Okul öncesi öğretmenlerinin görev yaptığı ilçeye göre duygusal ihmal ve istismara yönelik bilgi ve farkındalık düzeylerinin farklılaşma durumu toplam puan ve dört alt test için tablo 7-11 arasında gösterilmiştir.
Duygusal İhmal ve İstismara Yönelik Bilgi ve Farkındalık Ölçme Aracı’nın Reddetme ve Görmezden Gelme (RGG) faktör puanının ilçeye göre Kruskal Wallis testi sonuçları Tablo 7’de gösterilmiştir. 6,48 6,18 5,98 6,09 6,18
Tablo 7
Öğretmenlerin Görev Yaptığı İlçeye Göre Duygusal İhmal ve İstismar Ölçeği Reddetme ve Görmezden Gelme Faktör Puanlarının Kruskal Wallis Testi Sonuçları
İlçe n Sıra Ort. sd Ki-Kare p Gruplar Arası
Manidar Farklar Antakya 73 158.72 9 13.30 .149 - Altınözü 15 157.67 Arsuz 25 123.98 Defne 36 147.89 Dörtyol 29 175.40 Hassa 21 133.21 İskenderun 50 182.73 Kırıkhan 23 191.78 Reyhanlı 24 161.17 Samandağ 27 172.28
Tablo 7’de görüldüğü üzere, öğretmenlerin RGG boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında görev yaptıkları ilçeye göre manidar fark yoktur, Χ2(9)=13.30, p>.05.
Duygusal İhmal ve İstismara Yönelik Bilgi ve Farkındalık Ölçme Aracı’nın Aşağılama ve Çocuğu Şiddete Tanık Etme (AŞTE) faktör puanının ilçeye göre Kruskal Wallis testi sonuçları Tablo 8’de gösterilmiştir.
Tablo 8
Öğretmenlerin Görev Yaptığı İlçeye Göre Duygusal İhmal ve İstismar Ölçeği Aşağılama ve Çocuğu Şiddete Tanık Etme Faktör Puanlarının Kruskal Wallis Testi Sonuçları
İlçe n Sıra Ort. sd Ki-Kare p Gruplar Arası
Manidar Farklar Antakya 73 175.58 9 26.92 .001 - Altınözü 15 109.73 Arsuz 25 158.22 Defne 36 147.31 Dörtyol 29 180.57 Hassa 21 112.21 İskenderun 50 186.46 Kırıkhan 23 167.30 Reyhanlı 24 113.25 Samandağ 27 189.72
Tablo 8 incelendiğinde, öğretmenlerin AŞTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında görev yaptıkları ilçeye göre manidar fark olduğu görülmektedir, Χ2(9)=26.92, p<.05. Ancak yapılan parametrik olmayan çoklu karşılaştırma
sonuçları, gruplar arasında ikili karşılaştırmalara ilişkin tüm farkların manidar olmadığını göstermiştir.
Duygusal İhmal ve İstismara Yönelik Bilgi ve Farkındalık Ölçme Aracı’nın Yalnız Bırakma ve Tehdit Etme (YABTE) faktör puanının ilçeye göre Kruskal Wallis testi sonuçları Tablo 9’da gösterilmiştir.
Tablo 9
Öğretmenlerin Görev Yaptığı İlçeye Göre Duygusal İhmal ve İstismar Ölçeği Yalnız Bırakma ve Tehdit Etme Faktör Puanlarının Kruskal Wallis Testi Sonuçları
İlçe n Sıra Ort. sd Ki-Kare p Gruplar Arası
Manidar Farklar
Antakya 73 173.53 9 23.56 .005 Reyhanlı - Antakya
Reyhanlı –Defne Reyhanlı- Samandağ Reyhanlı-İskenderun Altınözü 15 119.33 Arsuz 25 134.38 Defne 36 179.11 Dörtyol 29 173.97 Hassa 21 145.17 İskenderun 50 175.05 Kırıkhan 23 175.28 Reyhanlı 24 95.62 Samandağ 27 181.04
Tablo 9 incelendiğinde, öğretmenlerin YABTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında görev yaptıkları ilçeye göre manidar fark olduğu görülmektedir, Χ2(9)=23.56, p<.05. Reyhanlı ilçesinde görev yapan öğretmenlerin
Antakya, Defne, İskenderun ve Samandağ ilçelerinde görev yapan öğretmenlere göre farkındalıkları daha düşüktür.
