ÖRGÜTSEL DESTEK VE TAKIM DAYANIŞMASI İLİŞKİSİ

Literatürde, örgütsel destek ve takım dayanışması veya benzer değişkenler arasındaki ilişkiyi inceleyen az sayıda çalışma vardır. Bu durum, kısmen takım

seviyesinde örgütsel desteğin henüz yetersiz seviyede ilgi çekmiş olmasındandır (Kim, 2014, s. 118).

Hogg ve Terry (2000) 'e göre, bireyler kendilerini organizasyonun değer verdiği bir takımla tanımlamak için daha fazla motive olurlar; çünkü benlik saygısı, kendilerini takımlarının öne çıkan özellikleriyle özdeşleştirdikleri kadar arttırılabilir. Takım için organizasyonel desteğin kalitesi, örgütün takıma ne ölçüde değer verdiği konusunda bir işaret vermektedir. Takım üyeleri takım kimliğine göre değerli hissettiklerinden, takımın olumlu özelliklerini sürdürmeleri daha önemlidir. Böylece, takım süreçlerini kolaylaştırmak, takım çalışmasını güçlendirmek, bilgi paylaşmak ve diğer takım üyelerini savunmak için daha fazla çaba harcarlar. Bu davranışların, ekip üyelerinin takımın duygusal bağlılıklarını arttırdığı ve üyelerin davranışlarını kolektif hedefler doğrultusunda koordine ettikleri ve sonuçta takım dayanışmasını arttıracağı düşünülmektedir (Kim, 2014, ss. 80-81).

Ehrhardt ve diğer. (2014), A.B.D. ve Kanada'da altı üretim şirketinde 24 çok fonksiyonlu takımın 31 lideri ve 142 üyesi ile yaptığı çalışmada, çok fonksiyonlu takımlarda proje bağlılığının öncülleri ve sonuçlarını sinyal teorisi ışığında araştırmıştır. Takım proje bağlılığının takım performansını anlamlı olumlu şekilde etkilediği, takım liderinin desteğinin ve takım üyelerinin algıladığı örgütsel desteğin proje bağlılığını etkilediği, proje bağlılığının, takım liderinin desteği ve takım performansı arasındaki ilişkide aracılık rolüne sahip olduğu tespit edilmiştir, ancak beklentilerin aksine, proje bağlılığının, takım dayanışması ve takım performansı arasında aracılık rolü desteklenmemiştir. Yazarlar, literatürdeki yaygın sonucun aksine takım dayanışmasının proje bağlılığı üzerinde etkisi olmamasını, takım üyelerinin proje bağlılığının takım üyeleri yerine üst yönetimden gelen sinyallerden etkilenmesi, takım dayanışmasının indirekt etkisi olabileceğini (arada güven gibi farklı bir değişken olabileceği) veya takım üyelerinin dayanışma algısının çok sayıda farklı faktörden etkilenebileceği ve takım üyelerinin takımın hedeflerini ana departmanlarının çıkarlarından önde tutabileceği algısını ancak kısmi olarak yansıtabileceği nedenlerine yorumlamıştır.

Ehrhardt ve diğer. (2014), çalışmalarında algılanan proje desteği, bireyin bir kuruluşun hedeflerini başarılı bir şekilde tamamlaması için gerekli kaynakları, destekleri ve genel yardımı sağladığı inancı olarak tanımlanır. Jassawalla ve Sashittal (2001) ve McDonough (2000)’e göre, üst yönetimin davranışları ve seçimleri, çok fonksiyonlu takım üyeleri için örgütün bir projeye verdiği değere ilişkin algıları şekillendirmeye katkıda bulunur. Thamhain’e göre (2003), özellikle, bir takım projesi için yeterli desteği sağlayarak, örgüt projenin değerli olduğunu gösteren bir ortamı teşvik eder. Bu nedenle, sinyal teorisi bağlamında ifade edilen, yeterli destek algısı, çok fonksiyonlu bir takım projesinin firma yönetimi için taşıdığı önemin- gözlemlenebilir bir göstergesi olarak düşünülebilir. Çok fonksiyonlu takım üyeleri için, bir projenin firma yönetimi için sahip olduğu değerin içgörüsü, projeye bağlılıklarının şekillenmesinde büyük önem taşımaktadır. Wang ve He’ye göre (2008), çok fonksiyonlu takımlar genellikle tam zamanlı olmayan ekip ortamlarını yansıtır; ve bu nedenle, birçok üye için takım sorumlulukları, kendi bölümlerindeki görevlerine ilave olarak üstlenilmiştir. Webber (2002)’ye göre, hem ana departman hem de takım yükümlülüklerinin bir arada bulunması nedeniyle aşırı yoğunluğun yaşanması, çok işlevli takım üyeleri arasında yaygındır, bundan dolayı birçok üyenin yükümlülüklerini önceliklendirmesini gerektirmektedir. Bu nedenle, projenin, üst yönetimin gözünde değerli olmadığı algısı oluştuğu takdirde, bireylerin takım projesine güçlü bir şekilde bağlı kalabilmeleri olası değildir. McDonough’a (2000) göre, örgüt yönetiminin, projeye verdiği destekle çok fonksiyonlu takım üyelerine projeye değer verildiğini işaret etttiği durumda, üyelerin proje üzerinde çalışma konusunda hevesli olduğu ve projeye daha fazla bağlı olduğu bir ortam yaratılır. Brown ve Eisenhardt (1995), üst yönetim desteğinin çok fonksiyonlu takımların başarısı için önemli bir belirleyici faktör olabileceğini gözlemlemiştir. Klein ve diğer. (1999) tarafından vurgulanan, olumlu bir sonucun ulaşılabilir olduğu algılandığında, göreve bağlılığın daha fazla olacağı perspektifiyle değerlendirildiğinde, takım üyelerinin organizasyondan yeterli proje desteği verildiğini algılamasının takım projesine daha güçlü bir bağlılık oluşturma olasılığını artırdığı sonucuna varmak mümkündür (Ehrhardt ve diğer., 2014, s. 448).

