Do¤urganl›k Ça¤›ndaki Kad›nlarda Rubella Seroprevalans›
P›nar ERGEN (*), Nail ÖZGÜNEfi (*), Ayfle Canan ÜÇIfiIK (*), Nüket CEYLAN (*), Filiz COfiKUNSU (*)
ÖZET
Rubella çocukluk ça¤›n›n döküntülü bir hastal›¤› olup gebe- likte geçirildi¤inde ölü do¤um, düflük ve konjenital malfor- masyon nedeni olabilmektedir. Çal›flmam›zda do¤urganl›k ça¤›ndak 356 kad›nda Rubella seroprevalans› araflt›r›ld›.
Rubella IgG tespiti için ELISA yöntemi kullan›ld›. Deneklerde
% 95.5 seropozitiflik tespit edildi.
Anahtar kelimeler:Rubella, seroprevalans
SUMMARY
Rubella Seroprevalans on Women of Childbearing Age Rubella is an eruptional disease of infancy and intrauterine Rubella infection may be fallowed by spontaneous abortion of the infected fetus, a stillbirth, and live birth of an infant with malformations. In our study; seroprevalans of Rubella was investigated on 356 women of childbearing age. ELISA test was used for detecting Rubella IgG. 95.5 % seropositivity was detected.
Key words:Rubella, seroprevalans, ELISA
Çocukluk ça¤›n›n hafif döküntülü bir hastal›¤› olan Rubella (k›zam›kç›k), gebelik döneminde geçirildi¤inde fetüste ciddi konjenital malformasyonlara neden ola- bilece¤i gibi ölü do¤um, düflük ve prematüre do¤um ne- deni de olabilir. K›zam›k盤a duyarl› kad›nlar›n aktif olarak ba¤›fl›klanmas› ile bu komplikasyonlar önlene- bilmektedir. Geliflmifl ülkelerde, postnatal Rubella infeksiyonunu kontrol alt›na alarak, toplumsal im- müniteyi gelifltirmek ve Rubella embriopatisini önle- mek amac› ile afl›lama programlar› düzenlenmifltir.
Ülkemizde ise Rubella afl›s› henüz Ulusal Afl›lama Pro- gram›’na konmam›flt›r.
Çal›flmam›zdaki amaç; risk alt›nda bulunan, do¤urgan- l›k ça¤›ndaki kad›nlara dikkat çekmektir.
MATERYAL ve METOD
Göztepe SSK E¤itim Hastanesi ‹nfeksiyon Hastal›klar› poli- klini¤ine fiubat 1999-Haziran 1999 tarihleri aras›nda herhangi bir nedenle baflvuran, 18-35 yafl aras› 163 kad›n ile hastane- mizde doktor, hemflire ve laboratuvar teknisyeni olarak görev yapan 18-35 yafl aras› 193 kad›n, toplam 356 afl›lanmam›fl gö- nüllü çal›flmam›za dahil edildi. Çal›flma türü prospektif ran-
domize olup, çal›flmam›zda serum örneklerinden ELISA yön- temi ile Rubella IgG antikoru araflt›r›ld›. Hasta de¤erleri ile cut-off de¤eri oran› 1.1’in üzerinde olan serumlar Rubella IgG (+) olarak de¤erlendirildi.
BULGULAR
Çal›flmaya kat›lanlar›n 340’›nda (% 95.5) Rubella IgG (+), 16’s›nda (% 4.5) Rubella IgG (-) olarak tespit edil- di. Seronegatiflik, sa¤l›k personelinde % 4.7, poliklinik hastalar›nda % 4.3 olarak tespit edildi. Çal›flma grubu- muzdaki kiflilerde Rubella seropozitifli¤inin yafl, evli ya da bekar olma, anaokuluna ve yat›l› okula gidip git- meme, kalabal›k ailede yaflamak, kasaba ya da flehirde büyüme ve sa¤l›k alan›nda çal›fl›p çal›flmama gibi koflullardan etkilenmedi¤ini saptad›k.
TARTIfiMA
Çal›flmaya kat›lan 356 kifliden 340’›nda (% 95.5) seropozitiflik saptad›k. Ülkemizde k›zam›kç›k afl›s›n›n rutin uygulamas› olmad›¤›ndan bu yüksek seropozitif- likte infeksiyon ba¤›fl›kl›¤› ön plana ç›kmaktad›r. Sa¤l›k
SSK Göztepe E¤itim Hastanesi Fnfeksiyon Hastal›klar› ve Klinik Mikrobiyoloji Uz. Dr.*; Klinik fiefi**; Klinik Baflasistan›***
KL‹N‹K ARAfiTIRMA ‹nfeksiyon
Göztepe T›p Dergisi 16: 76-77, 2001
76
ISSN 1300-526X
personelinde tespit edilen % 4.7 seronegatiflik oran›, risk alt›nda çal›flan bir grup için hiç de az›msanmayacak bir de¤er olarak kabul edildi ve kiflilere durumlar› bil- dirilerek afl›lanmalar› önerildi. Araflt›rma s›ras›nda, bir çocuk hastal›klar› servisi hemfliresinin ilk hamileli¤inin Rubella IgM pozitifli¤i nedeniyle sonland›r›lm›fl ol- du¤unu ö¤rendik ve duyarl› kiflilerin afl›lanmalar› konu- sundaki düflüncelerimiz desteklenmifl oldu.
