5. SONUÇ VE ÖNERİLER
5.2 Öneriler
Bu çalışma ile elde edilen bulguların yol göstermesi sonucunda, yabancı dil olarak Türkçe derslerinin söz eylemler bağlamında daha verimli geçebilmesi için, bazı önerilerde de bulunulması düşünülmektedir.
Bu önerilerden ilki, üniversitelerimizin özellikle Türkçe öğretmenliği bölümlerindeki ders müfredatlarında söz eylemler konusuna da yer verilmesi ve böylelikle Türkçe öğretmeni adaylarının özellikle yabancı dil olarak Türkçe öğretimi derslerinde söz eylemler hakkında bir farkındalığa sahip olmaları ve öğrencilerinde de bu konuda bir farkındalık oluşturabilmelerinin sağlanabilmesidir. Bu alandaki benzer bir öneriyi Özdemir (2016) de “Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen Öğrencilerin Söz Edimlerini Anlama Düzeyleri” isimli yüksek lisans tezinde dile getirmiştir. “Söz edimlerinin
öğretimine ilişkin son önerimiz, ikinci dil Türkçe öğretmen yetiştirme izlencelerine edimbilimsel bileşenin eklenmesi ve öğretmenlerin edimbilimsel bileşen ve söz edimi öğretimi konularında farkındalık düzeylerinin artırılması yönünde çalışmalar yapılması olacaktır.” (Özdemir, 2016: 57)
Diğer öneriler de şunlardır:
1. Hazırlanacak olan dinleme diyaloglarında yer alması istenen söz eylemlerin belirli bir plan ve program dahilinde oluşturulması ve bulundukları diyalogların mümkün olduğu kadar hayat içindeki farklı alanları yansıtması
2. Her bir ünitenin son kısmında o ünitedeki dinleme diyaloglarında geçen söz eylemlerin açık ve belirgin bir şekilde listelenmesi
3. Dinleme diyaloglarında geçen söz eylemler için gramer alıştırmaları gibi alıştırmaların da hazırlanması
4. Bu çalışmada tespit edilen ve de farklı diyaloglarda ortaya çıkabilecek diğer söz edimlerle ilgili olarak öğrencilerin algılama düzeylerinin geliştirilmesine dönük aktivitelerin de ders müfredatlarına eklenmesi
Bu tez kapsamındaki çalışmanın devamı niteliğinde olabilecek bir diğer çalışmanın da öneri olarak sunulmasının uygun olacağı düşünülmektedir. Bu çalışmada Ankara Üniversitesi TÖMER HİTİT kitaplarında yer alan dinleme etkinliklerindeki söz edimlerin (söz eylemlerin) tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu nedenle bu çalışma, incelenen diyaloglardaki söz edimlerin öğrenciler tarafından ne şekilde algılandıklarıyla ilgili bir çalışma yürütmemiştir. Bu noktadan hareketle bu çalışmada tespit edilen söz edimlerin öğrenciler tarafından algılanma düzeylerinin ayrı bir çalışmada tespit edilmesinin söz edimleri çalışmalarına önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.
KAYNAKÇA
Aksan, D., (1994) .Anlambilim, İlgili Alanlar ve Türkçe. Ankara Üniversitesi TÖMER Dil Dergisi, Doğan Aksan Özel Sayısı, S.16, s.118., s.121.
Altunay, A., AksanY., (2018) .Türkçede Edimsel Belirleyiciler Olarak Hayır ve Yok:
Sözlü Türkçe Derlemi’nden Bulgular. Mersin Üniversitesi Dil ve Edebiyat Dergisi, C.15, S. 2, s. 26.
Auer, P., (1999) .Sprachliche Interaktion. Tübingen, Max Niemeyer Verlag.
Çelebi, V., (2014) .Gündelik Dil Felsefesi ve Austin’in Söz Edimleri Kuramı.
Beytulhikme An International Journal of Philosophy, C.4, S.1, s.83., s.84.
Demiralay, İ. (2016) .Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Anlamsal Açıdan Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Dergipark, Yıl 1, S.2, s.35.
Ernst, P., (2002) . Pragmalinguistik. Berlin, Walter de Gruyter.
