AraĢtırmanın bu bölümünde araĢtırmanın amaç bölümünde yer alan soruların
çözümlenmesi için, bulgulardan yola çıkılarak varılan sonuçlar ve bu sonuçlara dayalı olarak araĢtırma konusu ile ilgili önerilere yer verilmiĢtir.
5.1. Sonuçlar
Karabük ili ortaöğretim okullarında görev yapan coğrafya öğretmenlerinin sınıflarında gösterdikleri otokratik, demokratik ve ilgisiz yönetim anlayıĢlarına ait görüĢlerinin saptanmasının hedeflendiği bu araĢtırmada, aĢağıdaki sonuçlara ulaĢılmıĢtır.
Coğrafya öğretmenleri otokratik sınıf yönetimi anlayıĢını gösteren davranıĢ özellikleri bakımından genellikle öğrencilerle aralarında belirgin bir mesafe bırakma, eğitim etkinliklerinin temelinde bilgi yer alma, öğrencilerin baĢarılı olması için notla teĢvik etme, sınıftaki bilgi kaynağının sadece öğretmen olması ve sınıfta yapılan her Ģeyin yasal bir dayanağı olması gibi davranıĢları gösterdiklerini ifade etmiĢtir. Erdoğan‟a (2002) göre otoriter sınıf yöneticileri sınıfta bulunan kiĢilerin istek ve ihtiyaçlarını karĢılayacak ve onları mutlu edebilecek hiçbir davranıĢta bulunmazlar. Bu tip sınıf yöneticisi tipleri öğrenciler üzerinde düĢmanlık havası, güçsüzlük duygusu, baĢkalarına bağımlı olma ve sorunlardan kaçma gibi etkilere yol açabilir. Yani öğrencilerin bir robot gibi hareket etmesine, davranıĢlarının sürekli kontrol altında tutulmasına ve özgüvenlerinin geliĢememesine neden olabilir. Yalçınkaya ve Küçükkaragöz‟e (2006) göre; otokratik öğretmenler, kendisini sınıfın tek hâkimi olarak görürler. AĢırı otoriter tutuma sahip bir öğretmenin masum bir öğrencinin hatalarına
bile sert tepki göstermesi, sorunların anlaĢılmasını güçleĢtirir. AĢırı serbest tutum benimseyen öğretmenin istenmeyen davranıĢlara karĢı duyarsız olması sorunların ortaya çıkmasını ve çözümünü zorlaĢtırır. Bu nedenle sorunlu olan davranıĢın nedeni araĢtırılmalıdır.
Coğrafya öğretmenleri; otokratik sınıf yönetimi anlayıĢı bakımından derslerimde öğrenciler çekingen ya da saldırgan davranırlar, öğrencilerimin istenmeyen davranıĢlarını cezalandırırım, öğrencilerimin beni eleĢtirmelerinden rahatsız olurum, bana saygılı olmaları için otoriter olurum gibi maddelerde otokratik eğilim göstermediklerini ifade etmiĢtir.
