TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI

(1)

TÜRKİYE

CUMHURİYET MERKEZ BANKASI

Mayıs 2008

BANKALAR BİRLİĞİ SUNUMU

(2)

1. ENFLASYON RAPORU

a. Enflasyon Hedefinin Belirgin Olarak Aşılmasının Nedenleri b. Enflasyonu Etkileyen Unsurlar c. Orta Vadeli Öngörüler

d. Risk Analizi

2. HEDEF REVİZYONU VE PARA POLİTİKASI

3. LİKİDİTE YÖNETİMİ

Sunuş Özeti

(3)

TCMBTCMBTCMB

TCMBTCMBTCMB TCMBTCMBTCMB

TCMBTCMBTCMB

TCMBTCMBTCMB TCMBTCMBTCMB TCMBTCMBTCMB

TCMBTCMBTCMB

2007-I

ENFLASYON RAPORU ENFLASYON

RAPORU

30 Nisan 2008 30 Nisan 2008

2008-II

(4)

Hedefle Uyumlu Patika ve Yıllık TÜFE Enflasyonu

Enflasyon Gelişmeleri-1

Enflasyon, 2008 yılının ilk çeyreğinin sonunda yüzde 9,15 olarak gerçekleşmiş ve belirsizlik aralığının üst sınırı olan yüzde 9,1 seviyesini aşmıştır.

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1205 0206 0406 0606 0806 1006 1206 0207 0407 0607 0807 1007 1207 0208 0408 0608 0808 1008 1208

Hedefle Uyumlu Patika Belirsizlik Aralığı

Yıllık Enflasyon

(5)

4 5 6 7 8 9 10 11

Haz.06 Ağu.06 Eki.06 Ara.06 Şub.07 Nis.07 Haz.07 Ağu.07 Eki.07 Ara.07 Şub.08

İşlenmiş gıda hariç ÖKTG-H

EKİM 2006 raporundaki tahminler

2006 Ekim Raporu Enflasyon Tahminleri ve Temel Enflasyon Gerçekleşmeleri

Enflasyon Gelişmeleri-2

Enflasyon tahminlerindeki sapma, büyük oranda para politikasının kontrolü dışındaki unsurlara ilişkin yapılan varsayımların

tutmamasından kaynaklanmıştır.

(6)

Yıllık TÜFE Enflasyonuna Katkı

2008 yılının Nisan ayı itibarıyla 9,66 olarak gerçekleşen yıllık enflasyonun 6,31 puanı enerji ve gıda kalemlerindeki fiyat artışlarından kaynaklanmıştır.

Enflasyon Gelişmeleri-3

0 2 4 6 8 10 12

0107 0207 0307 0407 0507 0607 0707 0807 0907 1007 1107 1207 0108 0208 0308 0408

* Gıda ve Enerji: Gıda ve alkolsüz içecekler ile enerji.

** Tütün ve Altın: Alkolsüz içecekler ve tütün ürünleri ile altın.

Kaynak: TÜİK, TCMB.

Tütün,altın

Gıda ve Enerji

Hizmetler Temel mallar

(7)

Temel Enflasyon Göstergeleri

Arz şoklarının ikincil etkilerinin ortaya çıkması ve döviz kurundaki gelişmelerin doğrudan etkileriyle son dönemde temel enflasyon göstergelerinde artış gözlenmektedir.

Enflasyon Gelişmeleri-4

H: İşlenmemiş gıda, enerji, alkollü içecekler ve tütün ile altın hariç TÜFE I: İşlenmiş Gıda hariç ÖKTG-H

(Yıllık % Değişim)

2 4 6 8 10 12

04.06 06.06 08.06 10.06 12.06 02.07 04.07 06.07 08.07 10.07 12.07 02.08 04.08

ÖKTG-H TÜFE ÖKTG-I

(8)

Hizmet Grubu Alt Kalemleri (İlk Dört Aylık Yüzde Değişim)

Gıda fiyatlarındaki artışlar lokanta hizmetlerindeki, petrol fiyatlarındaki artışlar ise ulaştırma hizmetlerindeki enflasyonu olumsuz etkilemektedir.