Fidan, D., (2017) .Söz Edimi Kuramına Genel Bir Bakış ve Eğitim Ortamlarında Kullanımı: Diksiyon Dersleri İçin Bir Etkinlik Denemesi. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, S. 12/25, s.392 Gökmen, S., Dilber, N.,Ç. (2011) .Türkçe Derslerinde Söz Edimlerin Öğretimi Üzerine
Bir Değerlendirme. Dil Dergisi, S.154, s.46
Götz, D., vd., (2003) .Großwörterbuch Deutsch als Fremdsprache. Berlin, Langenscheid KG.
Gross, H., (1998) .Einführung in die Germanistische Linguistik. München, Iudicium Verlag.
Hindelang, G., (2010) . Einführung in die Sprechakttheorie. Berlin, Walter de Gruyter.
Hoffmann, L., (1996) .Sprachwissenschaft. Berlin, Walter de Gruyter.
İmer, K., vd., (2011) .Dibilim Sözlüğü. İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
Karataş, M., (2010) .Türkçede İletişim Sorunları ve Nedenleri. Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları-Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 2008/1, s.84.
Lindler, K., (2014) .Einführung in die Germanistische Linguistik. München, C.H. Beck Verlag.
Linke, A., vd., (2004) . Studienbuch Linguistik. Tübingen, Max Niemeyer.
Lüdeling, A., (2013). Grundkurs Sprachwissenschaft. Stuttgart, Klett Verlag.
Maden, S., (2013) .Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi. S. 2/1, s.50.
Meibauer, J., vd., (2007) .Einführung in die germanistische Linguistik. Stuttgart, Verlag J.B. Metzler.
Özdemir, A., (2016) .Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen Öğrencilerin Söz Edimlerini Anlama Düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türkiyat Araştırmaları Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, s.57
Parsa, A.F., Olgundeniz, S.S., (2014) .İletişimde Göstergebilim ve Anlamlandırma Sürecini Örneklerle Değerlendirme. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi, s.9.
Pelz, H., (2013). Linguistik. Hamburg, Hoffmann und Campe Verlag.
Pittner, K., (2016) .Einführung in die germanistische Linguistik.
Darmstadt,Wissenschaftliche Buchgesellschaft.
Polat, Y., (2010) .Yabancı Dil Öğretiminde Söz Edimleri. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dilbilim Anabilim Dalı Doktora Tezi, s.434 ve 455
Reischer, J., (2002) .die Sprache: die Phänomen und seine Erforschung. Berlin, Walter de Gruyter.
Sarıçoban, A., Hişmanoğlu, M., (2004) .Türkçedeki Buyrum Tümcelerinin Edimbilimi Üzerine. Ankara Üniversitesi Türkçe ve Yabancı Dil Araştırma ve Uygulama Merkezi TÖMER Dil Dergisi, 2004, S.123, C. 0, s.32.
Stubenrecht, W., S., vd., (2003) .Duden-Deutsches Universalwörterbuch. Berlin, Bibliographisches Institut & FA
Turan, Ü.D., (2013) .Genel Dilbilim II. Anadolu Üniversitesi Yayını, No:2429, 5.ve 6.
Üniteler
Ulrich, W., (2002) .Wörterbuch-Linguistische Grundbegriffe, Berlin-Stuttgart. Gebrüder Borntraeger.
Uzun, L., (2013) .Genel Dilbilim II. Anadolu Üniversitesi Yayını, No:2429, 7. ve 8.
Üniteler
Uzun, E., vd., (2014) .Yeni Hitit Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı 1-A1/A2. Ankara Üniversitesi TÖMER
Uzun, E., vd., (2014) .Yeni Hitit Yabancılar için Türkçe Çalışma Kitabı 1-A1/A2. Ankara Üniversitesi TÖMER
Uzun, E., vd., (2013) .Yeni Hitit Yabancılar için Türkçe Öğretmen Kitabı 1-A1/A2.