Coğrafya öğretmenleri demokratik sınıf yönetimi anlayıĢını gösteren davranıĢ özellikleri bakımından; “sınıfı ilgilendiren rol ve görevleri öğrencilerle birlikte belirlerim,” “istenmedik bir durum karĢısında öğrencileri suçlamadan duygularımı açıklayabilirim,” “sınıfta yumuĢak bir ses tonuyla bağırmadan rahatça konuĢurum,” “eğitimde öğrenci ilgi ve gereksinimlerini esas alırım,” “öğrenciyi iĢe koĢan ve onların katılımını sağlayan yöntemler kullanırım,” “sınıfımda benimle öğrenciler ve öğrencilerle öğrenciler arasında çok yönlü iletiĢim sağlarım,” öğrencilere kesin sınırlamalar yerine seçenekler sunarım” maddelerinde çoğu zaman seçeneğinde görüĢler yoğunluk göstermiĢtir. “Sınıfımda demokratik yaĢam kültürüne özen gösteririm,” “sınavları objektif olarak değerlendiririm,” “sınıftaki kuralların niçin konulduğunun gerekçesini açıklarım” maddelerinde ise her zaman seçeneğinde görüĢler yoğunluk göstermiĢtir. Ortaya çıkan bu sonuçlarla, Pala‟nın (2006: 87); “Öğretmenin konuĢma sırasında sabırlı, demokratik, güler yüzlü, sevecen, güvenilir, objektif, destekleyici ve hoĢgörülü olması olumlu bir etkileĢim için çok önemli olduğu unutulmamalıdır;” Güllaç‟ın (2006: 81) “Nitelikli bir eğitim için öğrencinin bilgi ve davranıĢ geliĢimini objektif bir Ģekilde değerlendirip öğrenci ve öğretmene doğru, etkili geri bildirim vermektir. Bu, öğretim sürecinin kalitesi açısından oldukça önemlidir;” Ekici‟nin (2003) “sınıf içindeki etkinliklerin temel amacı öğrencinin derse katılımını sağlamaktır, öğrencilere hangi etkinliğin ne amaçla yapılacağı açıklanmalıdır” sözleri paralellik göstermektedir. Bu yönüyle coğrafya öğretmenlerinin sınıfta yapmıĢ olduğu etkinliklerde öğrenci ilgi ve gereksinimlerini ön plana alarak onların kiĢisel geliĢimi için çaba harcadıkları görülmektedir. “Grup çalıĢmalarına öncelik veririm” maddesinde ise ara sıra seçeneğinde yoğunluk olduğu ortaya çıktığı için coğrafya öğretmenlerinin öğrencilerle grup çalıĢma alıĢkanlığını artırılabilmesi eğitim ve öğretimde alternatif
öğretim yöntemlerini geliĢtirebileceği gibi öğrencilerle öğretmenler arasındaki iliĢkilerinin de geliĢtirilmesi için önemli bir rol üstlenecektir.
Coğrafya öğretmenlerinin ilgisiz sınıf yönetimi anlayıĢını gösteren davranıĢ özellikleri açısından; “eğitim etkinliklerini planlamayı zaman kaybı olarak düĢünürüm,” “okul dıĢındaki özel ders, ticaret gibi etkinlikler daha çok ilgimi çeker,” “öğrencileri değerlendirirken o günkü psikolojime göre davranırım,” “okulun ve dersin amaçları benim dersi iĢlememi etkilemez” gibi maddelerde hiçbir zaman seçeneğinde öğretmen görüĢleri yoğunluk göstermiĢtir. “Sınıf yönetiminde baĢ edemediğim sorunlarla karĢılaĢırım,” “öğrencilerim sınıfta olabildiğince serbesttir” maddelerinde ise çok seyrek seçeneğinde öğretmen görüĢleri yoğunluk göstermiĢtir. “Öğrencilerim toplum tarafından benimsenen davranıĢları gösterir” maddesinde ise çoğu zaman seçeneğinde öğretmen görüĢleri yoğunluk göstermiĢtir.
Coğrafya öğretmenlerinin cinsiyetlerine göre otokratik, demokratik ve ilgisiz sınıf yönetimi anlayışları anlamlı farklılık göstermemektedir. Cinsiyetin değiĢmesi coğrafya öğretmenlerinin sınıf yönetimi anlayıĢlarını etkilememektedir. AraĢtırmada elde edilen sonuç Terzi‟nin (2001) yaptığı araĢtırma sonucunda ortaya çıkan “öğretmenlerin sınıf yönetimi anlayıĢlarına iliĢkin görüĢlerinin cinsiyete göre değiĢmediği” sonucuyla benzerlik göstermektedir.