Duygusal İhmal ve İstismara Yönelik Bilgi ve Farkındalık Ölçme Aracı’nın Karşılaştırma ve Ayrım Yapma (KAY) faktör puanının ilçeye göre Kruskal Wallis testi sonuçları Tablo 10’da gösterilmiştir.
Tablo 10
Öğretmenlerin Görev Yaptığı İlçeye Göre Duygusal İhmal ve İstismar Ölçeği Karşılaştırma ve Ayrım Yapma Faktör Puanlarının Kruskal Wallis Testi Sonuçları
İlçe n Sıra Ort. sd Ki-Kare p Gruplar Arası
Manidar Farklar Antakya 73 163.58 9 13.99 .123 - Altınözü 15 146.07 Arsuz 25 165.34 Defne 36 161.04 Dörtyol 29 168.07 Hassa 21 120.21 İskenderun 50 165.76 Kırıkhan 23 147.30 Reyhanlı 24 144.75 Samandağ 27 211.65
Tablo 10 incelendiğinde, öğretmenlerin KAY boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında görev yaptıkları ilçeye göre manidar fark yoktur, Χ2(9)=13.99, p>.05.
Duygusal İhmal ve İstismara Yönelik Bilgi ve Farkındalık Ölçme Aracı’nın toplam puanının ilçeye göre Kruskal Wallis testi sonuçları Tablo 11’de gösterilmiştir.
Tablo 11
Öğretmenlerin Görev Yaptığı İlçeye Göre Yaptığı Duygusal İhmal ve İstismar Ölçeği Toplam Puanlarının Kruskal Wallis Testi Sonuçları
İlçe n Sıra Ort. Sıra
Top.
Ki-Kare p Gruplar Arası Manidar Farklar Antakya 73 170.85 9 21.10 .012 - Altınözü 15 125.33 Arsuz 25 145.04 Defne 36 160.83 Dörtyol 29 174.36 Hassa 21 119.45 İskenderun 50 183.97 Kırıkhan 23 169.87 Reyhanlı 24 112.62 Samandağ 27 192.02
Tablo 11’de görüldüğü üzere, öğretmenlerin görev yaptıkları ilçeye göre DİBFA toplam puanları arasında manidar fark olduğu görülmektedir, Χ2(9)=21.10, p<.05.Ancak yapılan
parametrik olmayan çoklu karşılaştırma sonuçları, gruplar arasında ikili karşılaştırmalara ilişkin tüm farkların manidar olmadığını göstermiştir.
Öğretmenlerin mesleki kıdeme göre duygusal ihmal ve istismara yönelik bilgi ve farkındalık düzeylerinin farklılaşma durumu toplam puan ve dört alt test için sonuçları aşağıda verilmiştir. Duygusal İhmal ve İstismara Yönelik Bilgi ve Farkındalık Ölçme Aracı’nın puanlarının kıdeme göre ANOVA sonuçları Tablo 12’de gösterilmiştir.
Tablo 12
Öğretmenlerin Kıdemlerine Göre Duygusal İhmal ve İstismar Ölçeğinin ANOVA Sonuçları
Tablo 12 incelendiğinde, öğretmenlerin RGG boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında kıdeme göre manidar fark olmadığı görülmektedir, F(2, 320)=2.20, p>.05.
Öğretmenlerin AŞTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında kıdeme göre manidar fark vardır, F(2, 320)=7.14, p<.05. Yapılan Scheffe çoklu karşılaştırma testi sonuçları; 6-10 yıl kıdeme sahip öğretmenlerin 1-5 yıl kıdemi olanlara göre farkındalıklarının daha yüksek olduğunu göstermektedir.