Ankara Üniversitesi TÖMER
Uzun, E., vd., (2013) .Yeni Hitit Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı 2-B1. Ankara Üniversitesi TÖMER
Uzun, E., vd., (2013) .Yeni Hitit Yabancılar için Türkçe Çalışma Kitabı 2-B1. Ankara Üniversitesi TÖMER
Uzun, E., vd., (2013) .Yeni Hitit Yabancılar için Türkçe Öğretmen Kitabı 2-B. Ankara Üniversitesi TÖMER
Uzun, E., vd., (2012) .Yeni Hitit Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı 3-B2/C1. Ankara Üniversitesi TÖMER
Uzun, E., vd., (2012) .Yeni Hitit Yabancılar için Türkçe Çalışma Kitabı 3-B2/C1. Ankara Üniversitesi TÖMER
Vardar, B., (2002) .Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü. İstanbul, Multilingual Yayınevi
Vater, H., (2002) .Einführung in die Sprachwissenschaft. Stuttgart, Wilhelm Fink Verlag.
Veysel, K., (2007) .Dilin İşlevleri: Metin Eylem Kuramı Yaklaşımı, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.1, S.2, s.126.
Wahrig, G., vd., (2007) .Wörterbuch der deutschen Sprache. München, Deutscher Taschenbuch Verlag.
Yetkiner, N. K., (2009) .Çeviribilim Edimbilim İlişkisi Üzerine. İzmir, İzmir Ekonomi Üniversitesi Yayınları, Yayın No:52
Yıldırım, A., Şimşek, H. (2016) .Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri.(10.baskı), Ankara, Seçkin Yayınevi.
ÖZET
Bu çalışma “Ankara Üniversitesi TÖMER Yeni HİTİT Yabancılar İçin Türkçe I, II, III”
Ders ve Çalışma Kitaplarına ait dinleme etkinliklerinde kullanılan diyalogların Söz Eylem Kuramı ışığında incelenerek söz eylem haritalarını çıkarmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla HİTİT kitaplarına ait dinleme etkinliklerinde kullanılan ve bu çalışmanın veri tabanını oluşturan 53 dinleme diyaloğu içerik analizi yöntemi kullanılarak Söz Eylem Kuramı kapsamında incelenmiştir.
Tezin başlangıcında, çalışma genel olarak tanıtılmış ve ikinci bölümde, Söz Eylem Kuramı ve söz eylemler teorik ve pratik bir yaklaşımla açıklanmıştır. Bir sonraki bölümde ise veritabanı ve yöntem hakkında bilgiler verilmiştir.
İncelenen diyaloglarda toplam 164 edimsöz edimi tespit edilmiş ve bunlardan 38’inin belirtici, 74’ünün yönlendirici, 35’inin yansıtıcı, 16’sının yükümleyici ve 1’inin ise bildirici sınıfına ait olduğu saptanmıştır. Bu bulguların tümüne 4.bölümde yer verilmiştir.
Tezin son bölümünde, Türkçe'yi yabancı dil olarak öğreten ve öğrenenler için söz eylemlerin büyük önem taşıdığı vurgulanmıştır.
Anahtar sözcükler: Söz Eylem, Edimsöz, Dolaysız Söz Eylem, Dolaylı Söz Eylem
ABSTRACT
This work has been written for exploring and finding out speech acts and their maps related to the speech act theory in dialogues used in listening activities of the textbooks and workbooks of Ankara University TÖMER “New Hitit Turkish for Foreigners I, II, III”. In order to achieve the goal of the work, 53 hearing dialogues belonging to the HİTİT-books, which are the database of this work, were explored relation to of speech act theory.
In the beginning of the thesis, the work is introduced in general. In the second chapter, with a theoretical and practical approach, a literature review regarding speech act theory and speech acts has been presented. The next chapter provides information on the database and method of the study.
In the researched dialogues, 164 Illocutionary act have been detected. It also turned out that to be 38 of them are Representatives, 74 Directives, 35 Expressives, 16 Commiseves and 1 Declarations. All of these results are included in Chapter 4.
In the last part of the work it was emphasized that speech acts are of great importance for those who teach and learn Turkish as a foreign language.