Kira artış hızı yavaşlamaya devam etmektedir.

Enflasyon Gelişmeleri-5

0 1 2 3 4 5 6

Kira Ulaştırma

Hizmetleri

Lokanta-Oteller Diğer Hizmetler 2006-2007 Ortalama 2008

(9)

Enflasyonun diğer ülkelerde de yükselmekte olduğu görülmektedir.

2006 yılı sonundan bu yana enflasyon hedeflemesi uygulayan gelişmekte olan ülkelerin ortalama enflasyonu yüzde 3,4’ten yüzde 6,1 seviyesine yükselmiştir.

Enflasyon Hedeflemesi Uygulayan Gelişmekte Olan Ülkeler ile Türkiye’nin Enflasyon Farkı

Enflasyon Gelişmeleri-6

*Enflasyon hedeflemesi uygulayan gelişmekte olan ülkeler örnekleminde Brezilya, Çek Cumhuriyeti, Kolombiya, Filipinler, Güney Afrika, İsrail, Macaristan, Meksika, Peru, Polonya, Romanya, Şili, Slovakya ve Tayland yer almaktadır.

Kaynak : Merkez Bankaları, IFS, TÜİK, TCMB.

0 2 4 6 8 10 12 14

0106 0306 0506 0706 0906 1106 0107 0307 0507 0707 0907 1107 0108

Gelişmiş Ülkeler Gelişmekte olan Ülkeler Türkiye

2 3 4 5 6 7 8 9

1205 0306 0606 0906 1206 0307 0607 0907 1207 0308

Uluslararası Enflasyon Gelişmeleri Enflasyon Farkı

(10)

ENFLASYONU ETKİLEYEN UNSURLAR

(11)

Tüketici Kredileri (Nominal Yıllık Yüzde Değişim)

Enflasyonu Etkileyen Unsurlar-1

Otomobil ve konut kredilerindeki yıllık artış oranları, iç talebin canlı olduğu dönemlere kıyasla halen oldukça düşük seviyelerde seyretmektedir.

-20 -10 0 10 20 30 40 50 60

0106 0306 0506 0706 0906 1106 0107 0307 0507 0707 0907 1107 0108 0308

0 50 100 150 200 250 300 350 400 Taşıt 450

Konut (sağ eksen)

Kaynak: TCMB.

(12)

Tüketici Kredileri (Nominal Yıllık Yüzde Değişim)

Enflasyonu Etkileyen Unsurlar-2

Kredi arzındaki daralma ve risk iştahındaki bozulma tüketici kredisi faizlerine de yansımaktadır.

Kaynak: Seçilmiş Bankaların İnternet Sayfaları

1 ,0 1 ,2 1 ,4 1 ,6 1 ,8 2 ,0 2 ,2 2 ,4 2 ,6 2 ,8 3 ,0

06.2004 08.2004 10.2004 12.2004 02.2005 04.2005 06.2005 08.2005 10.2005 12.2005 02.2006 04.2006 06.2006 08.2006 10.2006 12.2006 02.2007 04.2007 06.2007 08.2007 10.2007 12.2007 02.2008 04.2008

K o n u t O t o m o b i l İh t i y a ç

(13)

Enflasyonu Etkileyen Unsurlar-3

Küresel kredi piyasalarındaki sorunlara ve diğer belirsizlik algılamalarına paralel olarak zayıflayan harcama eğiliminin, iktisadi faaliyet ve istihdam artışını sınırlamaya devam edeceği tahmin edilmektedir.

Özel Tüketim Harcamaları ve Tarım Dışı İstihdam*

*Mevsimsellikten arındırılmış.