Öğretmenlerin YABTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında kıdeme göre manidar fark vardır, F(2, 320)=6.45, p<.05. Yapılan Scheffe çoklu karşılaştırma testi sonuçlarına göre, 1-5 yıl kıdeme sahip olan öğretmenlerin 6-10 yıl ile 11 yıl ve üstü kıdeme sahip olanlara göre farkındalıkları daha düşüktür.
Faktör Kıdem n X̅ SS sd F p Gruplar Arası
Manidar Farklar RGG 1-5 yıl 96 6.34 1.12 2, 320 2.20 .112 - 6-10 yıl 131 6.57 0.68 11 yıl ve üstü 96 6.50 0.65 A ŞT E
1-5 yıl 96 5.93 1.16 2, 320 7.14 .001 1-5 yıl ile 6-10 yıl 6-10 yıl 131 6.36 0.67 11 yıl ve üstü 96 6.20 0.70 Y A B TE
1-5 yıl 96 5.70 1.06 2, 320 6.45 .002 1-5 yıl ile 6- 10yıl
1-5 yıl ile 11 yıl ve üstü
6-10 yıl 131 6.10 0.78
11 yıl ve üstü 96 6.09 0.85
KAY
1-5 yıl 96 5.86 1.14 2, 320 5.01 .007 1-5yıl ile 6-10 yıl
6-10 yıl 131 6.24 0.61
11 yıl ve üstü 96 6.11 0.72
Topla
m
1-5 yıl 96 5.96 1.05 2, 320 6.52 .002 1-5yıl ile 6-10 yıl
6-10 yıl 131 6.32 0.56
Öğretmenlerin KAY boyutuna ilişkin farkındalıkları arasında kıdeme göre manidar fark vardır, F(2, 320)=5.01, p<.05. Yapılan Scheffe çoklu karşılaştırma testi sonuçlarına göre, 6-10 yıl kıdeme sahip öğretmenlerin 1-5 yıl kıdemi olanlara göre farkındalıkları daha yüksektir.
Tablo 12’de görüldüğü gibi öğretmenlerin DİBFA genel farkındalıkları arasında kıdeme göre manidar fark vardır, F(2, 320)=6.52, p<.05.Scheffe çoklu karşılaştırma testi sonuçlarına göre, 6-10 yıl kıdeme sahip öğretmenlerin 1-5 yıl kıdemi olanlara göre farkındalıkları daha yüksektir.
Okul öncesi öğretmenlerinin yaşa göre duygusal ihmal ve istismara yönelik bilgi ve farkındalık düzeylerinin farklılaşma durumu toplam puan ve dört alt test için sonuçları aşağıda verilmiştir.
Duygusal İhmal ve İstismara Yönelik Bilgi ve Farkındalık Ölçme Aracı’nın puanlarının yaşa göre ANOVA sonuçları Tablo 13’de gösterilmiştir.
Tablo 13
Öğretmenlerin Yaşlarına Göre Duygusal İhmal ve İstismar Ölçeği Puanlarının ANOVA Sonuçları
T
o
p
lam
21-25 yaş 53 6.03 1.02 3, 319 3.52 .015 26-30 yaş ile 31-
35 yaş
26-30 yaş 68 6.02 0.98
31-35 yaş 92 6.36 0.40
36 yaş ve üstü 110 6.21 0.64
Tablo 13 incelendiğinde, öğretmenlerin RGG boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında yaşa göre manidar fark olmadığı görülmektedir, F(3, 319)=1.88, p>.05.
Öğretmenlerin AŞTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında yaşa göre manidar fark olmadığı görülmektedir, F(3, 319)=2.61, p>.05.