Keywords: Speech Act, Illocution, Direct Speech Act,Indirect Speech Act
EK-1. SÖZ EYLEM KURAMI ALANINDA SIKLIKLA KULLANILAN ALMANCA TERİMLERİN TÜRKÇE KARŞILIKLARI
der Akt: eylem (Bir eylemin hem eylem hem de doğurduğu sonuç boyutu / Bknz., Handlung)
die Assertion: iddia, sav
die Ausdrucksweise: ifade biçimi die Äußerung: sözce
die Deklarativa / die Deklarationen: bildiriciler direkt: dolaysız
direkte Illokution: dolaysız edimsöz direkter Sprechakt: dolaysız söz eylem die Direktiva / die Direktive: yönlendiriciler die Erfolgsbedingung: başarı koşulu
die Erlaubnis: izin, müsaade die Exklamation: ünlem explizit: doğrudan, açık
explizite Performative: doğrudan edimler die Expressiva / die Expressive: yansıtıcılar falsch: 1. yanlış 2. gerçek olmayan, sahte die Grammatik: dilbilgisi
grammatikalisch: dilbilgisiyle ilgili
die Handlung: eylem (Bir eylemin salt eylem boyutu / Bknz. Akt)
die idiomatische Ausdrucksweise: deyimleşmiş ifade biçimi die Höflichkeit: kibarlık
die Illokution: edimsöz
illokutionärer / illokutiver Akt: edimsöz edimi der Imperativ: emir kipi
die Implikatur: sezdirim implizit /suggeriert: örtük
implizite Performative: örtük edimler der Indikativ /der Deklarativ: Bildirme kipi indirekt: dolaylı
indirekter Sprechakt: dolaylı söz eylem die Interjektion: ünlem
der Interrogativ: soru kipi
die Kommissiva /die Kommissive: yükümleyiciler konstitutiv: saptayıcı
die Kompetenz: edinç
konventionell: geleneksel, ilgili grup üyelerince bilinen konversationell: konuşmaya dayalı
das Kooperationsprinzip: İş birliği ilkesi, prensibi die Prozedur: işlem
das Resultat: sonuç
lokutionärer Akt: düzsöz Eylemi
die Maxime: ilke, prensip die Qualität: nitelik die Quantität: nicelik
misslungen / verunglückt: başarısız, hedefe ulaşmamış die Modalität: tarz, kiplik
der Modus: kip die Performanz: edim performativ: edimsel
perlokutionärer / perlokutiver Akt: etkisöz eylemi
phatisch: bağ kuran
die Pragmatik: Edimbilim
praktische Handlung: hareketle vb. gerçekleştirilen eylem, sözsüz eylem die Proposition: önerme
die Regel: kural
die Relevanz: önem, öncelik
die Repräsentativa (die Repräsentative): belirticiler der Satz: tümce
der Satzmodus: tümcenin kipi das Satzradikal: tümcenin önermesi die Sprache: dil
der Sprechakt: söz eylem
die Sprechakttheorie: Söz Eylem Kuramı
die Sprechhandlung: sözlü eylem
die Sprachwissenschaft / die Linguistik: Dilbilim sprachwissenschaftlich: dilbilimsel
wahr: gerçek
EK-2. ÇALIŞMADA İNCELENEN DİYALOGLARIN TAM METİNLERİ
Diyalog: 1 [Yeni HİTİT 1, Ders Kitabı, Ünite 1, Sayfa 8]
TANIŞMA Olga: Merhaba.
Maria: Merhaba.
Olga: Benim adım Olga.
Maria: Benim adım Maria.
Olga: Memnun oldum.
Maria: Ben de memnun oldum. Nasılsınız?
Olga: Teşekkür ederim, iyiyim. Siz nasılsınız?
Maria: Ben de iyiyim. Teşekkür ederim.
Olga: Nerelisiniz?
Maria: Ben Bulgaristanlıyım. Siz nerelisiniz?
Olga: Ben Rusum.
Diyalog: 2 [Yeni HİTİT 1, Ders Kitabı, Ünite 1, Sayfa 12]
FOTOĞRAFLAR
Aylin: Bu çok güzel bir fotoğraf. Burası neresi?
Ayşen: Antalya.
Aylin: Şu kim?
Ayşen: O İrlandalı bir turist.
