Sürekli E¤itim
Continuing Medical Education
Çocukluk Ça¤› Behçet Hastal›¤›
Behcet’s Disease in Childhood
Yelda Kar›ncao¤lu
‹nönü Üniversitesi T›p Fakültesi, Dermatoloji Anabilim Dal›, Malatya, Türkiye
69
Y
Yaazz››flflmmaa AAddrreessii//AAddddrreessss ffoorr CCoorrrreessppoonnddeennccee:: Dr. Yelda Kar›ncao¤lu, ‹nönü Üniversitesi T›p Fakültesi, Dermatoloji Anabilim Dal›, Malatya, Türkiye E-posta: yeldakarincaoglu@hotmail.com
Özet
Behçet hastal›¤› en s›k 20-40 yafllar aras›nda görülmekte olup çocukluk ça¤›nda oldukça nadirdir. Çocukluk ça¤› Behçet hastal›¤›yla ilgili demografik veriler de oldukça azd›r. Bu derlemede çocukluk ça¤› Behçet hastal›¤›n›n s›kl›¤›, bafllang›ç bulgu-lar›, en s›k rastlanan klinik özellikleri ve seyri literatür eflli¤inde gözden geçirilmifltir. (Türkderm 2009; 43 Özel Say› 2: 69-70) Anahtar Kelimeler: Behçet hastal›¤›, çocukluk ça¤›, pediatrik, juvenil
Summary
Behcet’s disease is most commonly seen between 20-40 years of age, and is rare among children. There is limited data on demographics of childhood Behcet’s disease in the literature. In this paper, the recent literature on incidence, symptoms and signs, common clinical presentation and course of childhood Behcet’s disease has been reviewed. (Turkderm 2009; 43 Suppl 2: 69-70) Key Words: Behcet’s diseae, childhood, pediatric, juvenile
Girifl
Behçet hastal›¤› en s›k 20-40 yafllar›nda görülmekle bir-likte herhangi bir yaflta da ortaya ç›kabilir. Ancak hasta-l›¤›n çocukluk döneminde görülmesi oldukça nadirdir. Do¤al bir süreç olarak literatürde hastal›¤›n s›k görüldü-¤ü yafllarla ilgili epidemiyolojik ve demografik çal›flmalar daha fazla yer almakta ve bunun sonucu olarak da d›fl›n-da kalan yafl gruplar›yla ilgili oldukça az veri bulunmak-tad›r1,2. Çocukluk ça¤› Behçet hastal›¤›yla ilgili olarak
lite-ratürde s›n›rl› say›da yay›n vard›r. Mundy ve Miller 1978’deki ilk pediatrik Behçet hastal›¤› olgular›n› tan›m-lad›ktan sonra birçok çocukluk ve juvenil Behçet hastal›-¤› olgu sunumlar› ve olgu serileri bildirilmifltir. Ayr›ca he-kimlerin çocukluk ça¤› Behçet hastal›¤›na fark›ndal›kla-r›n›n artmas›n›n sonucu olarak da puberte öncesi tan› gi-derek artm›fl ve artmaktad›r3-7.
Çocukluk ça¤› Behçet hastal›¤› s›kl›¤› ile ilgili veriler ol-dukça azd›r. Baz› yay›nlarda hastalar›n›n %1-2’ni çocuk-lar›n oluflturdu¤u bildirilmekle birlikte, Türkiye ve ‹talya gibi Behçet hastal›¤› prevalans›n›n yüksek oldu¤u ülke-lerde bu oran %5,3 ile %7,6’ya kadar ç›kmaktad›r6,8,9.
Ço-cukluk ça¤› Behçet hastal›¤›nda cinsiyetle ile ilgili da¤›-l›m literatürde ço¤unlukla benzer sonuçlarda olup er-kek:k›z (E:K) da¤›l›m› hemen hemen birbirine yak›n orandad›r. Yak›n zamanda yapt›¤›m›z çok merkezli, ju-venil bafllang›çl› Behçet Hastal›¤› olan 83 olguluk çal›fl-mam›zda E:K oran› 1:1,2 olarak saptam›flt›k7. Sar›ca ve
ark6. juvenil bafllang›çl› 95 olguluk çal›flmalar›nda E:K
oran›n› 1,2:1 bulmufllard›r. Yine ülkemizden Borlu ve ark10ise çocukluk ça¤› grupta bu oran› 2,4:1 olarak
er-kekler lehine artm›fl bir s›kl›k bildirmifllerdir. Literatürde bir çok çal›flmada da sonuçlar birbirine benzerdir. Ba-habri ve ark11. 1,4:1, Treudler ve ark5. 1,2:1, Pivetti-Pezzi
ve ark9. 1,29:1 oran›nda E:K sonuçlar› bildirmifllerdir.