Öğretmenlerin YABTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında yaşa göre manidar fark vardır, F(3, 319)=3.42, p<.05. Yapılan Scheffe çoklu karşılaştırma testi sonuçlarına göre, 31-35 yaşlara sahip öğretmenlerin 21-25
Faktör Yaş n X̅ SS sd F p Gruplar Arası
Manidar Farklar RGG 21-25 yaş 53 6.39 1.08 3, 319 1.88 .133 - 26-30 yaş 68 6.33 1.12 31-35 yaş 92 6.63 0.50 36 yaş ve üstü 110 6.49 0.67 A ŞT E 21-25 yaş 53 6.01 1.12 3, 319 2.61 .051 - 26-30 yaş 68 6.06 1.11 31-35 yaş 92 6.37 0.47 36 yaş ve üstü 110 6.18 0.80 Y A B TE
21-25 yaş 53 5.75 1.05 3, 319 3.42 .017 21-25 yaş ile 31- 35 yaş
26-30 yaş 68 5.79 0.99
31-35 yaş 92 6.14 0.76
36 yaş ve üstü 110 6.07 0.85
KAY
21-25 yaş 53 5.97 1.16 3, 319 3.27 .021 26-30 yaş ile 31- 35 yaş
26-30 yaş 68 5.89 1.06
31-35 yaş 92 6.30 0.55
KAY boyutuna ilişkin öğretmenlerin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında yaşa göre manidar fark vardır, F(3, 319)=3.27, p<.05. Yapılan Scheffe çoklu karşılaştırma testi sonuçlarına göre, 31-35 yaşlara sahip öğretmenlerin 26-30 yaşlardaki öğretmenlere göre farkındalıkları daha yüksektir.
Tablo 13’de görüldüğü üzere öğretmenlerin DİBFA genel farkındalıkları arasında yaşa göre manidar farklılık olduğu görülmektedir, F(3, 319)=3.52, p<.05. Yapılan Scheffe çoklu karşılaştırma testi sonuçları, 31-35 yaşlara sahip öğretmenlerin 26-30 yaşlara göre farkındalıklarının daha yüksek olduğunu göstermektedir.
Okul öncesi öğretmenlerin öğrenim durumuna göre duygusal ihmal ve istismara yönelik bilgi ve farkındalık düzeylerinin farklılaşma durumu toplam puan ve dört alt test için sonuçları aşağıda verilmiştir.
Duygusal İhmal ve İstismara Yönelik Bilgi ve Farkındalık Ölçme Aracı’nın puanlarının öğrenim durumuna göre t-testi sonuçları Tablo 14’de gösterilmiştir.
Tablo 14
Öğretmenlerin Öğrenim Durumlarına Göre Duygusal İhmal ve İstismar Ölçeği Puanlarının T-Testi Sonuçları
Faktör Öğrenim n X̅ SS sd T P RGG Ön lisans 36 6.50 0.66 321 0.13 .892 Lisans 287 6.48 0.85 AŞTE Ön lisans 36 6.04 0.91 321 1.07 .284 Lisans 287 6.20 0.86 YABTE Ön lisans 36 5.85 0.90 321 0.89 .371 Lisans 287 5.99 0.91 KAY Ön lisans 36 5.93 1.01 321 1.09 .273 Lisans 287 6.11 0.87 Toplam Ön lisans 36 6.08 0.72 321 0.85 .392 Lisans 287 6.19 0.76
Tablo 14’de görüldüğü üzere, öğretmenlerin RGG boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında öğrenim durumuna göre manidar fark yoktur, t(321)=0.13, p>.05.
Öğretmenlerin AŞTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında öğrenim durumuna göre manidar fark yoktur, t(321)=1.07, p>.05.
Öğretmenlerin YABTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında öğrenim durumuna göre manidar fark yoktur, t(321)=0.89, p>.05. Öğretmenlerin KAY boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında öğrenim durumuna göre manidar fark yoktur, t(321)=1.09, p>.05.
Öğretmenlerin boyutlara göre DİBFA genel farkındalıkları arasında öğrenim durumuna göre manidar bir farkın olmadığı görülmektedir, t(321)=0.85, p>.05.
