Üreticilerin Risk Kaynaklarına Yönelik Algılarıyla Sosyoekonomik

Üreticilerin risk kaynaklarına yönelik algılarıyla sosyoekonomik değişkenler ve haberleşme davranışları arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla çoklu regresyon analizi uygulanmıştır. Regresyon analizinde üreticilerin risk algıları faktör skorları olarak bağımlı değişken, üreticilerin sosyoekonomik özellikleri ile haberleşme davranışları bağımsız değişkenler olarak alınmıştır.

Teknoloji ve maliyet riskleri faktörü (p = 0,094), üretim ve pazarlama riskleri riskleri faktörü (p = 0,001), politik ve ekonomik riskler faktörü (p = 0,000), veterinerlik hizmetleri ve insan kaynakları riskleri faktörü ( p = 0,006), arazi değeri ve sigorta faktörü (p = 0,073), finansman riskleri faktörü (p = 0,001) ve kapasite düşüklüğü ve yetersiz beslenme faktörünün (p = 0,006) kapsadığı risk kaynaklarına ilişkin kurulan modeller % 10 anlamlılık düzeyinde istatistiki olarak önemlidir. Fiyat riski faktörünün kapsadığı risk kaynaklarına ilişkin kurulan model ise (p = 0,532) önemsiz bulunmuştur (Çizelge 4.17).

Teknoloji ve maliyet riskleri faktörü için kurulan modelin R² değeri 0,242’dir ve faktör ile süt sığırcılığı eğitimi (0,453) pozitif, televizyonda süt sığırcılığı ile ilgili program seyretme (-0,341) ve serbest veteriner hekim/ziraat mühendislerinden bilgi alma (-0,248) değişkenleri negatif yönde ilişkilidir. Elde edilen bulgulara göre, süt sığırcılığı konusunda eğitim alan üreticilerin teknoloji ve finansman faktörünün kapsadığı risk kaynaklarına karşı algı seviyeleri daha yüksektir. Bununla birlikte, üreticilerin televizyonda süt sığırcılığı ile ilgili program izleme ve serbest veteriner hekim/ziraat mühendislerinden bilgi alma frekansları arttıkça teknoloji ve maliyet faktörünün kapsadığı risk kaynaklarına karşı algı seviyeleri azalmakta, bir başka deyişle önemsiz risk kaynakları olarak görme eğilimleri artmaktadır (Çizelge 4.17).

Üretim ve pazarlama riskleri faktörü için kurulan modelin R² değeri 0,372 olarak bulunmuştur. Faktör kaba yem üretimi (0,482), televizyonda süt sığırcılığı ile ilgili program seyretme (0,316) değişkenleri ile pozitif ve internetten süt sığırcılığı ile ilgili bilgi alma (-0,293) değişkeni ile negatif yönde ilişkilidir. Elde edilen bulgular kaba yem üreten yetiştiricilerin üretmeyenlere göre, televizyondan süt sığırcılığı ile ilgili program izleyen üreticiler, izlemeyen üreticilere göre üretim ve pazarlama riskleri faktörünün kapsadığı risk kaynaklarına ilişkin daha yüksek derecede bir risk algısına sahiptir. İnternetten süt sığırcılığına ilişkin bilgi alma sıklığı arttıkça, üreticilerin üretim ve pazarlama riskleri faktörünün kapsadığı risk kaynaklarına karşı algı seviyeleri düşmekte, bir başka deyişle bu risk kaynaklarını önemsiz görme eğilimi artmaktadır (Çizelge 17).

Politik ve ekonomik riskler faktörü için kurulan modelin R² değeri 0,571 olarak bulunmuştur. Faktör, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı (GTHB) elemanlarından süt sığırcılığı konusunda bilgi alma (0,621) değişkeni ile pozitif;

tarım dışı iş (-0,433), internetten süt sığırcılığı konusunda bilgi alma (-0,274) ve yatırım (-0,404) değişkenleri ile negatif yönde ilişkilidir. Araştırma bulgularına göre üreticilerin GTHB elemanlarından süt sığırcılığı ile ilgili bilgi alma sıklığı arttıkça, üreticilerin politik ve ekonomik riskler faktörünün kapsadığı risk kaynakları konusunda algı seviyeleri artmaktadır. Tarım dışı işe sahip olan üreticilerin politik ve ekonomik riskler faktörüne ilişkin algıları, tarım dışı işe sahip olmayanlara göre; son üç yılda yatırım yapan üreticilerin algıları yapmayan üreticilere göre daha düşük seviyededir. Üreticilerin internetten süt sığırcılığı ile ilgili bilgi almak sıklığı arttıkça politik ve ekonomik riskler faktörünün kapsadığı risk kaynaklarına ilişkin algı seviyesi azalmakta, söz konusu risk kaynaklarını daha önemsiz görme eğilimleri artmaktadır(Çizelge 17).