11000 12000 13000 14000 15000 16000 17000 18000

00Ç1 00Ç3 01Ç1 01Ç3 02Ç1 02Ç3 03Ç1 03Ç3 04Ç1 04Ç3 05Ç1 05Ç3 06Ç1 06Ç3 07Ç1 07Ç3 12000 12500 13000 13500 14000 14500 15000 15500 16000 Özel Tüketim (1998 Fiyatlarıyla, Milyon YTL)

Tarım Dışı İstihdam (Bin Kişi,Sağ Eksen)

(14)

Çıktı Açığı(Yüzde)

Önümüzdeki dönemde talep ve kapasite koşullarının enflasyondaki düşüş sürecine katkıda bulunmaya devam edeceği tahmin edilmektedir .

Enflasyonu Etkileyen Unsurlar-3

Parasal Sıkılaştırma

-10 -8 -6 -4 -2 0 2 4 6 8

2000-I 2000-III 2001-I 2001-III 2002-I 2002-III 2003-I 2003-III 2004-I 2004-III 2005-I 2005-III 2006-I 2006-III 2007-I 2007-III 2008-I

(15)

Yılın ilk dört ayındaki döviz kuru hareketlerinin kısa vadede enflasyon üzerinde yansımaları görülebilecektir.

Döviz kuru ve risk primindeki gelişmeler enflasyon beklentilerini de olumsuz etkilemektedir.

Risk Primi ve Nominal Kur Sepeti

Enflasyonu Etkileyen Unsurlar-4

1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 1,9 2

1106 1206 0107 0207 0307 0407 0507 0607 0707 0807 0907 1007 1107 1207 0108 0208 0308 0408

0 50 100 150 200 250 300 350 400 YTL/Kur Sepeti (0,5 Euro+0,5 ABD Doları)

EMBI+Türkiye (sağ eksen)

Kaynak: TCMB, Bloomberg.

(16)

DİBS Gösterge Faizi ve Politika Faizi

Son dönemde enflasyon beklentileri ve risk primindeki artışa bağlı olarak piyasa faizleri yükselmiştir.

Kaynak: TCMB, İMKB.

Enflasyonu Etkileyen Unsurlar-6

10 12 14 16 18 20 22 24

0106 0406 0706 1006 0107 0407 0707 1007 0108 0408

Gösterge Faiz Politika Faizi

(17)

12 ve 24 Ay Sonrasındaki TÜFE Beklentileri

Enflasyon beklentilerinde son dönemde gözlenen bozulma eğilimi fiyatlama davranışlarına ilişkin riskleri artırmıştır.

Enflasyonu Etkileyen Unsurlar-7

4 5 6 7 8 9

0405 0605 0805 1005 1205 0206 0406 0606 0806 1006 1206 0207 0407 0607 0807 1007 1207 0208 0408

12 Ay

24 Ay

Kaynak: TCMB.

(18)

Emtia Fiyatları Gelişmeleri

Enerji, tarımsal ürünler ve diğer emtia fiyatlarındaki yüksek artışlar enflasyon üzerinde baskı oluşturmaya devam etmektedir.

Enflasyonu Etkileyen Unsurlar-8

Kaynak: Goldman Sachs.

300 375 450 525 600 675 750

17-04-2006 09-08-2006 01-12-2006 29-03-2007 24-07-2007 14-11-2007 12-03-2008

150 250 350 450 Emtia Fiyatları 550

Metal Fiyatları

Enerji Fiyatları (sağ eksen) Tarım Fiyatları (sağ eksen)

(19)

Türkiye’de gıda fiyatları

Dünya genelinde gıda ürünleri fiyatlarındaki artışların orta vadede kalıcı olduğuna yönelik algılamalar güçlenmektedir

Başta işlenmiş gıda fiyatları olmak üzere yurt içi gıda fiyatları üzerinde yukarı yönlü riskler devam etmektedir.

Gıda Fiyatları

Kaynak: Goldman Sachs.