Okul öncesi öğretmenlerin medeni durumuna göre duygusal ihmal ve istismara yönelik bilgi ve farkındalık düzeylerinin farklılaşma durumu toplam puan ve dört alt test için sonuçları aşağıda verilmiştir. Duygusal İhmal ve İstismara Yönelik Bilgi ve Farkındalık Ölçme Aracı’nın puanlarının medeni duruma göre t-testi sonuçları Tablo 15’de gösterilmiştir.
Tablo 15
Öğretmenlerin Medeni Durumlarına Göre Duygusal İhmal ve İstismar Ölçeği Puanlarının T-Testi Sonuçları Faktör Medeni n X̅ SS sd T P RGG Evli 215 6.52 0.81 321 1.35 .176 Bekar 108 6.39 0.85 AŞTE Evli 215 6.22 0.81 321 1.21 .225 Bekar 108 6.10 0.98 YABTE Evli 215 6.04 0.89 321 1.84 .067 Bekar 108 5.85 0.92 KAY Evli 215 6.14 0.81 321 1.40 .162 Bekar 108 5.99 1.01 Toplam Evli 215 6.23 0.71 321 1.67 .095 Bekar 108 6.08 0.83
Tablo 15’de görüldüğü üzere, öğretmenlerin RGG boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında medeni durumuna göre manidar fark yoktur, t(321)=1.35, p>.05.
Öğretmenlerin AŞTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında medeni durumuna göre manidar fark yoktur, t(321)=1.21, p>.05.
Tablo’ya göre öğretmenlerin YABTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında medeni durumuna göre manidar fark yoktur, t(321)=1.84, p>.05. Öğretmenlerin KAY boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında medeni durumuna göre manidar fark yoktur, t(321)=1.40, p>.05.
Tablo 15 incelendiğinde, öğretmenlerin DİBFA genel farkındalıkları arasında medeni duruma göre manidar farkın olmadığı görülmektedir, t(321)=1.67, p>.05.
Okul öncesi öğretmenlerin eğitim alma durumuna göre duygusal ihmal ve istismara yönelik bilgi ve farkındalık düzeylerinin farklılaşma durumu toplam puan ve dört alt test için sonuçları aşağıda verilmiştir. Duygusal İhmal ve İstismara Yönelik Bilgi ve Farkındalık Ölçme Aracı’nın puanlarının eğitim alma durumuna göre t-testi sonuçları Tablo 16’da gösterilmiştir.
Tablo 16
Öğretmenlerin Eğitim Alma Durumuna Göre Duygusal İhmal ve İstismar Ölçeği Puanlarının T-Testi Sonuçları
Faktör Eğitim Alma Durumu n X̅ SS sd T P RGG Evet 85 6.49 0.58 321 0.11 .910 Hayır 238 6.48 0.90 AŞTE Evet 85 6.28 0.56 321 1.22 .223 Hayır 238 6.15 0.95 YABTE Evet 85 5.95 0.80 321 0.35 .722 Hayır 238 5.99 0.94 KAY Evet 85 6.12 0.67 321 0.43 .665 Hayır 238 6.07 0.95 Toplam Evet 85 6.21 0.50 321 0.40 .690 Hayır 238 6.17 0.83
Tablo 16 incelendiğinde, öğretmenlerin RGG boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında eğitim alma durumuna göre manidar fark yoktur, t(321)=0.11, p>.05.
Öğretmenlerin AŞTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında eğitim alma durumuna göre manidar fark yoktur, t(321)=1.22, p>.05.
Öğretmenlerin YABTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında eğitim alma durumuna göre manidar fark yoktur, t(321)=0.35, p>.05.
KAY boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında eğitim alma durumuna göre manidar fark yoktur, t(321)=0.43, p>.05.
Tablo 16’ da görüldüğü üzere öğretmenlerin DİBFA genel farkındalıkları arasında eğitim alma durumuna göre manidar fark olmadığı görülmektedir, t(321)=0.40, p>.05.