Coğrafya öğretmenlerinin mesleki deneyim yıllarına göre; demokratik sınıf yönetimi anlayıĢı anlamlı faklılık göstermeyip otokratik ve ilgisiz sınıf yönetimi anlayıĢları anlamlı farklılık göstermektedir. Otokratik sınıf yönetimi anlayıĢına göre mesleki deneyimi 1-5 yıl, 6-10 yıl ve 11-15 yıl olan öğretmenlerin puan ortalamaları anlamlı farklılık göstermiĢtir ve 6-10 yıl mesleki deneyime sahip olan öğretmenlerin otokratik eğilimleri daha fazla olduğu ortaya çıkmıĢtır. Ġlgisiz sınıf yönetimi açısından mesleki deneyimi 1-5 yıl, 6-10 yıl, 11-15 yıl, 16-20 yıl ve 21 ve üzeri yıl olan öğretmenlerin puan ortalamaları birbirinden anlamlı farklılık göstermiĢ ve bunlar içinde mesleki deneyimi 21 ve üzeri yıl olan öğretmenlerin ilgisiz sınıf yönetimi eğilimlerinin daha fazla olduğu ortaya çıkmıĢtır. Öğretmenlik mesleğinin yorucu olması ve temel ilgi alanının insan yetiĢtirmek üzere kurulu olduğu düĢünüldüğü zaman öğretmenlerin yıllar geçtikçe mesleki doyumlarının azalması ve yorulmasıyla birlikte böyle bir sonucun ortaya çıkabileceği düĢünülebilir. Karakuyu‟ya (2008) göre; mesleğe yıllarını vermiĢ coğrafya öğretmenlerinin kendisini yenilemek ve canlı kılabilmek için ne yapmaları
gerektiği konusunda bazı soruları vardır. Özellikle Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 2005‟te uygulamaya konulan yeni coğrafya öğretim programı öğretmenlerin kendini yenilemeleri yanında bilgi ve becerilerini de geliĢtirmelerini zorunlu kılmaktadır. Bu bağlamda yeni programla birlikte öğretmenlere sınırların, konuların belirlenmesi; eğitim-öğretim programlarının hazırlanması gibi birçok görev ve sorumluluk düĢtüğü için öğretmenlerin kendisini yenilemesi de kolaylaĢacaktır.
Coğrafya öğretmenlerinin yaĢlarına göre demokratik ve ilgisiz sınıf yönetimi anlayıĢı anlamlı farklılık göstermeyip otokratik sınıf yönetimi anlayıĢları anlamlı farklılık göstermektedir. Otokratik sınıf yönetimi anlayıĢı bakımından yaĢ gruplarına göre 21-30, 31-40; 31-40 ile 41-50 yaĢ grupları arasında anlamlı farklılıklar bulunduğu ve otokratik sınıf yönetimi anlayıĢı bakımından 31-40 yaĢ grubunun otokratik eğilimlerinin daha fazla olduğu belirlenmiĢtir.
Coğrafya öğretmenlerinin en son mezun olduğu okul türüne göre; otokratik, demokratik ve ilgisiz sınıf yönetimi anlayıĢları anlamlı farklılık göstermemektedir. Eğitim fakültesi mezunu coğrafya öğretmenleriyle fen-edebiyat fakültesi mezunu coğrafya öğretmenlerinin otokratik, demokratik ve ilgisiz sınıf yönetimi anlayıĢları benzerlik göstermektedir. Coğrafya öğretmenlerinin en son mezun olduğu okul türüne göre demokratik, otokratik ve ilgisiz sınıf yönetimi anlayıĢlarında ortaya çıkan sonuç ile Kars‟ın (2007) ve Taflan‟ın (2007) araĢtırmalarında ortaya çıkan “mezun olunan okul türü öğretmenlerin sınıf yönetimi anlayıĢlarını etkilememektedir” sonucu benzerlik göstermektedir.
Coğrafya öğretmenlerinin görev yaptığı okullardaki genel sınıf mevcuduna göre, otokratik ve ilgisiz sınıf yönetimi anlayıĢları anlamlı farklılık göstermemektedir. Demokratik sınıf yönetimi anlayıĢları genel sınıf mevcuduna göre 20‟den az ve 20-30 genel sınıf mevcuduna göre anlamlı farklılık göstermekte olduğu ve genel sınıf mevcudu 20-30 kiĢi olan sınıflarda coğrafya öğretmenlerinin demokratik eğilimleri daha fazla olduğu ortaya çıkmıĢtır. Sınıftaki öğrenci sayısının az ya da fazla olmaması coğrafya öğretmenlerinin demokratik sınıf yönetimi anlayıĢlarını güçlendirmektedir.