-1 2 5 8 11 14 17 20 23 26

Kanada JaponyaABDG7 İngiltereFransa YunanistanMacaristanHindistanÇek Cum.RomanyaAlmanyaMeksikaPolonyaBrezilyaİspanyaTürkiyeİrlandaEU15EU27 Güney AfrikaBulgaristanŞÇinili

-2 2 6 10 14 18 22

Oca.04 May.04 Eyl.04 Oca.05 May.05 Eyl.05 Oca.06 May.06 Eyl.06 Oca.07 May.07 Eyl.07 Oca.08

İşlenmiş Gıda

İşlenmemiş Gıda (3 Aylık Hareketli Ort.)

Seçilmiş Ülkeler

(20)

İşlenmiş gıda fiyatlarındaki artış büyük ölçüde uluslararası gelişmelerden kaynaklanmaktadır.

Bu nedenle yurt içi kuraklık etkisi azalsa dahi işlenmiş gıda fiyatları yüksek seyrini koruyabilecektir.

İşlenmiş Gıda Fiyat Artışlarının Kaynakları

İşlenmiş Gıda Grubu Enflasyonuna Katkı

(Çeyrek Sonundaki Yıllık Enflasyona Katkı Puan)

3,8 4,2

-2 0 2 4 6 8 1 0

2 0 0 6 - 1

2 0 0 6 - 2

2 0 0 6 - 3

2 0 0 6 - 4

2 0 0 7 - 1

2 0 0 7 - 2

2 0 0 7 - 3

2 0 0 7 - 4 Y u rt İ ç i K u ra k lık

U lu s la ra ra s ı F iy a t la r

(21)

ENFLASYON GÖRÜNÜMÜ

(22)

Tahminler üretilirken, özellikle gıda ve petrol fiyatlarına ilişkin olarak önceki dönemlere kıyasla çok daha temkinli varsayımlar yapılmıştır

Temel Varsayımlar

2008 2009 2010

Petrol Fiyatları 105 $ 105 $ 105 $

Gıda Fiyat Enflasyonu 13% 8% 7%

(23)

Tahminlerdeki değişikliğin kaynakları

2008 2009

Gıda Fiyatları 1,2 1,1

Petrol Fiyatları 0,9 0,4

Döviz kuru 1,5-2 1

Diğer 0 0,5

Toplam 3,8 3

(24)

Baz Senaryo - Enflasyon ve Çıktı Açığı Tahminleri 2008 yıl sonu enflasyon

tahmini: yüzde 9,3

Politika faizlerinin 2008 yılının ortalarına kadar kademeli ve ölçülü bir şekilde artırıldığı ve sonrasında yılın kalan

dönemi boyunca sabit

tutulduğu varsayımı altında, enflasyon tahmini:

2009 yılı sonu için yüzde 70 olasılıkla, yüzde 4,9 - 8,5 aralığında, (orta nokta yüzde 6,7) 2010 yılı sonu için yüzde 4,9

2011 yılı ortalarında yüzde 4

*Enflasyonun tahmin aralığı içinde kalma olasılığı yüzde 70’tir.

Enflasyon Görünümü

Kontrol Ufku

-6 -4 -2 0 2 4 6 8 10 12

2007-IV 2008-I 2008-II 2008-III 2008-IV 2009-I 2009-II 2009-III 2009-IV 2010-I 2010-II 2010-III 2010-IV 2011-I

Yüzde

Ta hm in Ara lığı* Orta Va de li He de f

Çıktı Açığı 2008 için Be lirsizlik Ara lığı

(25)

Baz Senaryo - Enflasyon ve Çıktı Açığı Tahminleri 2008 yıl sonu enflasyon

tahmini: yüzde 9,3

Politika faizlerinin 2008 yılının ortalarına kadar kademeli ve ölçülü bir şekilde artırıldığı ve sonrasında yılın kalan

dönemi boyunca sabit

tutulduğu varsayımı altında, enflasyon tahmini:

2009 yılı sonu için yüzde 70 olasılıkla, yüzde 4,9 - 8,5 aralığında, (orta nokta yüzde 6,7) 2010 yılı sonu için yüzde 4,9

2011 yılı ortalarında yüzde 4

*Enflasyonun tahmin aralığı içinde kalma olasılığı yüzde 70’tir.