Okul öncesi öğretmenlerin çocuğu olma durumuna göre duygusal ihmal ve istismara yönelik bilgi ve farkındalık düzeylerinin farklılaşma durumu toplam puan ve dört alt test için sonuçları aşağıda verilmiştir. Duygusal İhmal ve İstismara Yönelik Bilgi ve Farkındalık Ölçme Aracı’nın puanlarının çocuğu olma durumuna göre t-testi sonuçları Tablo 17’de gösterilmiştir.
Tablo 17
Öğretmenlerin Çocuk Sahibi Olup Olmamalarına Göre Duygusal İhmal ve İstismar Ölçeği Puanlarının T-Testi Sonuçları
Faktör Çocuk olma Durumu n X̅ SS sd T P RGG Evet 191 6.53 0.77 321 1.35 .175 Hayır 132 6.40 0.89 AŞTE Evet 191 6.24 0.78 321 1.37 .170 Hayır 132 6.10 0.98 YABTE Evet 191 6.05 0.88 321 1.74 .082 Hayır 132 5.87 0.93 KAY Evet 191 6.17 0.76 321 2.00 .046 Hayır 132 5.97 1.03 Toplam Evet 191 6.25 0.68 321 1.87 .062 Hayır 132 6.09 0.86
Tablo 17 incelendiğinde, öğretmenlerin RGG boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında çocuğu olma durumuna göre manidar fark yoktur,
Öğretmenlerin AŞTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında çocuğu olma durumuna göre manidar fark yoktur, t(321)=1.37, p>.05.
Tabloya göre, öğretmenlerin YABTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında çocuğu olma durumuna göre manidar fark yoktur, t(321)=1.74, p>.05
Tablo 17 incelendiğinde, öğretmenlerin KAY boyutuna ilişkin duygusal istismar ihmale yönelik farkındalıkları arasında çocuğu olma durumuna göre manidar fark olduğu görülmektedir, t(321)=2.00, p<.05. Çocuğu olanların farkındalıkları daha yüksektir.
Tablo 17’ de görüldüğü üzere öğretmenlerin DİBFA genel farkındalıkları arasında çocuğu olma durumuna göre manidar fark olmadığı görülmektedir, t(321)=1.87, p>.05.
Okul öncesi öğretmenlerin geçmiş öyküsü olma durumuna göre duygusal ihmal ve istismara yönelik bilgi ve farkındalık düzeylerinin farklılaşma durumu toplam puan ve dört alt test için sonuçları aşağıda verilmiştir. Duygusal İhmal ve İstismara Yönelik Bilgi ve Farkındalık Ölçme Aracı’nın puanlarının geçmiş öyküsü olma durumuna göre t-testi sonuçları Tablo 18’de gösterilmiştir.
Tablo 18
Öğretmenlerin Geçmiş Öyküsü Olma Durumlarına Göre Duygusal İhmal ve İstismar Ölçeği Puanlarının T-Testi Sonuçları
Faktör Geçmiş Öyküsü n X̅ SS sd T P RGG Evet 62 6.51 0.76 321 0.36 .718 Hayır 261 6.47 0.79 AŞTE Evet 62 6.27 0.79 321 0.89 .373 Hayır 261 6.16 0.89 YABTE Evet 62 6.05 0.80 321 0.69 .486 Hayır 261 5.96 0.93 KAY Evet 62 6.22 0.88 321 1.28 .200 Hayır 261 6.06 0.88 Toplam Evet 62 6.26 0.72 321 0.93 .350 Hayır 261 6.16 0.77
Tablo 18 incelendiğinde, öğretmenlerin RGG boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında geçmiş öyküsü olma durumuna göre manidar fark yoktur, t(321)=0.36, p>.05.
Öğretmenlerin AŞTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında geçmiş öyküsü olma durumuna göre manidar fark yoktur, t(321)=0.89, p>.05. Tablo 18’e göre, öğretmenlerin YABTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında geçmiş öyküsü olma durumuna göre manidar fark yoktur, t(321)=0.69, p>.05.