Hastanelerde, özellikle do¤um kliniklerinde Konjenital Rubella Sendromlu (KRS) bebeklerden geliflebilen Rubella salg›nlar› olabildi¤i bildirilmektedir. Bu neden- le, Rubella ile en çok karfl›laflma riski olan do¤um ve bebek servisi hemflire ve doktorlar› ifle bafllamadan veya hiç olmazsa gebe kalmadan önce serumlar›nda Rubella IgG antikor tayini yapt›rmal› ve duyarl› olanlar mutlaka afl›lanmal›d›r (1).
Ülkemizde çeflitli yafl gruplar›nda Rubellaya karfl› ba¤›- fl›kl›k oranlar› de¤iflik metodlarla araflt›r›lm›flt›r. ELISA (Enzyme-Linked Immunosorbent Assay) yöntemiyle Rubella seropozitifli¤ini; Ar›soy ve ark. 134 genç k›zda
% 95.5 (2), Akflit ve ark. 20-29 yafllar› aras›nda 83 kad›nda % 85.2 (3), Y›lmaz ve ark. 174 genç eriflkin kad›nda % 90.22 (4), Cengiz ve ark. 0-16 yafl diliminde 175 olguda % 85.7 (5), Beycan ve ark. 17-25 yafl aras›
215 do¤urganl›k ça¤›ndaki kad›nda % 91.1 (6), Yazg›
ve ark. 280 kad›n ve erkekte % 82.5 (7), Söyletir ve ark.
do¤urganl›k ça¤›ndaki 548 kad›nda % 90.5 (8), Erensoy ve ark. 1100 infertil kad›nda % 92.55 (9), Y›lmaz ve ark. 102 yenido¤um yapm›fl annede % 98 (10)ve Nuh- o¤lu ve ark. do¤urganl›k ça¤›ndaki 397 kad›nda % 87.2
(11)bildirmifllerdir.
Ülkeler aras›nda farkl› Rubella seropozitiflik oranlar›
bildirilmektedir. ABD’de hastane çal›flanlar› aras›nda yap›lan bir araflt›rmada % 94.7 (12), 1990-1996 y›llar›
aras›nda gebelerde yap›lan bir baflka çal›flmada 350 ge- bede % 85 (13), ‹ngiltere’de 14-44 yafl grubu genç k›z ve kad›nlardan toplanm›fl 1.3 milyon serum örne¤inde
% 95.8 (11) ve Brezilya’da 20-29 yafl grubunda 329 kad›nda % 90.5 (11)Rubella seropozitili¤i saptanm›flt›r.
Rubella, Türkiye’de bildirimi zorunlu hastal›klar ara- s›nda de¤ildir, Rubella afl›s›n›n ulusal ba¤›fl›klama tak- vimine eklenmesi konusunda tart›flmalar sürmekle bir- likte, Rubella infeksiyonu ve konjenital Rubella sendro- mu hakk›nda yeterli veri yoktur. Türkiye’de henüz Ru- bella afl›s› ulusal ba¤›fl›klama program›na dahil edil-
memekle birlikte, yaklafl›k 10 y›ld›r k›zam›k, kabakulak ve k›zam›kç›k (MMR) afl›s› hekim önerisiyle ya da an- ne babalar›n iste¤iyle uygulanmaktad›r (4).
Kas›m 1991 tarihinde ACIP (Advisory Commitee of Immunization Practices) taraf›ndan yetiflkinlerin immü- nizasyonu ile ilgili bir bildiri yay›nlanm›flt›r. Bu bildiri- de, afl›n›n yetiflkinlere, özellikle immünitesi kan›tlanma- m›fl kad›nlara, kontrendikasyon yoksa yap›lmas› öneril- mifltir. Rutin sa¤l›k, jinekolojik, aile planlama klinik kontrollerinde, evlilik öncesi incelemelerde, herhangi bir nedenle hastanede bulundu¤u süre içinde, do¤um- dan veya düflükten sonra yani sa¤l›k sistemiyle temasa geçti¤i herhangi bir dönem immün olmayan kifliler için f›rsat olarak de¤erlendirilmelidir (14).