Enflasyon Görünümü

Kontrol Ufku

-6 -4 -2 0 2 4 6 8 10 12

Yüzde

T ah min Ara lığı * Orta Va de li He de f

Ç ıktı Açığı B eklen tile r

2008 için Beli rsi zli k A ralığ ı

(26)

Getiri Eğrileri

Merkez Bankası’nın tahminlerinde ve para politikası

duruşunda yaptığı güncelleme getiri eğrilerine yansımıştır.

Enflasyon Tahminlerindeki Güncellemenin Getiri Eğrileri Üzerindeki Etkisi

VADE 30 Nisan

29 Nisan

17,50 17,70 17,90 18,10 18,30 18,50 18,70 18,90

0,5 1 1 ,5 2 2,5 3 3,5 4

Getiri

(27)

2009 yılında enflasyonun yüzde 4 düzeyine düşebilmesi için gıda, enerji ve tütün dışındaki mallarda yüzde 3 civarında fiyat düşüşü kaydedilmesi gerekmektedir.

Bu da sadece ikincil etkilere değil doğrudan etkilere tepki verilmesini gerektirmektedir.

2009 yıl sonu için tahminler neden yüzde 4’ün üzerinde?

Bazı alt kalemlerin 2009 yılı enflasyonuna tahmini katkıları (% puan)

Gıda 2,2

Enerji 0,5

Hizmet 2

(28)

Gıda dışı enflasyonun, genel enflasyonun altında kalacağı ve 2010 yılının ortalarında yüzde 4 düzeyine ulaşacağı öngörülmektedir.

Gıda ve Gıda Dışı Enflasyon Görünümü

Kaynak: TCMB.

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18

08:01 08:02 08:03 08:04 09:01 09:02 09:03 09:04 10:01 10:02 10:03 10:04 11:01

G ıd a E nfla syo nu G ıd a Ha riç E nfla syo n

(29)

RİSK ANALİZİ

(30)

Kötümser senaryo varsayımları:

+ politika faizlerinin 2008 yılının sonuna kadar kademeli olarak artırılması

İyimser senaryo varsayımları:

+ politika faizlerinin önümüzdeki aylarda sınırlı bir miktar artırılması ve sonrasında sabit tutularak son

çeyrekten itibaren kademeli olarak indirilmesi

Alternatif Senaryolar: Enflasyon Projeksiyonları

2008 2009 2010

Petrol Fiyatları 125 $ 150 $ 150 $

Gıda Fiyat Enflasyonu 17% 11% 10%

2008 2009 2010

Petrol Fiyatları 95 85 85

kötümser iyimser

Orta vadeli hedef

0 2 4 6 8 10 12

Yüzde

(31)

-8 -6 -4 -2 0

Yüzde

Çıktı Açığı Projeksiyonları

Kötümser senaryo varsayımları:

+ politika faizlerinin 2008 yılının sonuna kadar kademeli olarak artırılması

İyimser senaryo varsayımları:

+ politika faizlerinin önümüzdeki aylarda sınırlı bir miktar artırılması ve

sonrasında sabit tutularak son çeyrekten itibaren kademeli olarak indirilmesi

Alternatif Senaryolar: Çıktı Açığı Projeksiyonları

2008 2009 2010

Petrol Fiyatları 125 $ 150 $ 150 $

2008 2009 2010

Petrol Fiyatları 95 85 85

iyimser

kötümser

(32)

Gıda ve enerji fiyatlarına ilişkin riskler her iki yönlüdür:

Beklenenden daha olumsuz gerçekleşmesi durumunda para politikası duruşunun daha da sıkılaştırılması,

Beklenenden daha olumlu gelişmesi halinde ise enflasyonun yüzde 4 düzeyine daha çabuk ulaşması,

öngörülmektedir.

