Öğrenci ve Öğrenci Gereksinimlerinin Belirlenmesi İçin Kullanılan Ölçü Araçları (Ek-1)

Araştırmada yer alacak öğrencilerin ve gereksinimlerinin belirlenmesi için öğrencilerin en fazla destek hizmete gereksinim duyduğu derslerde bilgi toplamak amacı ile “Öğretmen Görüşme (Ön görüşme ve görüşme) Formu”, “1-5. Sınıflar Matematik, Türkçe, Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler kontrol listeleri” geliştirilmiş ve uygulanmıştır. Aşağıda sırasıyla bu formların hazırlanması, uygulanması, kayıt edilmeleri ve puanlamaları ile ilgili açıklamalara yer verilmiştir.

3.3.1.1. Kaba Değerlendirme Ölçü Aracının Geliştirilmesi

Öğrencilerin akademik becerilerde, öğretmenlerin ise hangi alanlarla ilgili destek hizmete gereksinimlerini olduğunu kabaca saptamak ve hangi disiplin alanlarında ayrıntılı değerlendirmeye yer verileceğini belirlemek amacı ile kaba değerlendirme ölçü aracı olarak Öğretmen görüşme (ön görüşme ve görüşme) formu ve kontrol listeleri geliştirilmiştir. Bu bölümde ölçü araçlarının geliştirilmesi, ön uygulamaları, uygulanmaları ve kayıt edilmeleri açıklanmıştır.

3.3.1.1.1.Görüşme Formları

3.3.1.1.1.1. Öğrenci Belirleme Ön Görüşme Formu ve Geliştirilmesi

Rehberlik ve Araştırma Merkezi tarafından tam zamanlı kaynaştırma uygulamasına yerleştirme kararı çıkmış öğrencilerden davranış problemi olmayan (öğrencilerin) deneklerin bulunmasında, öğretmen gereksinimlerinin belirlenmesinde ve öğrenci devam devamsızlık durumları ile okul saatlerinin belirlenmesine ön hazırlık olması amacı ile Öğrenci Belirleme Ön Görüşme Formu (Ek-1.1.) hazırlanmış ve sınıf öğretmenlerine uygulanmıştır. Formun kullanma yönergesi hazırlanarak kullanılma kolaylığı sağlanmıştır. (Ek-1.1.1)

3.3.1.1.1.2. Öğretmen Görüşme Formu ve Geliştirilmesi

Çalışmada bilgi toplamak ve çalışmanın desenlenmesini sağlamak amacı ile öğretmenle görüşme formu hazırlanmıştır. Öğrencilerin akademik becerilerde, öğretmenlerin ise hangi alanlarla ilgili destek hizmete gereksinimlerini olduğunu kabaca saptamak ve hangi disiplin alanlarında ayrıntılı değerlendirmeye yer verileceğini belirlemek amacı ile ölçü aracı olarak ‘’Öğretmen Görüşme Formu ‘’(Ek-1.2.) geliştirilmiştir.

Öğrencilerin yapabildiklerinin ve gereksinimlerinin öğretmen görüşlerine göre belirlenebilmesi için ilköğretim 1,2,3,4,5. Sınıf Matematik, Türkçe, Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler ders ve çalışma kitapları incelenmiş ve öğretmen görüşme formu hazırlanmıştır. Formda, formun amacı, kapsamı, uygulama yönergesi yer almaktadır. Form öğrenciler ile ilgili istenilen bilgilerin alınmasını sağlayacak ve evet/ hayır gibi kısa cevaplar yerine açıklama yapmayı gerektirecek sorulardan oluşmaktadır. Zamanı iyi değerlendirmek ve araştırma verilerini güvenilir bir şekilde toplayabilmek için kolay kayıt edilebilen bir form geliştirilmiş ve öğretmenlerin söyleyebileceği ek bilgiler için ‘’Açıklama’’ bölümleri yer almıştır.

Formun kullanma yönergesi hazırlanarak daha sonraki çalışmalarda kullanılma kolaylığı sağlanmıştır. Bu yönergede öğretmen görüşme formunun nasıl uygulanacağı, soruların nasıl ve hangi sıra ile sorulması gerektiği, öğretmen cevaplarının kayıt formuna nasıl işaretlenmesi gerektiği betimlenmiştir .(Ek 1.2.1.)