Aylin: Şurası da Antalya mı?
Ayşen: Orası Antalya değil, İzmir.
Aylin: İzmir güzel bir şehir mi?
Ayşen: Evet, çok güzel bir şehir.
Diyalog: 3 [Yeni HİTİT 1, Ders Kitabı, Ünite 1, Sayfa 16]
VAR MI YOK MU?
A: Hoş geldiniz.
B: Hoş bulduk. Çorba var mı?
A: Evet, domates çorbası var.
B: Hımm … Tamam, iki çorba lütfen.
Diyalog: 4 [Yeni HİTİT 1, Ders Kitabı, Ünite 1, Sayfa 16]
VAR MI YOK MU?
A: Bu ayakkabı nasıl?
B: Güzel ama 36 numara küçük. 37 numara var mı?
A: Hayır yok.
B: Tamam, iyi günler.
Diyalog: 5 [Yeni HİTİT 1, Ders Kitabı, Ünite 1, Sayfa 17]
A: Pardon burası Ant Sokağı mı?
B: Evet, Ant Sokağı.
A: İş Bankası bu sokakta mı?
B: Evet, bu sokakta. 100 metre ileride.
A: Tamam teşekkürler.
B: Rica ederim.
Diyalog: 6 [Yeni HİTİT 1, Ders Kitabı, Ünite 1, Sayfa 17]
A: Alo, iyi günler. Ben Deniz Yaman.
B: İyi Günler Deniz Hanım.
A: Alp Bey orada mı?
B: Hayır, burada değil. Şu anda yemekte. Bir notunuz var mı?
A: Hayır, yok.
Diyalog: 7 [Yeni HİTİT 1, Ders Kitabı, Ünite 1, Sayfa 17]
A: İyi günler, öğrenci işleri nerede?
B: Birinci katta.
A: Peki bu binada kafeterya var mı?
B: Evet, var. Kafeterya 6.katta.
A: Sağ olun.
B: Rica ederim.
Diyalog: 8 [Yeni HİTİT 1, Ders Kitabı, Ünite 1, Sayfa 19]
ÇANTADA NE VAR?
Güliz: Sibel, bu ne kadar büyük bir çanta. İçinde neler var?
Sibel: Her şey var. Cep telefonu, ayna, mendil, anahtar, cüzdan, gözlük, kalem, çok şey var.
Güliz: Kitap da var mı?
Sibel: Hayır, Güliz, kitap yok ama küçük bir defter var.
Diyalog: 9 [Yeni HİTİT 1, Çalışma Kitabı, Ünite 1, Sayfa 11]
A: Alo, Jim! Neredesin?
B: Şu anda yoldayım. Trafik çok kalabalık. Siz neredesiniz?
A: Biz evdeyiz.
B: Tamam. Ben de on dakika sonra oradayım.
Diyalog: 10 [Yeni HİTİT 1, Çalışma Kitabı, Ünite 1, Sayfa 11]
A: İyi günler. Sinem Hanım burada mı?
B: Hayır, değil. Şu anda kafeteryada.
A: Kafeterya nerede?
B: Sekizinci katta.
A: Teşekkürler.
Diyalog: 11 [YENİ HİTİT 1, Çalışma Kitabı, Ünite 1, Sayfa 13]
Lisa: Günaydın!
Kantinci: Günaydın!
Lisa: Sandviçler Taze mi?
Kantinci: Evet, taze.
Lisa: Tamam, bir sandviç lütfen. Ayran var mı?
Kantinci: Maalesef yok.
Lisa: O zaman bir çay.
Kantinci: Tabii.
Lisa: Teşekkürler. Hepsi kaç lira?
Kantinci: 2 lira.
Lisa: Buyurun, sağ olun.
Diyalog: 12 [YENİ HİTİT 1, Ders Kitabı, Ünite 2, Sayfa 28]
TAKSİDE
Yolcu: İyi günler. Havaalanına lütfen.
Taksici: Tabii efendim.
Yolcu: Affedersiniz saat kaç acaba?
Taksici: İki.
Yolcu: Uçak iki saat sonra kalkıyor. Acaba havaalanı uzak mı?