Riskler ve Politika Tepkisi-1

(33)

Beklenti oluşumunda ve fiyatlama davranışlarında bozulma

Enflasyon Beklentilerinde Geçmiş Enflasyonun Ağırlığı

Enflasyonun beklenenden daha fazla katılık göstermesi durumunda para politikasının baz senaryoya kıyasla daha uzun bir müddet sıkı tutulması gerekebilecektir.

Riskler ve Politika Tepkisi-2

-0,4 -0,2 0,0 0,2 0,4 0,6 0,8

12.04 03.05 06.05 09.05 12.05 03.06 06.06 09.06 12.06 03.07 06.07 09.07 12.07

-0,4 -0,2 0,0 0,2 0,4 0,6 0,8

12.04 03.05 06.05 09.05 12.05 03.06 06.06 09.06 12.06 03.07 06.07 09.07 12.07

Finansal Sektör Reel Sektör

(34)

Belirsizlik algılamalarının sürmesi ve finansal piyasalarda gözlenebilecek dalgalanmalar.

Merkez Bankası, enflasyondaki orta vadeli enflasyon görünümünü bozmadığı sürece, piyasalardaki geçici dalgalanmalara politika faizleri aracılığıyla tepki vermeyecek, ancak genel fiyatlama davranışlarında bozulma riski belirginleştiği takdirde gerekli parasal sıkılaştırmayı yapmakta tereddüt etmeyecektir.

Riskler ve Politika Tepkisi-3

(35)

Sonuç Sonuç - - 1 1

Ocak Enflasyon Raporu: “Tahminlerin ana mesajı, 2007 Eylül ayında başlatılan ölçülü indirim sürecinin devamının olumlu veri ve gelişmelere bağlı olacağıdır.”

Mart PPK duyurusu: “Kurul, artan gıda ve enerji fiyatları ile küresel belirsizliklerin enflasyon hedefine ulaşılmasını geciktirebileceği değerlendirmesinde bulunmuştur.”

Şubat PPK duyurusu: “Küresel ekonomide süregelen belirsizlikler ve fiyatlama davranışlarına ilişkin riskler para politikasında temkinli olma gereğini artırmıştır.”

Nisan Enflasyon Raporu: “Arz şoklarının beklenenden daha

uzun sürmesi ve ikincil etkilerin görülmeye başlanması,

tahminlerimizin belirgin olarak yukarı yönlü güncellenmesine

neden olmuştur. Bu doğrultuda, para politikası daha temkinli

bir duruş almıştır.”

(36)

Sonuç Sonuç - - 2 2

Arz yönlü şokların beklediğimizden çok daha uzun sürmesi para politikasında strateji değişikliğini gerekli kılmıştır.

Bu doğrultuda yüzde 4 hedefine ulaşma süresinin yaklaşık üç yılı bulacağı bir çerçeve tasarlanmıştır.

Tahminlerimiz yüzde 4’e giderken izlenmesi

uygun görülen patikayı yansıtmaktadır.

(37)

Sonuç Sonuç - - 2 2

Mevcut strateji şeffaf ve öngörülebilir bir şekilde tasarlanmıştır.

Alternatif senaryolar altında para politikasının izleyebileceği seyre ilişkin bilgi verilmektedir.

Ancak, para politikası duruşuna ilişkin verilen

bilgiler bir taahhüt olarak algılanmamalıdır.

(38)

HEDEF REVİZYONU

VE PARA POLİTİKASI

(39)

39

Küresel Şoklar

Uluslararası piyasalarda son iki yıldır süregelen enerji ve gıda fiyatlardaki hızlı artış eğiliminin kalıcı olabileceğine dair analiz ve görüşler son dönemde ağırlık kazanmaya başlamıştır.

Dünyada gıda ve enerji kaynaklı enflasyonun bir süre daha devam etmesi halinde yüzde 4 düzeyindeki hedefe kısa vadede ulaşılması mümkün görülmemektedir.