Çocukluk ça¤› Behçet hastal›¤› bafllang›c› ortalama 7 yafl civar› olup tan› kriterlerini tamamlama yafl› ise orta-lama 11-13 yafllar› aras›nda bildirilmifltir6,7,10,11. Baz›
ya-y›nlarda çocukluklarda hastal›¤›n eriflkinlere göre daha geç tan› ald›¤›, bunun da daha kötü prognoza yol açt›-¤› vurgulanm›flt›r2,5,4. Literatürde Behçet hastal›¤›
semp-tomlar›n›n bafllang›c›ndan tan› kriterleri tamamlanana kadar geçen süre ve tan› kriterlerinin tamamland›¤› an-dan tan› konulana kadar geçen sürenin eriflkinlerle
kar-Türkderm-Deri Hastal›klar› ve Frengi Arflivi Dergisi, Galenos Yay›nc›l›k taraf›ndan bas›lm›flt›r. Her hakk› sakl›d›r. Turkderm-Archives of the Turkish Dermatology and Venerology, published by Galenos Publishing. All rights reserved.
Yelda Kar›ncao¤lu
Çocukluk Ça¤› Behçet Hastal›¤›
Türkderm 2009; 43 Özel Say› 2: 69-70
70
www.turkderm.org.tr
fl›laflt›r›ld›¤› sadece iki çal›flma vard›r. Bunlardan ilki Treudler ve ark5. çal›flmalar›nda her iki sürenin juvenil olgularda
eriflkinle-re göeriflkinle-re s›ras›yla 35 ay ve 105 ay daha uzun oldu¤unu bulmufl-lar. Kar›ncao¤lu ve ark7. çal›flmalar›nda ise juvenil ve eriflkin
ol-gular aras›nda tan›mlanan her iki süre için farkl›l›k bulunama-m›flt›r. Bu çal›flmada ilk semptom bafllang›c›ndan itibaren Beh-çet hastal›¤› tan› kriterleri tamamlanana kadar geçen süre ju-venil olgularda 3,1±3,5 y›l, eriflkin olgularda 3,5±4,6 y›l, Behçet hastal›¤› tan› kriterleri tamamland›ktan sonra tan› konulana kadar geçen süre juvenil olgularda 1,0±3,3 y›l, eriflkin olgular-da 0,97±1,96 y›l olarak saptanm›flt›r. Yazarlar juvenil Behçet hastal›¤› olgular› ile eriflkin Behçet hastal›¤› olgular› aras›nda tan›da herhangi bir gecikme olmamas›n› ülke çap›nda hem he-kimler hem de hasta ve yak›nlar› aras›nda Behçet hastal›¤› ile ilgili fark›ndal›¤›n artmas›na ba¤lam›fllard›r.
Çocukluk ça¤› Behçet hastal›¤›nda aile hikayesi bir çok yay›nda belirgin olarak yüksek bildirilmifltir. Literatürde aile hikayesini %7,6-47 oran›nda bildiren çal›flmalar vard›r2,4,6,9,10,12. Ayr›ca
Treud-ler ve ark5. ile Kar›ncao¤lu ve ark7. juvenil Behçet hastalar›n›
erifl-kin Behçet hastalar›yla karfl›laflt›rd›klar› çal›flmalarda aile hikaye-sinin juvenil olgularda daha yüksek oldu¤unu (s›ras›yla %25 kar-fl›, %8 ve %19 karfl› %10,3) bildirmifllerdir.
Alpsoy ve ark13. 661 olguluk Behçet hastal›¤›n›n do¤al seyrinin
de¤erlendirildi¤i çok merkezli çal›flmalar›nda; Behçet hastal›¤›-n›n en s›k rastlanan bafllang›ç bulgular›hastal›¤›-n›n s›kl›k s›ras›yla oral ül-ser (%88,7), genital ülül-ser (%14,2), eritema nodozum (%5,7) ve göz tutulumu (%4,2) oldu¤unu ve %12 hastada da hastal›¤›n birden fazla bulguyla bafllad›¤›n› saptam›fllard›r. Kar›ncao¤lu ve ark7. çal›flmalar›nda eriflkinlerde daha s›k bulunan genital ülser
d›fl›nda bafllang›ç bulgular›n›n juvenil olgularda da benzer oldu-¤unu saptam›fllard›r (s›ras›yla oral ülser %86, genital ülser %6, eritema nodozum %3,6, göz tutulumu %8,4 ve gastrointestinal tutulum %0,86). Yazarlar bu durumu tam olarak aç›klayama-makla birlikte, eriflkin bafllang›çl› Behçet hastalar›nda ilk bulgu olarak genital ülserin juvenil olgulara göre daha s›k olarak orta-ya ç›kmas›nda mikro travma, lokal infeksiyon, hormonal faktör-lerin biri veya kombinasyonlar›n›n eriflkinler için risk faktörü ola-bilece¤ini ileri sürmüfllerdir.