Öğretmenlerin KAY boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında geçmiş öyküsü olma durumuna göre manidar fark yoktur, t(321)=1.28, p>.05. Tablo 18’ de görüldüğü üzere öğretmenlerin DİBFA genel farkındalıkları arasında geçmiş öyküsü olma durumuna göre manidar fark olmadığı görülmektedir, t(321)=0.93, p>.05.
BÖLÜM VI
TARTIŞMA VE YORUMLAR
Okul öncesi öğretmenlerinin duygusal ihmal ve istismar konusunda bilgi ve farkındalıklarının incelenmesi amacıyla gerçekleştirilen araştırmada elde edilen bulgular aşağıdaki şekilde tartışılarak yorumlanmıştır.
Öğretmenlerin duygusal istismar ve ihmal konusundaki farkındalıklarını değerlendirmek amacıyla uygulanan DİBFA’ dan elde edilen ortalama değerlere göre öğretmenlerin duygusal istismar ve ihmale ilişkin farkındalıklarının yüksek olduğu görülmüştür (Tablo 6). Literatür incelendiğinde Sağır (2013)’ın yaptığı çalışmada öğretmenlerin (% 92,9) duygusal ihmal ve istismarla ilgili verilen tanım ve belirtileri doğru yanıtladığı, çocuk istismarı ve ihmaline yönelik farkındalık düzeylerinin yüksek düzeyde çıktığı ifade edilmektedir. Dilek ve arkadaşlarının (2013) yaptığı 4-6 yaş çocuklarına hizmet veren okul öncesi öğretmenlerinin duygusal istismar içeren uygulamalarını incelemeyi amaçlayan çalışmada öğretmenlerin uygulamalarında pek çok duygusal istismar davranışı görülmüştür. Öğretmenlerin en çok uyguladığı istismar davranışının tehdit etme olduğu, bu yöntemle çocuklara istedikleri yaptırımları uyguladıkları bildirilmiştir.
Öğretmenlerin görev yaptıkları ilçeye göre RGG ve KAY boyutuna ilişkin bir fark bulunmuş, AŞTE boyutunda ve DİBFA puanında da fark olduğu ancak bu farkın gruplar arasında manidar olmadığı saptanmıştır. Buna rağmen YABTE boyutuna ilişkin farkın olduğu görülmüştür. Reyhanlı ilçesinde görev yapan öğretmenlerin Antakya, Defne, İskenderun ve Samandağ ilçelerinde görev yapan öğretmenlere göre farkındalıkları daha düşüktür (Tablo 9). Bunun Reyhanlı’da görev yapan okul öncesi öğretmenlerinin büyük çoğunluğunun ön lisans mezunu ücretli öğretmen olmasından kaynaklandığı düşünülmektedir. Ön lisans mezunu olması lisans eğitiminde ihmal ve istismar konusunda
verilen eğitimleri almalarını etkilemiş olabilir. Antakya, Defne, İskenderun ve Samandağ ilçelerindeki eğitim düzeyinin Reyhanlı ilçesine göre daha gelişmiş olmasının bu durumu etkilediği düşünülmektedir.