5.2. Öneriler
AraĢtırmada 6-10 yıl arası mesleki deneyime sahip olan coğrafya öğretmenlerinin otokratik sınıf yönetimi anlayıĢlarının daha fazla olduğu belirlendiği için 6-10 yıl mesleki deneyime sahip coğrafya öğretmenlerinde otokratik eğilimlerin niçin daha fazla olduğu hakkında çalıĢma yapılmalıdır. Bu öğretmenlere sınıf yönetimi konusunda hizmet içi eğitim kursları açılmalıdır.
AraĢtırmada mesleki deneyimi 21 ve üzeri yıl olan coğrafya öğretmenlerinin ilgisiz sınıf yönetimi eğilimlerinin daha fazla olduğu belirlendiği için 21 ve üzeri yıl mesleki deneyime sahip olan coğrafya öğretmenlerindeki ilgisiz sınıf yönetiminin kaynağı belirlenmelidir. Coğrafya öğretmenlerinin ilgisiz sınıf yönetimi uygulamalarını geliĢtirebilmek için seminerler verilmelidir. Stres ve yorgunluğun atılabilmesi için etkinlikler düzenlenmelidir.
AraĢtırma Türkiye çapında yapılırsa, coğrafya öğretmenlerinin sınıf yönetimine yönelik görüĢleri daha yaygın olarak belirlenir ve demokratik, ilgisiz, otokratik sınıf yönetimine ait coğrafya öğretmenlerinin görüĢlerinin analizleri yapılır.
KAYNAKÇA
Ada, ġ. (2002).Sınıf içi sorunlara karĢı alınabilecek önlemler., Z. Kaya (Editör) Sınıf yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık, ss. 196-213.
Ağaoğlu, E. (2002). Sınıf yönetimiyle ilgili genel olgular., Z. Kaya (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık, ss.1-18.
Akar, Ġ. (2002). Öğrenci davranıĢlarını etkileyen etmenler., Z. Kaya (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık, ss.19-42.
Akar, H., Tor, D., Erden, T. F., ġahin, T. Ġ. (2010). Öğretmenlerin sınıf yönetimi yaklaĢımları ve deneyimlerinin incelenmesi. İlköğretim Online dergisi, 9(2), 792-806. http://ilkogretim-online.org.tr adresinden 10 Mayıs 2010 tarihinde alınmıĢtır.
Akınoğlu, O. (2002). Sınıfta grup etkileĢimi., Z. Kaya (Editör) Sınıf yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık, ss.111-130.
Aksu, F.(2009). İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin yeterlik algılarının sınıf yönetimi becerilerine ve bazı değişkenlere göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ġstanbul, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Aksüt, M. (2002). Derslerle ilgili süre kullanımı., Z. Kaya (Editör) Sınıf yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık, ss.155-171.
Akyol, H. (2000). Olumlu ve öğrenmeye uygun ortam yaratma., L. Küçükahmet (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, ss.175-194.
Arı, Y. (2008). Coğrafyayı neden çok boyutlu olarak tanımlama ve öğretmeye ihtiyaç vardır? R. Özey ve A. Demirci (Editörler). Coğrafya öğretiminde yöntem ve yaklaşımlar. Ġstanbul: Aktif Yayınevi, ss.1-22.
Atalay, Ġ. (2005). Genel fiziki coğrafya. 6. Baskı. Ġzmir: Meta Basım Dağıtım.
Ataman, A. (2000). Sınıf içinde karĢılaĢılan davranıĢ problemleri ve bunlara karĢı geliĢtirilen önlemler., L. Küçükahmet (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, ss.213-230.