Taksici: Hayır, on dakika sonra oradayız. Yolculuk nereye?
Yolcu: İzmir’e.
Taksici: Yolculuk kaç saat sürüyor?
Yolcu: Bir buçuk saat sürüyor. Saat beş buçukta İzmir’deyim.
Diyalog: 13 [YENİ HİTİT 1, Ders Kitabı, Ünite 2, Sayfa 30]
ROCK FESTİVALİ
Anıl: Arkadaşlar yarın festivale geliyor musunuz?
Berk: Yarın festival mi var?
Cem: Bilmiyor musun? Her yerde afişler, reklamlar var.
Anıl: Evet! Okula çok iyi rock grupları geliyor.
Berk: Çok güzel! Festival saat kaçta başlıyor?
Anıl: Saat on ikide. Ama ikiye kadar konser yok. Tavla turnuvası var. Tavla turnuvası iki saat sürüyor. Sonra festival başlıyor. İlk grup Mavi Bulut. İkiyi çeyrek geçe
sahneye çıkıyor.
Cem: Ben o grubu sevmiyorum. Sonraki konser saat kaçta?
Anıl: Hımm … Mavi Bulut’un konseri saat dört buçukta bitiyor. Sonra Grubal Enfeksiyon konseri başlıyor. Konser saat beşten yediye kadar. Akşam yedi buçukta da BayRock grubunun konseri var.
Cem: BayRock grubu da geliyor mu? Süper!
Anıl: Evet, gruplar çok iyi. Eee? Yarın festivale geliyor musunuz?
Berk: Tabii!
Diyalog: 14 [YENİ HİTİT 1, Ders Kitabı, Ünite 3, Sayfa 41]
TURİZM BÜROSUNDA
A: İyi günler.
B: Buyurun beyefendi.
A: Bayram tatilinde bir yurt içi turuna katılmak istiyorum.
B: Çok güzel. Acentemizde çok farklı tur programlarımız var. Siz nereye gitmek istiyorsunuz? Karadeniz’e mi, Akdeniz’e mi, Doğu Anadolu’ya mı?
A: Emin değilim. Sizden bilgi almak istiyorum.
B: Son zamanlarda Karadeniz turlarımız çok popüler. Buyurun, bunlar broşürlerimiz.
A: Aaa evet, Karadeniz gerçekten çok iyi bir fikir. Peki Karadeniz’in bütün şehirlerine tur var mı?
B: Evet, var. Doğu Karedeniz turları ve Batı Karedeniz turları ile her şehre gitmek mümkün. Ayrıca Ankara’ya yakın şehirlere günübirlik turlar da düzenliyoruz.
A: Hımm. Ama ben bir haftalık bir gezi istiyorum.
B: O zaman Doğu Karadeniz turu sizin için ideal. Bu gezide misafirlerimiz Rize, Artvin ve Trabzon’a gidiyorlar. Sumela Manastırı gibi tarihi yerleri ve köyleri geziyorlar. Her şehrin yöresel yemeklerini tadıyorlar. Ayrıca yemyeşil yaylalarda doğa yürüyüşleri yapıyorlar.
A: Evet! Broşürlerde de çeşitli tur fotoğrafları var. Karadeniz’in doğası gerçekten muhteşem. Yemyeşil dağlar, yayla evleri ve deniz… Tamam, bence bu tur harika.
Diyalog: 15 [YENİ HİTİT 1, Çalışma Kitabı, Ünite 3, Sayfa 23]
KURSA KAYIT Dave: İyi günler.
Görevli: İyi günler. Buyurun.
Dave: Türkçe kursuna kayıt yaptırmak istiyorum.
Görevli: Tabii. Adınız nedir?
Dave: Adım Dave.
Görevli: Soyadınız?
Dave: Klein.
Görevli: Pardon?
Dave: Klein. K-l-e-i-n.
Görevli: Teşekkürler. Doğum yeriniz?
Dave: Doğum yerim İngiltere.
Görevli: Doğum tarihiniz?
Dave: 25.05.1975
Görevli: Adresiniz lütfen?