Kim (2014), Güney Korede 44 üst düzey yönetici, 84 lider ve 469 takım üyesi örnekleminde yapılan araştırmada, liderin takım üyelerinin davranışlarını şekillendirmekteki rolünü incelemiştir. Araştırma sonucunda, örgütsel destek takım ikliminin takım dayanışması ve takım etkinliğini olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir. Yazar, bireyler gibi takımlarında örgütün takımın çabalarını ve bağlılığını farkedeceği ve örgütsel desteğin bir biçimiyle ödüllendirileceği yönünde takım içinde kolektif inançlar geliştiğini belirtir. Takım üyeleri, örgütün kendilerini desteklediğini algıladıkları durumda takımın becerilerine daha fazla güvenecek ve sonuçta takıma daha fazla bağlanacaklardır. Yazar, takım dayanışmasının gelişebilmesi için takım üyelerinin örgütsel destek algısında liderin rolünün önemli olduğunu vurgulamıştır.

Sheng, Tian ve Chen (2010), üyenin algılanan takım desteğinin, bir takımın üyeleri arasındaki etkileşimi ve güveni etkileyip etkilemeyeceğini belirlemeyi denemiştir. 206 kişilik bir örneklem üzerinde uyguladıkları yapısal eşitlik modellemesi sonuçları, takım çalışması davranışları, güven ve algılanan takım desteğinin takım bağlılığını önemli ölçüde etkilediğini, takım çalışması davranışlarının üyeler arasındaki güveni önemli ölçüde etkilediğini ve algılanan takım desteğinin takım çalışması davranışlarını, güven ve takım bağlılığını önemli ölçüde etkilediğini göstermiştir. Algılanan takım desteğinin takım bağlılığında en etkili değişken olduğu belirlenmiştir. Yazarlara göre, takım üyelerinin çabalarının kuruluş tarafından değerlendiğini ve refahlarının göz önünde bulundurulduğunu algıladığında, takıma bağlılıklarının önemli ölçüde artacaktır. Algılanan takım desteği, organizasyonun bakış açısına göre, takım üyelerini önemli ölçüde etkileyebileceğinden, üst düzey yönetimin işin içeriği, maaşların ve ödeneklerin planlanması, terfi, iş güvencesi gibi çeşitli tedbirler aracılığıyla takımların bağlılığını ve takımın özdeşleşmesini sağlamak için takıma verdikleri desteğe özen göstermesi gereklidir.

Huang, Wei, Watson ve Tan (2003), grup destek sistemlerinin sanal takım oluşturmayı desteklemek için nasıl kullanılabileceğini incelemiştir. Sonuçlar, hedef belirleme yapısına sahip bir grup destek sisteminin, hedef belirleme yapısı olmayan bir grup destek sistemine göre, sanal takımlarda takım dayanışması, takım bağlılığı

ve işbirliği ortamını daha çok desteklediğini ortaya koymaktadır. Hedef belirleme yapısına sahip bir grup destek sistemi kullanan sanal takımlar, hedef belirleme yapısı olmayan grup destek sistemi kullanan sanal takımlardan daha iyi bir karar kalitesine ve daha fazla karar alternatifine ulaşmışlardır.

Bu bölümde detaylı bir şekilde anlatılan, örgütsel destek ve takım dayanışması arasındaki ilişkileri inceleyen araştırmaların özet bilgilerine Tablo 7’de yer verilmiştir.