Aytekin, H. (2000). Sınıf yönetimi ve disiplinle ilgili kurallar geliĢtirme ve uygulama. L. Küçükahmet (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, ss.71- 80.
Bacanlı, H. (2003). Ana baba ile iliĢkiler., E. Karip (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık, ss.208-216.
BaĢar, H. (1999). Sınıf Yönetimi. Ġstanbul: M.E. B. Yayınları.
By Everston, Carolyn M. and Emmer, Edmund T.(1982) An overview (abstract). Effective management at the beginning of the school year in junior high classes. Journal of Educational Psychology. Vol 74(4), Aug 1982, 485-498. Web: http://psynet.aPorg/journals/edu/74/4/485 adresinden 11 Mayıs 2010 tarihinde alınmıĢtır.
CoĢkun, M. (2000). Coğrafya dersinde öğretim süreçlerinin öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Coetzee, S., Niekerk, V. E. and Wydeman, J. (2008). An educatior’s guide to effective classroom management, South Africa: Van Schaik Publishers.
Cummings, C. (2000). Winning strategies for classroom management, USA: Association for Supervision and Curriculum Development.
Demirbolat, A. (2000). Sınıf ortamı ve grup etkileĢimi. L. Küçükahmet (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, ss.27-48.
Denkdemir, E . (2007). Sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi hakkında görüşleri ve bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ġstanbul.
Doğanay, H. (1988). Coğrafya’da metodoloji, genel metotlar ve özel öğretim yöntemleri. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Basımevi.
Drucker, P.F. (2006). Klasik Drucker (Çev. Zülfü Dicleli). Ġstanbul: BahçeĢehir Üniversitesi Yayınları.
Duman, T. (2000). Yeni bir döneme baĢlangıç., L. Küçükahmet (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, ss.155-174.
Ekici, G. (2002). Öğretim yönetimi., E. Karip (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık, ss.62-95.
Elmas, B. (2006). Ortaöğretim coğrafya öğretiminin temel sorunları, Kartal İlçesi örneği. Yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ġstanbul.
Erol, Z. (2006). Sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi uygulamalarına ilişkin görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
Ertürk, S. (1993). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Meteksan Matbaacılık. Eymen,U. (2007). Spss 15 ile veri analizi. Ġstatistik Merkezi.
Güçlü, N. (2000). ĠletiĢim. L. Küçükahmet (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, ss.133-154.
Güler, E. (2005). Liselerde öğretmenlerin sınıf yönetimi. Yüksek Lisans Tezi. Ġstanbul Kültür Üniversitesi, Ġstanbul.
Güllaç, T. E. (2006). Öğretim programlarının hazırlanması., M. Yılman (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayın-Dağıtım, ss.63-82.
Günel, K. (1997). Coğrafyanın siyasal gücü, 2. baskı. Ġstanbul: Çantay Kitabevi. Güngördü, E. (2002). Eğitim fakülteleri için coğrafyada öğretim yöntemleri ilkeler ve
uygulamalar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Güvendi, M. ve Mısırlı, M. (2006). Grup lideri olarak öğretmen., M. Yılman (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayın-Dağıtım, ss.11-35.
HoĢgörür, V. (2002). ĠletiĢim. Z. Kaya (Editör) Sınıf yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık, ss.65-89.
Ġlgar, L. (2007). İlköğretim öğretmenlerinin sınıf yönetimi anlayışı üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Ġstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ġstanbul.
Kadak, Z. (2008). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin liderlik stilleri ile sınıf yönetimi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ġstanbul. Karabağ, S. (2007). Kuram ve uygulamada coğrafya eğitimi. S. Karabağ, S. ġahin
(Editörler). Ankara: Gazi Kitabevi.
Karakuyu, M. (2008).Coğrafya eğitiminde öğretmen olmak ve öğretmen kalabilmek., R. ve A. Demirci (Editörler). Coğrafya öğretiminde yöntem ve yaklaşımlar. Ġstanbul: Aktif Yayınevi.
Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: AraĢtırma Eğitim DanıĢmanlık Ltd.
Karip, E. (Editör). (2003). Sınıf yönetimi, Ankara: PegemA Yayıncılık.
Kars, Y. E. (2007). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin kendi algılarına dayalı sınıf yönetimi yeterlikleri (Konak İlçesi Örneği). Yüksek Lisans Tezi. Ġzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kısaç, Ġ. (2003). Öğretmen-öğrenci iletiĢimi., E. Karip (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık, ss.98-114.
Korkmaz, A. (2000). Sınıf organizasyonu. L. Küçükahmet (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, ss.97-112.
Korkmaz, Ġ. (2002). Ġstenmeyen davranıĢların önlenmesi., (Editör: Zeki Kaya) Sınıf yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık, ss.173-193.
Kuzgun, Y. (2000). Eğitimde kendini gerçekleştirme. A. ġimĢek (Editör). Ankara: Eğitim-Sen Yayınları.
Küçükahmet, L. (Editör). (2000). Sınıf yönetimi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Küçükahmet, L. (2003a). Öğretmenlik mesleğine giriş, 4. Baskı (Ekonomik Baskı), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Küçükahmet, L. (2003b). Öğretimde planlama ve değerlendirme, 14. Baskı (Ekonomik Baskı), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Lemlech, J. K. (1988). Classroom management. Second Edition, USA : Longman Pub. Lewis, R., Romi, S., Qui, Z. and Katz, J.Y. (2005) An overview (abstract). Teachers‟
classroom discipline and student misbehavior in Australia, China and Israel. Teaching and Teacher Education Volume 21, Issue 6, August 2005, Pages 729-741 Web: http://www.sciencedirect.com/science adresinden 11 Mayıs 2010 tarihinde alınmıĢtır.
Mcleod, J., Fisher, and Hoover, G. (2003). The key elements of classroom management; managing time and space, student behaviour and instructural strategies. USA: Association for Supervision and Curriculum Development. MEB (Milli Eğitim Bakanlığı).(2005a) Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri kitabı.
MEB Öğretmen YetiĢtirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü, Ankara.
MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (2005b), Coğrafya Dersi Öğretim Programı (9., 10., 11. ve 12. Sınıflar). Talim Terbiye Kurulu BaĢkanlığı, Ankara.
MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (2009), Özel alan yeterlikleri coğrafya komisyonu 2. dönem raporu. MEB Öğretmen YetiĢtirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü, Ankara.
Opdenakker M. C. and Van Damme J. (2006 An overview (abstract). Teacher characteristics and teaching styles as effectiveness enhancing factors of classroom practice. Teaching and Teacher Education Volume 22, Issue 1, January 2006, Pages 1-21. Web: http://www.sciencedirect.com/ adresinden 11 Mayıs 2010 tarihinde alınmıĢtır.
Öncü, H. (2000). Motivasyon ve güdülenme., L. Küçükahmet (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, ss.113-132.
Özden, Y. (2003). Sınıf içinde öğrenme öğretme ortamının düzenlenmesi ., E. Karip (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık, ss.32-60.
Özel, A. (2008). Coğrafya derslerinde hangi bilgi ve iletiĢim teknolojileri nasıl kullanılmalı? R. Özey ve A. Demirci (Editörler).Coğrafya öğretiminde yöntem ve yaklaşımlar. Ġstanbul: Aktif Yayınevi.
Özey, R ve Demirci, A. (2008). Coğrafya öğretiminde yöntem ve yaklaşım. Erzurum: Aktif Yayınevi.
Öztürk, B. (2003). Sınıfta istenmeyen davranıĢların önlenmesi ve giderilmesi., E. Karip (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık, ss.132-166.
Öztürk, M. (2008). Coğrafya derslerinde planlama., R. Özey ve A. Demirci (Editörler). Coğrafya öğretiminde yöntem ve yaklaşımlar. Ġstanbul: Aktif Yayınevi. ss. 23-56.