Rubella embriyopatisinin ciddiyeti ve KRS’li bir çocu-
¤un rehabilitasyonunun ne kadar güç oldu¤u düflünülür- se, do¤urganl›k ça¤›ndaki kad›nlar›n afl›lanmas›n›n öne- mi ortaya ç›kmakta, afl›lama programlar›n›n uygu- land›¤› ülkelerdeki KRS olgular›n›n belirgin olarak azalmas› aktif immünizasyonun gereklili¤ini göster- mektedir. ACIP’in de önerdi¤i gibi, gebe olma olas›l›¤›
tafl›yan kad›nlar d›flland›ktan ve afl›dan sonra 3 ay gebe kalmamalar› konusunda dan›flmanl›k verildikten sonra adölesan k›zlar da dahil Türkiye’deki do¤ur-ganl›k ça¤›ndaki tüm kad›nlara Rubella afl›s› uygulanmal›d›r.
KAYNAKLAR
1. Bal›k ‹: K›zam›kç›k infeksiyon hastal›klar› (Topçu AW, Söyletir G, Do¤anay M). 1. bask›.
‹stanbul, Nobel Kitabevi 732, 1996.
2. Ar›soy AS, Tünger Ö, fianl›da¤ T ve ark: Genç k›zlarda Rubella serolojik göstergelerinin bulunma sa¤l›¤›. Türk Mikrobiyol Cem derg 29:86, 1999.
3. Akflit S, Egemen A, Özaçar T ve ark: ‹zmir’de afl›lanmam›fl bir grupta rubella sero- prevalans›. Türkiye’de rubella ba¤›fl›klamas› için öneriler. Pediyatrik Enfeksiyon Hastal›klar› Der- gisi 15:26, 1999.
4. Y›lmaz Ö, Okuyan M, Bahraminejad R: Genç eriflkin kad›nlarda ve çocuklarda rubella antikorlar›n›n ELISA ile belirlenmesi. ‹nfeksi-yon Dergisi 2(2):221, 1988.
5. Cengiz AT, K›yan M, Dolapç› ‹ ve ark:Çocukluk yafllar›ndaki olgular›n serumlar›nda rubel- la IgG ve IgM antikorlar›n›n ELISA ile araflt›r›lmas›. ‹nfeksiyon Dergisi 10(3):249, 1996.
6. Beycan ‹, Beycan Y, Niflli S: Do¤urganl›k ça¤›ndaki kad›nlarda rubella antikorlar›n›n araflt›r›lmas›. VIII. Türk Klinik Mikrobiyoloji ve ‹nfeksiyon Hastal›klar› Kongresi C-68, 1997.
7. Yazg› H, Arseven G, Dilli N ve ark: Erzurum yöresinde anti-rubella antikor s›kl›¤›n›n de¤erlendirilmesi. Türk Mikrobiyol Cem Derg 26:117, 1996.
8. Söyletir G, Babacan F, Soyo¤ul Ü ve ark: Do¤urganl›k yafl grubu kad›nlarda antirubella ve antitoksoplazma antikorlar›n›n da¤›l›m›. Türk Mikrobiyol Cem Derg 19(4):378, 1989.
9. Erensoy S, Tavmergen E, Bilgiç A ve ark: ‹nfertilite olgular›nda rubella serolojik göstergelerinin bulunma s›kl›¤›. ‹nfeksiyon Dergisi 5(3):153, 1991.
10. Y›lmaz O, Okuyan M, Kavukçu S ve ark: Cytomegalovirus (CMV), rubella ve human immunodeficiency Virus-1 (HIV-1) antikorlar›n›n anne ve yenido¤an göbek kordon kan serum- lar›nda araflt›r›lmas›. Türk Mikrobiyol Cem Derg 23:184, 1993.
11. Nuho¤lu S, Ünsal A, Metintafl S ve ark: Eskiflehir’de do¤urgan ça¤daki kad›nlarda k›zam›kç›k duyarl›l›¤›. ‹nfeksiyon Dergisi 13(4):575, 1999.
12. Fraser V, Spitznagel E, Medoff et al: Results of a rubella screening program for hospital employees: A Five-Year Review (1986-1990). Am J Epidemiol 138(9):756, 1993.
13. McElhaney RD, Ringer M, DeHart DJ, et al: Rubella immunity in a cohort of pregnant woman. Infect Control Hosp Epidemiol 20:64, 1999.
14. Churchill RB, Pickering LK: Infection control challenges in child-care centers. Infect Dis Clin North Am 11(2):347, 1997.
P. Ergen ve ark., Do¤urganl›k Ça¤›ndaki Kad›nlarda Rubella Seroprevalans›
77
