‟e uygun olarak bu iddiaların takibi hakkını devretmeyi» teklif eder (ĠĠK. mad. 309ğ).

ĠĠK.309/h fıkrasına göre konkordato tasfiye memurları, geçici de olsa her dağıtımdan önce, bir pay cetveli düzenler ve payının miktarını her alacaklıya bildirir; konkordato tasfiye memurları pay cetvelini on gün süreyle iflâs dairesinde alacaklıların incelemesine hazır tutar. Pay cetveline karĢı Ģikâyet yoluna baĢvurulabilir.

Konkordato tasfiye memurları, pay cetveli ile birlikte masrafları da içeren son hesabı iflâs dairesine tevdi ederler.

ĠĠK.‟nun 309/h maddesinde; «konkordato tasfiye memurları tarafından düzenlenecek pay cetveli uyarınca paraların paylaĢtırılması» düzenlenmiĢtir.

Borçlunun bütün malvarlığının paraya çevrilmesi uzunca bir zaman sürebileceğini» gözönünde bulunduran kanun koyucu, masa malları satıldıkça, tasfiye memurlarına „geçici dağıtım‟da bulunma (ĠĠK. mad. 252) yetkisi vermiĢtir. Bütün masa malları tasfiye edilince de kesin dağıtım (ĠĠK. mad. 250) yapılır.

Konkordato tasfiye memurları, her geçici dağıtımdan önce bir geçici pay cetveli düzenleyip, alacaklıların incelemesi için „on gün süre‟ ile iflâs dairesinde

hazır bulundururlar. Ayrıca, paylarının miktarını her alacaklıya bildirirler (ĠĠK. mad. 309h).

Alacaklılar, pay cetvelinin kendilerine bildirilmesinden itibaren yedi gün içinde (ĠĠK. mad. 16) pay cetveline karĢı, icra mahkemesinde Ģikayet yoluna baĢvurabilirler (ĠĠK. mad. 309h).

Pay cetveli kesinleĢmeden, alacaklılara „geçici ödeme‟ yapılmaz.

Tasfiye memurları pay cetveli ile birlikte, masrafları da içeren „son hesabı‟ iflâs dairesine verirler (ĠĠK. mad. 309h).

ĠĠK.309/ı fıkrasına göre geçici pay cetvelinin tevdii sırasında rehni paraya çevrilmiĢ bulunan rehinli alacaklılar, alacaklarının açık kalan kısmı için geçici dağıtıma katılırlar. Açık kalan kısım konkordato tasfiye memurları tarafından belirlenir ve bu karara karĢı Ģikâyet yoluna gidilebilir.

Geçici pay cetvelinin tevdii sırasında rehin paraya çevrilmemiĢse, rehinli alacaklı komiser tarafından açık kalacağı öngörülmüĢ olan miktar için dağıtıma katılır. Rehnin paraya çevrilmesinden elde edilen bedelin öngörülen miktarın altında kaldığını ispatlayan rehinli alacaklı, buna tekabül eden ödemelere hak kazanır.

Rehnin paraya çevrilmesinden elde edilen bedel ile o zamana kadar yapılan geçici ödemeler toplamı alacak tutarını aĢarsa, rehinli alacaklı fazlayı iade etmek zorundadır.

ĠĠK.‟nun 309/ı maddesinde; «paraya çevrilen rehinli malın satıĢ bedelinden alacağını alamayan alacaklıların, kalan alacakları için dağıtıma nasıl katılacakları» düzenlenmiĢtir.

Geçici pay cetveli iflâs dairesine verildiği sırada rehni paraya çevrilmiĢ bulunan rehinli alacaklılar, «alacaklarının rehinle karĢılanamayan kısmı için» geçici dağıtıma katılırlar (iĢtirak ederler). Bu durumda, „açık kalan kısım‟ konkordato tasfiye memurları tarafından belirlenir. Tasfiye memurlarının bu kararına karĢı „Ģikayet‟ yoluna gidilebilir (ĠĠK. mad. 309ı/1).

Geçici pay cetveli‟nin iflâs dairesine verildiği sırada rehin henüz paraya