Özyürek, M. (2001). Sınıf yönetimi, Ankara: Karatepe Yayınları.
Pala, A. (2006). Sınıfta iletiĢim., M. Yılman (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayın-Dağıtım, ss.83-98.
Pardieu, S. V., Fontaine, R., Bouazzaoui, B. and Faith F. (2009). An overview (abstract). Teachers‟ sanction in the classroom: Effect of age, e perience, gender and academic conte t. Teaching and Teacher EducationVolume 25, Issue 1, January 2009, Pages 1-11 Web: http://www.sciencedirect.com/ adresinden 12 Mayıs 2010 tarihinde alınmıĢtır.
Sardoğan, E. M. (2002). Öğrencilerin güdülenmesi., Z. Kaya (Editör) Sınıf yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık, ss.91-109.
Senemoğlu, N. (1997). GeliĢim Öğrenme ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Smith, J. C. And Laslett R. (2002). Effective Classroom Management; A Teachers Guide, Second Edition. London and Newyork: Taylor and Francis e-Library. ġahin, S. (2007). Kuram ve uygulamada coğrafya eğitimi. S. Karabağ, S. ġahin
(Editörler). Ankara: Gazi Kitabevi.
ġama, E. ve Tarım K. (2007). Öğretmenlerin baĢarısız olarak algıladıkları öğrencilere yönelik tutum ve davranıĢları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1),135-154. Taflan, A.(2007).Öğretmen görüşleri ve öğrenci algısıyla sınıf yönetimi stratejilerinin
değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ġstanbul, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Tartvijk, V. J., Wubbels, T., Weldman, I.,Brok, D. P (2009). An overview (abstract). Perceived teacher-student interpersonal relationships in Dutch multiethnicclasses. Educational Research and Evaluation http://www.informaworld.com/smpp/title~content=t714592776 adresinden 11 Mayıs 2010 tarihinde alınmıĢtır.
Taymaz. H. (2007). Okul yönetimi. 8. Baskı, Ankara: PegemA Yayıncılık.
Tertemiz, N. (2000). Sınıf yönetimi ve disiplin., L. Küçükahmet (Editör). Sınıf Yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, ss.1-26.
Terzi, Ç. (2001).Öğretmenlerin sınıf yönetimi anlayışlarına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, EskiĢehir.
Terzi, R.A. (2002). Sınıf yönetimi açısından etkili öğretmen davranışları. Milli Eğitim Dergisi. Sayı:155-156.
Tonbul, C. (2001). İşbirlikli öğrenmenin ingilizce dersine ilişkin doyum, başarı ile hatırda tutma üzerindeki etkileri ve iş birlikli öğrenme uygulamalarıyla ilgili öğrenci görüşleri. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ġzmir.
Topses, G. (2000). Öğrenci davranıĢlarını etkileyen sosyal ve psikolojik faktörler ve sorunlar., L. Küçükahmet (Editör). Sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, ss.1-26.
Tutkun, F. Ö. (2002). Sınıfta yerleĢim düzeni., Z. Kaya (Editör) Sınıf yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık, ss.131-154.
Ünlü, H. (2008). Beden eğitimi öğretmenlerinin sınıf yönetimi yeterlikleri ve sınıf yönetimi davranışları. Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,
Walters, J. and Frei, S. (2007). Managing classroom behaviour and discipline, USA: Shell Education.
Yalçınkaya, M. Ve Küçükkaragöz, H. (2006). Sınıfta disiplin kuralları belirleme ve uygulaması., M. Yılman (Editör) Sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayın- Dağıtım, ss.101-130.
Yılman, M. (2006). Bir sosyal grup olarak sınıf., M. Yılman (Editör) Sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayın-Dağıtım, ss.1-11.
EKLER
Ek Sayfa
1. COĞRAFYA ÖĞRETMENLERĠ‟NĠN SINIF YÖNETĠMĠ ANKETĠ 100
2. ANKET UYGULAMA ONAYI 104