Baz› yay›nlarda hastal›k seyrinin çocuklarda daha fliddetli oldu-¤u, az say›da yay›nda da fliddet parametreleri aç›s›ndan fark ol-mad›¤› bildirilmifltir. Seksen üç olguluk çal›flmam›zda juvenil Behçet hastalar›nda en s›k rastlanan bulgular›n s›ras›yla oral ül-ser (%100), genital ülül-ser (%81,9), eritema nodozum (%51,8), pa-pülopüstüler lezyonlar (%50,6), artiküler semptomlar (%39,8), paterji testi pozitifli¤i (%37,,3), göz tutulumu (%34,9), trombof-lebit (%9,6), nörolojik tutulum (%7,2), vasküler tutulum (%7,2) ve gastrointestinal tutulum (%4,8) olarak saptam›flt›k7.
Morbidi-te ve mortaliMorbidi-te oran› yüksek olan nörolojik ve gastroinMorbidi-testinal tutulum d›fl›nda kalan tüm tutulumlar›n s›kl›¤›n› eriflkin bafllan-g›çl› Behçet hastalar›na benzer oranda bulduk.
Çocukluk ça¤› Behçet hastal›¤›n›n sistem tutulumlar›n›n fliddeti ile ilgili en çok göz tutulumu ile ilgili araflt›rma yap›lm›flt›r. Ço-cukluk ça¤› Behçet hastal›¤›nda uveitin eriflkin gruba göre daha az s›kl›kta ancak çok daha ciddi seyirde ve özellikle erkeklerde daha belirgin oldu¤u vurgulanm›flt›r. Bununla birlikte göz tutu-lumunun bafllang›ç yafl› olarak çocukluk ça¤›nda daha geç orta-ya ç›kt›¤› da bildirilmifltir. Erkek cinsiyetin uveit için çocukluk ça-¤›nda belirgin risk faktörü oldu¤u düflünülmektedir4,6,14-16.
Çocukluk ça¤› Behçet hastal›¤› tedavisi hemen hemen eriflkinler-deki gibidir. Tedaviyi belirleyen en önemli etmenler hastal›¤›n fliddeti ve organ/sistem tutulumunun yayg›nl›¤›d›r. Mukokuta-nöz bulgularda çeflitli topikaller, oral kolflisin, dapson, talidomid, interferon veya fliddetli ataklarda sistemik steroid kullan›labilir.
Eklem, nörolojik, oküler, gastrointestinal, vasküler gibi fliddetli veya hayati öneme sahip sistemik tutulumlarda sistemik steroid, sulfasalazin, azatiopurin, siklosporin, interferon, siklofosfamid gibi biyolojik ve bir çok immünsupresif ajan kullan›lmaktad›r. Son dönemlerde anti-TNF alfa biyolojik ajanlar›n özellikle de inf-liximab’›n baflta göz olmak üzere sistemik bulgular›n h›zla bas-k›lanmas›n› sa¤lad›¤› gösterilmifltir8,10,16-18.
Sonuç olarak çocukluk ça¤› Behçet hastal›¤›nda tan› aç›s›ndan de¤erlendirildi¤inde eriflkinlere göre daha geç tan› almad›¤›, te-mel klinik özellikleri ve tedavi aç›s›ndan de¤erlendirildi¤inde eriflkinlere benzer özellikler gösterdi¤i söylenebilir. Ancak, nöro-lojik ve gastrointestinal sistem gibi fliddetli organ tutulumlar›n›n eriflkinlerden daha s›k oldu¤u bu nedenle bu yafl gurubu Behçet hastal›¤›n›n daha fliddetli seyredebilece¤i göz önüne al›narak daha yak›ndan takip edilmesi gerekti¤i önerilelir. Bu hastalarda saptanan yüksek orandaki aile hikayesi varl›¤› nedeniyle genetik faktörlerin hastal›¤›n erken yaflta ve fliddetli organ tutulumu ile ortaya ç›kmas›ndan sorumlu olabilece¤i düflünülmektedir.
