Say›n Editör
Spinal müsküler atrofi (SMA) motor fonksiyon kayb›yla giden, toplumda görülme insidans› 1:10000 olan kronik bir hastal›kt›r. SMA otozomal resesif olarak kal›t›lan, kromozom 5q’da yer alan SMN1 gen mutasyonuna ba¤l› bir motor nöron hastal›¤›d›r.
SMN1 gen mutasyonu survival motor nöron (SMN) protein ekspresyonunu engeller. SMN2, SMN1 ile ba¤lant› güçlendirici (splice enhancer) bölgesinde 1 nükleik asit fark› d›fl›nda efl olan bir gendir. SMN2, tam uzunlukta SMN protein miktar›n›n sadece
%10’unu, SMN1 ise geri kalan›n› üretir. Son çal›flmalarda in vitro olarak Valproat gibi histon deasetilaz inhibitörlerinin SMN2 transkripsiyonunu de¤ifltirerek daha fazla tam uzunlukta SMN proteini üretti¤i gösterilmifltir.1,2 Conrad C. Weihl ve arkadafllar›n›n yapm›fl olduklar› çal›flmalarda tan›
konmufl 7 SMA tip III/IV hastas›nda valproik asit denenmifl, hastalar›n bir k›sm›n›n sübjektif, bir k›sm›n›n objektif olarak valproik asitten fayda gördü¤ü gösterilmifltir.3 Ayr›ca, L.-K. Tsai ve arkadafllar›, 2007 y›l›nda yapm›fl olduklar› bir çal›flmada, SMA’l› alt› hastada valproik asit
denemifller ve hastalar›n fayda gördü¤ünü ifade etmifllerdir.4
21 yafl›nda erkek hasta, klini¤imize son iki y›ld›r ellerde titreme, kuvvet kayb› ve omuzlarda, kolda, ellerinde, kas erimesi nedeniyle baflvurdu.
Özgeçmiflinde ve soy geçmiflinde herhangi bir özellik yoktu. Hastan›n nörolojik muayenesinde dilde minimal fasikülasyon, özellikle elde tenar-hipotenar, intrinsik ve kolda brakioradial, deltoid kaslar›nda olmak üzere atrofi ve kuvvet kayb› vard› ve derin tendon refleksleri canl›yd›. Hastan›n beyin ve servikal MRI’›nda herhangi bir patoloji yoktu. Klinik ve EMG bulgular›yla SMA tip III/IV tan›s› konan hastada bafllang›ç dozu olarak 250 mg, tedricen doz art›r›l›p 500 mg’a ulaflacak flekilde valproik asit baflland›.
Valproat bafllamadan önce karaci¤er fonksiyon testleri ve tam kan say›m› normaldi. Tedavi süresince hasta yan etki belirtmedi, karaci¤er enzim düzeylerinde veya trombosit say›s›nda de¤ifliklik olmad›. Hasta, takibinde sübjektif olarak daha önce zorlukla yapt›¤› t›rafl olma, dü¤me ilikleme, yaz›
yazma, saçlar›n› tarama gibi ince motor beceri gerektiren hareketleri tedaviden sonra daha
kolayl›kla yapabildi¤ini, özellikle tremorunda belirgin azalma oldu¤unu ifade etti.
Befl düzeyli MRC (Medical Research Concil) ölçe¤i kullan›larak yap›lan kas gücü muayenesinde, motor güç art›fl› yaklafl›k %10’du. Kilo art›fl› %11,5 düzeyindeydi. Tedaviye alt› ayd›r devam ediliyor ve bir y›la tamamlanmas› planlan›yor. SMA tip III/IV’te iyileflmeye neden olan mekanizma net olmamas›na ra¤men, SMN2 geninin Valproat›n farmakolojik etkileriyle ço¤alarak SMN protein üretimini art›rd›¤›
düflünülüyor.5Bu klinik deneyimimiz ve yeni yap›lan çal›flmalar göz önüne al›nd›¤›nda, adult tip SMA tan›s› konan hastalarda valproik asidin kulla- n›lmas›n›n fayda sa¤layaca¤› kan›s›nday›z.
KAYNAKLAR
1. Summer CJ, Hyun TN, Markowitz JA, et al. Valproic acid increases SMN levels in spinal muscular atropy patient cells. Ann Neurol 2003;54:647- 654.
2. Kernochan LE, Russo ML, Woodling NS, et al. The role of histon acetylation in SMN gene expression. Hum Mol Genet 2005;14:1171- 1182.
3. Conrad C. Weihl, MD, et al. Valproate may improve strength and function in patients with type III/IV spinal muscle atrophy Neurology 2006;67:500-501.
4. L.-K. Tsai, C.-C. Yang, W.-L. Hwu, et al. Valproic acid treatment in six patients with spinal muscular atrophy European Journal of Neurology 14 (12), e8-e9.
5. Gavrilov DK, Shi X, Das K, et al. Differential SMN2 expression associated with SMA severity. Nat Genet 1998;20:230-231.