3.3.1.1.1.2.1. Öğretmen Görüşme Formunun Ön Uygulaması

Öğretmen görüşme formunda yer alan soruların anlaşılır olup olmadığın belirlenmesi ve kayıt kolaylığının olup olmadığına bakılması için görüşme formlarının ön uygulaması yapılmıştır.

Görüşme formları lisans çıkışı farklı alandan bir özel eğitim öğretmenine uygulanmış ve uygulanan öğretmen tarafından soruların net olarak anlaşıldığı ifade edilmiştir. Ayrıca

form bir sınıf öğretmenine de uygulanmış sınıf öğretmeni tarafından da soruların anlaşıldığı ve ders konularını kapsadığı belirtilmiştir. Formu uygulama sırasında verilen cevapların rahat bir şekilde kaydedildiği belirlenmiştir. Görüşme yaklaşık olarak 20 dakika sürmüştür. Belirlenen süre çalışmanın zamanlamasında kullanılmıştır.

3.3.1.1.1.2.2. Öğretmen Görüşme Formunun Uygulanması ve Kayıt Edilmesi

Form uygulanmadan önce uygulayıcı ve uygulama yapılacak öğretmen için uygun olan tarih, saat ve uygulama yapılacak mekân belirlenmiştir. Öğretmen görüşme formu sınıf öğretmenleriyle birebir olarak uygulanmıştır. Formun amacı ve uygulanmasının yaklaşık olarak ne kadar süreceği öğretmene açıklanmıştır. Sorular sırayla öğretmene sorulmuş öğretmenin verdiği cevaplar kayıt çizelgesinde uygun olan bildirimin karşında yer alan kayıt bölümüne öğrencinin beceri basamağına sahip olduğunu söylüyorsa (+), öğrencinin beceri basamağına sahip olmadığını söylüyorsa (-) olarak kayıt edilmiştir.

Öğretmenin ilgili bildirimler dışında verdiği bilgiler ‘’Açıklama’’bölümüne yazılarak kayıt edilmiştir. Görüşme sonunda öğretmene teşekkür edilerek görüşme bitirilmiştir.

3.3.1.1.2. Kontrol Listeleri

Öğrencilerin akademik becerilerde neler yapabildiğini ve yapabildiklerine göre gereksinimlerini belirlemek amacı ile ölçü aracı olarak Matematik, Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler ve Türkçe dersleri ile ilgili kontrol listeleri hazırlanmıştır.

Öğretmen görüşmesinden alınan sonuçlar ve öğrencilerin bulundukları sınıfın Matematik, Hayat Bilgisi, Sosyal Bilgiler ve Türkçe ders kitapları incelenerek sorular hazırlanmış ve kontrol listeleri oluşturulmuştur. Ayrıca öğretmen görüşmesinden alınan sonuçlara göre değerlendirmeye nereden başlanacağına karar verilmiştir.

3.3.1.1.2.1.Kontrol Listeleri ve Geliştirilmesi

Öğrencilerin seçilmesi için kullanılan kontrol listeleri aynı zamanda öğrencilerin yapabildiklerinin belirlenmesi ve gereksinimlerinin ortaya çıkarılması için kullanılmıştır.

Öğrencilerin Türkçe, Matematik, Hayat Bilgisi ve/veya Sosyal Bilgiler disiplin alanlarında neleri yapabildiğini ve nelere gereksinimi olduğunu belirlemek amacıyla Matematik (Ek-1.3.1.), Türkçe (Ek-1.3.2.), Sosyal Bilgiler Kontrol Listeleri (Ek-1.3.3.) ve Hayat Bilgisi (Ek-1.3.4.) Kontrol Listeleri hazırlanmıştır. Kontrol listesi hazırlanırken önce ilköğretim 1.,2.,3.,4.,5. ders ve çalışma kitapları incelenmiş, Türkçe, Matematik, Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler ders konuları analiz edilerek basitten zora doğru sıralanmış ve öğretmen görüşmesinden çıkan sonuçlarda dikkate alınarak öğrencilerin performanslarını belirlemeye yönelik olarak hazırlanmıştır.

Kontrol listesi, bildirimler, sorular ve kayıt çizelgesinden oluşmaktadır. Kontrol listesi geliştirilirken uygulamanın kolay, anlaşılır ve hızlı yapılabilmesi için bildirimler, sorular ve kayıt etme bölümleri uygulayıcının aynı anda görebileceği şekilde düzenlenmiştir.