Uluslararası piyasalarda son iki yıldır süregelen enerji ve gıda fiyatlardaki hızlı artış eğiliminin kalıcı olabileceğine dair analiz ve görüşler son dönemde ağırlık kazanmaya başlamıştır.

Dünyada gıda ve enerji kaynaklı enflasyonun bir süre daha devam etmesi halinde yüzde 4 düzeyindeki hedefe kısa vadede ulaşılması mümkün görülmemektedir.

(40)

40

Hedef Revizyonu

Son Kurul toplantısında hedef revizyonu konusu değerlendirilmiştir (Kurul Toplantı Özetleri, paragraf 22).

2008 yılının ikinci yarısına kadar karşılaşacağımız arz ve maliyet şoklarında önemli bir iyileşme olmadığı taktirde enflasyon hedeflerini gözden geçirmeyi bütçe çalışmaları sırasında Hükümete önermeyi planlıyoruz.

Son Kurul toplantısında hedef revizyonu konusu değerlendirilmiştir (Kurul Toplantı Özetleri, paragraf 22).

2008 yılının ikinci yarısına kadar karşılaşacağımız arz ve maliyet şoklarında önemli bir iyileşme olmadığı taktirde enflasyon hedeflerini gözden geçirmeyi bütçe çalışmaları sırasında Hükümete önermeyi planlıyoruz.

(41)

41

Yeni Hedefler

Hesap verme ilkesi açısından 2008 hedefinin değiştirilmesi uygun görülmemektedir.

Orta vade için ise yine %4 hedefinin korunması isabetli olacaktır.

Buradaki temel varsayım dünyadaki enflasyonun orta vadede kontrol altına alınacağıdır.

%4 hedefine giderken 2009 yılı ve sonrası için referans alınacak ara enflasyon hedefleri önümüzdeki aylarda gözlenecek gelişmelere göre yeniden belirlenecektir.

Yeni hedefler oluşturulana kadar 30 Nisanda verdiğimiz tahminlerin referans alınması önerilmektedir.

Enflasyona gelen dışsal arz şoklarının birincil ve ikincil etkilerinin ayrımını netleştirmek açısından da Nisan 2008 Enflasyon Raporundaki tahminlerin ayrı bir önemi vardır.

Hesap verme ilkesi açısından 2008 hedefinin değiştirilmesi uygun görülmemektedir.

Orta vade için ise yine %4 hedefinin korunması isabetli olacaktır.

Buradaki temel varsayım dünyadaki enflasyonun orta vadede kontrol altına alınacağıdır.

%4 hedefine giderken 2009 yılı ve sonrası için referans alınacak ara enflasyon hedefleri önümüzdeki aylarda gözlenecek gelişmelere göre yeniden belirlenecektir.

Yeni hedefler oluşturulana kadar 30 Nisanda verdiğimiz tahminlerin referans alınması önerilmektedir.

Enflasyona gelen dışsal arz şoklarının birincil ve ikincil etkilerinin ayrımını netleştirmek açısından da Nisan 2008 Enflasyon Raporundaki tahminlerin ayrı bir önemi vardır.

(42)

42

Faiz Artışları

Faiz artışları gerektiğinde, ölçülü, kademeli ve mümkün olduğu kadar öngörülebilir olacaktır.

Nisan Enflasyon Raporunda sunulan her üç senaryo altında da ölçülü faiz artışına yer verilmiştir.

Ancak yine de Kurul toplantısına kadar geçecek süre zarfındaki gelişmeleri ve Kurul’un bunlar hakkında yapacağı değerlendirmeleri izlemeliyiz.

Faiz artışları gerektiğinde, ölçülü, kademeli ve mümkün olduğu kadar öngörülebilir olacaktır.

Nisan Enflasyon Raporunda sunulan her üç senaryo altında da ölçülü faiz artışına yer verilmiştir.

Ancak yine de Kurul toplantısına kadar geçecek süre zarfındaki gelişmeleri ve Kurul’un bunlar hakkında yapacağı değerlendirmeleri izlemeliyiz.