Dave: Hoşdere Caddesi, Hava Sokak, 65/1, Çankaya-Ankara Görevli: Cep telefonunuz var mı?
Dave: Tabii var. 0 537 852 96 74
Görevli: Tamam, buyurun TÖMER kimliğiniz.
Dave: Ders bugün başlıyor mu?
Görevli: Hayır, dersler pazartesi günü başlıyor.
Dave: Hangi sınıfta?
Görevli: 4.kat, 17 numaralı sınıf.
Dave: Teşekkür ederim. İyi günler.
Görevli: Rica ederim. Size de iyi günler.
Diyalog: 16 [YENİ HİTİT 1, Ders Kitabı, Ünite 4, Sayfa 46]
İŞ GÖRÜŞMESİ Ayça: Merhaba.
Yetkili: Merhaba. Buyurun. Ayça Hanım dosyanıza baktım. Üç dil biliyorsunuz.
Özgeçmişiniz oldukça iyi.
Ayça: Teşekkür ederim.
Yetkili: Ancak bizim işimizde, yani turizmde, insan ilişkileri diploma notundan daha önemli. Bu nedenle sizinle yüz yüze görüşmek istedim.
Ayça: Hı, hı, tabii. Ben 1978 yılında Ankara’da doğdum. Liseye kadar da orada yaşadım.
Ortaokuldan sonra Galatasaray Lisesi’nin sınavlarını kazandım ve İstanbul’a geldim.
Lisede derslerim çok iyiydi. Üniversiteden önce bir burs kazandım ve Paris’e gittim.
Yetkili: Paris’te çalıştınız mı, üniversitede mi okudunuz?
Ayça: Aslında ikisini de yaptım. Sorbon Üniversitesi’nde bir yıl derslere katıldım ve aynı zamanda bir turizm acentesinde staj yaptım. Tabii bu süre içinde Fransızcam çok gelişti.
Yetkili: Ve sonra Türkiye’de, 1996’da Boğaziçi Üniversitesi’nde Turizm Bölümüne girdiniz.
Ayça: Evet, turizm ve işletme.
Yetkili: Paris’teki stajdan sonra bir acentede ya da otelde çalıştınız mı?
Ayça: Hayır, çalışmadım.
Yetkili: Biliyorsunuz, biz otelimiz için deneyimli bir personel müdürü arıyoruz.
Ayça: Evet, çok tecrübem yok ama bu konuda kendime güveniyorum. Çünkü iyi bir eğitim aldım.
Yetkili: Peki Ayça Hanım, bu kadar. Teşekkür ederim. Umarım tekrar görüşürüz.
Ayça: Ben teşekkür ederim, iyi günler.
Diyalog: 17 [YENİ HİTİT 1, Çalışma Kitabı, Ünite 4, Sayfa 30]
Hande: Alo?
Tülay: Selam Hande, ne haber? Dün seni aradım ama evde yoktun.
Hande: Hayır! Evdeydim.
Tülay: O zaman telefonu duymadın.
Hande : Anladım, saat ikide temizlik yapıyordum. Elektrik süpürgesi açıktı. Belki bunun için telefonu duymadım.
Diyalog: 18 [YENİ HİTİT 1, Çalışma Kitabı, Ünite 4, Sayfa 30]
Ezgi: İdil, dün senin kuzenin Hale’ye rastladım.
İdil: Aaa öyle mi? Nerede? Konuştunuz mu?
Ezgi: Evet, ben bir mağazada alışveriş yapıyordum. O da vitrine bakıyordu. Sonra ben mağazan çıktım ve biraz konuştuk.
Diyalog: 19 [YENİ HİTİT 1 Çalışma Kitabı, Ünite 4, Sayfa 30]
Ahmet : Üff!!! Kaza nasıl oldu, anlamıyorum memur Bey! Ben yolun sağından gidiyordum ama o araba ters yönden geliyordu.
Polis: Peki! Siz hızlı mı kullanıyordunuz?
Ahmet : Hayır, 50 ile gidiyordum. Bir anda o arabayı karşımda gördüm ve çarpıştık. Ben hemen arabamdan indim ama o sırada diğer araba kaçıyordu.
Polis: Anlıyorum. Tamam, sakin olun.