Veterinerlik hizmetleri ve insan kaynakları riskleri faktörü için kurulan modelin R² değeri 0,330 olarak hesaplanmıştır. Faktör, televizyonda süt sığırcılığı ile ilgili program seyretme (-0,274), serbest veteriner hekim/ziraat mühendislerinden teknik bilgi alma (-0,319), arazi varlığı (-0,002) ve yaş (-0,034) değişkenleri ile negatif, süt sığırcılığı deneyimi (0,038) ve sigorta (1,205) değişkenleri ile pozitif yönde ilişkilidir. Araştırma bulgularına göre üreticilerin arazi varlığı, yaşı,

televizyondan süt sığırcılığı ile ilgili program izleme sıklığı ve serbest veteriner hekim/ziraat mühendislerinden bilgi alma sıklığı arttıkça, veterinerlik hizmetleri ve insan kaynakları riskleri faktörünün kapsadığı risk kaynaklarına yönelik algı düzeyleri azalmakta, süt sığırcılığı deneyimi arttıkça algı seviyesi artmaktadır. Son üç yılda süt sığırları için sigorta yaptıran üreticilerin, yaptırmayan üreticilere göre veterinerlik hizmetleri ve insan kaynakları risklerine göre algı seviyesi daha yüksektir (Çizelge 17).

Arazi değeri ve sigorta faktörü için kurulan modelin R² değeri 0,252 olarak hesaplanmıştır. Faktör, eğitim (0,228), yatırım (0,268) ve sigorta (0,420) değişkenleri ile pozitif yönde ilişkilidir. Araştırma bulgularına göre üreticilerin eğitim seviyeleri arttıkça arazi değeri ve sigorta faktörünün kapsadığı risk kaynaklarına yönelik algı seviyeleri artmaktadır. Son üç yılda işletmelerinde yatırım yapan üreticilerin, yapmayan üreticilere göre; son üç yılda süt sığırları için sigorta yaptıran üreticilerin, yaptırmayan üreticilere göre arazi değeri ve sigorta faktörünün kapsadığı risk kaynaklarına ilişkin algı seviyeleri daha yüksektir. Yani bu risk kaynaklarını daha önemli algılamaktadırlar (Çizelge 17).

Finansman faktörü için kurulan modelin R² değeri 0,380 olarak hesaplanmıştır. Faktör süt sığırcılığı eğitimi (0,531), televizyonda süt sığırcılığı ile ilgili program seyretme (0,312), sigorta (0,799), arazi varlığı (0,002) ve tarımsal deneyim (0,061) değişkenleri ile pozitif, tarım dışı iş (-0,492) ve yaş (-0,042) değişkenleri ile negatif yönde ilişkilidir. Araştırma bulgularına göre üreticilerin televizyonda süt sığırcılığı ile ilgili program seyretme sıklığı, arazi varlığı ve tarımsal deneyimi arttıkça finansman faktörünün kapsadığı risk kaynaklarına ilişkin algı seviyeleri artmaktadır. Süt sığırcılığı konusunda herhangi bir eğitim alan üreticilerin risk kaynaklarına yönelik algı düzeyi almayan üreticilere göre, son üç yılda süt sığırcıları için sigorta yaptıran üreticilerini yaptırmayan üreticilere göre daha yüksek seviyededir. İncelenen İşletmelerde üreticilerin yaşı arttıkça finansman faktörünün kapsadığı risk kaynaklarına yönelik algı seviyeleri azalmaktadır. Tarım dışı işe sahip olan üreticilerin, tarım dışı işe sahip olmayan üreticilere göre finansman risklerini daha önemsiz görmektedirler (Çizelge 17).

Kapasite düşüklüğü ve yetersiz beslenme faktörü için kurulan modelin R² değeri 0,328 olarak bulunmuştur. Faktör arazi varlığı (-0,003) ve inek sayısı (-0,043) faktörleri ile negatif yönde ilişkilidir. Üreticilerin arazi ve inek varlıkları arttıkça kapasite düşüklüğü ve yetersiz beslenme faktörünün kapsadığı risk kaynaklarına ilişkin algı seviyeleri azalmakta, bu risk kaynaklarını daha önemsiz görme eğilimleri artmaktadır (Çizelge 17).

4.8.2. Üreticilerin Risk Yönetim Stratejilerine Yönelik Algılarıyla