(43)

43

Haziran 2006 Dönemiyle Kıyaslama

Talep koşulları ve enflasyon baskılarının kaynağı açısından 2006 Haziran’ından çok farklı bir durumdayız.

Para politikası stratejisi de bu durumu dikkate alarak farklı şekilde tasarlanmıştır.

Talep koşulları ve enflasyon baskılarının kaynağı açısından 2006 Haziran’ından çok farklı bir durumdayız.

Para politikası stratejisi de bu durumu dikkate alarak farklı şekilde tasarlanmıştır.

(44)

44

Para Politikasının Öngörülebilirliği

İçinde bulunduğumuz dönemde dünya ekonomisinde olağanüstü bir belirsizlik yaşanmaktadır.

TCMB böylesi bir ortamda enflasyonu, nispeten öngörülebilir ama aynı zamanda şoklara karşı yeterince esnek bir para politikası ile kontrol etmek için elinden gelen tüm çabayı gösterecektir.

İçinde bulunduğumuz dönemde dünya ekonomisinde olağanüstü bir belirsizlik yaşanmaktadır.

TCMB böylesi bir ortamda enflasyonu, nispeten öngörülebilir ama aynı zamanda şoklara karşı yeterince esnek bir para politikası ile kontrol etmek için elinden gelen tüm çabayı gösterecektir.

(45)

LİKİDİTE YÖNETİMİ

(46)

2007 yılı sonunda, likidite yönetiminin genel çerçevesine ilişkin yaptığımız duyuruda;

Hazine’nin 2008 yılı finansman programı ve Merkez Bankası’nın 2008 yılı döviz alım ihale programı temel alındığında, piyasadaki likidite fazlasının 2008 yılında genellikle makul düzeylerde devam edeceğinin öngörüldüğü,

Piyasadaki fazla likidite makul düzeylerde kaldığı sürece likiditenin asıl olarak TCMB bünyesinde faaliyet gösteren BPP’de depo ve İMKB Repo-Ters Repo Pazarı’ndaki repo işlemleri ile gecelik vadede çekilmeye devam edileceği; dolayısıyla TCMB gecelik borçlanma faizinin para politikası açısından referans faiz oranı olma niteliğini sürdüreceği,

Geçici ya da kalıcı likidite sıkışıklığının ortaya çıkması halinde ise likidite yönetiminin asıl olarak 1 hafta vadeli repo ihaleleri ile gerçekleştirileceği,

Likiditenin sıkışmasının öngörüldüğü dönemlerde piyasalarda olağanüstü dalgalanmalar olmadığı sürece, TCMB’nin ihale miktarlarını belirlerken, ortalama ihale faizlerinin mümkün olduğunca gün içi işlemler için ilan edilen TCMB borçlanma faizinin en fazla 1 puan üzerinde oluşmasını sağlamaya çalışacağı açıklanmıştı.

(47)

Son dönemde döviz alım ihale miktarının düşürülmesi, Hazine’nin YTL borçlanarak döviz cinsi borçlanma oranını düşürmesi ve para talebinde gözlenen artış gibi gelişmelerle gecelik piyasada çekilen fazla likidite azalış göstermiştir.

Mevcut varsayımlar altında bu eğilimin önümüzdeki dönemde de devam etmesi ve parasal koşullarda göreli olarak sıkılaşma gözlenmesi öngörülmektedir.

Likidite sıkışıklığı oluşacağı öngörülen dönemlerde 1 hafta vadeli repo ihaleleri ile likidite verilecektir.

Normal piyasa koşulları altında, ortalama ihale faizlerinin mümkün olduğunca TCMB borçlanma faizinin en fazla 1 puan üzerinde oluşmasını sağlayacak şekilde ihale miktarları belirlenecektir.

Büyük tutarlı seyrek ihaleler yerine, daha küçük tutarlı zamana yayılmış ihaleler ile likidite koşullarındaki değişimin yumuşak olması sağlanmaya çalışılacaktır.