Diyalog: 20 [YENİ HİTİT 1, Çalışma Kitabı, Ünite 4, Sayfa 30]
Ayşen: Alo!
Pelin: Merhaba Ayşenciğim.
Ayşen: Aaa Pelin, selam. Biz de Esra ile senden bahsediyorduk.
Pelin: Öyle mi? Demek dedikodumu yapıyordunuz. Şaka şaka! Ayşenciğim benim çok başım ağrıyor. Derse gelemiyorum. Akşama ödevleri senden almak istiyorum.
Ayşen: Elbette, geçmiş olsun canım, görüşürüz.
Diyalog: 21 [YENİ HİTİT 1, Ders Kitabı, Ünite 5, Sayfa 56]
NE ALAYIM?
Mert: Alo Volkan, ben şimdi marketteyim, akşam için ne alayım?
Volkan: Ben kola aldım ama siz ne içmek istiyorsunuz bilmiyorum. Bence sen birkaç tane bira al.
Ceren: Bira almasın, ben aldım.
Volkan: Ceren bira almasın, diyor.
Mert: Peki o zaman yiyecek bir şeyler alayım mı? Cips, Kuruyemiş …?
Volkan: Cips aldım ama kuruyemiş de iyi fikir. Sen biraz kuruyemiş al.
Ceren: Volkan Mert’e söyle, meyve de alsın Volkan: Ceren meyve de alsın, diyor.
Mert: Tamam ama benim karnım aç. Bir paket de makarna alayım. Ceren bize güzel bir makarna yapsın.
Volkan: Evet, evet çok iyi olur. Ben de acıktım şimdi. O zaman yavaş yavaş sofrayı hazırlayayım. Haydi sen de çabuk ol!
Mert: Tamam, on beş dakika sonra oradayım.
Volkan: Peki görüşürüz.
Mert: Görüşürüz.
Diyalog: 22 [YENİ HİTİT 1, Çalışma Kitabı, Ünite 5, Sayfa 32]
MANAVDA
Müşteri: Kolay gelsin.
Manav: Sağ olun. Hoş geldiniz.
Müşteri: Ben bir kilo erik alayım.
Manav: Yeşil erik mi?
Müşteri: Evet, yeşil olsun.
Manav: Buyurun… Üzümler de yeni geldi. İzmir üzümü. Ondan da vereyim mi?
Müşteri: Yok, üzüm almayayım … Şeftali de güzel görünüyor. İki kilo da şeftali, ama ezik olmasın.
Manav: Merak etmeyin.
Müşteri: Borcum ne kadar?
Manav: 6 lira.
Müşteri: Buyurun… Hayırlı işler.
Manav: Sağ olun, iyi günler.
Diyalog: 23 [YENİ HİTİT 1, Ders Kitabı, Ünite 6, Sayfa 69]
FOTOĞRAFÇIDA Ayşe: Günaydın.
Fotoğrafçı: Günaydın Ayşe Hanım, buyurun.
Ayşe: Pasaport için vesikalık fotoğraf çektirmek istiyorum.
Fotoğrafçı: Tabii. Kaç adet olsun?
Ayşe: 12 adet.
Fotoğrafçı: Resminize ne renk fon yapalım?
Ayşe: Kıyafetim siyah. Mavi olsun.
Fotoğrafçı: Bence kırmızı yapalım.
Ayşe: Tamam öyle olsun.
Fotoğrafçı: Siz içeri girin, makyajınızı yapın, saçınızı tarayın, hazırlanın. Ben birazdan geliyorum.
(İki dakika sonra)
Ayşe: Off! Poz vermek çok zor, fotoğraf çektirmek bana çok zor geliyor.
Fotoğrafçı: Önce kolyenizi düzeltin. Sandalyeyi biraz sağa çekeyim, şimdi oturun, başınızı düz tutun. Sağa ya da sola çevirmeyin. Sırtınızı dik tutun. Şimdi biraz gülümseyin. Çekiyorum... Geçmiş olsun.
Ayşe: Teşekkür ederim, ne zaman alabilirim?
Fotoğrafçı: Yarım saat sonra hazır.