Kaynaklar
1. Gurler A, Boyvat A, Tursen U: Clinical manifestations of Behcet’s disease: an analysis of 2147 patients. Yonsei Med J 1997;38:423-7. 2. Krause I, Uziel Y, Guedj D, Mukamel M, Harel L, Molad Y,
Winber-ger A: Childhood Behcet’s disease: clinical features and comparison with adult-onset disease. Rheumatology (Oxford) 1999;38:457-62. 3. Mundy TM, Miller JJ. Behcet’s disease presenting as chronic
aphtho-us stomatitis in a child. Pediatrics 1978;62:205-8.
4. Eldem B, Onur C, Ozen S: Clinical features of pediatric Behcet’s di-sease. J Pediatr Ophthalmol Strabismus 1998;35:159-61.
5. Treudler R, Orfanos CE, Zouboulis CC: Twenty-eight cases of juveni-le-onset Adamantiades-Behçet disease in Germany. Dermatology 1999;199:15-9.
6. Sarica R, Azizlerli G, Kose A, Disci R, Ovul C, Kural Z: Juvenile Beh-cet’s disease among 1784 Turkish BehBeh-cet’s patients. Int J Dermatol 1996;35:109-11.
7. Karincaoglu Y, Borlu M, Toker SC, Akman A, Onder M, Gunasti S, Us-ta A, Kandi B, Durusoy C, Seyhan M, UUs-tas S, Saricaoglu H, Ozden MG, Uzun S, Tursen U, Cicek D, Donmez L, Alpsoy E: Demographic and clinical properties of juvenile-onset Behçet's disease: A controlled multicenter study. J Am Acad Dermatol. 2008;58:579-84.
8. Ünsal E: Çocukluk ça¤›nda Behçet hastal›¤›. Türkiye Klinikleri J Int Med Sci 2007;3:47-9.
9. Pivetti-Pezzi P, Accorinti M, Abdulaziz MA, La Cava M, Torella M, Ri-so D: Behçet’s disease in children. Jpn J Ophthalmol. 1995;39:309-14. 10. Borlu M, Ukflal U, Ferahbafl A, Evereklioglu C: Clinical features of
Behçet's disease in children. Int J Dermatol 2006;45:713-6.
11. Bahabri SA, al-Mazyed A, al-Balaa S, el-Ramahi L, al-Dalaan A: Juve-nile Behcet’s disease in Arab children. Clin Exp Rheumatol 1996;14:331-5.
12. Allali F, Benomar A, Karim A, Lazrak N, Mohcine Z, El Yahyaou-i M, ChkYahyaou-ilYahyaou-i T, Hajjaj-HassounYahyaou-i N: Behçet’s dYahyaou-isease Yahyaou-in Moroccan chYahyaou-il- chil-dren: a report of 12 cases. Scand J Rheumatol 2004;33:362-3. 13. Alpsoy E, Donmez L, Onder M, Gunasti S, Usta A, Karincaoglu Y,
Kandi B, Buyukkara S, Keseroglu O, Uzun S, Tursen U, Seyhan M, Ak-man A: Clinical features and natural course of Behc¸et’s disease in 661 cases: a multicenter study. Br J Dermatol 2007;157:901-6. 14. Tugal-Tutkun I, Urgancioglu M: Childhood-onset uveitis in Behçet
disease: a descriptive study of 36 cases. Am J Ophthalmol 2003;136:1114-9.
15. Kone-Paut I, Yurdakul S, Bahabri SA, Shafae N, Ozen S, Ozdogan H, Bernard JL. Clinical features of Behçet’s disease in children: an inter-national collaborative study of 86 cases. J Pediatr 1998;132:721-5. 16. Kari JA, Shah V, Dillon MJ: Behçet’s disease in UK children:clinical
fe-atures and treatment including thalidomide. Rheumatology 2001;40:933-8.
17. Alpsoy E, Durusoy C, Yilmaz E, Ozgurel Y, Ermis O, Yazar S, Basaran E: Interferon alfa-2a in the treatment of Behçet disease: a randomi-zed placebo-controlled and double-blind study. Arch Dermatol. 2002;138:467-71.
18. Yazici H, Fresko I, Yurdakul S: Behçet's syndrome: disease manifesta-tions, management, and advances in treatment. Nat Clin Pract Rhe-umatol 2007;3:148-55.