Okul öncesi öğretmenlerinin RGG boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında kıdeme göre manidar fark olmadığı bulunmuştur. AŞTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında 6-10 yıl kıdeme sahip öğretmenlerin 1-5 yıl kıdemi olanlara göre farkındalıkları daha yüksek çıkmıştır. YABTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında 1-5 yıl kıdeme sahip olan öğretmenlerin 6-10 yıl ile 11 yıl ve üstü kıdeme sahip olanlara göre farkındalıkları daha düşük bulunmuştur. KAY boyutuna ilişkin öğretmenlerin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında 6-10 yıl kıdeme sahip öğretmenlerin 1-5 yıl kıdemi olanlara göre farkındalıkları daha yüksektir. Okul öncesi öğretmenlerinin DİBFA puanları genel farkındalıkları arasında 6-10 yıl kıdeme sahip öğretmenlerin 1-5 yıl kıdemi olanlara göre farkındalıkları daha yüksek olduğu görülmektedir (Tablo 12). RGG boyutunda kıdeme göre manidar bir fark bulunmaması öğretmenlerin çocuğu yok sayma, reddetme davranışlarının mesleki kıdem açısından önemli bir etken olmadığını göstermektedir. Sonuç itibari ile tüm boyutlarda 6-10 yıl kıdeme sahip öğretmenlerin 1-5 yıl kıdeme sahip olanlardan farkındalığının yüksek bulunmasının öğretmenlerin deneyim ve bilgilerinin etkisinden kaynaklandığı düşünülmektedir. 1-5 yıl kıdeme sahip olanların farkındalığının düşük olması öğretmenlik mesleğindeki ilk yıllarda deneyim yetersizliğinin sonucu olabilir. Pinnegar (1993) yaptığı çalışmada mesleğe yeni başlayan öğretmenlerin sınıf içindeki olayları yüzeysel olarak değerlendirdikleri, gereksiz ayrıntılara takılarak bütünü kaçırdıkları aynı zamanda bilgilerini nasıl ve nerede kullanacakları konusunda güçlük yaşadıklarını belirlemiştir. Bu durum çalışmada 1-5 yıl kıdeme sahip öğretmenlerin farkındalığının düşük olmasının meslekteki ilk yılların ve deneyimsizliğin etkisi olduğunu destekler niteliktedir. 11 yıl ve üstü kıdeme sahip öğretmenlerin meslekte tükenmişlik, zamanla tekrara gitme, bilgide körelme eğilimi nedeniyle farkındalığının yüksek olmadığı düşünülebilir (Maslach, Leiter, 1997; Suran, Sheridan, 1985). Cherniss (1980)’e göre tükenmişlik, yoğun stres ve doyumsuzluğa tepki olarak bireyin psikolojik olarak işinden soğuması durumudur (Akt. Yılmaz Toplu, 2012). Akten (2007)’ nin araştırmasına göre meslekte geçirilen sürenin artmasıyla mesleki tükenmişlik oranının yüksekliği paralellik göstermektedir. Bu sonuç çalışmada 11 yıl ve üstü kıdeme sahip öğretmenlerin duygusal ihmal ve istismar farkındalığının düşük olmasının mesleki tükenmişlikle ilgili olabilir
yargısını destekler görünmektedir. Öğretmenlerin yaşadıkları psikolojik durumların bir yansıması olduğu söylenebilir.
Okul öncesi öğretmenlerinin RGG ve AŞTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında yaşa göre önemli bir fark görülmezken, YABTE ve KAY boyutunda yaşa göre fark ortaya çıkmıştır. YABTE boyutuna ilişkin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında 31-35 yaşlara sahip öğretmenlerin 21-25 yaşlardaki öğretmenlere göre farkındalıkları daha yüksektir. KAY boyutuna ilişkin öğretmenlerin duygusal istismar ve ihmale yönelik farkındalıkları arasında 31-35 yaşlara sahip öğretmenlerin 26-30 yaşlardaki öğretmenlere göre farkındalıkları daha yüksektir. Okul öncesi öğretmenlerinin genel DİBFA farkındalıkları arasında 31-35 yaşlara sahip öğretmenlerin 26-30 yaşlara göre farkındalıkları daha yüksek bulunmuştur (Tablo 13). 31- 35 yaşlarındaki okul öncesi öğretmenlerinin farkındalığının yüksek çıkması deneyim ve bilgilerin etkisinden kaynaklandığı ve öğretmenlerdeki mesleki becerilerin artmasının sonucu olabileceği düşünülmektedir. 21-25 yaşta öğretmenlerin mesleğe yeni başlamış olmaları, karşılaştıkları durumlar karşısında nasıl tepki göstereceklerini kestirememeleri ve deneyimlerinin yetersizliğinden kaynaklanabileceği düşünülmektedir. 36 yaş ve üstü öğretmenlerde farkındalığın düşük çıkması ise yaş ile eğitim durumunun yükselmediğini