Ayrıca Kontrol listesinin daha sonra yapılacak çalışmalarda kullanılabileceği düşünülerek kullanma kolaylığı sağlamsı açısından ‘’Kontrol Listelerinin Kullanma Yönergeleri ‘’ (Ek-1.3.1.1), (Ek-1.3.2.1), (Ek-1.3.3.1), (Ek-1.3.4.1) hazırlanmıştır. Kontrol Listesi kullanma yönergesinde, kontrol listesinin amacı, kapsamı, uygulama ortamı, uygulama ve kayıt etme süreci açıklanmıştır.

Türkçe kontrol listesi, okuma-yazma, okuduğunu-okunanı anlama, dilbilgisi ve noktalama işaretleri konularını,

Matematik kontrol listesi; sayma, doğal sayılar, dört işlem, para, zaman ve uzunluk ölçüleri, bütünlük- kesirler, geometrik şekiller konularını,

Hayat Bilgisi kontrol listesi; Okul Heyecanım, Benim Eşsiz Yuvam, Vücudumuz ve Sağlığımız, Meslekler, Atatürk ve Hizmetleri Hayat Bilgisi temalarını,

Sosyal Bilgiler kontrol listesi; Aile, Okul ve Toplum Hayatı, Vatan, Ulus Kavramları, İlimiz, Yaşadığımız Bölge ve Yönetim, Türkiye’nin Coğrafi Konumu ve Özellikleri Sosyal Bilgiler temalarını içermektedir.

3.3.1.1.2.2. Kontrol Listelerinin Ön Uygulaması

Kontrol listelerinin ön uygulamasına kontrol listelerinde yer alan soruların istenilen şeyi ölçüp ölçmediğine ve öğrenciler tarafından anlaşılıp anlaşılmadığına öğrencilerin verdikleri yanıtlara bakarak karar verilmesi amacı ile yer verilmiştir.

Araştırmada Türkçe, Matematik, Hayat Bilgisi ve/veya Sosyal Bilgiler kontrol listesinin uygulanması sırasında, kontrol listesinde yer alan soruların öğrenci tarafından anlaşılıp anlaşılmadığını, kontrol listesinin kullanım kolaylığını belirlemek amacıyla, kontrol listesinin ön uygulamasına yer verilmiştir. Ön uygulama sonucunda, kontrol listesinde yer alan soruların anlaşılır olduğu, öğrencinin verdiği cevapların uygun ve rahatlıkla kaydedilebildiği görülmüştür.

3.3.1.1.2.3. Kontrol Listelerinin Uygulanması ve Kayıt Edilmesi

Kontrol listeleri uygulanmadan önce hangi saatlerde hangi öğrenci ile çalışılacağı belirlenmiş ve sınıf öğretmenine bilgi verilmiştir. Kontrol listesini uygulamaya başlamadan önce kullanılacak araçlar kullanım sırasına dizilerek hazırlanmıştır. Kontrol listelerine göre öğrenciyi değerlendirmeye orta güçlükte bir bildirimden başlanmıştır. Öğrenci sorulan bildirimi gerçekleştiriyorsa bir sonraki bildirimin uygulanmasına geçilmiştir. Öğrencinin gerçekleştirebildiği en son bildirime kadar kontrol listesi uygulanmaya devam edilmiştir. Sorulan bildirimi gerçekleştiremediyse bir önceki soruya geçilerek kontrol listesi uygulanmaya devam edilmiştir. Öğrencinin sorulan sorulara verdiği doğru ve yanlış cevaplara hiçbir tepki gösterilmemiştir ve diğer soru sorulmuştur. Öğrenci tepki

vermediğinde ise 1–2 saniye beklenmiş ve soru tekrar sorulmuştur. Öğrenci yine tepki vermediyse yanlış cevap olarak kayıt edilmiştir. Kontrol listelerinde (+) ile işaretlenen kısımlar öğrencinin yapabildiklerini (-) ile işaretlenen kısımlar ise öğrencinin gereksinimlerini belirtmektedir. Öğrenci gereksinimleri öncelik sırasına konularak ayrıntılı değerlendirme ölçü araçları hazırlanmıştır.

3.3.2. Araştırma Verilerin Toplanması ve Öğretim Planlarının Hazırlanmasında